Θεοδόσιος Βάλλας Σύμβουλος ΟΕΥ Α΄ Γραφείο ΟΕΥ Ουάσιγκτων U.S.A Θεοδόσιος Βάλλας Σύμβουλος ΟΕΥ Α΄ Γραφείο ΟΕΥ Ουάσιγκτων

Αμερικανική οικονομία Ανάπτυξη 2014 2,2% 2015 3,1% 2016 3,0% Ιδιωτική κατανάλωση 2014 +2,3% 2015 +2,9% 2016 +2,8% Εξαγωγές 2014 +3,0% 2015 +5,7% 2016 +5,6% Πηγή: ΟΟΣΑ (est.)

Διατλαντικές σχέσεις Οι εταιρείες με έδρα τις ΗΠΑ & ΕΕ συνολικά αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα δύο τρίτα (65%) των κορυφαίων εταιρειών Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D) παγκοσμίως (Πηγή: Transatlantic Economy 2014). Το εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ & ΕΕ ανήλθε στα 787 δις δολάρια το 2013, σημειώνοντας διπλάσια αύξηση (σε όρους αξίας) σε σχέση με το 2000 (Πηγή: Transatlantic Economy 2014). Η διαντλαντική οικονομία παράγει ετησίως κοντά στα 5 τρις δολάρια σε συνολικές εμπορικές πωλήσεις και απασχολεί έως 15 εκατομ. υπαλλήλους. (Πηγή: Transatlantic Economy 2014). Η διαντλαντική οικονομία είναι η μεγαλύτερη και πλουσιότερη αγορά στον κόσμο, αφού της αναλογεί περισσότερο από το 50% του παγκόσμιου ΑΕΠ σε όρους αξίας και το 40% σε όρους αγοραστικής δύναμης (Πηγή: Transatlantic Economy 2014). Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη είναι αμφότερες οι σημαντικότερες πηγές και προορισμός των ξένων (αμερικανικών και ευρωπαϊκών) άμεσων επενδύσεων/ΞΑΕ, αποτελώντας συνολικά το 56,7% του εσωτερικού αποθέματος και το 71% του εξωτερικού αποθέματος των ΞΑΕ (Πηγή: Transatlantic Economy 2014). Από το 2000 έως σήμερα, οι αμερικανικές επενδύσεις στην Ολλανδία ήταν 14 φορές περισσότερες από τις αμερικανικές επενδύσεις στην Κίνα την ίδια περίοδο. Επίσηε, οι αμερικανικές επενδύσεις στο Η.Β. και την Ιρλανδία ήταν 10 φορές και σχεδόν έξι φορές αντίστοιχα περισσότερες από ό,τι στην Κίνα (Πηγή: Transatlantic Economy 2014).

Διατλαντικές σχέσεις (2) Η εξάλειψη ή εναρμόνιση έστω και 1/4 των ισχυόντων μη δασμολογικών εμποδίων στο διατλαντικό εμπόριο, θα μπορούσε να δώσει ώθηση στο συνολικό ΑΕΠ των ΗΠΑ & ΕΕ κατά 106 δις δολάρια (Πηγή: Transatlantic Economy 2014). Σύμφωνα με μελέτη του 2013, μια Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου μεταξύ ΗΠΑ & ΕΕ θα μπορούσε να προσθέσει περίπου 273 δις δολάρια στις οικονομίες εκατέρωθεν του Ατλαντικού (Πηγή: Center for European Policy Research). ΗΠΑ & ΕΕ συνολικά συνεισέφεραν πάνω από 120 δις σε επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια το 2012 (Πηγές: OECD, USAID, EuropeAid) Από τον Ιανουάριο του 2011, σχεδόν 1,7 εκατομ. πρόσφυγες από όλον τον κόσμο εγκαταστάθηκαν στις ΗΠΑ ή σε ένα από τα Κ-Μ ΕΕ (Πηγή: Office of the United Nations High Commissioner for Refugees). Την περίοδο 2011-2012, περισσότεροι από 168.000 σπουδαστές από τις ΗΠΑ και την ΕΕ σπούδασαν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού (Πηγή: Institute of International Education). Περισσότεροι από 11 εκατομ. Ευρωπαίοι τουρίστες ταξίδεψαν στις ΗΠΑ το 2012 (Πηγή: US Department of Commerce, International Trade Administration)

Δασμολογικά & μη δασμολογικά εμπόδια (ενδεικτικά) Καθυστερήσεις σε ελέγχους FDA Ομοσπονδιακές επιδοτήσεις οίνου GIs (θέμα προστασίας προϊόντων ονομασίας προέλευσης και γεωγραφικών ενδείξεων) Εισαγωγικοί δασμοί Νόμος περί Εκσυγχρονισμού της Ασφάλειας Τροφίμων (Food Safety Modernization Act/ FSMA) Καθυστερήσεις (κυρίως σε φορτία ελαιολάδου). Αυξημένα κόστη και αλλοίωση των ποιοτικών και γευστικών χαρακτηριστικών των ευπαθών προϊόντων από την παρατεταμένη παραμονή τους στα Τελωνεία Συνεχιζόμενη επιδότηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στους εγχώριους οινοπαραγωγούς μέχρι 250.000 λίτρα, με συμψηφισμό του ειδικού φόρου κατανάλωσης, Η αμερικανική νομοθεσία δεν προβλέπει προστασία των εν λόγω προϊόντων. Υψηλοί εισαγωγικοί δασμοί, π.χ. 17% στο γιαούρτι. Γραφειοκρατικές διαδικασίες, πρότυπα, έλεγχοι, επιθεωρήσεις κ.ο.κ.

Κύριες παραγωγές Καλαμάτας - Ελιά Το πλέον σημαντικό ελληνικό προϊόν στις ΗΠΑ (μακράν ο σπουδαιότερος εξαγωγικός προορισμός ελληνικής ελιάς), με μεγάλη αναγνώριση (ειδικά η ελιά Καλαμάτας) και με σπουδαίες δυνατότητες διεύρυνσης μεριδίου αγοράς. Το 2013, το ελληνικό μερίδιο επί του συνόλου των κατηγοριών HTS 20057075 και 20057097 υπερβαίνει το 70% με τις Τουρκία και Ιταλία να υπολείπονται κατά πολύ σε μερίδιο αγοράς αλλά και αξία εισαγωγών.

Κύριες παραγωγές Καλαμάτας - Ελαιόλαδο Εντυπωσιακή ανάκαμψη (HTS 150910) από την 15η θέση το 2012 στην 8η θέση το 2013, με σημαντική αύξηση των εξαγωγών 57,8% Μεγάλα περιθώρια «εκμετάλλευσης» του ονόματος στην συνείδηση των καταναλωτών, διαρκώς βελτιούμενη σχέση ποιότητας-τιμής, μεγάλη προσφορά ποιοτικών προϊόντων και ελκυστικών συσκευασιών. Οι ΗΠΑ αποτελούν την 3η σημαντικότερη αγορά μας (1η η Ιταλία).

Κύριες παραγωγές Καλαμάτας - Γαλακτοκομικά Σε τυριά από πρόβειο ή αγελαδινό γάλα της κατηγορίας HTS 04069057 (τυρί από πρόβειο γάλα, κυρίως φέτα αλλά και άλλα παραδοσιακά τυριά), με μερίδιο αγοράς 13,3%, η Ελλάδα καταγράφεται το 2013 ως 3ος προμηθευτής των ΗΠΑ Η φέτα αποτελεί ένα εξαιρετικά αναγνωρίσιμο προϊόν η ελληνικότητα του οποίου όμως απουσιάζει από την συνείδηση του μέσου αμερικανού καταναλωτή. Η ελληνική φέτα είναι, για τον ενημερωμένο αμερικανό καταναλωτή, σαφώς η καλύτερη ποιοτικά αλλά επίσης και η ακριβότερη καθώς επιβαρύνεται με έναν εισαγωγικό δασμό της τάξης του 9,6% επί της αξίας του προϊόντος/kg (σημειώνουμε ότι στα τυριά, ανάλογα με τη συσκευασία διαμορφώνεται και ο δασμός). Εντυπωσιακή αύξηση το 2013 (+214,4%) σημείωσαν οι εξαγωγές της κατηγορίας HTS 04069059 (υποκατάστατα και μείγματα τυριών από πρόβειο γάλα) καταλαμβάνοντας τη 2η θέση των προμηθευτών και μερίδιο αγοράς 29,8% (αν και πολύ μικρές σε αξία οι εξαγωγές σε αυτή την κατηγορία).

Στρατηγική προώθησης κλάδου τροφίμων Στρατηγική προώθησης κλάδου τροφίμων Δημιουργία ενός εθνικού brand που να συνδέει τα προϊόντα με τη διατροφή, τον τουρισμό και τον πολιτισμό. Παράλληλα, είναι σημαντική η διάχυση στην αμερικανική αγορά στοιχείων για τη διατροφική αξία των προϊόντων, συνοδευόμενων από πληροφορίες για τρόπους κατανάλωσή τους, για λόγους «εκπαίδευσης» των καταναλωτών. Τα προϊόντα ΠΓΕ να εγγραφούν και προστατευθούν ως σήματα πιστοποίησης (certification mark) ή τοπικά σήματα πιστοποίησης (regional certification mark), ή ως συλλογικά σήματα (collective trademarks marks or collective service marks). Χαρακτηριστικό παράδειγμα σήματος πιστοποίησης είναι η λέξη Roquefort, η οποία παραπέμπει σε προϊόν καταγωγής Roquefort, Οι καινοτομικές συσκευασίες μπορούν να υπερκεράσουν ανταγωνίστριες μάρκες και να στοχεύσουν στην κάλυψη της ανάγκης των καταναλωτών στις ΗΠΑ για πρακτικότητα και ευκολία στην χρήση του προϊόντος. Το τρίπτυχο «ποιότητα – τιμή – συσκευασία» και το σημείο ισορροπίας των τριών αυτών παραμέτρων χρειάζεται να κατακτήσει ο Έλληνας εξαγωγέας, ώστε να εδραιωθούν τα προϊόντα του στη συνείδηση των Αμερικανών καταναλωτών και να κατορθώσουν να σταθούν διαχρονικά στην αγορά των ΗΠΑ. Η ανάδειξη της ποιότητας και της ποικιλίας των ελληνικών προϊόντων, σε συνδυασμό με την προσφορά μιας πρακτικής και εύκολης συσκευασίας σε προσιτή τιμή, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για την περαιτέρω διείσδυση των ελληνικών εξαγωγών στην πολλά υποσχόμενη αγορά των ΗΠΑ. Τέλος, όσοι σκέφτονται να επιχειρήσουν κάποιο άνοιγμα στις διεθνείς αγορές και δη στις ΗΠΑ, οφείλουν να γνωρίζουν τα μυστικά της αγοράς που ενδιαφέρονται να προσεγγίσουν επαγγελματικά, όπως για παράδειγμα τις διαδικασίες εισαγωγών και εξαγωγών, τις τελωνειακές και φορολογικές διαδικασίες κλπ., ενώ κρίνεται αναγκαία η εκ των προτέρων χάραξη εξωστρεφούς στρατηγικής (σχέδιο δράσης, εντοπισμός αγοράς στόχευσης/καταναλωτικής ομάδας, μάρκετινγκ).

Ενδεικτικές προωθητικές δράσεις Συμμετοχή σε επιλεγμένες εκδηλώσεις προώθησης προϊόντων, αλλά και αξιοποίηση πολιτιστικών ή άλλων εκδηλώσεων (μη εμπορικού χαρακτήρα) για παράλληλη προβολή των προϊόντων Συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις Καταχωρήσεις σε κλαδικό Τύπο Εξέταση δυνατότητας συνεργασίας με online εταιρείες/ e-shops (π.χ. Amazon) Επιδίωξη συνεργασιών με μεγάλα πολυκαταστήματα Συνεργασία με Αμερικανούς designers για προώθηση διακεκριμένου ελληνικού προϊόντος Στενή συνεργασία με κορυφαία εστιατόρια μεσογειακών γεύσεων για προβολή των ελληνικών προϊόντων και της ελληνικής διατροφής/ κουζίνας, με εκδηλώσεις γευσιγνωσίας και ανάδειξης των σύγχρονων τάσεων της ελληνικής κουζίνας και διατροφής Επιδίωξη συνεργασίας με αμερικανικές αλυσίδες σούπερ-μάρκετ βιολογικών και delicatessen προϊόντων (π.χ. Whole Foods, Giant, Safeway κλπ), αλλά και με επιλεγμένα καταστήματα (deli, gourmet) για την ανάληψη προωθητικών δράσεων (in-store promotion) Διοργάνωση γευσιγνωσίας σε επιλεγμένα καταστήματα και κάβες

Πληροφορίες http://www.business.gov/ http://www.fda.gov/ (US Food and Drug Administration/ FDA) www.fas.usda.gov/ustrade/ (Foreign Agricultural Service/ FAS) http://www.cbp.gov/ (US Customs & Border Protection/ CBP) www.cfsan.fda.gov (Center for Food Safety & Applied Nutrition/ CFSAN)