Το εξωσχολικό βιβλίο και ο μαθητής της πρώτης Λυκείου ΤΟ ΕΞΩΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ Το εξωσχολικό βιβλίο και ο μαθητής της πρώτης Λυκείου

ΜΑΘΗΜΑ :ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ Το εξωσχολικό βιβλίο και ο μαθητής της Α’ Λυκείου Όνομα:Σιατής Σφακιανάκη Τιότια Ημερομηνία:04\05\2009 Τάξη:Α5 Υπεύθυνος καθηγητής: κος Ζήκος Δημήτριος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ: 3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Ορισμός – είδη εξωσχολικού βιβλίου Αναλφαβητισμός- σχέση με το βιβλίο Ερωτηματολόγιο και αποτελέσματα 3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 4. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το εξωσχολικό βιβλίο αποτελεί το μέσο άμεσης πληροφόρησης εκατομμύρια ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, που έχει ποικίλες υποδιαιρέσεις όπως π.χ. τα λογοτεχνικά βιβλία, τα περιοδικά, τα βοηθήματα κ.ά. Στόχος των παραπάνω είναι η ενημέρωση, ψυχαγωγία, καθοδήγηση.

ΘΕΜΑ ΤΟ ΕΞΩΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ: είναι ένα άρθρο ή σύνολο πληροφοριών ,που δε διδάσκεται στα σχολεία και δεν συμπεριλαμβάνεται στις σχολικές ώρες διδασκαλίας .Χρησιμοποιείται για ψυχαγωγία, ενημέρωση, πληροφόρηση, καθώς και για επιπλέον κατάρτιση και καθοδήγηση . Το καλό εξωσχολικό βιβλίο είναι πια ατράνταχτα και αδιαφιλονίκητα ένα πολύ σοβαρό βοήθημα στην υπηρεσία του Δασκάλου κατά την ώρα του λειτουργήματός του. Βοηθά τόσο στην εμπέδωση της σχολικής ύλης, όσο και στο σημαντικότερο ρόλο που πρέπει να αναλάβει το σχολείο: στην αγωγή του μαθητή. Η ένταξή του στις διδασκαλικές ώρες εκτός από την ωφέλεια που έχει ως αυθύπαρκτο έργο, ξεκουράζει τον μαθητή από το επίπονο διδασκαλικό σύστημα. Επιπλέον του δίνει ποικίλα ερεθίσματα, κίνητρα στην καλύτερη περίπτωση, έτσι ώστε να αντιμετωπίσει με μεγαλύτερη όρεξη το ομολογουμενως βαρύ μαθησιακό του πρόγραμμα .

ΘΕΜΑ Βιβλία Πυγολαμπίδες στο σκοτάδι Ένα ποσοστό των νέων δεν αποτελεί αναγνώστες βιβλίων κι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Φαίνεται ότι το σχολείο συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και η οικογένεια να είναι συνυπεύθυνοι σε αυτό, δεδομένου ότι η φιλαναγνωσία θα πρέπει να καλλιεργείται από την παιδική ηλικία. Στην πλειοψηφία τους ακόμη και οι νέοι που διαβάζουν, διαβάζουν λίγο γιατί δεν έχουν εξοικειωθεί με τη μελέτη εξωσχολικών βιβλίων, εφόσον ζουν σε έντονους ρυθμούς πραγματικά υπερφορτωμένοι από τη μελέτη μαθημάτων για το σχολείο και άλλες δραστηριότητες.

ΘΕΜΑ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ H κατά κανόνα κακή σχέση των νέων με το βιβλίο έχει δημιουργήσει με την σειρά της τις συνέπειες της γλωσσικής ένδειας, της διάβρωσης των προτύπων κ.ά. Οι νέοι δεν διαβάζουν! Το καλό βιβλίο, είτε είναι λογοτεχνικό είτε ιστορικό είτε φιλοσοφικό, προσφέρει στον αναγνώστη μια μοναδική εμπειρία’ τον φέρνει σε επαφή με τον έντεχνο λόγο, που μετουσιώνει τη γλώσσα από απλό μέσο επικοινωνίας σε καλλιτεχνική δημιουργία και τον καλλιεργεί! Αλλά αυτή η προσφορά του βιβλίου αναξιοποίητη, εφόσον αγνοούμε την αξία του ή εφόσον προτιμούμε να περνούμε τις ελεύθερες ώρες μας με άλλους τρόπους, όχι πάντα πιο ωφέλιμους από την ανάγνωση ενός καλού βιβλίου.

ΘΕΜΑ ΜΑΘΗΤΗΣ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ Eίναι έφηβος συνήθως 15-16 ετών. Ως έφηβος βρίσκεται στο στάδιο της τυπικής αφαιρετικής σκέψης, χαρακτηρίζεται από αμφίρροπη διάθεση, είναι ονειροπόλος και επιδιώκει το ιδεώδες. Επιπλέον έχει την τάση να αμφισβητεί καθιερωμένες αξίες και δεν διστάζει να επαναστατήσει προκειμένου να αλλάξει τον κόσμο! Είναι κοινωνικός και μιμείται πρότυπα, τόσο από έλλειψη αυτοπεποίθησης όσο και από την ανάγκη να πιστέψει και να στηριχτεί σε κάτι. Η γλώσσα του είναι λιτή και επιλεκτική.

Βιβλίο είναι καθετί που διδάσκει ή διαφωτίζει τον άνθρωπο ΒΙΒΛΙΟ: καθετί που διδάσκει και διαφωτίζει τον άνθρωπο!

ΘΕΜΑ Tο ηλεκτρονικό βιβλίο (συναντάται και ως η-βιβλίο) είναι ένα σύνολο πληροφοριών όπως αυτές υπάρχουν ή θα μπορούσαν να υπάρχουν σε ένα έντυπο βιβλίο, αλλά σε ψηφιακή μορφή. Διατίθεται μέσω του Διαδικτύου, cd - rom, κ.τ.λ. Οι βιβλιοθήκες σήμερα, επιπρόσθετα στις συλλογές έντυπου υλικού που διαθέτουν, δημιουργούν ή έχουν πρόσβαση σε ψηφιακές συλλογές ηλεκτρονικών βιβλίων, τόσο για πρακτικούς λόγους (εξοικονόμηση χώρου, ευκολίες αναζήτησης), όσο και για τεχνικούς (πολλά βιβλία πλέον διατίθενται μόνο σε ηλεκτρονική μορφή).

ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ   Aναλφαβητισμός, με την κλασική έννοια του όρου, είναι η άγνοια των στοιχειωδών γραμμάτων, η αδυναμία ανάγνωσης και γραφής.    Σύμφωνα με την Ουνέσκο “αναλφάβητος είναι όποιος δεν έχει αποκτήσει τις αναγκαίες γνώσεις και ικανότητες για την άσκηση όλων των δραστηριοτήτων για τις οποίες η γραφή, η ανάγνωση και η αρίθμηση είναι απαραίτητες”.

ΑΙΤΙΑ Xαμηλό πνευματικό επίπεδο - περιορισμένες πνευματικές δυνατότητες.    Η εγκατάλειψη των βασικών σπουδών πριν από την ολοκλήρωσή τους - η γρήγορη ένταξη στην παραγωγική διαδικασία και η απομάκρυνση από την εκπαίδευση και αδρανοποίηση και λήθη των ήδη υπαρχουσών γνώσεων.  Η πολυπλοκότητα των σύγχρονων συνθηκών ζωής - οι ραγδαίες εξελίξεις - ο καταιγισμός των ανθρώπων με πληροφορίες από τα ΜΜΕ και η αδυναμία αφομοίωσής τους από το σύγχρονο άνθρωπο.  Η έντονη εξειδίκευση που οδηγεί σε πνευματική μονομέρεια, σε έλλειψη γενικών γνώσεων.   Η χρησιμοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας που εισάγει στοιχεία αυτοματισμού στην καθημερινή ζωή, οξύνει το πρόβλημα του αναλφαβητισμού.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Σε ατομικό επίπεδο: 0 αναλφάβητος εξαρτάται από τους άλλους ανθρώπους - συχνά γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης.  Η αδυναμία εύρεσης εργασίας-περιορισμένοι οι τομείς απασχόλησης.   Παρεμποδίζεται η συμμετοχή στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα - ο αναλφαβητισμός λειτουργεί ανασταλτικά για την ανάπτυξη των συμμετοχικών θεσμών (όπως για παράδειγμα των συνεταιρισμών) - ο αναλφάβητος  δεν μπορεί να ενημερωθεί, να γνωρίσει τα πολιτικά προγράμματα και άρα να επιλέξει ορθά - δεν έχει σαφή αντίληψη των ατομικών και κοινωνικών πολιτικών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και δυσχεραίνεται η ομαλή ένταξή του στο κοινωνικό σύνολο.  Κωλυσιεργείται η επικοινωνία του με τους άλλους - ο αναλφάβητος αδυνατεί να εξωτερικεύσει τον εσωτερικό του κόσμο και απομόνωση, εσωστρέφεια. Η αδυναμία επαφής με το γλωσσικό κώδικα, άρα και με την πολιτισμική παράδοση και την εθνική ταυτότητα.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ σε κοινωνικό επίπεδο: Ευνοείται η ανάπτυξη φαινομένων κοινωνικής απόκλισης, ο κοινωνικός ρατσισμός - υποθάλπονται οι κοινωνικές ανισότητες. 0ι χώρες με υψηλό δείκτη αναλφαβητισμού δεν μπορούν να διαφυλάξουν τον πολιτισμό τους και να κατοχυρώσουν τις αξίες τους και ευκολότερη η πολιτιστική αλλοτρίωση. Αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια το ποσοστό των παιδιών που εγκαταλείπουν την εννιάχρονη- κατά τα άλλα- Υποχρεωτική Εκπαίδευση (Δημοτικό -Γυμνάσιο) πριν από την ολοκλήρωση των σπουδών τους. Σε σχολεία λαϊκών περιοχών, μεγάλων αστικών κέντρων και της υπαίθρου δεν ολοκληρώνει το Γυμνάσιο το 20%-60% των μαθητών. Παράλληλα, το ένα στα πέντε παιδιά που γράφεται σε τεχνικό-επαγγελματικά σχολεία το εγκαταλείπει πρόωρα . Σήμερα, 33 ολόκληρα χρόνια μετά τη συνταγματική θεσμοθέτηση της εννιάχρονης Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης, χιλιάδες παιδιά ηλικίας μέχρι 16 ετών εξακολουθούν να εγκαταλείπουν το βασικό σχολείο κρατώντας ανοιχτή την «πληγή» του αναλφαβητισμού στη χώρα μας, με ναρκοθετημένο το μέλλον τους.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1.Διαβάζεις εξωσχολικά βιβλία; ΝΑΙ ΟΧΙ 2.Τι είδους εξωσχολικά βιβλία διαβάζεις; Περιοδικά Εφημερίδες Βοηθήματα Λογοτεχνικά 3.Πόσα εξωσχολικά βιβλία διαβάζεις κατά μέσο όρο τον χρόνο; 1-5 5-10 10 και πάνω 4.Τι είδους λογοτεχνικά βιβλία προτιμάς; Αστυνομικά-μυστηρίου κοινωνικά επιστ.φαντασίας Συναισθηματικά άλλο 5.Τι είδους εφημερίδες προτιμάς ; Αθλητικές Ενημερωτικές Μαγκαζίνο- gossip 6.Τι είδους περιοδικά προτιμάς; Ομορφιάς\Διατροφής Μαγκαζίνο- gossip Αθλητικά Αστρολογικά άλλο 7.Για ποια μαθήματα χρησιμοποιείς βοηθήματα; Για: Την πλειοψηφία της κατεύθυνσης τις δυσκολίες σου 8.Είναι χρήσιμα τα λογοτεχνικά βιβλία για να αναπτύξεις τους πνευματικούς σου ορίζοντες; ΝΑΙ ΟΧΙ 9.προτιμάς να περνάς τον ελεύθερό σου χρόνο : Α. Μπροστά στην ΤV\Η\Υ β. διαβάζοντας βιβλία γ. κάτι άλλο 10.Ποιο πιστεύεις ότι είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπους Βιβλίο σκύλος

ΔΙΑΒΑΖΕΙΣ ΕΞΩΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ; Το 92% των μαθητών διαβάζει εξωσχολικά βιβλία Το 8% των μαθητών δεν διαβάζει εξωσχολικά βιβλία

2.Τι είδους εξωσχολικά βιβλία διαβάζεις; Το 48% των μαθητών διαβάζει περιοδικά Το 8% των μαθητών διαβάζει εφημερίδες Το 11% των μαθητών χρησιμοποιεί βοηθήματα Το 33% των μαθητών διαβάζει λογοτεχνικά βιβλία

3.Πόσα εξωσχολικά βιβλία διαβάζεις κατά μέσο όρο τον χρόνο; Το 62% των μαθητών διαβάζει από 1-5 βιβλία Το 22% διαβάζει από 5-10 βιβλία Το 16% διαβάζει 10 και πάνω βιβλία τον χρόνο

4.Τι είδους λογοτεχνικά βιβλία προτιμάς; Το 40% των μαθητών προτιμούν βιβλία μυστηρίου Το 18% των μαθητών προτιμούν βιβλία με κοινωνικά ή συναισθηματικά θέματα Το 12% των μαθητών προτιμά βιβλία επιστημονικής φαντασίας ή άλλου τύπου βιβλία

5.Τι είδους εφημερίδες προτιμάς; Το 20% των μαθητών προτιμούν αθλητικές εφημερίδες Το 38% των μαθητών προτιμούν ενημερωτικές εφημερίδες Το 42% των μαθητών προτιμούν κουτσομπολίστικες εφημερίδες

6.Τι είδους περιοδικά προτιμάς; Το 22% των μαθητών προτιμούν περιοδικά ομορφιάς-διατροφής Το 16% των μαθητών προτιμούν κουτσομπολίστικα περιοδικά Το 12% των μαθητών προτιμούν αθλητικά περιοδικά Το 14% των μαθητών προτιμούν αστρολογικά περιοδικά Το 36% των μαθητών προτιμούν άλλα περιοδικά

7.Για ποια μαθήματα χρησιμοποιείς βοηθήματα; Το 22% των μαθητών χρησιμοποιεί βοηθήματα για την πλειονότητα των μαθημάτων Το 26% των μαθητών χρησιμοποιεί βοηθήματα για τα μαθήματα της κατεύθυνσης που θα ακολουθήσει Το 52% των μαθητών χρησιμοποιεί βοηθήματα για τις δυσκολίες του

8.Είναι χρήσιμα τα λογοτεχνικά βιβλία για να διευρύνεις τους πνευματικούς σου ορίζοντες; Το 94% των μαθητών συμφωνεί με την παραπάνω πρόταση Το 6% των μαθητών δεν συμφωνεί με την παραπάνω πρόταση

9.Προτιμάς να περνάς τον ελεύθερό σου χρόνο: Το 32% των μαθητών περνούν τον ελεύθερό τους χρόνο μπροστά στην TV-Η\Υ Τα 10% των μαθητών περνούν τον ελεύθερό τους χρόνο διαβάζοντας ένα βιβλίο Το 58% των μαθητών περνούν τον ελεύθερό τους χρόνο κάνοντας κάτι άλλο

10.Ποιο πιστεύεις ότι είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου; Το 24% των μαθητών θεωρεί το βιβλίο ως τον καλύτερο φίλο του ανθρώπου Το 76% των μαθητών θεωρεί τον σκύλο ως τον καλύτερο φίλο του ανθρώπου

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Ως απόρροια των παραπάνω εξάγουμε την διαπίστωση ότι μέσα από την εργασία μας για το εξωσχολικό βιβλίο αποκομίσαμε τα εξής: Ότι ο μαθητής της Ά λυκείου διαθέτει ενδιαφέρον για τα εξωσχολικά βιβλία αλλά ο συνδυασμός της έλλειψης ελεύθερου χρόνου και η δομή του σχολικού συστήματος δεν του αφήνει το περιθώριο να αναπτύξει τους πνευματικούς του ορίζοντες. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο κι ανεξάρτητο από τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας, το ότι οι μαθητές είναι σήμερα οι πιο σκληρά εργαζόμενοι έχοντας εξαιρετικές πρωτιές στο στρες κυρίως λόγου του άγχους των επιδόσεων στις εξετάσεις. Θεωρούμε ότι η επαφή με το βιβλίο θα πρέπει να καλλιεργηθεί από πολύ νωρίς, από την παιδική ηλικία έτσι ώστε να καλλιεργηθεί και να αναπτυχθεί στο παιδί και αυριανό έφηβο, τόσο από το σχολείο όσο και από την οικογένεια.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Βιβλίο ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ Α’ τάξης γενικού λυκείου Μάνος, Κ. Ψυχολογία του Εφήβου, εκδόσεις Γρηγόρη, ημερομηνία έκδοσης: 1997 Βιβλίο ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Α’ τάξης γενικού λυκείου Κ.Ντολτό- Τόλιτς, Έφηβοι, Προβλήματα και Ανησυχίες εκδόσεις Πατάκη, Θεσσαλονίκη 1999 σελ.15-18 ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ www. Google .com: εξωσχολικό βιβλίο αναλφαβητισμός σχέση με το βιβλίο

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ! ΤΕΛΟΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!