ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

http://click

Η γέννηση ενός ποταμού Ένα ποτάμι ξεκινάει πάντοτε με πολλά μικρά ρυάκια που, καθώς κατηφορίζουν, συναντιούνται, ενώνονται και σχηματίζουν ολοένα και λιγότερα ρεύματα με περισσότερο νερό, μέχρι το σχηματισμό μιας κύριας ροής.

Τo σκίτσο ενός ποταμού Οι πηγές Η κυρίως ροή Οι εκβολές Στο παρακάτω σκίτσο, πέρα από τους όρους που εξηγούνται, υπάρχουν και άλλοι όροι τους οποίους ήδη γνωρίζεις. Προσπάθησε να θυμηθείς τι σημαίνουν και να τους περιγράψεις με δικά σου λόγια. Οι πηγές Η κυρίως ροή Οι εκβολές

Ποτάμια: Η περιοχή των πηγών Τα σημεία στα οποία γεννιέται ένας ποταμός Πολλά μικρά ρεύματα Ορεινό τοπίο Μεγάλες κλίσεις Ορμητικά νερά (χείμαρροι)

Ποτάμια: η κυρίως ροή (κοίτη) Το μεγαλύτερο μέρος του ποταμού Μεγάλο πλάτος και βάθος ποταμού Πεδινό έδαφος Ήρεμα νερά Ενώνονται οι παραπόταμοι Τι είναι οι μαίανδροι; Πώς δημιουργήθηκε η λίμνη;

Ποτάμια: οι εκβολές Ο χώρος όπου το νερό του ποταμού χύνεται στη θάλασσα Η κύρια ροή χωρίζεται σε πολλές κοίτες σχηματίζοντας «Δέλτα» Επίπεδο έδαφος Αποθέσεις Εύφορη γη ΔΕΛΤΑ Τον όρο αυτόν χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το 450 π.Χ. ο Ηρόδοτος, προκειμένου να περιγράψει τις αποθέσεις του ποταμού Νείλου στις εκβολές του, οι οποίες έμοιαζαν με το ελληνικό γράμμα Δ. Το δέλτα ενός ποταμού περιλαμβάνει ένα τμήμα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας (δελταϊκή πεδιάδα) και ένα τμήμα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Κριτήρια υπολογισμού του μεγέθους ενός ποταμού: Το μήκος του Η λεκάνη απορροής Η μέση παροχή

Κριτήρια μεγέθους ποταμών: Μήκος Κριτήρια μεγέθους ποταμών: Μήκος Ποιος είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της γης; Το μήκος τους είναι το απόλυτο κριτήριο; Ο Μισισιπής εκβάλλει στη θάλασσα με οκταπλάσια ποσότητα νερού!

Κριτήρια μεγέθους ποταμών: Λεκάνη απορροής Λεκάνη απορροής ενός ποταμού είναι η έκταση από την οποία συγκεντρώνονται τα νερά του ποταμού Είναι το απόλυτο κριτήριο; Τι συμβαίνει όταν το κλίμα είναι ξερό;

Κεντρική κοίτη – Παραπόταμοι – Υδρογραφικό δίκτυο Κεντρική κοίτη – Παραπόταμοι – Ρυάκια – Χείμαρροι

Υδροκρίτης Φανταστική γραμμή που ενώνει τα ψηλότερα σημεία της λεκάνης του ποταμού

Κριτήρια μεγέθους ποταμών: Παροχή Μέση παροχή ενός ποταμού ονομάζουμε τον όγκου του νερού που χύνεται κατά μέσο όρο στη θάλασσα κάθε δευτερόλεπτο (μετριέται σε κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο) Είναι σταθερή κατά τη διάρκεια του έτους; Παροχή = Μέση ετήσια παροχή

Τα ποτάμια της Ελλάδας Σε χώρες: μικρές, ορεινές, με ξερό κλίμα δημιουργούνται μικρά, ορμητικά ποτάμια Γιατί; (δεν υπάρχει χώρος και χρόνος για να αναπτυχθούν τα ποτάμια).

Βασικοί όροι ποταμών Ποταμός: ρεύμα σημαντικής ποσότητας γλυκού νερού, το οποίο κινείται σε αυλάκια στην επιφάνεια της Γης από ψηλότερα προς χαμηλότερα μέρη λόγω της βαρύτητας. Συνήθως καταλήγει σε θάλασσα ,λίμνη ή άλλο ποταμό. Παραπόταμος: ποταμός που χύνεται σε μεγαλύτερο ποταμό Χείμαρρος: μικρό ορμητικό ποτάμι το οποίο σχηματίζεται από τις βροχές αλλά κατά τη θερμή περίοδο είναι ξερό Υδρογραφικό δίκτυο: σύνολο ρυακιών, χειμάρρων, παραποτάμων ενός ποταμού και ο ίδιος ο ποταμός μέσω των οποίων αποστραγγίζεται μια λεκάνη απορροής

Βασικοί όροι ποταμών ΥΔΡΟΚΡΙΤΗΣ :Μια φανταστική γραμμή που ενώνει τα ψηλότερα σημεία της Λεκάνης απορροής (περιστοιχίζεται από ράχες ή όρη) και έτσι καθορίζει τα όριά της. ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ :Είναι ένα τμήμα της επιφάνειας του εδάφους πάνω στο οποίο τα νερά που ρέουν επιφανειακά αποστραγγίζονται από το υδρογραφικό δίκτυο του ποταμού (ρυάκια, χείμαρροι, παραπόταμοι), για να καταλήξουν στην κεντρική κοίτη. Παροχή λέγεται ο όγκος του νερού που περνά από αυτή την τομή στη μονάδα του χρόνου και μετριέται σε κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο.

Βασικοί όροι ποταμών Πηγή: Άνοιγμα στη γη όπου αναβλύζει νερό και σχηματίζεται ρεύμα νερού ή το νερό των βροχών και το λιωμένο χιόνι που κινείται ψηλά στα βουνά. Ο χώρος που ξεκινά το ποτάμι. Κυρίως ροή ποταμού ή «κοίτη»: Είναι το τμήμα του ποταμού που συνδέει τις πηγές με τις εκβολές του. Είναι το μεγαλύτερο τμήμα του ποταμού. Μαίανδρος: καμπύλωση της κοίτης του ποταμού Εκβολές :Είναι ο χώρος όπου το νερό του ποταμού χύνεται στη θάλασσα ή σε άλλο ποτάμι ή σε λίμνη.

Δέλτα ποταμού Το δέλτα ενός ποταμού περιλαμβάνει ένα τμήμα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας (δελταϊκή πεδιάδα) και ένα τμήμα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, που ονομάζεται προδέλτα και αποτελείται κυρίως από λεπτόκοκκα υλικά.

Max Derruau, Ανθρωπογεωγραφία, σ. 414-415, Οι υδάτινοι δρόμοι του κόσμου… «Ο ποταμός είναι από τη μια ένα εμπόδιο που δημιουργεί πρόβλημα στη διάβαση, από την άλλη όμως διευκολύνει την κυκλοφορία, όταν είναι πλωτός ή όταν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά κορμών. Κάποιες φορές επιβραδύνουν το ρεύμα του ποταμού αυξάνοντας το βάθος του με ειδικά φράγματα και διεξόδους». Max Derruau, Ανθρωπογεωγραφία, σ. 414-415, Οι άνθρωποι μεταβάλλουν τη μορφή των υδάτινων δρόμων, είτε βελτιώνοντας την πλευσιμότητα των ποταμών είτε δημιουργώντας τεχνητούς υδάτινους δρόμους κατά μήκος των φυσικών ρευμάτων (παράπλευρες ή συνδετήριες διώρυγες). Είναι ένας δρόμος που περπατάει, αλλά μερικές φορές προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που θέλει κανείς να ακολουθήσει.

Ανακεφαλαίωση Yπάρχουν πολλοί τρόποι, οι οποίοι βασίζονται σε διαφορετικά κριτήρια, προκειμένου να αξιολογήσουμε πόσο μικρό ή πόσο μεγάλο είναι ένα ποτάμι π.χ. το μήκος ή η παροχή του Το δέλτα ενός ποταμού περιλαμβάνει ένα τμήμα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας (δελταϊκή πεδιάδα) και ένα τμήμα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, που ονομάζεται προδέλτα και αποτελείται κυρίως από λεπτόκοκκα υλικά. Εκβολές είναι ο χώρος όπου το νερό του ποταμού χύνεται στη θάλασσα. Λεκάνη απορροής : Είναι ένα τμήμα της επιφάνειας του εδάφους πάνω στο οποίο τα νερά που ρέουν επιφανειακά αποστραγγίζονται από το υδρογραφικό δίκτυο του ποταμού (ρυάκια, χείμαρροι, παραπόταμοι), για να καταλήξουν στην κεντρική κοίτη Τα όρια κάθε λεκάνης καθορίζονται από μια φανταστική γραμμή  που ενώνει τα ψηλότερα σημεία της περιοχής και λέγεται υδροκρίτης. Παροχή εννοούμε τη μέση ετήσια παροχή του ποταμού (δηλαδή τον μέσο όρο των τιμών ανά έτος)   ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ