Θεωρητικά μοντέλα σχετικά με τις επιστημολογικές προϋποθέσεις της Παιδαγωγικής

Φιλοσοφική / Ερμηνευτική Παιδαγωγική Φιλοσοφικές, θεολογικές και πολιτικές παραδοχές προσδιορίζουν τη μελέτη των παιδαγωγικών θεμάτων Τα παιδαγωγικά φαινόμενα έχουν μια καθολικότητα. Η Παιδαγωγική είναι θεωρητικής φύσης επιστήμη και μπορεί με τη δύναμη της λογικής εξέτασης των εκπαιδευτικών πραγμάτων να κατανοήσει και πώς είναι (οντολογία) και πώς πρέπει να είναι (δεοντολογία) τα εκπαιδευτικά πράγματα.

Ερμηνευτική Παιδαγωγική Θεωρητική προσέγγιση στα κοινωνικά και πολιτισμικά θέματα με σαφή, όμως, την πρακτική πρόθεση Στην ανθρώπινη συμπεριφορά δεν υπάρχουν αιτιο-κρατικοί κανόνες καθολικού κύρους. Τα άτομα διαμορφώνουν κάθε φορά τη συμπεριφορά τους, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται και ερμηνεύουν τα πράγματα Η ιδέα της ερμηνείας της υφής και της σημασίας των παιδαγωγικών φαινομένων το περισσότερο που μπορούμε να επιτύχουμε είναι να κατανοήσουμε πώς οι εμπλεκόμενοι σε μια (εκπαιδευτική) κατάσταση βλέπουν και βιώνουν τα πράγματα και γιατί συμπεριφέρονται με τον δεδομένο τρόπο. (ευρύτερα σχήματα ερμηνείας της συμπεριφοράς, με πιθανότητες και όχι με βεβαιότητες πρόβλεψης). Μεθοδολογία: εθνογραφικής φύσης ερευνητικές μέθοδοι (ποιοτικό παράδειγμα), συμμετοχική παρατήρηση, μελέτη περίπτωσης, ιστορικο-ερμηνευτική, κριτική ανάλυση λόγου

Αναλυτική / Εμπειρική Παιδαγωγική Εμπειρική - Αναλυτική Θεωρία της Επιστήμης Θετικισμός: "κατ' αίσθηση εμπειρία". Πώς είναι δυνατόν να αποκτήσουμε αδιαμφισβήτητες γνώσεις για την πραγματικότητα, την κατ' αίσθηση εμπειρία, τα (θετικά) γεγονότα; Η επιστήμη αποτυπώνει τις σχέσεις μεταξύ των αντικειμένων (δεδομένων) στηριζόμενη στην εμπειρία (τυπικές σχέσεις). Επαγωγική Μέθοδος: Η αναζήτηση ξεκινά από την εμπειρία των επιμέρους της μορφών, των αντικειμένων, των στοιχείων, των γεγονότων. Από την άμεση εμπειρία, παρατηρώντας τα επιμέρους φαινόμενα, συγκροτεί προτάσεις με συμπεράσματα για ένα σύνολο. Οι προτάσεις αυτές πρέπει να είναι δυνατό να ελέγχονται διυποκειμενικά, έχουν γενική ισχύ και είναι απαλλαγμένες από κάθε αξιολογική χροιά και κάθε ποιοτικό περιεχόμενο. Στο θετικισμό, οι επιστημονικές θεωρίες πρέπει να ικανοποιούν τα παρακάτω κριτήρια: 1. να ανταποκρίνονται στους κανόνες της τυπικής λογικής 2. να περιλαμβάνουν προτάσεις γενικού κύρους 3. να περιέχουν προτάσεις απαλλαγμένες από αξιολογήσεις με περιγραφικούς και όχι κανονιστικούς όρους 4. η σύνδεση της βάσης (παρατηρησιακές προτάσεις) με τα ενδιάμεσα στάδια ως την κορυφή (νόμοι και αξιώματα) να γίνεται με κανόνες αντιστοίχισης.

Αναλυτική / Εμπειρική Παιδαγωγική

Αναλυτική / Εμπειρική Παιδαγωγική Λογικός Θετικισμός Δύο πηγές γνώσης: α) ο λογισμός (μαθηματικά, τυπική λογική), β) εμπειρική γνώση (Φυσική, Βιολογία, Ψυχολογία) Μία δήλωση έχει νόημα αν, και μόνο αν, μπορεί να αποδειχθεί αληθής ή ψευδής, έστω και σε επίπεδο αρχής, με εμπειρικό τρόπο (αρχή της επαληθευσιμότητας) Ζητούμενο η εξήγηση και η πρόβλεψη Οι μέθοδοι της θετικιστικής κατεύθυνσης είναι γνωστές ως ποσοτικές μέθοδοι Συμπεριφοριστικές Θεωρίες Μάθησης κυριαρχία της πειραματικής μεθόδου έρευνας διατύπωση κανόνων που εκλαμβάνονται ως γενικά αποδεκτοί με τη μέθοδο της επαγωγής περιγραφή των διαδικασιών της μάθησης με βάση το σχήμα Ερέθισμα (αίτιο) - Αντίδραση (αιτιατό) Αμερικανικός Πραγματισμός ενότητα γνώσης και δράσης, αξιών και εμπειρίας. Η γνώση συνδέεται με την δράση και παράγεται από την εμπειρία, ενώ η αλήθεια προσδιορίζεται από τις πρακτικές δραστηριότητες

Αναλυτική / Εμπειρική Παιδαγωγική Κριτικός Ορθολογισμός Karl Popper: «Η επιστημονική σκέψη έτσι, πρέπει να κινείται αντίστροφα, με τρόπο απαγωγικό (deduction), όπου αναζητείται η ερμηνεία ως συναγωγή συμπερασμάτων για ένα γεγονός σύμφωνα με έναν γενικό κανόνα και το πλαίσιο συνθηκών στις οποίες δημιουργήθηκε το γεγονός αυτό. Καθήκον δε της επιστήμης είναι να ελέγχει την ορθότητα των θεωριών μέσω υποθέσεων. Καμιά θεωρία, ακόμα και οι φυσικοί νόμοι δεν ισχύει με βεβαιότητα αλλά με "μεγάλη πιθανότητα", μέχρι να διαψευστεί» (αρχή της διαψευσιμότητας) «Επιστημονικές είναι λοιπόν μόνο εκείνες οι προτάσεις (υποθέσεις) οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα να ελεγχθεί η ισχύ τους και είναι ανεξάρτητες από τα υποκείμενα που τις διαμορφώνουν, η επιστήμη δηλαδή απαιτεί αντικειμενικότητα και ορθολογική κριτική». Πηγή και κριτήριο της γνώσης είναι οι αισθήσεις Εφαρμοσμένη παιδαγωγική

Αναλυτική / Εμπειρική Παιδαγωγική

Κριτική Παιδαγωγική Η Σχολή της Φρανκφούρτης Ινστιτούτο για την Κοινωνική έρευνα (1930) Max Horkheimer, Theodor Adorno, Herbert Marcuse, Erich Fromm, Juergen Hebermas, Giroux, Apple.

Κριτική Παιδαγωγική Η κοινωνία είναι μια ολότητα και η επιστήμη, όπως κάθε πράξη, επηρεάζεται και εξαρτάται από αυτή. Κάθε επιστήμη βασίζεται σε μια θεωρία για την κοινωνία. Η κοινωνική γένεση των προβλημάτων που διερευνά η επιστήμη Κριτική παιδαγωγική vs ερμηνευτική & εμπειρική παιδαγωγική

Κριτική Παιδαγωγική Για την Κριτική Θεωρία: στο χώρο των κοινωνικών επιστημών τα γεγονότα είναι κοινωνικά μορφώματα, προϊόντα ανθρώπινης δραστηριότητας και ως εκ τούτου υπόκεινται σε αλλαγή Ο,τιδήποτε καταγράφεται στο νου ως εμπειρία, διαμορφώνεται μέσα από νοητικές κατηγορίες και έννοιες, οι οποίες με τη σειρά τους εξαρτώνται από τη γλώσσα και τις μορφές ζωής της κοινωνίας και έτσι μπορούν να διαφοροποιούνται. το προϊόν της ανθρώπινης νόησης δεν είναι ψυχολογικού, αλλά κοινωνικού χαρακτήρα.

Κριτική Παιδαγωγική Αλλοτρίωση και χειραφέτηση Αλλοτρίωση η αποξένωση του ανθρώπου α) από το προϊόν της εργασίας του, β) από την εργασιακή διαδικασία, γ) από τους άλλους ανθρώπους και δ) από τον ίδιο του τον εαυτό. Χειραφέτηση: η συνειδητοποίηση των "υπόγειων" εξουσιαστικών και πολιτιστικά αλλοτριωτικών σχέσεων  αυτοκαθορισμός των πράξεων

Κριτική Παιδαγωγική