Συλλογή παραδοσιακών σπόρων Περιφέρειας Ταμασού και Ορεινής από καλλιέργειες της Περιφέρειας Ταμασού και Ορεινής Η δράση που θα σας παρουσιάσουμε, αφορά την προσπάθεια που έγινε για να μαζευτούν από γεωργούς της περιοχής μας όσο το δυνατόν περισσότεροι παραδοσιακοί σπόροι.

Ο προβληματισμός μας…. Συχνά πυκνά ακούμε τους γονείς μας να παραπονιούνται για τα λαχανικά και τα φρούτα τα οποία αγοράζουμε. «Δεν έχουν γεύση, δεν έχουν άρωμα, δεν είναι όπως αυτά που είχαμε παλιά, τότε που τα μεγαλώναμε στην αυλή μας» Αυτά τα παράπονα οδήγησαν την ομάδα μας να αναρωτηθεί:

Οι απορίες μας… Ποιες καλλιέργειες υπήρχαν παλιά και γιατί δεν υπάρχουν σήμερα; Ποιες διαφορές είχαν τα προϊόντα τότε με τα σημερινά; Πώς μπορούμε να ξαναβρούμε και να καλλιεργήσουμε αυτά τα λαχανικά και τα φρούτα;

Έτσι σκεφτήκαμε… Να συλλέξουμε πληροφορίες για τις παραδοσιακές καλλιέργειες από ηλικιωμένους γεωργούς των χωριών μας μέσα από συνεντεύξεις. Να μαζέψουμε σπόρους από τους γεωργούς για να τους καλλιεργήσουμε στο Σχολείο αλλά και να τους διαφυλάξουμε για τις επόμενες γενιές. Γι αυτό λοιπόν σκεφτήκαμε

Μας βοήθησαν: Οι παππούδες και γιαγιάδες της περιοχής Ταμασού και Ορεινής, δίνοντάς μας πληροφορίες και σπόρους. Ο υπεύθυνος της Τράπεζας Φυτικού Γενετικού Υλικού κ. Άγγελος Κυρατζής του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών. Χρειαζόμασταν όμως τόσο τη βοήθεια γεωργών, που είχαν την εμπειρία σε καλλιέργειες παραδοσιακών σπόρων, όσο και την επιστημονική γνώση. Έτσι, ζητήσαμε βοήθεια από

Δύο εικόνες…. 2000 λέξεις

Χρησιμοποιήσαμε δύο ερωτηματολόγια: Για τη συλλογή πληροφοριών για τις παραδοσιακές καλλιέργειες Για την έρευνά μας χρησιμοποιήσαμε δύο ερωτηματολόγια. Ένα για να συλλέξουμε πληροφορίες για τις παραδοσιακές καλλιέργειες και ένα άλλο όπου θα αποθηκεύαμε τα στοιχεία που αποτελούσαν και την ταυτότητα των σπόρων αυτών.

Δελτίο καταγραφής των στοιχείων για όσους γεωργούς μας έδιναν σπόρους Δελτίο καταγραφής των στοιχείων για όσους γεωργούς μας έδιναν σπόρους Για τις συνεντεύξεις συμμετείχαν περίπου 30 μαθητές καλύπτοντας όλες τις κοινότητες της σχολικής μας περιφέρειας.

Οι τοπικές καλλιέργειες Ντομάτες, αγγουράκια, κραμπί, Φασόλια, κουκιά, ρεβίθια, φακή, μπιζέλια, μελιτζάνα Σιτάρι, κριθάρι, σησάμι Αμπέλια, συκιές, ρόδι, καρπούζια, χρυσόμηλα, βερίκοκα, εσπεριδοειδή, αχλάδια, ταμπούρα, μήλα, κεράσια, ελιές Λινάρι, βαμβάκι, βίκος, φαβέττα, Φουντούκια, αμύγδαλα, καρύδια Πατάτες Μάθαμε ένα σωρό πράγματα για τις τοπικές καλλιέργειες. Δείτε κι από μόνοι σας στη διαφάνεια, πόσα προϊόντα παράγει η περιοχή μας.

Λόγοι εγκατάλειψης… Ξηρασία - Ανομβρία Αστυφιλία - Στροφή στον τριτογενή τομέα της οικονομίας Υψηλό κόστος παραγωγής Αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες Εισαγωγή φτηνότερων και ανθεκτικότερων προϊόντων από το εξωτερικό Ακαταλληλότητα αρδεύσιμου νερού Γιατί όμως εγκαταλείφθηκαν οι καλλιέργειες αυτές, Οι λόγοι διάφοροι και θα τους αναφέρουμε επιγραμματικά:

Διαφορές των καρπών τότε και σήμερα Παραδοσιακές καλλιέργειες Μοντέρνες καλλιέργειες Ανταλλαγή σπόρων μεταξύ των συγχωριανών προσαρμοσμένων στα κλιματικά χαρακτηριστικά της περιοχής Χρήση υβριδίων με γενετικά προσαρμοσμένα χαρακτηριστικά Εύγευστοι, μυρωδάτοι καρποί Ομοιόμορφοι, άγευστοι και γενετικά τροποποιημένοι καρποί Μικρή, εποχιακή παραγωγή Μεγάλη, ολόχρονη παραγωγή Κοπριά Χημικά λιπάσματα Θειάφι Φυτοφάρμακα Μια άλλη παράμετρος που θέλαμε να εξετάσουμε αφορούσε τη σύγκριση των παραδοσιακών με τις μοντέρνες καλλιέργειες. Οι πλέον κατάλληλοι για να κάνουν αυτοί τη σύγκριση ήταν οι ίδιοι οι γεωργοί, οι οποίοι όπως βλέπετε ανέφεραν τα ακόλουθα:

Καταλάβαμε ότι… Το γενετικό υλικό και οι σπόροι κάθε περιοχής αποτελούν τη διατροφική κληρονομία και το ζωντανό θησαυρό της. Οι παραδοσιακοί σπόροι κουβαλούν τη γεύση, τη μυρωδιά, τις αναμνήσεις της γιαγιάς και του παππού αλλά και των παιδιών τους. Η εξαφάνιση των παραδοσιακών ποικιλιών μπορεί να αλλάξει με την επιστημονική διαφύλαξη των σπόρων. Μέσα από αυτή τη διαδικασία καταλάβαμε ότι

Έτσι μαζέψαμε πολλούς σπόρους ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΑΓΓΟΥΡΙΟΥ ΦΑΣΟΛΙ ΕΔΩ, ΦΑΣΟΛΙ ΕΚΕΙ, ΦΑΣΟΛΙ ΠΑΡΑΠΕΡΑ…. Συνειδητοποιήσαμε εξάλλου ότι τα φασόλια ήταν ένα προϊόν που ευδοκιμούσε στην παεριοχή μας και το συναντούμε σε διάφορες παραλλαγές ΟΛΙΓΟΝ ΛΟΥΒΙΝ

Εντυπωσιαστήκαμε με αυτούς… Ζαφράς ή Ζαφοράς ή Σαφράν Φυτρώνει στην περιοχή Παλαιχωρίου και οι οικοκυρές το χρησιμοποιόυν ως αρωματικό στις φλαούνες. Στο εξωτερικό είναι ένα πανάκριβο προϊόν. Γνωρίσαμε τη ζαφορά του Παλαιχωρίου, ένα προϊόν το οποίο θεωρείται πανάκριβο. Στο Παλαιχώρι όμως το χρησιμοποιούν ως αρωματικό για τις φλαούνες.

Βαμβακόσπορος από τον Άγιο Ιωάννη Μαλούντας… Ο ΣΠΑΝΙΟΣ Η καλλιέργεια βαμβακιού εγκαταλείφθηκε εδώ και πολλές δεκαετίες από την περιοχή μας. Μετά από πολλά παρακάλια και ικεσίες βρήκαμε και βαμβακόσπορο, που όπως μάθαμε θεωρείται σπάνιος σήμερα.

Βλασκιά ή Φλασκούθκια Το Νεροκόλοκο ζωγραφίζεται και χρησιμοποιείται για διακοσμητικούς λόγους. Παλαιότερα, χρησίμευε ως δοχείο για να δοκιμάζουν το κρασί. Μας δόθηκαν βλασκιά και μάθαμε ότι μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ως καμβά για να ζωγραφίσουμε

Τι θα κάνουμε στη συνέχεια; Οι σπόροι θα παραδοθούν για περισσότερη μελέτη και θα φυλαχθούν στη Τράπεζα Γενετικού Υλικού του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών. Αφού λοιπόν συλλέξαμε τους σπόρους μας καλέσαμε στο σχολείο τον κ. Κυρατζιή, ο οποίος ενθουσιάστηκε μόλις είδε τον σπόρο του βαμβακιού. Μας υποσχέθηκε ότι θα πάρει όλους τους σπόρους στην Τράπεζα Γενετικού Υλικού στο Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών για να τους παρατηρήσει με την ομάδα του και να δει κατά πόσον υπάρχουν μέσα σε αυτούς κι άλλοι σπάνιοι για την Τράπεζα σπόροι.

Η σημασία των παραδοσιακών καλλιεργειών Διαφύλαξη γενετικού υλικού απαλλαγμένο από γενετικές μεταβολές και φυτοφάρμακα Διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και ταυτότητάς μας Αποφυγή επιβαρυντικών, για την υγεία μας, διατροφικών συνηθειών Ταυτόχρονα μάθαμε και τη σημασία των παραδοσιακών καλλιεργειών:

Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας Γεωργία Μιλτιάδους Μυρτώ Μιχαηλίδου Κλείνοντας, θα θέλαμε να αναλογιστείτε τα εξής: