Δημιουργικότητα και Καινοτομία
Επίσημη ιστοσελίδα Ενημέρωση για: -ειδήσεις -εκδηλώσεις και δραστηριότητες -μηνύματα πολιτικού περιεχομένου -διαφημιστικά με εκθέσεις δραστηριοτήτων που πραγματοποιούνται στα κράτη μέλη.
Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Σεπτεμβρίου 2008 που αφορά το Ευρωπαϊκό Έτος Δημιουργικότητας και Καινοτομίας (2009) Η Ευρώπη χρειάζεται να ενισχύσει την ικανότητα δημιουργικότητας και καινοτομίας που διαθέτει για κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους, προκειμένου να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στην ανάπτυξη της κοινωνίας της γνώσης: η ικανότητα καινοτομίας συνδέεται στενά με τη δημιουργικότητα ως προσωπικό χαρακτηριστικό και για να αξιοποιηθεί πλήρως χρειάζεται να διαδοθεί ευρέως στον πληθυσμό, πράγμα που απαιτεί προσέγγιση βασισμένη στη διά βίου μάθηση. Τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να φροντίζουν επαρκώς και σε όλα τα κατάλληλα επίπεδα για την ανάπτυξη των βασικών ικανοτήτων που στηρίζουν τη δημιουργικότητα και την καινοτομία, ενόψει της εξεύρεσης καινοτόμων και πρωτότυπων λύσεων για την προσωπική, την εργασιακή και την κοινωνική ζωή.
Ορισμός … Ο J. Bruner (1962) ορίζει τη δημιουργικότητα ως μια ενέργεια από την οποία προκύπτει μια ξεχωριστή και αποτελεσματική έκπληξη (effective surprise). Μια ενέργεια η οποία παράγει αποτελεσματική έκπληξη αποτελεί τεκμήριο γνησιότητας ενός δημιουργικού εγχειρήματος. Drevdahl: «Δημιουργικότητα είναι η ικανότητα του ανθρώπου να παρουσιάζει τις σκέψεις του με έναν ουσιαστικά νέο, πρωτότυπο τρόπο που να ξεφεύγει από τα συνηθισμένα. Είναι μια φαντασία ή μια σύνθεση σκέψεων, που δεν είναι απλή παράθεση ή συρραφή λογισμών». Η δημιουργικότητα μπορεί να περιλαμβάνει τη διαμόρφωση νέων συστημάτων, τη μεταφορά γνώριμων σχέσεων σε νέες καταστάσεις, όπως και το σχηματισμό νέων συσχετισμών» (Σάλλα-Δοκουμετζίδη,1996).
Τι είναι η δημιουργικότητα; Η ικανότητα του ατόμου να βλέπει τα πράγματα με ένα νέο και ασυνήθιστο τρόπο, να διακρίνει την ύπαρξη προβλημάτων εκεί που οι άλλοι δεν μπορούν να τα επισημάνουν και να δίνει νέες, ασυνήθιστες και αποτελεσματικές λύσεις στα προβλήματα. Μ. Κουτσελίνη
Καινοτομία Είναι η επιτυχής υλοποίηση νέων ιδεών. Η δημιουργικότητα είναι εκ των ων ουκ άνευ για την καινοτομία. Η επίτευξη μιας καινοτομίας απαιτεί καινοτομικές μεθόδους διδασκαλίας, όπως επίσης και οργάνωση καινοτόμων δράσεων.
Στάδια δημιουργικής λειτουργίας G. Wallas Α. Το στάδιο της προετοιμασίας (preparation): το πρόβλημα διερευνάται με κάθε δυνατό τρόπο (συλλογή πληροφοριών, ανάλυση, διάγνωση και οροθέτηση των προβλημάτων, ένταξή τους σε ένα σύνολο). Β. Το στάδιο της επώασης (incubation): δεν γίνονται συνειδητές σκέψεις πάνω στο πρόβλημα, αλλά οι ιδέες και το υλικό αποθηκεύονται πίσω από το συνειδητό επίπεδο της ψυχής. Γ. Το στάδιο της έμπνευσης (illumination):ξαφνικά και συχνά ανέλπιστα παρουσιάζεται η λύση. Γνωστές πληροφορίες συνδυάζονται ελεύθερα και παρουσιάζουν νέους συσχετισμούς, οι οποίοι αναδεικνύουν λύσεις που δεν προϋπήρχαν στο νου του ατόμου. Δ. Το στάδιο της επικύρωσης (verification): η νέα ιδέα αξιολογείται.
Μέθοδοι διδασκαλίας που προάγουν τη δημιουργικότητα Ιδεοθύελλα Συζήτηση Ανακάλυψη Υπόδυση ρόλων – Θεατρικό παιγνίδι Λύση προβλήματος
Διαδικασία δημιουργικής σκέψης Η ικανότητα για μετασχηματισμό επαναθεώρηση σύνθεση και αναδιάρθρωση των διαθέσιμων στοιχείων οδηγεί Στην παραγωγή ευρηματικών Καινοτόμων Πρωτότυπων γνωστικών προϊόντων Δημιουργική σκέψη
Σχέση δημιουργικής και κριτικής σκέψης Στοιχείο σύνδεσης: η διαμόρφωση μιας υπόθεσης εμπεριέχει στοιχεία δημιουργικότητας Στόχος: ο εμπλουτισμός της μιας με στοιχεία της άλλης
Είδη σκέψης συγκλίνουσα σκέψη αποκλίνουσα σκέψη
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΑΠΟΚΛΙΝΟΥΣΑ ΣΚΕΨΗ
Πηγές: Ματσαγγούρας Ηλίας, Στρατηγικές Διδασκαλίας, τομ. Β΄, Gutenberg, Αθήνα Σημειώσεις Δρος Ζήνας Πουλλή Σημειώσεις Δρος Μαίρης Κουτσελίνη Ιστοσελίδες: – oudi.htm oudi.htm