ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β3 PROJECT ΓΕ.Λ ΑΝΔΡΑΒΙΔΑΣ Οι προγνώσεις στη διάρκεια των αιώνων και ο ρόλος των Μαθηματικών
Η προβληματική της έρευνας Οι άνθρωποι σε όλες τις εποχές και σε όλους τους τόπους έχουν σφοδρή επιθυμία να μαντέψουν τι τους επιφυλάσσει το μέλλον, ιδιαίτερα όποτε βρίσκονται μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις. Ερχόμενοι αντιμέτωποι με το άγνωστο, αγωνιούν για το μέλλον τους και δε διστάζουν να βασιστούν ακόμα και στην αστρολογία προκειμένου να καθορίσουν τις επιλογές και τις ενέργειές τους.
Η επιθυμία αυτή οδήγησε στην ανάπτυξη διαφόρων πρακτικών για την πρόβλεψη των μελλούμενων.
Επιστημονικές προγνώσεις Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί σε ικανο- ποιητικό βαθμό οι επιστημονικές προγνώσεις, οι οποίες στηρίζονται στη λογική και όχι σε δεισιδαιμονίες και έχουν μεγάλη σημασία καθώς μπορούν να μας προειδοποιούν για μελλοντικούς κινδύνους και να μας ωθούν στην έγκαιρη λήψη κατάλληλων μέτρων.
Μη επιστημονικές προγνώσεις Παράλληλα είναι αρκετά διαδεδομένες και άλλες μέθοδοι πρόβλεψης του μέλλοντος που όμως δεν στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα, όπως: Το ωροσκόπιο Η καφεμαντεία Η χειρομαντεία
Σκοπός της έρευνας Η έρευνα αυτή φιλοδοξεί να αναδείξει το σπουδαίο ρόλο των προγνώσεων στη ζωή μας και να παρουσιάσει έναν ακόμα τρόπο με τον οποίο εμπλέκονται τα Μαθηματικά και οι άλλες επιστήμες και να συσχετιστεί με τα Μαθηματικά, την Αστρονομία, τη Βιολογία, τα Αρχαία Ελληνικά και τα Θρησκευτικά.
Ερευνητικά ερωτήματα Πόσο σημαντική θεωρείται η πρόγνωση στη ζωή μας; Με ποιους τρόπους προσπαθούν οι άνθρωποι να προβλέψουν το μέλλον στη διάρκεια των αιώνων; Πιστεύετε ότι μπορεί να προβλεφθεί σε ικανοποιητικό βαθμό το μέλλον; Πόσο σημαντικός θεωρείται ο ρόλος των Μαθηματικών για αποτελεσματικές προγνώσεις;
Ερευνητικές ομάδες Σχηματίστηκαν 4 ερευνητικές ομάδες και ασχολήθηκαν με τα παρακάτω θέματα:
Ερευνητικές ομάδες 1 η ομάδα: Λαϊκές δοξασίες και σημερινές διαδεδομένες πρακτικές προβλέψεων και μαντείας
Ερευνητικές ομάδες 2 η ομάδα: Οι προφήτες και τα προφητικά κείμενα του Χριστιανισμού
Ερευνητικές ομάδες 3 η ομάδα: Οι επιστημονικές προγνώσεις και η σημασία τους - Μαθηματικά μοντέλα για τις προγνώσεις
Ερευνητικές ομάδες 4 η ομάδα: Μαντεία και χρησμοί στην αρχαία Ελλάδα και πρακτικές πρόγνωσης του μέλλοντος στους αρχαίους ανατολικούς λαούς.
Σχεδιασμός της έρευνας Αρχικά δημιουργήθηκε ένα ερωτηματολόγιο ώστε να διερευνηθούν οι απόψεις των μαθητών γύρω από τη σχέση των Μαθηματικών με τις προβλέψεις και τη σημασία που έχουν αυτές στη ζωή μας.
Σχεδιασμός της έρευνας Το ερωτηματολόγιο ήταν ηλεκτρονικό, κατασκευάστηκε με τη βοήθεια των google docs στο Εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου. Το δείγμα της έρευνας ήταν οι μαθητές του Γενικού Λυκείου Ανδραβίδας για το σχολικό έτος
Συνεντεύξεις Συνέντευξη με την θεολόγο του Λυκείου κα. Κάντζου Αθηνά Συνέντευξη με τη βιολόγο του Λυκείου κα. Κορομηλά Γεωργία
Συμπεράσματα 1 η ομάδα: Οι σημερινές πρακτικές μαντείας είναι αρκετά διαδεδομένες και αρκετοί άνθρωποι ζητούν να μάθουν αυτά που θα τους συμβούν στο μέλλον μέσα από αυτές. Αρκετές φορές πέφτουν θύματα απατεώνων που εκμεταλλεύονται την έντονη επιθυμία τους να μάθουν τι τους επιφυλάσσει η μοίρα τους.
Συμπεράσματα Οι υποστηρικτές της χειρομαντείας στηρίζονται στη φράση της Παλαιάς Διαθήκης: « ἐ ν χειρ ὶ παντ ὸ ς ἀ νθρώπου κατασφραγίζει, ἵ να γν ῷ π ᾶ ς ἄ νθρωπος τ ὴ ν ἑ αυτο ῦ ἀ σθένειαν» ( Ιώβ. 37,7) την οποία απομονώνουν από το συνολικό κείμενο και της δίνουν την εξής ερμηνεία: « Ο Θεός έβαλε σημάδια ή σφραγίδες στα χέρια των ανθρώπων για να γνωρίζουν αυτοί αυτά που θα τους συμβούν».
Συμπεράσματα Όμως η ερμηνεία αυτών των στίχων είναι πολύ διαφορετικά και αναφέρεται σε διαφορετικό θέμα. Ο Ιώβ είναι ένα από τα βιβλία του κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης που στον ελληνικό κανόνα εντάσσεται στη συλλογή των Ποιητικών ή Διδακτικών βιβλίων. Εκεί καταδεικνύεται η μικρότητα του ανθρώπου απέναντι στην παντοδυναμία και μακροθυμία του Θεού και εγκωμιάζεται πανσοφία του.
Συμπεράσματα Η αντίληψη ότι η μοίρα των ανθρώπων είναι προδιαγεγραμμένη και ότι τα άστρα καθορίζουν την εξέλιξη του είναι παράλογη και μαρτυρά μια μοιρολατρική στάση ζωής. Τίποτα δεν αποδεικνύει ότι τα άστρα μπορούν να υποδείξουν στον άνθρωπο ποιες είναι οι καλύτερες αποφάσεις που μπορεί να πάρει για να επιτύχει σε κάθε τομέα της ζωής του.
Συμπεράσματα Αν μπορούσαμε να προβλέψουμε το μέλλον τότε κανείς δεν θα έκανε λάθη και όλοι θα ήμασταν ευτυχισμένοι και επιτυχημένοι. Όμως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Η ζωή είναι απρόβλεπτη, γιατί και ο άνθρωπος είναι απρόβλεπτος. Δεν είναι δυνατόν εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο που έχουν το ίδιο ζώδιο να έχουν κοινή μοίρα, κοινό πεπρωμένο από το οποίο αδυνατούν να ξεφύγουν.
Συμπεράσματα 2 η ομάδα: Σχετικά με τους προφήτες και τα προφη- τικά κείμενα του Χριστιανισμού, αποσαφηνίστηκε ότι προφήτης είναι αυτός που μιλά εξ ονόματος του θεού και ερμηνεύει τη θέλησή του στους ανθρώπους. Μεγάλοι προφήτες: Μωυσής, Ησαΐας, Ιωάννης ο Βαπτιστής, Ιωάννης ο Ευαγγελιστής, Ιερεμίας.
Συμπεράσματα Πολλές φορές ακούμε τη φράση: "αν και δεν είμαι προφήτης..." Από αυτό οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι για πολλούς σύγχρονους συμπολίτες μας ο προφήτης είναι ένας άνθρωπος που "διαβάζει" το μέλλον και προλέγει τι θα συμβεί. Όμως η Αγία Γραφή περιγράφει τελείως διαφορετικά το ρόλο και το έργο των προφητών.
Συμπεράσματα 3 η ομάδα: Την προαιώνια επιθυμία του ανθρώπου να γνωρίζει τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον ικανοποιεί ως ένα βαθμό στις μέρες μας η επιστήμη. Έτσι οι προγνώσεις επιστημόνων όπως οι μετεωρολόγοι, οι σεισμολόγοι, οι οικονομολόγοι κ.α. έχουν ιδιαίτερη σημασία για τον άνθρωπο, καθώς επηρεάζουν τις αποφάσεις και τις δραστηριότητες του σε διάφορους τομείς της ζωής του.
Συμπεράσματα Ενδεικτικά, λοιπόν, οι επιστήμες στις οποίες η πρόγνωση αποτελεί ένα κύριο πεδίο δράσης του είναι: Μετεωρολογία Σεισμολογία Ιατρική Βιολογία Οικονομία
Συμπεράσματα Κλάδοι των Μαθηματικών που σχετίζονται με τις προβλέψεις και μαθηματικά μοντέλα στις προγνώσεις: Στατιστική Πιθανότητες
Συμπεράσματα 4 η ομάδα: Συγκέντρωσε πληροφορίες για τα μαντεία και τους χρησμούς στην αρχαία Ελλάδα και τις πρακτικές πρόγνωσης του μέλλοντος στους αρχαίους ανατολικούς λαούς. Επίσης, έγινε αναφορά και στις μαντικές τεχνικές στην Ηλεία αφού σύμφωνα με έγκυρους ιστορικούς και λαογράφους η μαντεία στην περιοχή του κάμπου ήταν αρκετά διαδεδομένη από τα αρχαία ακόμα χρόνια.
Βιβλιογραφία-Πηγές Εγκυκλοπαίδεια Δομή, τόμος 5 Βιολογία Γ΄Γυμνασίου σ.110 Άλγεβρα Α΄ Λυκείου σ.19 Θρησκευτικά Α΄Γυμνασίου Θρησκευτικά Β΄Γυμνασίου Θρησκευτικά Γ΄Γυμνασίου Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής Γ΄Λυκείου