Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Τ.Ε.Ι. Σερρών ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΓΟΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΜΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ Μεταπτυχιακός Φοιτητής: Σπυρίδων Κανακάρης Επιβλέπων Καθηγητής: Μιχαήλ Παζάρσκης Επιστημονικός Συνεργάτης Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Τ.Ε.Ι. Σερρών

Εισαγωγή Συγχωνεύσεις & Εξαγορές: Σημαντικές επιχειρηματικές συναλλαγές, με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα για τις εμπλεκόμενες εταιρείες, καθώς εκ του αποτελέσματος μπορεί να θεωρηθεί είτε ως οικονομική επιτυχία είτε ως συναλλαγή μηδενικής αξίας. Οι πρόσφατες διεθνείς εξελίξεις (παγκοσμιοποίηση αγορών, διεύρυνση Ε.Ε.) οδήγησαν σε αύξηση του ανταγωνισμού με αποτέλεσμα οι εταιρείες να αναζητήσουν νέους συνεργάτες, έτσι ώστε να επωφεληθούν μειώνοντας το κόστος παραγωγής, διευρύνοντας το δίκτυο διανομής τους και σε τελική ανάλυση αυξάνοντας την κερδοφορία τους. Στην παρούσα εργασία αναλύεται και αξιολογείται η επιχειρηματική επίδοση και η παραγωγικότητα της εργασίας των εξαγοράζουσων εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών πριν και μετά την πραγματοποίηση μιας Συγχώνευσης ή Εξαγοράς.

Ορισμοί Συγχωνεύσεων & Εξαγορών «Συγχώνευση είναι η πράξη με την οποία μία η περισσότερες επιχειρήσεις που λύονται χωρίς να ακολουθεί εκκαθάριση, μεταβιβάζουν σε άλλη, που είτε προϋπάρχει είτε δημιουργείται για το σκοπό αυτό, το σύνολο της περιουσίας τους έναντι ανταλλάγματος. Το αντάλλαγμα συνίσταται στο ότι η επιχείρηση προς την οποία γίνεται η μεταβίβαση αποδίδει σε όσους συμμετείχαν στις επιχειρήσεις που λύθηκαν (μετόχους, εταίρους) μερίδια συμμετοχής». (Ν. 2190/1920) Ως εξαγορά ορίζεται η συναλλαγή κατά την οποία μια επιχείρηση αποκτά ένα μέρος ή το σύνολο της συμμετοχής μιας άλλης επιχείρησης, έναντι χρηματικού ανταλλάγματος.

Κατηγορίες Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Με βάση τη νομική μορφή συναλλαγής: Συγχώνευση με απορρόφηση: η εξαγοράζουσα εταιρεία διατηρεί την επωνυμία και την οντότητά της και αποκτά τα περιουσιακά στοιχεία της εξαγοραζόμενης, η οποία παύει να υφίσταται. Συγχώνευση με σύσταση νέας εταιρείας: δημιουργείται εκ νέου μια εταιρεία στην οποία μετέχουν οι εταιρείες που ενεπλάκησαν στη συναλλαγή και οι οποίες παύουν να υφίστανται με την αρχική τους μορφή. Συγχώνευση με εξαγορά: η εξαγοράζουσα εταιρεία αποκτά μία ή περισσότερες εταιρείες έναντι ανταλλαγμάτων (μετρητά, μετοχές κ.ά.). Οι εξαγοραζόμενες εξακολουθούν να υφίστανται.

Κατηγορίες Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Με βάση τη δραστηριότητα εξαγοράζουσας & εξαγοραζόμενης εταιρείας: Οριζόντια Σ&Ε: ομοειδείς επιχειρήσεις συγχωνεύονται με διάφορους τρόπους, με σκοπό την εξάλειψη του ανταγωνισμού και τον έλεγχο της αγοράς. Κάθετη Σ&Ε: επιχειρήσεις που εμπλέκονται σε διάφορα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας ή παροχής υπηρεσιών, συγχωνεύονται με σκοπό κυρίως τη μείωση του κόστους λειτουργίας. Ομοκεντρική ή Ομογενή Σ&Ε: οι εμπλεκόμενες στη συναλλαγή επιχειρήσεις δεν εμφανίζουν άμεση επιχειρηματική συνάφεια μεταξύ τους, παρά μόνο μέσω συνδυασμένων δραστηριοτήτων. Διαγώνια ή Ανομοιογενή Σ&Ε: οι εμπλεκόμενες στη συναλλαγή επιχειρήσεις δεν παρουσιάζουν καμία απολύτως επιχειρηματική συνάφεια μεταξύ τους.

Κατηγορίες Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Με βάση τη διαδικασία και τη συμπεριφορά των διοικήσεων: Φιλικές Σ&Ε: στην προκειμένη περίπτωση οι εμπλεκόμενες εταιρείες επιθυμούν από κοινού τη συναλλαγή και καθορίζουν το αντίτιμο. Εχθρικές Σ&Ε: η εξαγοραζόμενη εταιρεία δεν επιθυμεί τη συναλλαγή ενώ παράλληλα η εξαγοράζουσα εταιρεία προσπαθεί σταδιακά να αποκτήσει τον έλεγχο της εταιρείας – στόχου.

Κατηγορίες Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Με βάση τους επιδιωκόμενους σκοπούς: Επενδυτικές Σ&Ε: αποκλειστικός στόχος της εξαγοράζουσας εταιρείας είναι η αποκόμιση κερδών μέσω της εξαγοράς μιας εταιρείας, με την οποία ενδεχομένως να μην σχετίζονται επιχειρηματικά. Ανανεωτική ή Συμπληρωματική Σ&Ε: η εξαγοράζουσα εταιρεία έχει ως σκοπό την εκμετάλλευση και αξιοποίηση των ενσώματων και ασώματων ακινητοποιήσεων της εξαγοραζόμενης εταιρείας. Συγχώνευση & Εξαγορά για άμεση ρευστοποίηση: μοναδικός σκοπός της εξαγοράζουσας εταιρείας, η άμεση παύση των δραστηριοτήτων και η ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων της εξαγοραζόμενης εταιρείας.

Ιστορική εξέλιξη – Κύματα Σ&Ε Συγχωνεύσεις & Εξαγορές στις Η.Π.Α. 1ο κύμα 1897 – 1904. Βιομηχανική επανάσταση, οικονομίες κλίμακας. Κατά βάση οριζόντιες. 2ο κύμα 1920 – 1929. Δημιουργία νέων οργανισμών κυρίως στους τομείς των σιδηροδρόμων και υπηρεσιών κοινής ωφέλειας. Κυρίως κάθετες και διαγώνιες. 3ο κύμα 1955 – μέσα δεκαετίας 1970. Άνθιση αμερικάνικου Χρηματιστηρίου, υψηλές κερδοφορίες οδήγησαν σε επενδύσεις. 4ο κύμα 1980’s. Μεγάλος αριθμός Σ&Ε, σημαντικά ποσά, κατά βάση εχθρικές. 5ο κύμα 1995 – σήμερα. Παγκοσμιοποίηση – Απελευθέρωση αγορών κατάργηση «εθνικών» μονοπωλίων.

Ιστορική εξέλιξη – Κύματα Σ&Ε Συγχωνεύσεις & Εξαγορές στο Ηνωμένο Βασίλειο 1ο κύμα 1920’s. Αύξηση παραγωγικότητας – αξίας τιμής μετοχής. 2ο κύμα μέσα 1950’s. Νέες επιχειρήσεις προσπαθούν να επωφεληθούν της αναποτελεσματικής διοίκησης παλαιών εταιρειών. 3ο κύμα 1970’s. Εξαγορές αμερικάνικων εταιρειών από βρετανικές. 4ο κύμα 1980’s. Μαζικές ιδιωτικοποιήσεις κρατικών εταιρειών, μείωση συναλλαγματικών ελέγχων, αναδιάρθρωση χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.

Ιστορική εξέλιξη – Κύματα Σ&Ε Συγχωνεύσεις & Εξαγορές στην Ελλάδα 1ο κύμα 1998 – αρχές 2000’s. Εισηγμένες στο Χ.Α. εταιρείες, προσπάθεια προσαρμογής στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, αύξηση κεφαλαιακής βάσης. 2ο κύμα 2005 – σήμερα. Μεγάλος όγκος συναλλαγών. Επιφυλακτικότητα, κυρίως σε εταιρείες εκτός Χ.Α.

Κίνητρα Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Κατηγοριοποίηση κινήτρων Σ&Ε με βάση τη θεωρία της επιχείρησης (theory of firm), Steiner (1975): Νεοκλασικές θεωρίες. Διοικητικές θεωρίες.

Κίνητρα Συγχωνεύσεων & Εξαγορών

Κίνητρα Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Διοικητικές Θεωρίες. Τα διοικητικά στελέχη των εταιρειών, τα οποία συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις, προσπαθούν να αποκομίσουν οφέλη είτε διοικητικά είτε οικονομικά, χωρίς απαραίτητα να εξυπηρετούν τα συμφέροντα των μετόχων των εταιρειών. Επίσης, θεωρούν ότι η αύξηση του μεγέθους της επιχείρησης στην οποία εργάζονται (empire building – megalomania), είναι μέσο αποτύπωσης της διοικητικής τους κυριαρχίας.

Μορφές χρηματοδότησης Σ&Ε Καταβολή μετρητών από τα ταμειακά διαθέσιμα της εξαγοράζουσας επιχείρησης. Καταβολή μετρητών από δανεισμό. Leverage buyouts (LBOs) Management buyouts (MBOs) Unit MBOs Reverse LBOs Πληρωμή με ανταλλαγή μετοχών. Συνδυασμός πληρωμής μετρητών – μετοχών.

Λόγοι αποτυχίας Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Παρά το γεγονός ότι μια Συγχώνευση ή Εξαγορά είναι μια συναλλαγή την οποία οι επιχειρήσεις επιδιώκουν να πραγματοποιήσουν, πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν ότι το 60 – 80% των συναλλαγών οδηγείται σε οικονομική αποτυχία. Ανεπαρκής αξιολόγηση – υπερεκτίμηση προσδοκώμενων συνεργιών Δυσκολίες ενοποίησης – Έλλειψη συμμετοχής HRM Υπερβολικό χρέος Ρόλος στελεχών – Διοικητική αλαζονεία (Hubris hypothesis)

Μέθοδοι Αξιολόγησης Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Μελέτες περιπτώσεων (case studies or clinical studies). Μία έως πέντε επιχειρήσεις εξετάζονται με διάφορες μεθοδολογίες και παράλληλα υπάρχει η δυνατότητα λεπτομερούς μελέτης και αξιολόγησης. Μελέτες μεγάλου δείγματος επιχειρήσεων. Μελετάται σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων, έτσι ώστε να προκύψουν γενικευμένα συμπεράσματα. 1. Μελέτες Λογιστικής (Accounting studies) 2. Μελέτες ανάλυσης επιχειρηματικών γεγονότων (Event studies) 3. Μελέτες με βάση δηλώσεις στελεχών (Surveys of executives)

Μέθοδοι Αξιολόγησης Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Μελέτες Λογιστικής (Accounting studies) Πλεονεκτήματα Αξιοπιστία δεδομένων Σαφήνεια στην αποτύπωση της επιχειρηματικής επίδοσης της εταιρείας Μειονεκτήματα Διαχρονική διαφοροποίηση απεικόνισης οικονομικών καταστάσεων Πιθανότητα αλλοιωμένων οικονομικών καταστάσεων

Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Μέθοδοι Αξιολόγησης Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Μελέτες Ανάλυσης επιχειρηματικών γεγονότων (Event studies) Πλεονεκτήματα Άμεσος υπολογισμός της αξίας της μετοχής Αποτύπωση μελλοντικών προσδοκιών Μειονεκτήματα Πιθανότητα επηρεασμού τιμής μετοχής από αστάθμητους παράγοντες της αγοράς

Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Μέθοδοι Αξιολόγησης Συγχωνεύσεων & Εξαγορών Μελέτες με βάση δηλώσεις στελεχών (Surveys of executives) Πλεονεκτήματα Άντληση δεδομένων που μέχρι τότε δεν αποτυπώνονται στις οικονομικές καταστάσεις Μειονεκτήματα Κίνδυνος υποκειμενικών ενδείξεων Χαμηλό ποσοστό απόκρισης των στελεχών

Μεθοδολογία Έρευνας Το δείγμα αποτελείται από 43 εταιρείες εισηγμένες στο Χ.Α. Περίοδος μελέτης: 2006 – 2008. Βασικές προϋποθέσεις: 1. Να έχουν πραγματοποιήσει συγχωνεύσεις ή εξαγορές σε ένα από τα τρία έτη. 2. Να υπάρχουν χρηματοοικονομικά δεδομένα. 3. Αποκλείστηκαν τα τραπεζικά ιδρύματα. Τα παραπάνω στοιχεία ελήφθησαν από τις Ετήσιες Εκθέσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς

Πίνακας 1. Συγχωνεύσεις & Εξαγορές έτους 2006 Α/Α Εισηγμένη εταιρεία Απορροφώσα Κλάδος Απορροφώμενη εταιρεία 1 ΑΕΓΕΚ Κατασκευές ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΑΤΕ 2 INTERVEST ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Χ. Εταιρείες Επενδύσεων NEXUS ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Χ. 3 ΧΑΛΚΟΡ ΑΕ Μη σιδηρούχα μέταλλα FITCO ΑΕ 4 SCIENS ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΕ Διαχείριση Ακίνητης Περιουσίας ΔΙΟΛΚΟΣ Α.Ε.Ε.Χ. 5 EUROLINE ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Χ MARFIN GLOBAL INVESTMENTS Α.Ε.Ε.Χ. Μη εισηγμένη 6 FORTHNET ΑΕ Διαδίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΕΣ ΕΥΡΥΖΩΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕ 7 ΕΔΡΑΣΗ ΨΑΛΛΙΔΑΣ ΑΤΕ EDRATEC ΑΕ 8 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ ΑΕ Επενδυτικές Υπηρεσίες ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΑΕ / ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΕΠΙ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΑΕ Μη εισηγμένες 9 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΗΧΟΥ & ΕΙΚΟΝΑΣ ΑΕ Τηλεόραση & Ψυχαγωγία ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΑΕ 10 ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ ΑΒΕΕ Εξειδικευμένα Χημικά ΘΡΑΠΛΑΣΤ – ΜΕΓΑΣΑΚΚΟΙ ΑΒΕΕ 11 ΒΑΡΔΑΣ ΑΕΒΕΕ Εμπόριο Ενδυμάτων ΑΦΟΙ ΔΙΒΑΡΗ ΑΕΓΕ 12 ΝΗΡΕΥΣ ΑΕ Γεωργία & Αλιεία ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΑ ΦΩΚΙΔΟΣ ΑΕ / ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΑ ΜΥΛΟΚΟΠΗ ΑΕ / EUROCATERERS ΑΕ / INTERPESCA ΑΕ 13 COCA COLA Ε.Ε.Ε. ΑΕ Αναψυκτικά ΤΕΛΕΡΕΞ ΑΒ&ΕΕ 14 ΔΙΑΣ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΑΒΕΕ ΜΑΛΛΙΑΚΟΣ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΑΒΕΕ 15 ΑΦΟΙ ΚΟΡΔΕΛΛΟΥ ΑΕΒΕ Χάλυβας Ν. ΡΟΥΣΣΟΣ ΑΕ 16 ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ ΑΕ&ΒΕ Εξειδικευμένο Λιανικό Εμπόριο AUTOTEAM AE&BE / AUTOLINK AE&BE / AUTOFORUM AE / CADILLAC HELLAS ΑΕ 17 ΛΑΝ-ΝΕΤ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΑΕ Σταθερή Τηλεφωνία TELEPASSPORT HELLAS ΑΕ

Πίνακας 2. Συγχωνεύσεις & Εξαγορές έτους 2007 Α/Α Εισηγμένη εταιρεία Απορροφώσα Κλάδος Απορροφώμενη εταιρεία 1 ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ΑΕ ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μη σιδηρούχα Μέταλλα ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ ΒΕΑΕ / ΔΕΛΤΑ ΜΗΧ/ΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ / ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ ΕΡΓΑ ΑΒΕΤΕ Αλουμίνιο 2 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΔΟΜΙΚΗ Τ.Ε.Β. Κατασκευές ΠΑΝΤΕΧΝΙΚΗ ΑΕ 3 ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΑΕ Προμηθευτές Βιομηχανίας ΒΙΟΜΟΤΟΡ ΑΕ Μη εισηγμένη 4 ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ ΑΕ Ρουχισμός & Αξεσουάρ VERTICAL ΑΒΕΕ / INFOTRUST ΑΕΒΕ Μη εισηγμένες 5 SPACE HELLAS ΑΕ Εξοπλισμός Τηλεπικοινωνιών SPACEPHONE ΤΗΛΕΠ/ΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕ 6 ΚΡΕ.ΚΑ ΑΕ Γεωργία & Αλιεία Γ. ΔΕΛΛΑΣ & Π. ΤΣΑΚΑΝΙΚΑΣ ΕΜΠΟΡΙΑ ΚΡΕΑΤΩΝ ΑΕΒΕ 7 Ι. ΚΛΟΥΚΙΝΑΣ – Ι. ΛΑΠΠΑΣ ΑΕ NET STYLE ΑΕΕ 8 ΙΜΠΕΡΙΟ ΑΕ Υπηρεσίες Μεταφορών ΑΡΓΩ ΓΚΡΟΥΠΑΖ ΑΕ / HELLAS MOVERS CONS ΑΕ 9 F.H.L. ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΜΑΡΜΑΡΑ ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΑΒΕΕ Οικοδομικά Υλικά & Εξαρτήματα F.H.L. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΛΕΥΚΩΝ ΜΑΡΜΑΡΩΝ ΑΕ 10 ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΑ ΣΕΛΟΝΤΑ ΑΕΓΕ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΠΑΡΚΟ ΠΕΡΔΙΚΑ ΑΕ 11 AXON ΑΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ Ιατρικές Υπηρεσίες ΑΧΑΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΥΨΗΛΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ 12 ΚΛΩΣΤΟΫΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΑΒΕΕ ΒΙΟΠΟΛ ΑΕ 13 EUROMEDICA ΑΕ ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ / ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΨΗΛΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ ΑΕ / ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΨΗΛΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Δ. ΜΑΚΕΔ. ΑΕ 14 ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΕ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΚΙΝΗΤΑ ΑΕ

Πίνακας 3. Συγχωνεύσεις & Εξαγορές έτους 2008 Α/Α Εισηγμένη εταιρεία Απορροφώσα Κλάδος Απορροφώμενη εταιρεία 1 ΔΙΑΣ Α.Ε.Ε.Χ. Εταιρείες Επενδύσεων GLOBAL Α.Ε.Ε.Χ. 2 ATTICA ΑΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ Ταξίδια & Τουρισμός BLUE STAR ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΑΕ 3 ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΑΕ Κατασκευές ΤΕΡΝΑ ΑΕ 4 ΜΑΡΑΚ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΒΕΕ Εξοπλισμός Τηλεπικοινωνιών ΤΕΜΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΕ Μη εισηγμένη 5 ΟΤΕ ΑΕ Σταθερή Τηλεφωνία ΟΤΕΝΕΤ ΑΕ 6 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΙΚΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΑΕ Υπηρεσίες Ηλεκτρονικών Υπολογιστών OPENTEC ΑΕ (Κλάδος δικτύων COMPUTERBANK ΑΕ) 7 ΧΑΙΔΕΜΕΝΟΣ ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΒΙΟΜ. ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΑΕ Υποστηρικτικές Υπηρεσίες προς Επιχειρήσεις ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΗ ΑΕ 8 ALAPIS ΑΒΕΕ Φαρμακευτικά Προϊόντα BIODOMUS S.A. / ΦΑΡΜΑΛΕΞ ΑΕ / ΡΗΒΟΛΝΤ ΑΕ / ALAPIS CROPSCIENCE ΑΒΕΕ Μη εισηγμένες 9 ΙΝΤΡΑΚΟΜ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΕ CYBARCO ΑΕ (Κατασκ. Κλαδ.) / Τ.Ε. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΑΕ (Κατασκ. Κλαδ.) / EUROKAT ΑΕ (Κατασκ. Κλαδ.) 10 ΑΛΦΑ-ΒΗΤΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΕ Λιανικό & Χονδρικό Εμπόριο Τροφίμων P.L. LOGISTICS CENTER ΑΕ 11 S & B ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ΑΕ Ορυχεία ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ ΑΕ Πρακτορεύσεις Ασφαλειών 12 Α.Γ.Ε.Τ. ΗΡΑΚΛΗΣ Οικοδομικά Υλικά & Εξαρτήματα ΑΜΠΕΡ ΑΕ

Αριθμοδείκτες μελέτης Αριθμοδείκτες μελέτης παραγωγικότητας εργασίας (labour productivity) M1 – Κέρδος ανά εργαζόμενο (profit per employee) σύνολο καθαρών κερδών προ φόρων / αριθμός εργαζομένων M2 – Έσοδα από λειτουργικές δραστηριότητες ανά εργαζόμενο (operating revenue per employee) λειτουργικά έσοδα επιχείρησης / αριθμός εργαζομένων M3 – Ύψος μετοχικού κεφαλαίου ανά εργαζόμενο (shareholders funds per employee) σύνολο μετοχικού κεφαλαίου / αριθμός εργαζομένων M4 - Κεφάλαιο κίνησης ανά εργαζόμενο (working capital per employee) κεφάλαιο κίνησης / αριθμός εργαζομένων M5 – Συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια ανά εργαζόμενο (total assets per employee) σύνολο στοιχείων Ενεργητικού / αριθμός εργαζομένων

Αριθμοδείκτες μελέτης Αριθμοδείκτες μελέτης επιχειρηματικής επίδοσης (profitability) M6 – Περιθώριο κέρδους (profit margin %) καθαρά κέρδη προ φόρων / έσοδα από λειτουργικές δραστηριότητες M7 – Περιθώριο μικτού κέρδους (gross margin %) μεικτό κέρδος / έσοδα από λειτουργικές δραστηριότητες M8 – Περιθώριο EBITDA (EBITDA margin %) κέρδη προ τόκων, φόρων & αποσβέσεων / έσοδα από λειτ/κές δραστ/τες M9 – Περιθώριο EBIT (EBIT margin %) κέρδη προ τόκων & φόρων / έσοδα από λειτουργικές δραστηριότητες M10 – Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων (ROE %) καθαρά κέρδη / ίδια κεφάλαια M11 – Απόδοση επενδυμένων κεφαλαίων (ROA %) κέρδη προ τόκων, φόρων & αποσβέσεων / σύνολο Ενεργητικού

Επιλογή μεθοδολογίας και έλεγχος υποθέσεων του δείγματος Επιλογή μεθοδολογίας και έλεγχος υποθέσεων του δείγματος Περίπτωση α: το σύνολο των εταιρειών που πραγματοποίησαν μια Σ&Ε την περίοδο 2006-2008. Περίπτωση β: το υποσύνολο των εταιρειών που πραγματοποίησαν μια Σ&Ε το έτος 2006. Περίπτωση γ: το υποσύνολο των εταιρειών που πραγματοποίησαν μια Σ&Ε το έτος 2007. Περίπτωση δ: το υποσύνολο των επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν μια Σ&Ε το έτος 2008. Η μαθηματική μορφή της υπόθεσης του δείγματος που εφαρμόζεται για όλους τους αριθμοδείκτες (αριθμοδείκτες Μ1 έως Μ11) και για όλες τις Περιπτώσεις (Περιπτώσεις α-δ), είναι η παρακάτω:

Επιλογή μεθοδολογίας και έλεγχος υποθέσεων του δείγματος Επιλογή μεθοδολογίας και έλεγχος υποθέσεων του δείγματος H0ij: Δεν αναμένεται σχετική μεταβολή του αριθμοδείκτη i την περίοδο j από την πράξη Σ&Ε. H1ij: Αναμένεται σχετική μεταβολή του αριθμοδείκτη i την περίοδο j από την πράξη Σ&Ε. όπου, i = {M1, M2,…Μ11} j = {α, β, γ, δ} Η συγκεκριμένη υπόθεση, θα εξεταστεί για το σύνολο των αριθμοδεικτών. Ο χρονικός ορίζοντας της μελέτης, ορίζεται σε ένα έτος πριν (Τ-1) και ένα έτος μετά (Τ+1) την πραγματοποίηση της Σ&Ε, για την τριετία 2006 – 2008. Ως έτος 0, ορίζεται το έτος που πραγματοποιήθηκε η Σ&Ε.

Συγκεντρωτικά Αποτελέσματα Έρευνας Αριθμοδείκτες 2006 – 2008 2006 2007 2008 Labour Productivity M1 = M2 > M3 M4 M5 Profitability M6 < M7 M8 M9 M10 M11

Συμπεράσματα Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, η μεταβολή της παραγωγικότητας της εργασίας δεν ήταν στατιστικά σημαντική και ουσιαστικά παρέμεινε αμετάβλητη. Το γεγονός αυτό έρχεται σε αντίθεση με πολλές έρευνες Conyon et al. (2002), Gugler and Yurtoglu (2004), Siegel et al. (2005), Schiffbauer et al. (2009) κ.ά., οι οποίες συνέτειναν στο συμπέρασμα ότι η παραγωγικότητα εργασίας βελτιώνεται αμέσως μετά τη συναλλαγή. Τα αποτελέσματα της έρευνας συμφωνούν με τα αποτελέσματα της μελέτης των Hosono et al. (2009), στην οποία η παραγωγικότητα της εργασίας μειώνεται αμέσως μετά τη συναλλαγή.

Συμπεράσματα Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης έρχονται σε αντίθεση τις Νεοκλασικές θεωρίες σύμφωνα με τις οποίες ο μοναδικός στόχος των εταιρειών είναι το κέρδος (συνεργίες, μείωση κινδύνου κ.ά.) και ταυτίζονται με τις Διοικητικές θεωρίες, σύμφωνα με τις οποίες πολλές φορές τα συμφέροντα των διοικητικών στελεχών τα οποία εμπλέκονται σε μια Σ ή Ε, διαχωρίζονται από αυτά των μετόχων (Hubris hypothesis).

Συμπεράσματα Όσον αφορά τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης των αριθμοδεικτών που έχουν σχέση με τη επιχειρηματική επίδοση – κερδοφορία των εταιρειών του δείγματος, ταυτίζονται με διάφορες μελέτες, οι οποίες συνηγορούν διαχρονικά στην υποστήριξη της περίπτωσης μείωσης των αριθμοδεικτών αποδοτικότητας λόγω πραγματοποίησης Σ&Ε και συγκεκριμένα με τα αποτελέσματα των μελετητών: Meeks (1977), Salter & Weinhold (1979), Mueller (1980), Kusewitt (1985), Neely & Rochester (1987), Ravenscraft & Scherer (1987), Dickerson et al. (1997), Sharma & Ho (2002), κ.ά.

Συμπεράσματα Επίσης, τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την παρούσα μελέτη, λόγω του γεγονότος ότι υπάρχει σημαντική μεταβολή των σχετικών αριθμοδεικτών αποδοτικότητας των εταιρειών του δείγματος, έρχονται σε αντίθεση με διάφορες άλλες μελέτες που έγιναν στο παρελθόν και υποστηρίζουν την περίπτωση μη μεταβολής των αριθμοδεικτών λόγω πραγματοποίησης Σ&Ε και συγκεκριμένα με τα αποτελέσματα των μελετητών: Kumar (1984), Healy et al. (1992), Chatterjee & Meeks (1996), Ghosh (2001), κ.ά.

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας !!!