Πολιτιστικό Πρόγραμμα «Είναι που ονειρεύομαι σαν τον Καραγκιόζη…. » Σχ Πολιτιστικό Πρόγραμμα «Είναι που ονειρεύομαι σαν τον Καραγκιόζη…!» Σχ. έτος 2013-2014 Υπεύθυνος Εκπαιδευτικός: Ευαγγελία Μαυρογένη Συνεργαζόμενοι: - Τάξη: Νηπιαγωγείο

ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ… Το τμήμα μας αποτελείται από είκοσι τρία (23) νήπια και προνήπια που είναι χωρισμένα σε πέντε (5) ομάδες – τρεις των πέντε και δύο των τεσσάρων παιδιών αντίστοιχα- μικτά νήπια και προνήπια. Τα χαρακτηριστικά ονόματα των ομάδων επιλέχτηκαν από τα ίδια τα παιδιά με αφορμή κάποια ιδέα ενός νηπίου και είναι τα ακολούθα: ήλιοι – φεγγάρια – αστέρια – κεραυνοί – ουράνια τόξα.

ΠΩΣ ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ΌΛΑ… Αφορμή για να ασχοληθούμε με το συγκεκριμένο θέμα μας έδωσε η παρακολούθηση μιας παράστασης Καραγκιόζη από κάποιο νήπιο. Το συγκεκριμένο παιδί , ενθουσιασμένο από την παράσταση που παρακολούθησε , την περιέγραψε πολύ γλαφυρά και παραστατικά στα υπόλοιπα παιδιά. Ο λόγος για τον οποίο επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τον Καραγκιόζη είναι ο ενθουσιασμός που έδειξαν όλα τα παιδιά στο άκουσμά του και επίσης το γεγονός ότι ο Καραγκιόζης είναι ένας λαϊκός ήρωας που αγαπήθηκε από γενιές Ελλήνων και συνεχίζει να αγαπιέται ακόμα και σήμερα ,άρα αξίζει ν ασχοληθούμε μαζί του και να

τον γνωρίσουμε καλύτερα γιατί είναι κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ξεκινήσαμε το πρόγραμμα συζητώντας με τα παιδιά γύρω από τις γνώσεις που έχουν για τον Καραγκιόζη. Στη συνέχεια διαβάσαμε και ακούσαμε την παράσταση Καραγκιόζη με τίτλο «Στο πανηγύρι του τρύγου» του Γιάννη Νταγιάκου ( από το «Παράθυρο στην εκπ/ση του παιδιού» , Τ.35 ).

ΠΟΙΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΒΑΛΑΜΕ 1.Να γνωρίσουν τα παιδιά και να αγαπήσουν το σπουδαίο αυτό ήρωα του Θεάτρου Σκιών που συγκινεί με το πνεύμα του , τη σάτιρα , τη φαντασία ,το χιούμορ του , που επιβιώνει και ενώνει τους Έλληνες στο πέρασμα των χρόνων και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της λαϊκής μας τέχνης. 2.Να γνωρίσουν το Θέατρο Σκιών και τη μαγεία του και να αντιληφθούν ότι είναι μια σπουδαία και διαχρονική μορφή τέχνης. 3.Να ακούν και να κατανοούν μία διήγηση ή άλλα απλά κείμενα που κάποιος τους διαβάζει φωναχτά. 4.Ν α αναπτύξουν ικανότητες συνεργασίας.

5.Να αναπτύξουν τη γλώσσα και την επικοινωνία και να αξιοποιούν την τεχνολογία. 6.Να εξοικειωθούν με τις τεχνικές του Θεάτρου Σκιών. 7.Να αναπτύξουν την κινητικότητά τους. 8.Να συνεργάζονται σε ομάδες για την παραγωγή κάποιου έργου και να σέβονται τις απόψεις και την εργασία των άλλων.

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΑΣ… 1ος μήνας Τον πρώτο μήνα γνωρίσαμε την ιστορία του Καραγκιόζη καθώς και την παγκόσμια ιστορία του Θεάτρου Σκιών. Μιλήσαμε για την καταγωγή και την εξέλιξη του Θεάτρου Σκιών στο πέρασμα των αιώνων , για το ελληνικό Θέατρο Σκιών καθώς και για τη γέννηση , την καταγωγή του Καραγκιόζη και τον ερχομό του στην Ελλάδα. Επίσης , γνωρίσαμε τον τρόπο με τον οποίο παιζόταν αρχικά ο Καραγκιόζης και πως αυτός εξελίχτηκε στο πέρασμα των χρόνων ( αναφερθήκαμε στη σκηνή , τα σκηνικά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του χώρου και του χρόνου του Θεάτρου Σκιών ).

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Κύκλωσε τη σωστή απάντηση που αφορά τον Καραγκιόζη»

2ος μήνας Τον δεύτερο μήνα γνωρίσαμε τους κυριότερους ήρωες του Καραγκιόζη και ειδικά:-τον Καραγκιόζη -την Αγλαΐα -τον Κολλητήρη -τον Κοπρίτη -τον Μπιριγκόγκο - τον Χατζηαβάτη -τον Μπαρμπα – Γιώργο -τον Σιορ – Διονύσιο -τον Μορφονιό -τον Μπέη -τον Εβραίο

-τον Σταύρακα -τον Πασά -τον τη Βεζυροπούλα -τον Βεληγκέκα -τον Σταύρακα -τον Πασά -τον τη Βεζυροπούλα -τον Βεληγκέκα. Μάθαμε για τους ήρωες αυτούς από αντίστοιχο υλικό του Σπαθάρειου Μουσείου Θεάτρου Σκιών. Στη συνέχεια , κατασκευάσαμε το δικό μας μπερντέ (χρησιμοποιώντας το κουκλοθέατρο του Νηπιαγωγείου) και καταπιαστήκαμε με την κατασκευή των δικών μας φιγούρων Καραγκιόζη αφού πρώτα αναφερθήκαμε στην εξέλιξη της κατασκευής των φιγούρων του Καραγκιόζη στο πέρασμα των χρόνων μέχρι να πάρουν τη σημερινή τους μορφή ( μαύρη και άσχημη η φιγούρα του Καραγκιόζη - μαύρη με ανοίγματα –

μαύρη με χρωματιστά ανοίγματα – χρωματιστή φιγούρα ) μαύρη με χρωματιστά ανοίγματα – χρωματιστή φιγούρα ) (ΥΛΙΚΑ: λαμαρίνα ή χοντρός ντενεκές - δέρμα – χαρτί – χοντρή ζελατίνα) Επίσης , παρακολουθήσαμε σχετικά βίντεο που αναφέρονται στον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζονται και μοντάρονται οι φιγούρες του Καραγκιόζη. Τα παιδιά κατασκεύασαν και συναρμολόγησαν τις δεκαπέντε (15) παραπάνω φιγούρες με τον εξής τρόπο: τα κομμάτια της εκάστοτε φιγούρας ήταν τυπωμένα σε λευκό κάνσον χαρτονάκι διάστασης Α4 .Τα παιδιά τα έβαφαν με μαρκαδόρους , τα έκοβαν και τα συναρμολογούσαν χρησιμοποιώντας διπλόκαρφα. Τέλος , ακούσαμε και μάθαμε και μάθαμε τα τραγούδια που αντιστοιχούν σε κάθε ήρωα.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ TOYΣ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ : «Κύκλωσε τους ήρωες του Καραγκιόζη που είναι Έλληνες» «Κύκλωσε τη μικρότερη φιγούρα Καραγκιόζη και ζωγράφισε ένα λουλούδι στο χέρι της μεγαλύτερης» (Δραστηριότητα Μαθηματικών)

ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΜΠΕΡΝΤΕ

ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΗΡΩΩΝ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ- ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΥΝ ΦΙΓΟΥΡΕΣ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ- ΟΙ ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΦΙΓΟΥΡΕΣ ΜΑΣ

3ος μήνας Τον τρίτο μήνα διεξαγωγής του προγράμματός μας γνωρίσαμε τους γνωστότερους Έλληνες καραγκιοζοπαίχτες και το έργο τους αντλώντας πληροφορίες από μία ειδική έκδοση της ηλεκτρονικής εφημερίδας «Ο Καραγκιόζης μας» με τα βιογραφικά των ανθρώπων του Ελληνικού και Κυπριακού Θεάτρου Σκιών ( Γενάρης 2013) με τίτλο «Βιογραφίες Ελλήνων Καραγκιοζοπαιχτών». Εστιάσαμε κυρίως στον Γιάννη Μπράχαλη ή Βράχαλη , που έφερε τον Καραγκιόζη στην Ελλάδα ,στον «Μίμαρο» κατά κόσμον Δημήτρη Σαρδούνη , που θεωρείται ο γενάρχης του νεοελληνικού Θεάτρου Σκιών ,τον Θεοδωρόπουλο – Καλογερά Ντίνο ή Αμερικάνο , που – μεταξύ άλλων – επινόησε την έγχρωμη φιγούρα

από ζελατίνη , τον Μήτσο Μανωλόπουλο , ο οποίος έφερε την έγχρωμη δερμάτινη φιγούρα και πρόσθεσε δύο ακόμα Κολλητήρια , τον Γιάνναρο , χάρη στον οποίο επιβίωσε ο Καραγκιόζης σε δύσκολους καιρούς , τον Αντώνη Μόλλα , που επινόησε τον Μορφονιό και τον «Πεπόνια» , τον Γιάννη Ρούλια , ο οποίος θεωρείται ο βασικός εμπνευστής της φιγούρας του ορεισίβιου Μπαρμπα – Γιώργου , τον Θανάση Σπυρόπουλο , που αγωνίστηκε για την εξύψωση του Καραγκιόζη , τον Σωτήρη Σπαθάρη , τον συγγραφέα των περίφημων «Απομνημονευμάτων» καθώς και τον Ευγένιο Σπαθάρη , ο οποίος προσανατολίστηκε προς τον παιδόκοσμο και εμπλούτισε το ρεπερτόριο του Καραγκιόζη με θέματα από την ελληνική αρχαιότητα και το Βυζάντιο.

ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΝΩΣΤΟΤΕΡΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΟΠΑΙΧΤΕΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Γράψε το πρώτο γράμμα από το οποίο ξεκινά το όνομα του κάθε καραγκιοζοπαίχτη»

4ος μήνας Τον τέταρτο μήνα πραγματοποίησης του προγράμματος μελετήσαμε τον τρόπο με τον οποίο γίνονταν οι παραστάσεις του Καραγκιόζη παλιότερα καθώς και στην εξέλιξή τους στο πέρασμα των χρόνων. Σε αυτό μας βοήθησε η παρακολούθηση σχετικών επεισοδίων της εκπομπής του Ευγένιου Σπαθάρη «Η ιστορία του Ελληνικού Καραγκιόζη» στην οποία παρουσιάζει τον τρόπο παιξίματος και τις φιγούρες των πιο γνωστών Ελλήνων καραγκιοζοπαιχτών. Στη συνέχεια παρακολουθήσαμε παραστάσεις Καραγκιόζη (χρησιμοποιώντας το Διαδίκτυο). Οι παραστάσεις που παρακολουθήσαμε ήταν οι ακόλουθες: - «Ο Αθανάσιος Διάκος» , από το θίασο «ΤΑ ΚΟΛΛΗΤΗΡΙΑ» - «Ο απαγχονισμός του Γρηγορίου του Ε΄» , του Άθου Δανέλλη

- «Ο Καραγκιόζης ψαράς» , του Θανάση Σπυρόπουλου - « Ο Καραγκιόζης τραγουδιστής» , του Άθου Δανέλλη - «Ο Καραγκιόζης και η Πεντάμορφη» , του Ευγένιου Σπαθάρη - «Ο Μέγας Αλέξανδρος και το καταραμένο φίδι» , του Ευγένιου Σπαθάρη - «Ο Καραγκιόζης και ο ιπτάμενος γορίλλας» , του Βάγγου - «Ο γάμος του Μπαρμπα – Γιώργου» , του Θανάση Σπυρόπουλου - «Το ψέμα» , του Γιάννη Μπράχαλη - «Ο Καραγκιόζης και το χρυσό μήλο» , του Ευγένιου Σπαθάρη Επίσης , το μήνα αυτό οι ομάδες των παιδιών έκαναν έναν αγώνα για το ποια ομάδα θα καταφέρει να φτιάξει γρηγορότερα ένα παζλ του Καραγκιόζη αποτελούμενο από 60 κομμάτια. Νίκησε η ομάδα «ΚΕΡΑΥΝΟΙ».

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΤΟΥ Ε ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΤΟΥ Ε.ΣΠΑΘΑΡΗ «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ»

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΝΟΥΝ ΑΓΩΝΑ ΜΕ ΠΑΖΛ ΠΟΥ ΕΙΚΟΝΙΖΕΙ ΤΟΝ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ

5ος μήνας Τον πέμπτο μήνα του προγράμματος ασχοληθήκαμε ιδιαίτερα με το φαινόμενο της σκιάς. Γνωρίσαμε τον τρόπο με τον οποίο δημιουργείται για να μπορέσουν έτσι τα παιδιά να αντιληφθούν τη λειτουργία του Θεάτρου Σκιών . Παίξαμε διάφορα παιχνίδια σκιάς , παρακολουθήσαμε «χορό με σκιές» από την ομάδα Pilobolus , διαβάσαμε και σχολιάσαμε το βιβλίο «Η σκιά της γοργόνας» της Βαλέρια Φογκάτο και φτιάξαμε τα πορτρέτα των σκιών μας. Επίσης , κατά τη διάρκεια του μήνα αυτού καλέσαμε στο Νηπ/γείο τον καραγκιοζοπαίχτη κ. Κώστα Μακρή ο οποίος , μαζί με το γιο του Μπάμπη , μας παρουσίασαν την παράστασή τους «Ο Καραγκιόζης το ‘ σκασε». Μετά το τέλος της παράστασης τα παιδιά πειραματίστηκαν με τις φιγούρες και συνομίλησαν μαζί του.

Ακόμα ,τα παιδιά δημιούργησαν μόνα τους ένα έργο Καραγκιόζη που του έδωσαν τον τίτλο «Οι τρέλες του Καραγκιόζη» και το παρουσίασαν σε γονείς και άλλους συγγενείς. ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ΈΡΓΟΥ: Καραγκιόζης , Μπιριγκόγκος ,Χατζηαβάτη ς ,Μπαρμπα – Γιώργος , Νιόνιος , Εβραίος ,Σταύρακας ,Μορφονιός ,Πασάς , Βεληγκέκας. ΥΠΟΘΕΣΗ: ο Καραγκιόζης στην προσπάθειά του να εξοικονομήσει χρήματα για να ταΐσει τα παιδιά του αποφασίζει να στείλει τους φίλους του διακοπές σε διάφορα μέρη , της Ελλάδας και εκτός αυτής , υποσχόμενος ότι έχει φροντίσει για όλα ,πράγμα που φυσικά δε συμβαίνει. Τους παίρνει τα χρήματα αλλά όταν αυτοί αντιλαμβάνονται την κοροϊδία τον κυνηγούν και τον ξυλοκοπούν.

Ο έξυπνος , όμως , Καραγκιόζης με τα χρήματα που άρπαξε αγόρασε- μεταξύ άλλων – και ένα λαχείο το οποίο κέρδισε 10.000 ευρώ. Με τα χρήματα αυτά πήγαν όλοι μαζί διακοπές στις Σεϋχέλλες. Το έργο αυτό παρουσίασαν τα παιδιά σε μπερντέ διαστάσεων 1,5 μ. Χ 0.70μ., με την κατάλληλη μουσική ( τα τραγούδια των ηρώων ) και αυτοσχέδιες φιγούρες. Για την παράσταση αυτή τα παιδιά έφτιαξαν προσκλήσεις αλλά και αφίσα για να τη διαφημίσουν! Αξίζει , τέλος , να αναφερθεί ότι σε μία σκηνή της γιορτής λήξης , η οποία πραγματευόταν ένα περιβαλλοντικό θέμα , παρουσιάσαμε μία αναπαράσταση παράστασης Καραγκιόζη για να τονίσουμε τη σπουδαιότητα του Θεάτρου Σκιών ως μέσο αναψυχής αλλά και την αγάπη που έχουν οι Έλληνες όλων των ηλικιών για τον Καραγκιόζη.

ΕΞΕΡΕΥΝΟΥΜΕ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΣΚΙΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «Η ΣΚΙΑ ΤΗΣ ΓΟΡΓΟΝΑΣ»

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΜΕ «ΧΟΡΟ ΜΕ ΣΚΙΕΣ» ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ PILOBOLUS

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΕ ΣΚΙΕΣ - «ΠΙΑΣΕ ΤΗ ΣΚΙΑ ΜΟΥ» - «ΚΑΝΕ ΌΤΙ ΚΑΝΩ» -

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΦΤΙΑΧΝΟΥΝ ΤΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ ΤΩΝ ΣΚΙΩΝ ΤΟΥΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ένωσε κάθε ήρωα με τη σκιά του»

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ Κ.ΜΑΚΡΗ

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΒΛΕΠΟΥΝ ΑΠΟ ΚΟΝΤΑ ΚΑΙ ΠΑΙΖΟΥΝ ΜΕ ΦΙΓΟΥΡΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ

-ΟΙ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΟΠΑΙΚΤΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥΣ -Ο ΜΠΑΜΠΗΣ ΜΑΚΡΗΣ ΦΤΙΑΧΝΕΙ ΈΝΑ ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

TΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΚΑΙ ΑΦΙΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥΣ

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΑΙΖΟΥΝ ΤΟ ΈΡΓΟ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΑΝ ΜΟΝΑ ΤΟΥΣ

ΣΚΗΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ ΛΗΞΗΣ

ΤΙ ΠΕΤΥΧΑΜΕ…τον Ολοκληρώνοντας το πρόγραμμα είμαι σε θέση να πω ότι τα παιδιά – και εγώ –αγαπήσαμε πολύ τον Καραγκιόζη. Τον κάναμε κομμάτι της καθημερινότητάς μας , σύντροφο και φίλο μας. Τα παιδιά απέκτησαν πολλές και ουσιαστικές γνώσεις γύρω από την ιστορία τόσο του Καραγκιόζη όσο και τω σπουδαιότερων Ελλήνων καραγκιοζοπαιχτών. Γνώρισαν την τέχνη του Θεάτρου Σκιών καθώς και την ιστορία και την τεχνική της κατασκευής φιγούρων. Απόλαυσαν την παρακολούθηση παραστάσεων , χάρηκαν ιδιαίτερα με την επίσκεψη του καραγκιοζοπαίχτη κ. Κώστα Μακρή και τη γνωριμία μαζί του και ενθουσιάστηκαν με την παράστασή του. Μεγάλη χαρά και ικανοποίηση ένιωσαν τα παιδιά κατά τη δημιουργία και ιδιαίτερα κατά την παρουσίαση του

δικού τους έργου «Οι τρέλες του Καραγκιόζη» σε συγγενείς και φίλους , για την οποία ήταν πολύ περήφανα! Καταλήγοντας , θέλω να κλείσω με τα λόγια κάποιων γνωστών καραγκιοζοπαιχτών που περικλείουν όλη την αλήθεια του Καραγκιόζη η οποία μας επιτρέπει να ονειρευόμαστε μαζί του: «Ο Καραγκιόζης είναι ο λαός μας , είναι ρωμέικο θέαμα», Τάκης Μελίδης. «…όσο γεννιούνται άνθρωποι θα ζει ο Καραγκιόζης , γιατί στα πρόσωπα του Θεάτρου Σκιών αντικαθρεφτίζονται οι βασανισμένοι της γης» , Παναγιώτης Μιχόπουλος

«…όσο υπάρχουμε πάνω στην γη , θα υπάρχει και ο Καραγκιόζης «…όσο υπάρχουμε πάνω στην γη , θα υπάρχει και ο Καραγκιόζης. Δεν πεθαίνει ποτέ , γιατί είναι μια λαϊκή παράδοση που μιλάει στην ψυχή των παιδιών» , Γιώργος Ντρες. Και έτσι θα συνεχίσουμε να ονειρευόμαστε σαν τον Καραγκιόζη…!