ΣΤΟΧΟΣ: Να μπορείτε να:

Slides:



Advertisements
Παρόμοιες παρουσιάσεις
Σημειώσεις Ηλεκτρικοί Κινητήρες
Advertisements

Εναλλασσόμενα Ρεύματα
ΔΙΚΤΥΟ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
3.0 ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 3.2 ΠΥΚΝΩΤΕΣ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗΣ
ΣΤΟΧΟΣ 2.1.8: Ο μαθητής να μπορεί να,
ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΠΑΤΑΡΙΑΣ
Ο μαθητής να μπορεί να Στόχος
ΘΥΡΙΣΤΟΡ (SCR) ΝΑ ΣΧΕΔΙΑΖΕΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΕΙ
3.1 ΘΕΡΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ
ΙΣΧΥΣ Η χρονική συνάρτηση της στιγμιαίας ισχύος προκύπτει από τη σχέση
(α) εξηγεί τη λειτουργία του μετασχηματιστή υπό φορτίο
ΣΤΟΧΟΣ : Ο μαθητής να μπορεί να
ΜΕΓΙΣΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΙΣΧΥΟΣ
Στόχοι: Ο μαθητής να: (α) αναγνωρίζει τα βασικά μέσα απόζευξης, διακοπής και προστασίας των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. (β) αναφέρει και εκτιμά τους κινδύνους.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠO ΥΠΕΡΕΝΤΑΣΗ, ΒΡΑΧΥΚΥΚΛΩΜΑ ΚΑΙ ΔΙΑΡΡΟΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ
Ηλεκτρονική Ενότητα 5: DC λειτουργία – Πόλωση του διπολικού τρανζίστορ
ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ ΣΤΟΧΟΙ : Να μπορείτε να,
HΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΘΕΡΜΑΣΤΡΕΣ
ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 5
2.1 ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ.
2.4 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΕΝΟΣ ΑΓΩΓΟΥ
Κατανοεί τη συμπεριφορά της χωρητικής, αντίστασης στο Ε.Ρ.
τη συμπεριφορά της επαγωγικής, αντίστασης στο Ε.Ρ.
ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΡΕΥΜΑΤΟΔΟΤΩΝ (ΠΡΙΖΩΝ) 13Α
5. ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΧΥΣ ΙΣΧΥΣ ΑΝΤΙΣΤΑΤΩΝ 5.3.
TEST τάση. Αν στο διπλανό κύκλωμα αν έχω μετακίνηση φορτίου 1 Cb (coulomb) η ενέργεια που θα του δώσει η πηγή είναι 6 V·1Cb=6 J Πόσο φορτίο.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΓΕΙΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΤΟ ΒΡΑΧΥΚΥΚΛΩΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
σχεδιάζει το τρίγωνο των ισχύων σε σύνθετα κυκλώματα Ε.Ρ .
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑΣ Ι
Μερκ. Παναγιωτόπουλος - Φυσικός 1 Ηλεκτρεγερτική δύναμη (ΗΕΔ) πηγής.
Η ΙΣΧΥΣ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑ
ΕΝΑ ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΙΑ ΤΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΜΕΡΟΣ 1:
Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι
Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΨΗΛΩΝ ΤΑΣΕΩΝ
ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ.
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ #2
ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΨΗΛΩΝ ΤΑΣΕΩΝ. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΤΙΚΕΡΑΥΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΈΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΤΙΚΕΡΑΥΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ: ΤΟ ΣΥΛΛΕΚΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. ΤΟΥΣ ΑΓΩΓΟΥΣ.
Ηλεκτρόδια Καθόδου Ηλεκτρόδιο Πύλης Ημιαγωγός Επαφή με άνοδο.
Μάθημα 2 Πρώτα Βήματα στη Σχεδίαση μίας Εγκατάστασης: Απαιτούμενες Ηλεκτρικές Γραμμές και Υπολογισμοί Φορτίων.
Μάθημα 9 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Σ’ ΈΝΑ ΚΥΚΛΩΜΑ
ΣΤΟΧΟΣ: Να μπορείτε να:
ΜΕΣΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ ΟΙΚΙΑΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΟΧΟΙ: Ο μαθητής να: (α) αναφέρει τους κινδύνους από τη χρήση του.
Μάθημα 3 Αγωγοί γείωσης στη μονοφασική εγκατάσταση.
Ξεκίνημα ηλεκτροκινητήρα με σύστημα Αστερο-Τριγώνου (Υ-Δ) για εκκίνηση
Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι
ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ Οι μετασχηματιστές είναι ηλεκτρικές διατάξεις που μετατρέπουν (μετασχηματίζουν) την εναλλασσόμενη ηλεκτρική ενέργεια ενός επιπέδου τάσης.
ΤΟ ΒΡΑΧΥΚΥΚΛΩΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
ΜΕΓΙΣΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΙΣΧΥΟΣ
Ηλεκτρική θερμάστρα τροφοδοτείται από το δίκτυο της ΔΕΗ μέσω ενός ρυθμιζόμενου διακόπτη εναλλασσόμενου ρεύματος. Ποια η ωμική αντίσταση R του φορτίου,
Ενεργός ένταση και ενεργός τάση
ΣΤΟΧΟΣ : Ο μαθητής να μπορεί να
Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΩΜ.
ΓΡΑΜΜΗ ΜΕΤΡΗΤΗ – ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΟΙΚΙΑΣ
ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΝ
ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΝ
ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΕΣ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ ΦΩΤΙΣΜΟΥ
ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ.
ΙΣΧΥΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΟ ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟ ΡΕΥΜΑ
ΑΝΤΙΣΤΑΤΕΣ & ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ
ΣΤΟΧΟΣ : Ο μαθητής να μπορεί να,
Αντίσταση αγωγού.
ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ
ΣΟΦΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗΣ
Μεταγράφημα παρουσίασης:

ΣΤΟΧΟΣ: Να μπορείτε να: ΡΕΥΜΑΤΟΦΟΡΟΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΚΑΛΩΔΙΩΝ ΣΤΟΧΟΣ: Να μπορείτε να: (α) αναφέρετε και να αναλύετε τους παράγοντες που επηρεάζουν τη ρευματοφόρο ικανότητα των καλωδίων. (β) υπολογίζετε τη ρευματοφόρο ικανότητα καλωδίων, χρησιμοποιώντας τους σχετικούς πίνακες των κανονισμών λαμβάνοντας υπόψη τους διάφορους συντελεστές διόρθωσης, καθώς και την πτώση τάσης.

ΡΕΥΜΑΤΟΦΟΡΟΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΚΑΛΩΔΙΩΝ Για να υπολογίσουμε ορθά τη διατομή ενός καλωδίου και να είμαστε καλυμμένοι με την επιλογή μας, πρέπει να λάβουμε υπόψη όχι μόνο το φορτίο του κυκλώματος, αλλά και ορισμένους άλλους βασικούς παράγοντες που επηρεάζονται από την εγκατάσταση. Πρώτα απ' όλα αναφέρουμε ότι τα καλώδια έχουν κάποια αντίσταση και επομένως, όταν μεταφέρουν ρεύμα, παράγεται θερμότητα. Η θερμότητα που εκλύουν τα καλώδια μπορεί να αυξηθεί αν πολλά καλώδια τοποθετηθούν μαζί μέσα στον ίδιο κλειστό χώρο. Ένας άλλος βασικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι και η θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Η θερμότητα που αποβάλλουν τα καλώδια εξαρτάται από τη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ των καλωδίων και του γύρω χώρου. Επίσης: Σε περίπτωση που τα καλώδια βρίσκονται σε επαφή με θερμική μόνωση, π.χ. υαλοβάμβακα, είναι φυσικό να δυσκολεύονται στο να αποβάλουν τη θερμότητα τους.

Γενικά: Σε συνθήκες όπου η θερμοκρασία των καλωδίων ενδέ­χεται να αυξηθεί, πρέπει να λάβουμε υπόψη ορισμένους "συντελεστές διόρθωσης", σύμφωνα με τις εισηγήσεις των Κανονισμών του Ι.Ε.Ε και, αν παραστεί ανάγκη, να χρησιμοποιήσουμε καλώδια με μεγαλύτερη διατομή. (Με τη θερμότητα αυξάνεται η αντίσταση και, κατά συνέπεια, περιορίζεται το ρεύμα, άρα, πρέπει να αυξηθεί η διατομή του αγωγού). Εκτός από τη θερμότητα: Λόγω της αντίστασης που έχουν τα καλώδια, όταν περάσει ρεύμα από μέσα τους, παρουσιάζεται και μια πτώση τάσης. Η πτώση τάσης αυξάνεται σύμφωνα με το μήκος ενός καλωδίου. Για μικρές αποστάσεις μπορεί να είναι αμελητέα. Όμως για μεγάλες αποστάσεις είναι απαραίτητο να ελέγξουμε μήπως ξεφεύγει από τα επιτρεπτά πλαίσια. Γιατί, κάτι τέτοιο, θα σήμαινε απώλεια στην ισχύ και την απόδοση ηλεκ­τρικών συσκευών και μηχανημάτων. Σύμφωνα με τους Κανονισμούς: Η πτώση τάσης δεν πρέπει ποτέ να ξεπερνά τα 2,5% της ονομαστικής τάσης.

Έτσι: Στις μονοφασικές εγκαταστάσεις η πτώση τάσεως δεν πρέπει να ξεπερνά τα 2,5/100 Χ 240 = 6V, και στις τριφασικές τα 2,5/100 X 415 = 10,375V. Η πτώση τάσης υπολογίζεται από τη σχέση V = Ι.R. Όμως η ωμική αντίσταση Κ σ' ένα καλώδιο είναι δύσκολο να υπολογιστεί ακριβώς γιατί επηρεάζεται από τη θερμοκρασία. Επιπλέον, στο εναλλασσόμενο ρεύμα τα καλώδια παρουσιάζουν, εκτός από την ωμική αντίσταση και επαγωγική ή και χωρητική αντίσταση. Γι' αυτό για το κάθε είδος καλωδίου δίνονται πληροφορίες για την πτώση τάσεως. Οι πληροφορίες αυτές βασίζονται σε στοιχεία των κατασκευαστών και δίνονται στους πίνακες επιλογής καλωδίων στο βιβλίο των Κανονισμών του Ι.Ε.Ε σαν: mV/Α/m δηλαδή τόσα mV για κάθε αμπέρ για κάθε μέτρο. Αν η πτώση τάσεως για ένα συγκεκριμένο καλώδιο είναι μεγάλη, τότε είμαστε αναγκασμένοι να χρησιμοποιήσουμε καλώδιο με μεγαλύτερη διατομή.

ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ Παράγοντες που επηρεάζουν τη ρευματοφόρο ικανότητα των καλωδίων Θερμότητα που εκλύουν τα καλώδια Θερμοκρασία του περιβάλλοντος Θερμική μόνωση Πτώση τάσης

Χρήση πινάκων για την επιλογή διατομής αγωγών Θα δούμε, τώρα, την πορεία που ακολουθούμε για την ορθή επιλογή ενός καλωδίου: 1. Καθορίζουμε το ρεύμα του φορτίου. Δηλαδή, με τον τύπο της ισχύος Ρ = V.I, υπολογίζουμε πόσα αμπέρ θα τραβήξει το κύκλωμα. 2. Σύμφωνα με το αποτέλεσμα πιο πάνω, επιλέγουμε το είδος και το μέγεθος της προστατευτικής διάταξης που θα χρησιμοποιηθεί. Το είδος επιλέγετε συμφωνά με τον τύπο του φορτίου. Το μέγεθος επιλέγετε να είναι μεγαλύτερο από το ρεύμα του φορτίου που καθορίσαμε πιο πάνω. 3. Αν η θερμοκρασία στο χώρο της εγκατάστασης δεν είναι 30°C, διαιρούμε τα αμπέρ της προστατευτικής διάταξης με το συντελεστή διόρθωσης για τη θερμοκρασία περιβάλλοντος Οι συντελεστές αυτοί δίνονται στον κάθε πίνακα επιλογής καλωδίων για διάφορες θερμοκρασίες περιβάλλοντος. Σημείωση: Για ασφάλειες ημίκλειστου τύπου οι συντελεστές διόρθωσης για τη θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι διαφορετικοί και δίνονται σε ξεχωριστό πίνακα (Παράρτημα 9, μέρος 4, στο βιβλίο Κανονισμών Ι. Ε. Ε). 4. Αν τα καλώδια είναι πολλά μαζί στον ίδιο χώρο, διαιρούμε το αποτέλεσμα που βρήκαμε προηγούμενα με το "συντελεστή ομαδοποίησης" (correction factor for groups of cables). Τέτοιες πληροφορίες μπορούμε να βρούμε στον Πίνακα 9Β, στο βιβλίο των Κανονισμών του Ι.Ε.Ε.

5. Είναι προτιμότερο τα καλώδια να τοποθετούνται σε θέση που να μην υπάρχει θερμική μόνωση, όμως αν τίθεται θέμα θερμικής μόνωσης, διαιρούμε ξανά το προηγούμενο αποτέλεσμα με το "συντελεστή διόρθωσης για θερμική μόνωση" (correction factor for thermal insulation). Ο συντελεστής αυτός είναι 0,75 αν υπάρχει θερμική μόνωση στη μια πλευρά του καλωδίου ή 0,5 αν το καλώδιο είναι τελείως κλειστό μέσα στη θερμική μόνωση. 6. Καθορίζουμε το συντελεστή διόρθωσης ανάλογα με την προστατευτική διάταξη που θα χρησιμοποιήσουμε. Ο συντελεστής αυτός ισούται με 1 για όλες τις προστατευτικές διατάξεις, εκτός για τις ασφάλειες ημίκλειστου τύπου όπου ισούται με 0,725. Δηλαδή : Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε mcb ή ασφάλεια κλειστού τύπου, το προηγούμενο αποτέλεσμα μένει αναλλοίωτο. Σε περίπτωση, όμως, που χρησιμοποιούμε ασφάλεια ημίκλειστου τύπου, διαιρούμε ότι βρήκαμε πιο πάνω (στο 5) δια 0,725. 7. Πάνω στο τελικό αποτέλεσμα θα βασίσουμε το ρεύμα που θα τραβήξει το καλώδιο και από τους κατάλληλους πίνακες μπορούμε τώρα να επιλέξουμε τη διατομή του καλωδίου που αντιστοιχεί μ' αυτό το ρεύμα.

Οι πίνακες επιλογής καλωδίων δίνονται στο βιβλίο των Κανονισμών του Ι Οι πίνακες επιλογής καλωδίων δίνονται στο βιβλίο των Κανονισμών του Ι. Ε. E (9D1 μέχρι 9Ν1). Ο κάθε πίνακας αναφέρεται για ένα συγκεκριμένο είδος καλωδίου. Αυτό είναι πολύ βασικό και πρέπει , όταν χρησιμοποιούμε τους πίνακες να βρούμε ακριβώς τις πληροφορίες που θέλουμε από τον πίνακα που μας ενδιαφέρει. Πρέπει, επίσης, να προσέξουμε τη στήλη από την οποία θα πάρουμε τις πληροφορίες για τη διατομή του καλωδίου γιατί υπάρχουν δύο στήλες: για μονοφασική ή για τριφασική εγκατάσταση. Επιπλέον: Πρέπει να λάβουμε υπόψη και τη μέθοδο εγκατάστα­σης των καλωδίων. Η εγκατάσταση μπορεί να γίνει επιφανειακά, σε σωλήνες, κανάλια, υπόγεια ή με άλλο τρόπο. Είναι φυσικό, ο τρόπος της εγκατά­στασης να επηρεάζει και την επιλογή των καλωδίων. Οι Κανονισμοί του Ι. Ε. Ε δίνουν ένα χαρακτηρισμό για την κάθε διαφορετική μέθοδο εγκατάστασης. Οι μέθοδοι εγκατάστασης χαρακτηρίζονται με τα γράμματα Α μέχρι Ν, ως εξής:

Καλώδια κλεισμένα σε κάποιο χώρο Α. Μέσα σε σωλήνες Β. Μέσα σε κανάλι (trunking) C. Μέσα σε υπόγειο οχετό D. Δύο ή περισσότερα μονόκλωνα καλώδια που περικλείονται σε ξεχωριστές οπές ενός έτοιμου συστήματος σωλήνων. Ανοικτά και αγκιστρωμένα απευθείας σε επιφάνεια Ε. Επιφανειακές εγκαταστάσεις F. Καλώδια σε κανάλι χωρίς κάλυμμα (cable tray) G. Εγκαταστάσεις σε επιφάνεια με γύψο Η. Εναέριες εγκαταστάσεις πάνω σε σύρμα υποστηρίξεως Καθορισμένες συνθήκες J. Μονόκλωνα καλώδια σε εναέριες εγκαταστάσεις Κ. Πολύκλωνα καλώδια σε εναέριες εγκαταστάσεις L, Μ, Ν, Καλώδια θαμμένα υπόγεια

Έτσι : Όταν χρησιμοποιούμε τους πίνακες επιλογής καλωδίων, πρέπει να προσέξουμε τη στήλη στην οποία υπάγεται ο τρόπος εγκατάστασης για την περίπτωση που μας ενδιαφέρει. Και το τελευταίο βασικό σημείο: Αφού επιλέξουμε το καλώδιο που φαίνεται, να είναι ικανοποιητικό, υπολογίζουμε την πτώση τάσεως από τις πληροφορίες που μας δίνουν οι Πίνακες (mV / A / m) Δηλαδή: Πολλαπλασιάζουμε τα mV επί τα αμπέρ (που υπολογίσαμε με τον τύπο της ισχύος) επί την απόσταση του καλωδίου. Αν η απάντηση είναι μικρότερη από 6V για μονοφασική εγκατάσταση (ή 10,375 V για τριφασική), τότε είμαστε καλυμμένοι. Ειδάλλως, εξετάζουμε πόση πτώση τάσεως παρουσιάζει το αμέσως μεγαλύτερο σε διατομή καλώδιο.

ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ Στην επιλογή ενός καλωδίου πρέπει να λάβουμε υπόψη: Το φορτίο της εγκατάστασης Το είδος της προστατευτικής διάταξης Τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος Άλλα καλώδια που μπορεί να έχουν τοποθετηθεί στον ίδιο χώρο Τη θερμική μόνωση Τον αριθμό των φάσεων Τη μέθοδο εγκατάστασης Την πτώση τάσης Παρατήρηση Η επιλογή της κατάλληλης διατομής αγωγών με τη χρήση πινάκων χρειάζεται προσπάθεια και εξάσκηση. Η εξάσκηση μπορεί να συνεχιστεί σε μεταγενέστερο στάδιο όταν αποκτηθούν περισσότερες γνώσεις στην Τεχνολογία. Πάντως αποτελεί ένα μεγάλο πλεονέκτημα για τους ηλεκτρολόγους να είναι σε θέση να υπολογίζουν και να επιλέγουν τα κατάλληλης διατομής καλώδια. Εξάλλου σε εξετάσεις της Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας για την απόκτηση άδειας εργολάβου ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, μια ή περισσότερες ερωτήσεις αναφέρονται στην επιλογή καλωδίων.

Παράδειγμα: Ένας θερμοσίφωνας των 3KW που εργάζεται στα 240 V τροφοδοτείται με τρίκλωνο καλώδιο (L, Ν, Ε) ΡVC από ξεχωριστό υποκύκλωμα. Το υποκύκλωμα προστατεύεται με αυτόματο διακόπτη mcb. Η απόσταση από τον πίνακα διανομής μέχρι τη συσκευή είναι 12m και το καλώδιο περνά δίπλα από θερμική μόνωση για σημαντική απόσταση πάνω σε οροφή. Η θερμοκρασία της οροφής ενδέχεται να είναι γύρω στους 35°C το καλοκαίρι . Το καλώδιο που εξετάζουμε τοποθετείται κοντά σε 3 άλλα παρόμοια καλώδια που τροφοδοτούν άλλες συσκευές. Ποια πρέπει να είναι η κατάλληλη διατομή του καλωδίου; Λύση Με τον τύπο της ισχύος καθορίζουμε το ρεύμα του φορτίου, δηλαδή, υπολογίζουμε πόσα αμπέρ θα τραβήξει η συσκευή: 1. Φορτίο της εγκατάστασης 2. Το μέγεθος της προστατευτικής διάταξης (mcb) που θα χρησιμοποιηθεί θα πρέπει να είναι των 15 Α.

3. Ο συντελεστής διόρθωσης για τη θερμοκρασία των 35°C είναι 0,94 (από τον πίνακα 5/1, στο κάτω μέρος). Διαιρούμε, τώρα, τα 15 Α της προστατευτικής διάταξης δια 0,94 και έχουμε: 15/0,94=15,957Α 4. Από τον πίνακα 5/2 για ομάδα από 4 πολύκλωνα καλώδια μέσα στον ίδιο χώρο ο συντελεστής διόρθωσης είναι 0,65. Έτσι διαιρούμε το προηγούμενο αποτέλεσμα δια 0,65 και έχουμε: 15,957/0,65=24,549Α 5. Στη συνέχεια, διαιρούμε τα 24,549 Α δια 0,75 που είναι ο συντελεστής διόρθωσης για τη θερμική μόνωση. Αποτέλεσμα: 24,549/0,75=32,792Α 6. Ο συντελεστής διόρθωσης για την προστατευτική διάταξη που χρησιμοποιείται ισούται με 1. Άρα, το προηγούμενο αποτέλεσμα μένει το ίδιο.

7. Πάνω στα 32,792 Α θα βασίσουμε, τώρα, την επιλογή του καλωδίου. Κατ' αρχήν από τον Πίνακα 9Α των Κανονισμών Ι. Ε. Ε βλέπουμε ότι η μέθοδος της εγκατάστασης που εξετάζουμε υπάγεται στην κατηγορία Ε. Επομένως, στους πίνακες επιλογής καλωδίων 9D2 που αναφέρονται σε διπολικά και πολύκλωνα καλώδια ΡVC θα συμβουλευτούμε τη στήλη που υιοθετεί τις μεθόδους Ε μέχρι Η για μονοφασικές εγκαταστάσεις. Βλέπουμε ότι: Για 36Α αντιστοιχεί καλώδιο διατομής 4mm2 . Έτσι, καταλήγουμε ότι τα 4mm2 φαίνονται "κατ' αρχήν ικανοποιητικά". Φυσικά, πρέπει τώρα να ελέγξουμε αν είμαστε καλυμμένοι όσον αφορά την πτώση τάσεως. Στη στήλη 7 η πτώση τάσεως είναι 11mV / A / m. Δηλαδή 11mV για κάθε ένα από τα 12,5 Α (που υπολογίσαμε αρχικά) και για κάθε ένα από τα 12m (απόσταση του καλωδίου). Επομένως, η πτώση τάσης θα είναι: (11/1000)X12,5X12=1,65V Δηλαδή λιγότερη από 6V, επομένως η διατομή των 4mm2 είναι αποδεκτή. Σημείωση: Σε πιο "ευνοϊκές" συνθήκες θα χρησιμοποιούσαμε 2,5mm2 για το θερμοσίφωνα.

Είδαμε ποιο πάνω τους υπολογισμούς για την επιλογή ενός καλωδίου ή μιας παροχής. Αν τώρα έχουμε να κάνουμε τους υπολογισμούς των καλωδίων ενός πίνακα διανομής, θα ήταν καλό να χρησιμοποιήσουμε κάποιον πίνακα (όπως φαίνεται πιο κάτω) για να τυποποιήσουμε τους υπολογισμούς μας και να έχουμε στο αρχείο μας τη μέθοδο που ακολουθήσαμε για την επιλογή της διατομής του κάθε καλωδίου κυκλώματος του πίνακα διανομής. Προς τον σκοπό αυτό σχεδιάζουμε τον «Πίνακα Υπολογισμού Καλωδίων» όπως φαίνετε πιο κάτω. Στη στήλη Α «Αριθμός κυκλώματος» καταχωρούμε των αριθμό του κυκλώματος που θα υπολογίσουμε το καλώδιο (π.χ. DB1-R1). Στη στήλη Β «Μήκος κυκλώματος» καταχωρούμε το μήκος του κυκλώματος σε μέτρα. Στη στήλη C «Τάση λειτουργίας κυκλώματος σε Volts» καταχωρούμε τη τάση που εφαρμόζετε στο κύκλωμα. Στη στήλη D «Σχεδιασμένο ρεύμα κυκλώματος σε Amps Ib» καταχωρούμε το ρεύμα που θα διαρρέει το κύκλωμα. Στη στήλη E «Τύπος του μέσου προστασίας» καταχωρούμε τον τύπο του μέσου προστασίας ρεύμα που θα διαρρέει το κύκλωμα (π.χ. mcb, Fuse BS88, Fuse BS1361, Fuse BS3036).

Στη στήλη F «Ένταση του μέσου προστασίας σε Amps In» καταχωρούμε την επιλεγόμενη ένταση του ρεύματος που θα είναι κατασκευασμένο το μέσο προστασίας να αντέχει. Πρέπει η επιλογή αυτή να είναι μεγαλύτερη από το Σχεδιασμένο ρεύμα κυκλώματος σε Amps Ib (F>D). Στη στήλη G «Συντελεστής του μέσου προστασίας Cf » καταχωρούμε τον συντελεστή του μέσου προστασίας που θα χρησιμοποιηθεί για να προστατεύσει το κύκλωμα (π.χ. 1 για mcb, Fuse BS88, Fuse BS1361 και 0,725 για Fuse BS3036). Στη στήλη H «Συντελεστής θερμικής μόνωσης Ci » καταχωρούμε τον συντελεστή της θερμικής μόνωσης (π.χ. Για καλώδια χωρίς θερμική μόνωση ο συντελεστής είναι ίσος με 1, για καλώδια εφαπτόμενα σε θερμική μόνωση ο συντελεστής είναι ίσος με 0,75 και για καλώδια καλυπτόμενα με θερμική μόνωση ο συντελεστής είναι ίσος με 0,5). Στη στήλη I «Συντελεστής ομαδοποίησης Cg » καταχωρούμε τον συντελεστή ομαδοποίησης τον οποίο θα βρούμε από τον πίνακα 9Β. Στη στήλη J «Συντελεστής της θερμοκρασίας περιβάλλοντος Ca » καταχωρούμε τον συντελεστή της θερμοκρασίας περιβάλλοντος τον οποίο θα βρούμε από τους πίνακες 9D1, 9D2, 9D3 εξαρτωμένου του τύπου του καλωδίου που θα χρησιμοποιήσουμε. Στη στήλη K «Θερμικά ισοδύναμο ρεύμα σε Amps Iz » καταχωρούμε το θερμικά ισοδύναμο ρεύμα σε Amps, δηλαδή την ένταση του ρεύματος που θα πρέπει να αντέχει το καλώδιο κατά την διάρκεια της λειτουργίας του λαμβανομένου υπόψη όλων των συντελεστών μείωσης (F/GHIJ)

Στη στήλη L «Επιτρεπόμενη πτώση τάσης σε Volts » καταχωρούμε την επιτρεπόμενη πτώση τάσης σε Volts βάση των κανονισμών του IEE που είναι 2,5% της εφαρμοζόμενης τάσης στο κύκλωμα (2,5%C). Στη στήλη M «Περιοριστική πτώση τάσης σε mV/A/m » καταχωρούμε την μέγιστη επιτρεπόμενη πτώση τάσης σε mV/A/m, που μπορεί να έχει το καλώδιο(L1000/BD). Στη στήλη N «Τύπος καλωδίου από πίνακα» καταχωρούμε τον αριθμό του πίνακα και την στήλη του πίνακα που θα χρησιμοποιήσουμε αναλόγως του τύπου του καλωδίου που θα εγκαταστήσουμε, τη μέθοδο εγκατάστασης και τον τύπο του κυκλώματος. Πχ 9D1-2 Στη στήλη Ο «Διατομή καλωδίου σε mm2 » καταχωρούμε τη διατομή του καλωδίου που επιλέγουμε από τους πίνακες 9D του IEE. Στη στήλη P «Ένταση καλωδίου σε Amps » καταχωρούμε τη ένταση του ρεύματος του καλωδίου που επιλέγουμε από τους πίνακες 9D του IEE, η οποία πρέπει να είναι μεγαλύτερη ή ίση με το θερμικά ισοδύναμο ρεύμα του καλωδίου (P>K). Στη στήλη Q «Πτώση τάσης καλωδίου σε mV/A/m» καταχωρούμε τη πτώση τάσης του καλωδίου σε mV/A/m που επιλέγουμε από τους πίνακες 9D του IEE, η οποία θα πρέπει να είναι μικρότερη ή ίση της περιοριστικής πτώση τάσης σε mV/A/m (Q<M).

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 1. 1999 Γ1 Ένας ηλεκτρικός τριφασικός κινητήρας 415V τροφοδοτείται από πίνακα διανομής με χάλκινο θωρακισμένο καλώδιο (Armoured cable ΡVC/SWA/PVC), και απορροφά ρεύμα 30Α. Το κύκλωμα προστατεύεται με αυτόματο μικροδιακόπτη mcb, και η διαδρομή από τον πίνακα διανομής μέχρι τον κινητήρα είναι 50m. Το καλώδιο βρίσκεται αγκιστρωμένο απευθείας πάνω σε σχάρα καλωδίων, μαζί με πέντε άλλα καλώδια. Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι 45°C. (α) Ποια πρέπει να είναι η ονομαστική ένταση του μικροδιακόπτη mcb που θα χρησιμοποιηθεί για την προστασία του κυκλώματος; (β) Nα υπολογίσετε την κατάλληλη διατομή των αγωγών του καλωδίου. 2. 2000 Γ3 Μια μονοφασική συσκευή 240V ισχύος 6KW τροφοδοτείται με χάλκινο θωρακισμένο καλώδιο από πίνακα διανομής που απέχει 50m από τη συσκευή. Το καλώδιο στερεώνεται επιφανειακά για όλη τη διαδρομή, χωρίς να περνά δίπλα από θερμική μόνωση. Το κύκλωμα προστατεύεται με αυτόματο μικροδιακόπτη mcb. Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος υπολογίζεται ότι μπορεί να ανέλθει στους 350C. (β) Να υπολογίσετε την κατάλληλη διατομή του καλωδίου που θα χρειαστεί για την τροφοδότηση της συσκευής.

3. 2001 Β1 Ένα μονοφασικό κύκλωμα 240V μεταφέρει 15 Α και τροφοδοτείται με ξεχωριστή παροχή από διπολικό θωρακισμένο χάλκινο καλώδιο, τοποθετημένο επιφανειακά. Το μήκος του καλωδίου είναι 10 μέτρα, και η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι 50°C. Το κύκλωμα προστατεύεται με μικροδιακόπτη mcb 16 Α. Να υπολογίσετε την ελάχιστη επιτρεπόμενη διατομή των αγωγών του καλωδίου. 4. 2002 Γ2 Μια μονοφασική ηλεκτρική συσκευή 240V ονομαστικής ισχύος 2,88 KW, τροφοδοτείται με τρίκλωνο καλώδιο ΡVC από ξεχωριστό κύκλωμα.Το κύκλωμα προστατεύεται με μικροδιακόπτη mcb. Η απόσταση από τον πίνακα διανομής μέχρι τη συσκευή είναι 20m. Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος της εγκατάστασης ενδέχεται να ανέλθει στους 35°C. Το καλώδιο τροφοδοσίας της συσκευής τοποθετείται μόνο του μέσα σε πλαστικό σωλήνα, χωρίς να διέρχεται δίπλα από θερμική μόνωση. Nα επιλέξετε το καλώδιο με την κατάλληλη διατομή.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συντελεστές μέσου προστασίας (Cf) (α) Για προστατευτική διάταξη με μικροδιακόπτες (mcb’s) ως προς το BS3871 Part 2 ή BS4572 Part 2 και για ασφάλειες ως προς το ΒS88 ή BS1361, ο συντελεστής είναι ίσος με ΜΟΝΑΔΑ (β) Για προστατευτική διάταξη με ασφάλειες ημίκλειστου τύπου ως προς το ΒS3036, ο συντελεστής είναι ίσος με 0,725. Συντελεστές θερμικής μόνωσης (Ci) (α) Για καλώδια χωρίς θερμική μόνωση ο συντελεστής είναι ίσος με ΜΟΝΑΔΑ (β) Για καλώδια εφαπτόμενα σε θερμική μόνωση ο συντελεστής είναι ίσος με 0,75 (γ) Για καλώδια καλυπτόμενα με θερμική μόνωση ο συντελεστής είναι ίσος με 0,5

Συντελεστής διόρθωσης Πίνακας 9B Συντελεστές διόρθωσης για ομάδες καλωδίων σύμφωνα με τον Πίνακα 9Β του IEE. Μονόκλωνα καλώδια Πολύκλωνα καλώδια Αριθμός αγωγών Συντελεστής διόρθωσης 4 0,8 2 6 0,69 3 0,7 8 0,62 0,65 10 0,59 5 0,6 12 0,55 0,57 16 0,51 0,52 20 0,48 24 0,43 0,45 28 0,41 14 32 0,39 36 0,38 18 40 0,36