ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΥΧ-261) Άκης Γιοβαζολιάς Επίκ. Καθηγητής Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Τμήμα Ψυχολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης

Τι είναι...; Η Σ.Ψ. είναι Επιστημονικός Κλάδος που ασχολείται με: Α) ΕΡΕΥΝΑ, Β) ΘΕΩΡΙΑ, Γ) ΕΦΑΡΜΟΓΗ Μπορεί να εξεταστεί σε: Θεωρητικό επίπεδο (Τάσεις που εμφανίζονται, ομάδες που δημιουργούνται) Σαν Διαδικασία (Η σχέση Συμβ/κού Ψυχολόγου-Συμβ/νου πρωταρχική) Τεχνικές που χρησιμοποιεί και Στόχους που τείνει η Συμβουλευτική Διαδικασία.

ΟΡΙΣΜΟΣ: «Ο Κλάδος της Ψυχολογίας που ασχολείται με την προώθηση ή αποκατάσταση της Ψυχικής Υγείας του ανθρώπου (ή ομάδας ανθρώπων), η οποία έχει διαταραχτεί από ποικίλες περιβαλλοντικές επιδράσεις ή από εσωτερικές συγκρούσεις» (Μαλικιώση-Λοϊζου, 1993)

APA (American Psychol. Association, 1956): «Η ειδικότητα σύμφωνα με την οποία ο Συμβουλευτικός Ψυχολόγος βοηθά τον συμβουλευόμενο να βελτιώσει την προσωπική του κατάσταση, να ανακουφιστεί από τη λύπη και τη στενοχώρια, να επιλύσει τις κρίσιμες καταστάσεις που αντιμετωπίζει…Υποστηρίζει την ψυχολογική ανάπτυξη και εξέλιξη του συμβουλευόμενου, βοηθώντας τον να κάνει καλύτερη χρήση των αποθεμάτων και ικανοτήτων που διαθέτει ή δείχνοντάς του το δρόμο για την ανάπτυξη νέων μεθόδων που θα τον διευκολύνουν να βοηθήσει μόνος του τον εαυτό του».

Division of Counselling Psychology (BPS, 2009) Counselling Psychologists work therapeutically with clients with a variety of problems (for example, the effects of childhood sexual abuse, relationship breakdown, domestic violence, major trauma) and/or symptoms of psychological disorder (such as anxiety, depression, eating disorders, post-traumatic stress disorder, and psychosis). They offer an active collaborative relationship which can both facilitate the exploration of underlying issues and can empower people to confront change.

Προέλευση και Ανάπτυξη του Κλάδου BIOMHXANIKH EΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Ανάγκη Επαγγελματικού προσανατολισμού για επιλογή από μια ποικιλία νέων επαγγελμάτων (από 14 χρ εργασία, μόνο 10% απόφ. Γυμνασίου) Frank Parsons, 1908 Συμβ/κή Υπηρεσία στη Βοστώνη για Επαγγ. Προσανατολισμό Σκοπός: να συνδέει τις Επαγγ. Ικανότητες/ενδιαφέροντα των νέων με τις επαγγελματικές επιλογές τους. *Χρησιμοποίησε την Συμβουλευτική ως μέθοδο πρόβλεψης, ερμηνείας και κατηγοριοποίησης των ατομικών χαρακτηριστικών των εφήβων που εγκατέλειπαν το σχολείο για την επιτυχέστερη επιλογή επαγγέλματος.

ΚΙΝΗΜΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ Ξεκίνησε περ. 1908, ευαισθητοποίηση του κοινού στις συνθήκες που ζούσαν οι ψυχικά ασθενείς στα ψυχιατρεία. Ενδιαφέρον για την ψυχική υγεία, διατήρηση της αξίας και της αξιοπρέπειας των ψυχικά ασθενών. ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ Ανάπτυξη κλίμακας νοημοσύνης για την αξιολόγηση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες από Binet & Simon, 1907. Μετά τον Α’ Παγκ. Πόλεμο ανάπτυξη διαφόρων κλίμακων νοημοσύνης για την επιλογή, κατηγοριοποίηση, και αξιολόγηση διαφόρων ομάδων ατόμων. Ψυχομετρική κίνηση έθεσε τα θεμέλια για μετάβαση από Επαγγελματική Οδηγητική στην Συμβουλευτική Ψυχολογία.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΑΠΟ ΜΗ-ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΜΗ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ. Σταθμός το βιβλίο του Rogers : «Συμβουλευτική και Ψυχοθεραπεία» (1942). Άλλαξε υπάρχουσα αντίληψη ότι η ψυχοθεραπεία μπορεί να γίνει μόνο από ψυχίατρους. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ (Αμερική) α) Ατομικά / Επαγγελματικά προβλήματα των βετεράνων πολέμου β) Εισβολή ενός νέου τύπου φοιτητών, που αντιπροσώπευε όλα τα κοινωνικά και εθνικά στρώματα. γ) Η συνεχώς αυξανόμενη αποδοχή των ψυχολογικών υπηρεσιών από το ευρύ κοινό. δ) Ανάπτυξη σε μέγεθος / κύρος του Συνδέσμου Ψυχολόγων Αμερικής ε) Αναγνώριση ανάγκης μιας επιστημονικής βάσης για επαγγελματική εξάσκηση.

Θεωρίες Προσωπικότητας που Επέδρασαν: Γενικότερα, η οικονομική κατάσταση, οι πόλεμοι, οι επιστημονικές / τεχνολογικές εξελίξεις, πληθυσμιακές μετακινήσεις και αλλαγές είναι οι πιο σημαντικές Κοινωνικές Επιδράσεις της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας. Θεωρίες Προσωπικότητας που Επέδρασαν: Ψυχαναλυτική, Προσωποκεντρική, Συμπεριφοριστική, Λογικο-Θυμική, Μορφολογική, Συνδιαλεκτική. Θεωρίες Ψυχολογίας της Εργασίας: Ginzberg (1951), John Holland (1959) Robert O’Hara (1963), John Krumboltz (1979). H Σ.Ψ. ενώ ξεκίνησε με στόχο την Επαγγελματική Πληροφόρηση, έδωσε έμφαση (λόγω αύξησης οικογενειακών, διαπροσ/κών και ατομικών προβλημάτων) στην παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

ΣΗΜΑΣΙΑ – ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ Σ.Ψ. Άνεργοι νέοι Μετανάστες Πρόσφυγες Εγκληματικότητα –Ναρκωτικά Συναισθηματική Αποξένωση

Οικογένεια (Αυξημένα Διαζύγια, Μονο-γονεϊκές οικογένειες, αγχωμένοι γονείς, ελάχιστος χρόνος για τα παιδιά) Σχολείο (μείωση γραμματικών γνώσεων στα παιδιά, ανησυχία για ηθική εξέλιξη των παιδιών, βία στα σχολεία, έλλειψη πειθαρχίας) Εργασία (Αλλαγή ρόλου, τεχνολογία, ελλιπής επιμόρφωση) Κοινωνία (Σύγκρουση ιδεών, ηθικής και πεποιθήσεων, κοινωνικές συγκρούσεις, υποβάθμιση ποιότητας ζωής στις μεγαλουπόλεις, εγκληματικότητα)

Η Σ.Ψ. ΣΗΜΕΡΑ Επέκταση της δραστηριότητας του Σ. Ψγου στην Σχολική, Επαγγελματική, Κοινωνική και Ατομική ζωή του ανθρώπου. Στοχεύει να βοηθήσει άτομα από το χώρο της παιδείας, της σταδιοδρομίας, των διαφυλικών σχέσεων, του γάμου, της οικογένειας, της υγείας, της γήρανσης, και περιπτώσεων κοινωνικής/βιολογικής αναπηρίας. Υπηρεσίες σε Εργασιακό-Εκπαιδευτικό περιβάλλον, Κέντρα Ψυχικής Υγείας και Αποκατάστασης, Ιδιωτικού ή Δημόσιου Τομέα. Ο Συμβουλευτικός Ψυχολόγος ενδιαφέρεται για έρευνα εφαρμοσμένη στην ανθρώπινη ανάπτυξη και εξέλιξη, στη συμβουλευτική διαδικασία και τα αποτελέσματά της, σε μοντέλα που βοηθούν την αλλαγή της συμπεριφοράς, στις αλληλεπιδράσεις του ανθρώπου με το περιβάλλον του.

Δομές απασχόλησης Συμβουλευτικών Ψυχολόγων Υπηρεσίες NHS (Εθνικό Σύστημα Υγείας): Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας (CMHT) Μονάδες Διατροφικών Διαταραχών Υπηρεσίες για το παιδί και την οικογένεια Υπηρεσίες για ηλικιωμένους Υπηρεσίες Ειδικής Αγωγής Κέντρα Απεξάρτησης

Δομές απασχόλησης Συμβουλευτικών Ψυχολόγων (συν) Φυλακές Κοινωνικές Υπηρεσίες Δομές Σ.Ε.Π. Συμβουλευτικά Κέντρα Πανεπιστημίων Ιδιωτική άσκηση

ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ Σ.Ψ. ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Διαφορές: Η ΣΨ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην θεραπευτική σημασία της Συμβουλευτικής Σχέσης Η ΣΨ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην υγιή πλευρά του ατόμου Η ΣΨ ασχολείται και με προληπτικές παρεμβάσεις, ΚΨ δίνει έμφαση στην νευροψυχολογική αξιολόγηση του ατόμου Διαφορετικά περιβάλλοντα: ΚΨ υπάρχει και σε Ιατρικό περιβάλλον (ψυχιατρεία), η ΣΨ σε πανεπ/μια, χώρους εργασίας, κέντρα υγείας, κοινότητες.

Ομοιότητες: Ατομική παρέμβαση σε δυσκολίες προσαρμογής, συναισθηματικές, διαπροσωπικές. Χρησιμοποιούν ίδιες θεωρίες Αντιμετωπίζουν / χειρίζονται συχνά κοινές ψυχολογικές δυσκολίες

ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ…. Βιολογία Φυσιολογία Κοινωνιολογία Ανθρωπολογία Ανάγκη συνεργασίας της ΣΨ με άλλες επιστήμες λόγω όγκου μελέτης και έρευνας στα σύγχρονα προβλήματα.