Κακοποίηση και προστασία των ευάλωτων ομάδων Τραγ έα Γιώτα, Φυσικοθεραπεύτρια ΜSc (Pain Management) CKVPP 2010

Τα πρόσωπα της κακοποίησης

“Ευάλωτα άτομα με μαθησιακές δυσκολίες έχουν πεθάνει λόγω εγκατάλειψης και επειδή λάμβαναν άνιση ιατρική περίθαλψη.”

Είδη Κακοποίησης Σωματική Συναισθηματική/Ψυχολογική Παραμέληση Σεξουαλική Κακοποίηση Οικονομική Κακοποίηση (κατά κύριο λόγο σε ηλικιωμένους και άτομα με μαθησιακές δυσκολίες)

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ 1. Κάθε απειλητική χειρονομία, η οποία αποσκοπεί να προκαλέσει φόβο σε ένα στόχο, ισοδυναμεί με επίθεση, ακόμη και αν διακόπτεται ή πρόκειται για μερική άσκηση βίας. Κάθε ανεπιθύμητο άγγιγμα αποτελεί άσκοπη βία. 2. Η βλάβη δεν χρειάζεται απαραίτητα να αποδειχθεί-Πρέπει να υπάρχει σεβασμός των ορίων των ευαίσθητων ατόμων.

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ 3. Συμβολική εκπαίδευση (αφορά στο χειρισμό σωματικών καταστάσεων) α) εξωλεκτική επικοινωνία β) χρήση μεταφορών / σχήμα λόγου γ) διαπροσωπικές σχέσεις

Σωματική κακοποίηση 4. Καταπάτηση των ορίων του σώματος-Ο μαθητευόμενος μαθαίνει πώς να παραβιάζει ταμπού αναφορικά με το ανθρώπινο σώμα, για να ανταπεξέλθει στο –συνήθως- μη συνειδητό στρες που ενέχει αυτή η υπέρβαση των ορίων (πάντα όμως με σεβασμό της οντότητας και μοναδικότητας του θεραπευομένου)

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ Το σεξ μεταξύ επαγγελματία υγείας -ασθενούς θεωρείται παράνομο. Η περίπτωση όπου ένας εργαζόμενος αναγκάζεται να εμπορεύεται το σεξ με αντάλλαγμα την επαγγελματική του επιβίωση θεωρείται παρενόχληση. Ανεπιθύμητη σεξουαλική συμπεριφορά στο χώρο εργασίας (προσβλητικό φλερτ,κακόγουστα αστεία, ασελγή σχόλια ή υπαινιγμοί) με αποτέλεσμα να δημιουργείται προσβλητικό ή εχθρικό εργασιακό περιβάλλον μεταξύ του ατόμου που έχει εξουσία και του ατόμου που έχει λιγότερη θεωρείται ανάρμοστη. Αφορά και τα δύο φύλα, παρόλο που η πλειοψηφία των ατόμων που το αναφέρουν είναι γυναίκες.

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ Οι περισσότεροι εκπαιδευόμενοι είναι συναισθηματικά ευάλωτοι παρουσιάζοντας μία δειλή συμπεριφορά. Πολλοί ιατροί δεν έχουν καμία εκπαίδευση τόσο πάνω σε σεξουαλικά θέματα όσο και στη διάγνωση σεξουαλικών προβλημάτων που αφορούν τους ίδιους ή τρίτα πρόσωπα.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ/ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ Λεκτική επίθεση/κακοποίηση (αμφιβόλου ποιότητας χιούμορ, σαρκασμός, φραστική/υβριστική επίθεση, προσφωνήσεις/προσβλητικοί χαρακτηρισμοί) ‘Αργκώ’: μια επίδειξη ισχύος εις βάρος του ασθενούς Παραμέληση

Ανεπαρκής Πληροφόρηση (μη παροχή ολοκληρωμένης κλινικής κατάστασης του ασθενούς, μη επαρκής πληροφόρηση σχετικά με την πάθηση και τη χορηγούμενη αγωγή στον ίδιο και τους οικείους του) Αγνόηση των επιθυμιών του ασθενούς (αυστηρή προσήλωση στον καθαρά ιατρικό και κλινικό οδηγό, καμία φροντίδα σχετικά με τις προσωπικές συνήθειες/επιθυμίες/επιφυλάξεις του ασθενούς)

Παραμέληση Άτομα με μαθησιακή δυσκολία έχουν αντιμετωπιστεί ως χαμηλή προτεραιότητα. Πολλοί επαγγελματίες υγείας δεν κατανοούν τη νομοθεσία σχετικά με την ικανότητα και τη συγκατάθεση στη θεραπεία. Επαγγελματίες υγείας βασίζονται ανάρμοστα στους δικούς τους υπολογισμούς σχετικά με την ποιότητα ζωής ενός ατόμου.

Παραμέληση Πολλοί επαγγελματίες υγείας δεν καταλαβαίνουν πολλά σχετικά με τις μαθησιακές δυσκολίες. Πολλοί επαγγελματίες υγείας δεν συμβουλεύονται ορθά και δεν συμπεριλαμβάνουν τις οικογένειες και τους φροντιστές των ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες.

Από ποιόν και πού συμβαίνει κακοποίηση? Ποιος είναι ο κακοποιητής Πού λαμβάνει χώρα η κακοποίηση Ο κακοποιός είναι συνήθως πολύ γνωστός του ατόμου που κακοποιείται. Ένας σύντροφος, παιδί ή συγγενής Ένας φίλος ή γείτονας Ένας πληρωμένος ή εθελοντής εργαζόμενος ειδικής φροντίδας Ένας εργαζόμενος υγείας ή κοινωνικός λειτουργός, ή άλλος επαγγελματίας Στο ίδιο το σπίτι κάποιου Σε βρεφικό σταθμό ή νηπιαγωγείο (παιδιά) Στο σχολείο (παιδιά) Σε οίκο φροντίδας Σε ημερήσια φροντίδα Ιδρυματική φροντίδα Σε οίκο περιθάλψεως Νοσοκομείο

Ορισμός της Παιδικής Κακοποίησης Ένα άτομο μπορεί να κακοποιήσει ή να παραμελήσει ένα παιδί προκαλώντας βλάβη, ή αποτυγχάνοντας να δράσει ώστε να αποτρέψει τη βλάβη. Παιδιά και νεαρά άτομα ενδέχεται να κακοποιούνται μέσα στην οικογένεια ή σε ένα ίδρυμα ή ρυθμιστική κοινότητα. Από αυτούς που γνωρίζουν ή, πιο σπάνια από έναν άγνωστο Department of Health (2003) What To Do If You’re Worried A Child Is Being Abused. London, DoH

Ορισμός ευάλωτου ενήλικα Ένας ευρύς ορισμός του ‘ευάλωτου ενήλικα’ είναι ‘οποιοσδήποτε άνω των 18 ετών που είναι ή μπορεί να έχει ανάγκη κοινοτικές υπηρεσίες φροντίδας λόγω πνευματικής ή άλλης αναπηρίας, ηλικίας ή ασθένειας; Και όποιος είναι ή μπορεί να είναι ανίκανος να φροντίσει τον εαυτό του/της, ή ανίκανος να προστατεύσει τον εαυτό του/της απέναντι σε σημαντικό κίνδυνο ή εκμετάλλευση’ DoH (2000) No Secrets: Guidance on Developing and Implementing Multi-Agency Policies and Procedures to Protect Vulnerable Adults from Abuse. The Stationary Office. London

Διαδικασία Παραπομπής Συζητήστε ανησυχίες με τον αρμόδιο ανώτερο συνεργάτη/ διευθυντή Επικοινωνήστε με τον ορισμένο επώνυμο άτομο για παιδική/ενήλικη προστασία στον τομέα εργασίας ή με τον ανώτερο ιατρικό σύμβουλο Αν οι ανησυχίες που εκφράστηκαν δικαιολογούνται ένας κοινωνικός λειτουργός αναλαμβάνει επίσκεψη για να κάνει αρχική αξιολόγηση

Διαδικασία παραπομπής Κοινωνικές υπηρεσίες θεωρούν/αποφασίζουν αν είναι σε ανάγκη το παιδί/ο ενήλικος Αν επιβεβαιωθεί ή υποπτευθεί σημαντική βλάβη διεξάγεται συνέδριο περίπτωσης. Αν ένα παιδί – αυτό/αυτή τοποθετείται σε μητρώο προστασίας παιδιών και δημιουργείται ένα πλάνο. Μπορεί να μεταφερθούν σε ασφαλές μέρος. Αν ένας ευάλωτος ενήλικας – ευάλωτος ενήλικας μεταφέρεται με πλάνο προστασίας και μετά επανεξετάζεται

‘όλα τα ανθρώπινα όντα γεννιούνται ελεύθερα και με ίση αξιοπρέπεια και δικαιώματα’ 1 ο άρθρο της παγκόσμιας διακήρυξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 1948

Βιβλιογραφία DiMatteo, R. M. Martin, R. L. (2006). Εισαγωγή στην ψυχολογία της υγείας: Ελληνικά Γράμματα Kushner, T. (2007). Δεοντολογία και ηθική στην κλινική πράξη. Παρισιάνος DoH (2000) No Secrets: Guidance on Developing and Implementing Multi-Agency Policies and Procedures to Protect Vulnerable Adults from Abuse. The Stationary Office. London Department of Health (2003) What To Do If You’re Worried A Child Is Being Abused. London, DoH