ΙΒ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΦΟΥ Παρουσίαση του διδακτικού εγχειριδίου για το Πρόγραμμα Σπουδών Αγωγής Υγείας με θέμα «Τα συναισθήματα» στην Γ΄ τάξη του Δημοτικού(περιέχει CD και DVD) http://www.moec.gov.cy/agogi_ygeias/yliko_nap_thematiki_05.html  Πρώτο παγκύπριο βραβείο ύψους 5000 ευρώ   ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: ΕΥΘΥΜΙΑ ΧΡΙΣΤΟΥ    ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014-15

-Το παρόν εγχειρίδιο του μαθητή απευθύνεται στους μαθητές της Γ΄ τάξης του δημοτικού σχολείου. Η θεματολογία του καλύπτει τα συναισθήματα (και κυρίως την αγάπη, το φόβο, την απογοήτευση, τη λύπη και το θυμό). -Έγινε επιλογή του συγκεκριμένου θέματος, γιατί μέσα από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση διαπιστώθηκε η αξία της συναισθηματικής αγωγής και η αναγκαιότητα της εκπαίδευσης των παιδιών προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης των συναισθημάτων.

Η δομή του εγχειριδίου του μαθητή α)αναγνώριση και ονομασία των συναισθημάτων που νιώθουν τόσο οι ίδιοι οι μαθητές όσο και οι άλλοι β) διαφορετικές καταστάσεις μπορεί να οδηγήσουν στο ίδιο συναίσθημα γ) έκφραση των συναισθημάτων και δ) χειρισμός των συναισθημάτων (αγάπη, φόβος, απογοήτευση, λύπη και θυμός). Μεταξύ των διαφορετικών ενοτήτων υπάρχει λογική συνέχεια και συνοχή.

Σκοπός του εν λόγω του διδακτικού εγχειριδίου Όλοι οι μαθητές να είναι σε θέση να ονομάζουν ποικίλα συναισθήματα, να εξοικειωθούν με το περιεχόμενό τους, ούτως ώστε να αναγνωρίζουν τι νιώθουν κάθε φορά, να διακρίνουν το ένα συναίσθημα από το άλλο, να ασκηθούν σε τρόπους χειρισμού των διαφόρων συναισθημάτων τους με τρόπο που να τα εκφράζουν σωστά, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης τους και στη διαβίωση μιας ποιοτικής ζωής.

Δείκτες επιτυχίας Το εγχειρίδιο περιλαμβάνει δραστηριότητες/υλικό που συνδυάζει δημιουργικά δείχτες επιτυχίας (50%-75% δεικτών επιτυχίας της Γ΄ τάξης δημοτικού) και από τις τέσσερις θεματικές ενότητες του Προγράμματος Σπουδών Αγωγής Υγείας Δημοτικής Εκπαίδευσης Κύπρου (ανάπτυξη και ενδυνάμωση του εαυτού, ανάπτυξη ασφαλούς και υγιούς τρόπου ζωής, δημιουργία και βελτίωση κοινωνικού εαυτού, διαμόρφωση ενεργού πολίτη).

Δραστηριότητες Οι δραστηριότητες που υπάρχουν καλούν τους μαθητές να αναπτύξουν την ικανότητα να αντλούν πληροφορίες και να επικοινωνούν με έμφαση στις δεξιότητες προβληματισμού και κριτικής αντιμετώπισης. Ως εκ τούτου, οι μαθητές δεν ενισχύονται μόνο με γνώσεις, αλλά και με δεξιότητες και στάσεις, τέτοιες που να μπορούν να ανταπεξέλθουν στα σύγχρονα προβλήματα. Οι δραστηριότητες που υπάρχουν στο εγχειρίδιο, εφαρμόζουν την ομαδοσυνεργατική μάθηση, τη διερευνητική μάθηση και παράλληλα την εξατομικευμένη εργασία.

Διαθεματική Προσέγγιση Στη Γλώσσα καλλιεργείται ο προφορικός λόγος (εμπλουτισμός λεξιλογίου, χρήση σχημάτων λόγου-παρομοιώσεις κλπ.), και ο γραπτός λόγος (δημιουργία σχετικών γραπτών κειμένων, προβολή βίντεο «ο βασιλιάς των λιονταριών» και ανάλυση των συναισθημάτων των ηρώων κλπ.). Στα Μαθηματικά, τα παιδιά διερευνούν τα συναισθήματα που αισθάνονται πιο συχνά οι συμμαθητές τους και κατασκευάζουν σχετική γραφική παράσταση. Στην Τέχνη, οι μαθητές αποτυπώνουν εικαστικά τα συναισθήματά τους και στη θεατρική αγωγή παίζουν παντομίμα συναισθημάτων.

Διαθεματική προσέγγιση (συνέχεια) Στη μουσική γίνεται ακρόαση μελωδιών («ο Ωραίος Γαλάζιος Δούναβης», «Στην αίθουσα του βασιλέως των Ορέων» κλπ.) και καταγραφή των συναισθημάτων που δημιουργούνται στα παιδιά. Στα Θρησκευτικά γίνεται ανάγνωση της παραβολής του «καλού Σαμαρείτη» και συζήτηση για την αγάπη που ομορφαίνει τη ζωή τη δική τους αλλά και των άλλων. Το θέμα «των συναισθημάτων» μπορεί να ερευνηθεί διαθεματικά με προεκτάσεις και στο πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Οι Ιστορίες Ξυπνούν-Λαικές Ιστορίες και Παραμύθια ενάντια στην εξάρτηση».

Μετασχηματιστικές δραστηριότητες Στις τάξεις μικτής ικανότητας υπάρχουν παιδιά με πιο γρήγορο ρυθμό. Στο εγχειρίδιο του μαθητή περιλαμβάνονται ασκήσεις με πνευματική πρόκληση όπως είναι και η μετασχηματιστική δραστηριότητα. Με αυτή την άσκηση ο μαθητής απλά εμβαθύνει περισσότερο στο συγκεκριμένο θέμα, ασχολείται με πιο σύνθετες δραστηριότητες και συνθέτει γνώση με βάση τις προηγούμενες του γνώσεις.

Παράδειγμα μετασχηματιστικής δραστηριότητας Αν έχεις τελειώσει πιο νωρίς από τους συμμαθητές σου, μην περιμένεις άσκοπα! Συμπλήρωσε τις πιο κάτω εκφράσεις με λέξεις από την παρένθεση και έπειτα σκέψου τη σημασία τους: (Κίτρινος, ουρανό, πρασίνισε, ταύρος)   ……………………………………………. απ’ τη ζήλια του. Έγινε ………………………………….. απ΄ το φόβο του. Ξεφυσά σαν ………………………………… Ανέβηκε στον έβδομο …………………………

Διαφοροποίηση Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται και η διαφοροποίηση στις ασκήσεις ούτως ώστε να ανταποκρίνονται στις διαφορετικές ανάγκες των μαθητών. Εφαρμόζοντας τη διαφοροποίηση, όλοι οι μαθητές φτάνουν στην αξιόλογη/πυρηνική γνώση και έτσι διευκολύνεται η οικοδόμηση της γνώσης για όλους τους μαθητές. Με τη διαφοροποίηση δημιουργούνται περισσότερες εμπειρίες επιτυχίας για όσο το δυνατό περισσότερα παιδιά.

Αξιολόγηση Είναι σημαντικό για κάθε εκπαιδευτικό να θέλει να αξιολογήσει και να εκτιμήσει τις ανάγκες του κάθε παιδιού, την πρόοδό του αλλά και τις αλλαγές στη συμπεριφορά του. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου προτείνεται ενδεικτική άσκηση ως δραστηριότητα αξιολόγησης του συγκεκριμένου κεφαλαίου. Ένα παράδειγμα μεθόδου αξιολόγησης για την πρόοδο του κάθε παιδιού, το οποίο μπορεί να χρησιμεύσει και σαν αξιολόγηση του προγράμματος και συγκεκριμένα για το επίπεδο χειρισμού συναισθημάτων των μαθητών είναι το δείγμα αυτοαξιολόγησης που βρίσκεται στο παράρτημα, το οποίο συμπληρώνεται από κάθε μαθητή στο τέλος.

Παράδειγμα δραστηριότητας αξιολόγησης Προσπάθησε να δώσεις ένα ορισμό της αγάπης στο ρομπότ.   Συγχαρητήρια! Σε αυτό το κεφάλαιο έχεις μάθει για το συναίσθημα Αγάπη! ................................................................................. ............................................................................. ........................................................................... ....................................................................... .......................................................

Ανακεφαλαίωση των προσδοκώμενων στόχων Στο τέλος κάθε ενότητας υπάρχει πρόνοια για ανακεφαλαίωση των προσδοκώμενων στόχων, έτσι ώστε όλοι οι μαθητές με το τέλος της ενότητας να αποκτήσουν τις βασικές πυρηνικές γνώσεις. Αυτό βοηθά στην οικοδόμηση, αφομοίωση της γνώσης και της λογικής συνέχειας μεταξύ της νέας γνώσης και της προηγούμενης, παρέχοντας ανατροφοδότηση στους μαθητές.

Για παράδειγμα: Σε αυτή την ενότητα έχεις μάθει: να αναγνωρίζεις και να ονομάζεις τα συναισθήματα που νιώθεις να αναγνωρίζεις τα συναισθήματα που νιώθει κάποιος από τις εκφράσεις του προσώπου του και τις κινήσεις του σώματός του ότι δεν υπάρχουν καλά και κακά συναισθήματα, μόνο δυσάρεστα και ευχάριστα.

Χρήση της τεχνολογίας Για να ενισχυθεί η διδασκαλία των συναισθημάτων γίνεται παράλληλη χρήση και αξιοποίηση της τεχνολογίας. Παρακολούθησε το ψηφιακό δίσκο: «Ο βασιλιάς των λιονταριών». Ανάλυσε τα συναισθήματα των ηρώων: Σίμπα Τίμον

Το βοήθημα για τον/την εκπαιδευτικό στη χρήση του εγχειριδίου είναι ενδεικτικό. Όχι μόνο δεν είναι δεσμευτικό αλλά διαπραγματεύσιμο και με δυνατότητες εφαρμογής στις μαθησιακές και κοινωνικές ανάγκες των μαθητών του/της. Ο/Η εκπαιδευτικός με την ευελιξία και την εμπειρία του/της ενθαρρύνεται και προκαλείται να καταθέσει το δικό του/της στίγμα για καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του υλικού που έχει στη διάθεσή του/της.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας!