Η νηστεία της Εκκλησίας Γιατί πότε και πώς πρέπει να νηστεύουμε

Η λέξη νηστεία είναι σύνθετη και προέρχεται από το αρνητικό μόριο νη και το ρήμα εσθίω, που είναι άλλος τύπος του έσθω και του έδω και που σημαίνει τρώγω. Νήστις σημαίνει αυτός που δεν εσθίει, δεν τρώει Από την λέξη αυτή προήλθε το ρήμα νηστεύω και το ουσιαστικό νηστεία που αρχικά σήμαινε την πλήρη αποχή από τροφές και ποτά

Αργότερα, με την προοδευτική διαμόρφωση του θεσμού της νηστείας, νηστεία δεν σήμαινε μόνο την πλήρη αποχή από υγρές και στέρεες τροφές αλλά και την μερική αποχή (την αποχή από ορισμένες τροφές και λήψη άλλων συγκεκριμένων )

Έτσι έχουμε διάκριση των τροφών σε νηστήσιμες και αρτύσιμες* Έτσι έχουμε διάκριση των τροφών σε νηστήσιμες και αρτύσιμες* Νηστήσιμες τροφές= Ψωμί Λαχανικά Ξηροί καρποί κ.α Αρτύσιμες τροφές= Φαγητά που μαγειρεύουμε με τη χρήση ελαίου ή βουτήρου και διαφόρων καρυκευμάτων *Αρτύω σημαίνει καρυκεύω, μαγειρεύω φαγητό χρησιμοποιώντας καρυκεύματα Άρτυση είναι το μαγείρεμα ή ετοιμασία του φαγητού χρησ/ντας καρυκεύματα Άρτύματα είναι τα διάφορα καρυκεύματα

Ξηροφαγία Λήψη αμαγείρευτων τροφών και εξισώνεται περίπου με την εξελιγμένη πλέον σημασία της νηστείας Εγκράτεια Το αγώνισμα της νηστείας,ο πνευματικός αγώνας που διεξάγει ο χριστιανός

Η νηστεία στα χρόνια τα της Π.Διαθήκης «Και ενετείλατο ο Κύριος ο Θεός τω Αδάμ λέγων` από παντός ξύλου του εν τω παραδείσω βρώσει φαγή,από δε του ξύλου του γιγνώσκειν καλόν και πονηρόν ού φάγεσθε απ` αυτού. Η δ αν ημέρα φάγητε απ` αυτού ,θανάτω αποθανείσθε»

Πολλοί από τους Πατέρες της Εκκλησίας -και ιδιαίτερα ο Μέγας Βασίλειος- υποστηρίζουν ότι η νηστεία νομοθετήθηκε στον ίδιο τον παράδεισο με την απαγορευτική εντολή που έδωσε στους πρωτόπλαστους ο Θεός να μη φάνε «από του ξύλου του γιγνώσκειν καλόν και πονηρόν»

«Γι’ αυτό και από την αρχή ,δημιουργώντας ο Θεός τον άνθρωπο, αμέσως τον έφερε και τον παρέδωσε στα χέρια της νηστείας και σαν φιλόστοργη μητέρα και άριστο δάσκαλο της εμπιστεύθηκε τη σωτηρία του. Αν η νηστεία ήταν απαραίτητη στον παράδεισο είναι πολύ περισσότερο αναγκαία έξω από τον παράδεισο.Άν ήταν χρήσιμο το φάρμακο πρίν τον τρυματισμό είναι πολύ περισσότερο χρήσιμο μετά τον τραυματισμό» ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Τακτές, έκτακτες, ιδιωτικές νηστείες στην Π.Διαθήκη Εορτή του εξιλεασμού Συντριβή των δυο λίθινων πλακών του νόμου από τον Μωυσή Άλωση Ιεροσολύμων από τους Βαβυλωνίους Πυρπόλυση του ναού του Σολομώντος και άλλες εις ανάμνηση διαφόρων γεγονότων ή συμφορών Έκτακτες Σφαγή πολλών χιλιάδων Ισραηλιτών από τους γιούς του Βενιαμήν Αδόκητος θάνατος βασιλιά Σαούλ Ιδιωτικές Νήστεψε ο προφήτης Μωυσής 40 ημέρες και 40 νύχτες στο όρος Σινά όταν επρόκειτο να λάβει από το Θεό τις δέκα εντολές

Ο Ιησούς Χριστός και η νηστεία Δύο είναι τα ουσιώδη στοιχεία ποτ διασώζουν τα Ιερά Ευαγγέλια και τα οποία προσδιορίζουν τη στάση του Χριστού στο Θεσμό της νηστείας Το προσωπικό Του παράδειγμα Η διδασκαλεία του επί του Όρους ομιλία

Το προσωπικό Του παράδειγμα Όταν ο Κύριος έμελλε να εξέλθει στο δημόσιο έργο Του οδηγήθηκε υπό του Αγίου Πνεύματος στην έρημο «και νηστεύσας ημέρας τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα ύστερον επείνασε» Με την τεσσαρακονθήμερη νηστεία –κατά την οποία όπως γράφει ο ιερός Λουκάς «ούκ έφαγε ουδέν εν ταις ημέραις ταύτες- και την προσευχή προετοιμάστηκε για τη δημόσια δράση Του. Με τον τρόπο αυτό όχι απλώς επικύρωσε το νόμο της νηστείας ,αλλά μας κληροδότησε και το προσωπικό Του παράδειγμα να το ακολουθουμε!

Η διδασκαλεία Του Στην επί του Όρους ομιλία Του καθορίζει ποια είναι η αληθινή και ευάρεστη ενώπιον του Θεού νηστεία «Όταν νηστεύετε μη γίνεστε σκυθρωποί , όπως οι υποκριτές , που παραμορφώνουν τα πρόσωπά τους για να δείξουν στους ανθρώπους ότι νηστεύουν.Σας διαβεβαιώνω πως έτσι έχουν κιόλας λάβει την ανταμοιβή τους.Εσύ αντίθετα όταν νηστεύεις περιποιήσου τα μαλλιά σου και νίψε το πρόσωπό σου για να μην φανεί στους ανθρώπους η νηστεία σου αλλά στον Πατέρα σου που βλέπει τις κρυφές σου πράξεις.Και ο Πατέρας σου θα σου το ανταποδώσει φανερά»

Η νηστεία κατά την εποχή του Κυρίου είχε εκπέσει σε ένα τύπο χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο και αξία Οι Φαρισαίοι λόγου χάριν νήστευαν τυπολατρικά για επίδειξη!

Ποιο το νόημα της νηστείας? Πρωταρχική επιδίωξη της νηστείας είναι η κάθαρση του πιστού , της ψυχής και του σώματός του. Διφυής χαρακτήρας της νηστείας «αποχή βρωμάτων» αλλά και «αλλοτρίωσης των κακών»

Σωματική νηστεία Μερική ή πλήρη αποχή από τροφές και ποτά Με την αποφυγή αυτή αποβλέπουμε στην ταπείνωση της σάρκας , στην περιστολή των ορμών και στην περικοπή των σαρκικών παθών «νέκρωση και σταύρωση του σαρκικού φρονήματος και των εμπαθών επιθυμιών» Η αποχή βρωμάτων δεν σημαίνει περιφρόνηση προς τις τροφές από τις οποίες απέχουμε αλλά ασκητική προσπάθεια να ελευθερωθούμε από την ενήδονη λήψη τους δηλ την τρυφή και την απόλαυση που οι Πατέρες θεωρούν αρχή πάσας αμαρτίας.(παράδειγμα φαγητού για απόλαυση και επιβίωση) Η χριστιανική νηστεία δεν είναι σωματοκτόνος αλλά παθοκτόνος!

Πνευματική νηστεία «Αλλοτρίωση των κακών» σημαίνει αποχή από το κακό δηλ την αμαρτία με όλες τις εκφράσεις τις (αμαρτωλές πράξεις,κακοί λόγοι,εμπαθείς επιθυμίες,αισχροί λογισμοί) «Νήστευε δε μη μόνον από άρτου και οίνου και κρεών και άλλων τινών βρωμάτων ή πομάτων αλλά πολύ πλέον από των λογισμών….» ΝΕΙΛΟΣ ΑΓΚΥΡΑΣ

Τι νόημα έχει αν νηστεύουμε από κρέας αλλά με τα λόγια μας τρώμε τις σάρκες του αδερφού μας?