ΑντισυλληπτικΑ συστήματα ελεγχΟμενηΣ απΟΔΕσμευσηΣ ΕΠΑΣ ΙΛΙΟΥ Ευαγγελία Πογιάνη 2013-2014 Β8 Βοηθός Φαρμακείου ΜΑΘΗΜΑ:Φ.ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΠ.ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ : ΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ
Οι προσπάθειες για την ανάπτυξη και χρήση αντισυλληπτικών συστημάτων ελεγχόμενης αποδέσμευσης εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1960.Οι αντισυλληπτικές ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τα στεροειδή , ουσίες που έχουν επαρκώς μελετηθεί και οι οποίες εμφανίζουν μεγάλη αποτελεσματικότητα και δραστικότητα. Μεταξύ των στεροειδών τα προγεστερινοειδή εμφανίζουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον όσον αφορά τη χρησιμοποιήσή τους συνδυασμούς οιστρογόνων-προγεστερινοειδών που εμφανίζουν αρκετές ανεπιθύμητες ενέργειες . Η επιλογή των προγεστερινοειδών οφείλεται στο γεγονός διότι συνδυάζουν με επιτυχία την επιθυμητή δόση με τα χαρακτηριστικά αποδέσμευσης ,έχουν χαμηλό κόστος ανάπτυξης και εμφανίζουν ελάχιστους κινδύνους από την χρησιμοποίησή τους δεδομένου ότι έχουν μελετηθεί πλήρως από τοξικολογικής πλευράς και τέλος υπάρχει αρκετή εμπειρία από την χρησιμοποίησή τους σε ανθρώπους. Το ιδεώδες σύστημα θα πρέπει να συνδυάζει υψηλή προστασία έναντι πιθανής εγκυμοσύνης ,μεγάλη διάρκεια δράσεως ,να μην εμφανίζει κατά το δυνατόν ανεπιθύμητες ενέργειες ,ευκολία αποδοχής από τον χρήστη και μη εξειδικευμένο προσωπικό για την τοποθέτηση του επειδή είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει ένα ιδεώδες σύστημα.
Τα συστήματα Ενέσιμα Υποδερμικά εμφυτεύματα Κολπικοί δακτύλιοι Μικρόκοκκοι Ενδομητρικά συστήματα
Ενέσιμα Ενέσιμο, το οποίο είναι ένα παράγωγο της προγεστερόνης, η οποία έχει πολλές διαφορετικές χρήσεις των θεραπευτικών λειτουργιών, ένα από αυτά χρησιμοποιείται για την αντισύλληψη. Οι γυναίκες είναι μακράς δράσης ενέσιμη προγεστίνη με βάση, με μια μικρή ποσότητα των μακράς δράσης ενέσιμα αντισυλληπτικά οιστρογόνων. Μπορεί να γίνει διαλυτό ή ύδατο αναστολής, αποθηκεύεται στην τοπική φαρμάκου μετά από ενδομυϊκή ένεση και στη συνέχεια απελευθερώνεται αργά για να παίξει ένα ρόλο στη μακροπρόθεσμη αντισύλληψη.
Υποδερμικά εμφυτεύματα Τα εμφυτεύματα κατασκευάζονται από πολυδιμεθυλοσιλοξάνιο και τοποθετούνται υποδερμικά και ήδη χρησιμοποιούνται για την χορήγηση προγεστερινοειδών ουσιών .Ένα τέτοιο σύστημα ήδη χρησιμοποιείται και φέρεται υπό το όνομα Norplant,περιέχει νοργεστρέλη και σαν φορέας χρησιμοποιείται το Silastic. Τα εμφυτεύματα τοποθετούνται υποδερμικά σε σχήμα βεντάλιας με τη βοήθεια κατάλληλου εκκενωτικής βελόνας στο παχύ ή στο άνω μέρος του βραχίονα. Η ικανότητα αντισύλληψης του συστήματος διαρκεί 4-5 χρόνια με συχνότητα εγκυμοσύνης 1,5 % ανά 100 γυναίκες. Στο τέλος της θεραπείας τα εμφυτεύματα εξάγονται με την δημιουργία κατάλληλης τομής στο σημείο εμφύτευσης. Η πλέον συνηθισμένη ανεπιθύμητη ενέργεια είναι οι διαταραχές της έμμηνου ρύσεως.
Κολπικοί δακτύλιοι Ο ενδοκολπικός δακτύλιος είναι ένα σύστημα ελεγχόμενης αποδέσμευσης που τοποθετείται εντός του κόλπου όπου και αποδεσμεύει το φάρμακο. Παραμένει 3 ή και περισσότερες εβδομάδες στον κόλπο και για πολλούς χρήστες θεωρείται πιο ευκολόχρηστο από ότι το χάπι. Η αποδέσμευση του στεροΐδούς είναι σταθερή και αποφεύγεται η ανομοιόμορφη χορήγηση.
Μικρόκοκκοι Είναι η απλούστερη μορφή ελεγχόμενης αποδέσμευσης η οποία χρησιμοποιήθηκε και βασίστηκε στο γεγονός ότι ορισμένες ουσίες όπως η προγεστερόνη λόγω της χαμηλής τους διαλυτότητας , αν χορηγηθούν σε κατάλληλη μορφή( π.χ. δεξαμενή κρυστάλλων χορηγούμενη παρεντερικά) αποδεσμεύουν δραστικές συγκεντρώσεις της ουσίας για διάστημα μερικών μηνών. Μειονέκτημα του τρόπου αυτού χορήγησης είναι ότι δεν είναι δυνατή η διακοπή της θεραπείας αν έχει επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα προ της ολικής αποδέσμευσης του φαρμάκου ή αν χρειαστεί να γίνει διακοπή της αγωγής λόγω έντονων παρενεργειών.
Ενδομητρικά συστήματα Τα ενδομητρικά συστήματα αντισύλληψης άρχισαν να χρησιμοποιούνται από την δεκαετία του 1920, ήταν κατασκευασμένα αρχικά από μετάξι ή μεταλλικό σύρμα αργότερα από βιοσυμβατά πολυμερή και είχαν σχήμα T ή J. Η δράση των ενδομητρικών συστημάτων οφειλόταν κυρίως στη μηχανική επίδραση που εξασκούσαν στην ενδομητρική επιφάνεια και η οποία ήταν ανάλογη του μεγέθους ( επιφάνειας ) του συστήματος που ερχόταν σε επαφή με την επιφάνεια του ενδομητρίου. Γενικά τα συστήματα μεγάλης επιφάνειας είναι πιο αποτελεσματικά από τα αντίστοιχα μικρότερης επιφάνειας όμως τα μεγάλα συστήματα δημιουργούν έντονους ερεθισμούς, ενδομητρική διάσταση που έχει σαν αποτέλεσμα ενδομητρικές κράμπες, αιμορραγίες κλπ.
Άλλοι μέθοδοι αντισύλληψης Θερμομετρική μέθοδος Προφυλακτικό Χάπι Στείρωση της γυναίκας Στείρωση του άνδρα ή ορχεκτομή Γυναικείο προφυλακτικό
Θερμομετρική μέθοδος Το ποσοστό αποτυχίας κυμαίνεται σε 2-3%. Η γυναίκα μετρά κάθε πρωί τη θερμοκρασία της. Την ημέρα της ωορρηξίας η θερμοκρασία θα αυξηθεί κατά μισό βαθμό και η γυναίκα, επομένως, θα αποφύγει την επαφή. Μέθοδος που δημιουργεί εκνευρισμό και μόνιμη εξάρτηση από το …θερμόμετρο, χωρίς πάντα το επιθυμητό αποτέλεσμα αντισύλληψης.
Προφυλακτικό Συνιστάται όχι μόνο ως ασφαλής μέθοδος αντισύλληψης αλλά και ως ασπίδα προστασίας από το AIDS. Τα πλεονεκτήματά του είναι πολλά: αποκλείει τον κίνδυνο πρόωρης εκσπερμάτισης, δεν επιβαρύνει τον οργανισμό της γυναίκας με ουσίες, αποτρέπει τους κινδύνους μολύνσεως ενώ δεν 'σκοτώνει' την απόλαυση του έρωτα, όπως συμβαίνει στη διακεκομμένη συνουσία. Μάλιστα, τώρα, κυκλοφορούν στο εμπόριο εξαιρετικά λεπτά προφυλακτικά που δεν μειώνουν, όπως τα παλαιότερα, τη σεξουαλική ευχαρίστησης.
Χάπι Με μηδαμινό ποσοστό αποτυχίας (0,2-0,5%) το 'χάπι' χορηγείται από το γυναικολόγο σε νέες, σχετικά, γυναίκες, που δεν καπνίζουν, ύστερα από εξέταση της κατάστασης του κόλπου, τεστ Παπανικολάου, καλλιέργεια, εξετάσεις αίματος. Τα νέα αντισυλληπτικά χάπια περιέχουν λιγότερες ορμόνες, είναι πιο ασφαλή και δεν προκαλούν παρενέργειες. 'Μύθος' ότι το 'χάπι' συνεπάγεται αναγκαστικά αύξηση του βάρους της γυναίκας. Η νέα κοπέλα, που προσέχει τη διατροφή της, μπορεί να μην παχύνει καθόλου όταν θα πάρει αντισυλληπτικά. Όταν όμως το 'χάπι' συνδυαστεί με τσιγάρο μπορεί να προκαλέσει ακόμα και θρομβοεμβολικά επεισόδια.
Στείρωση της γυναίκας Με τρόπο λαπαροσκοπικό ή χειρουργικό τίθενται 'εκτός λειτουργίας' οι σάλπιγγες. Το αποτέλεσμα δεν είναι κατ' ανάγκη μόνιμο και η λειτουργία των σαλπίγγων μπορεί να αποκατασταθεί ως ένα βαθμό.
Στείρωση του άνδρα ή ορχεκτομή Μέθοδος που εφαρμόζεται κατά κόρον στην Αμερική και σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται απώλεια ανδρισμού αλλά προϊόν ώριμης σκέψης του άνδρα που απέκτησε παιδιά και θέλει πλέον να απολαύσει άφοβα τον έρωτα με την σύντροφό του.
Γυναικείο προφυλακτικό Το νέο στην αντισύλληψη! Μοιάζει με το ανδρικό προφυλακτικό. Κάλυμμα από καουτσούκ που μπαίνει ως καμπύλη στον κόλπο και καλύπτει το εσωτερικό του, εμποδίζοντας την είσοδο σπερματοζωαρίων στον τράχηλο. Η γυναίκα το τοποθετεί αμέσως πριν και το αφαιρεί αμέσως μετά τη σεξουαλική πράξη. Το γυναικείο προφυλακτικό βρίσκεται σε ερευνητικό στάδιο και δεν έχει έρθει ακόμα στην Ελλάδα.
Βιβλιογραφία :1. Internet 2