ΠΕΡΙ ΣΕΙΣΜΩΝ Ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο Συνδεδεμένο με τη ζωή και την ιστορία της γης Εκδηλώνεται ξαφνικά και χωρίς προειδοποίηση ενώ συνήθως δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια για προφύλαξη Στα πλαίσια της εμπέδωσης της "αντισεισμικής συμπεριφοράς" από τους μαθητές απαραίτητη θεωρείται η γνώση βασικών εννοιών σχετικών με το φαινόμενο του σεισμού

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΕΙΣΜΟΣ Στην αρχαιότητα πίστευαν ότι: Ο Εγκέλαδος στην Ελληνική Μυθολογία φέρεται ως αρχηγός των Γιγάντων των καλουμένων Τιτάνων γιος του Τάρταρου και της Γης Φονεύθηκε από την Αθηνά, κατά τη γιγαντομαχία Έρριψε εναντίον του τη Σικελία ή το όρος Αίτνα με το οποίο και τον καταπλάκωσε Ο Εγκέλαδος κινούμενος και στενάζοντας ενίοτε μέσα στο τάφο του προκαλεί εκρήξεις ηφαιστείων και σεισμούς.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΕΙΣΜΟΣ Σύμφωνα με γιαπωνέζικο θρύλο: Οφείλεται στο σπαρτάρισμα του γατόψαρου Προσπάθεια των ανθρώπων να δαμάσουν το τεράστιο γατόψαρο

ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ Η Γη αποτελείται από τρία διαφορετικά στρώματα: Το φλοιό Είναι το στερεό, εξωτερικό περίβλημα της Γης Ηπειρωτικός 35Κm Ωκεάνιος 7Km Το μανδύα Είναι το αμέσως επόμενο στρώμα και φτάνει μέχρι το βάθος των 2.900km Τον πυρήνα Είναι κάτω από το μανδύα που φτάνει έως το κέντρο της γης Εξωτερικό υγρή, ρευστή κατάσταση Εσωτερικό στερεή κατάσταση

ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΑ – ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΕΣ ΠΛΑΚΕΣ Λιθόσφαιρα Χαρακτηρίζεται ένα δύσκαμπτο στρώμα, μέσου πάχους 80km περίπου, που αποτελείται: Από το στερεό φλοιό Μέρος του στερεού ανώτερου μανδύα Η λιθόσφαιρα δεν είναι ενιαία Απαρτίζεται από ένα σύνολο μεγάλων και μικρότερων πλακών που ολισθαίνουν πάνω στο υποκείμενο παχύρρευστο μανδυακό υλικό

ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΠΛΑΚΩΝ Οι λιθοσφαιρικές πλάκες: Αλλού αποκλίνουν Αλλού συγκλίνουν Αλλού η μία κινείται παράλληλα - εφαπτομενικά σε σχέση με τη διπλανή της Αποτέλεσμα της κίνησης τους είναι η αργή παραμόρφωση των πετρωμάτων στις παρυφές τους Για το λόγο αυτό, στα πετρώματα αυτά συσσωρεύονται τεράστια ποσά δυναμικής ενέργειας, και αναπτύσσονται μεγάλες τάσεις που συνεχώς αυξάνουν

ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ Όταν οι τάσεις αυξηθούν τόσο πολύ, ώστε να υπερβούν το όριο αντοχής του λιθοσφαιρικού υλικού στο σημείο αυτό: Επέρχεται θραύση με απότομη έκλυση ενέργειας Η συσσωρευμένη δυναμική ενέργεια παραμόρφωσης των πετρωμάτων μετατρέπετε: Σε κινητική ενέργεια ταλάντωσης των πλακών Τη χρονική αυτή στιγμή γεννιέται ένας σεισμός ο οποίος μεταδίδεται: Mε επιμήκη ή εγκάρσια κύματα

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Επινοήθηκαν διάφορες κλίμακες ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΚΛΙΜΑΚΑ Richter ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ < 3.5 Δεν τον αισθανόμαστε, αλλά καταγράφεται από τα μηχανήματα 3.5-5.4 Συχνά των αισθανόμαστε, αλλά σπάνια προκαλεί καταστροφές < 6.0 Το πολύ ελάχιστες καταστροφές σε κτίρια. Προκαλεί μεγαλύτερες καταστροφές σε κτίρια που δεν κατασκευάσθηκαν από τσιμέντο σε χωριουδάκια. 6.1-6.9 Μπορεί να είναι καταστρεπτικός σε ακτίνα 100km, διασχίζοντας και κατοικημένες περιοχές. 7.0-7.9 Ισχυρός σεισμός. Προκαλεί σοβαρές καταστροφές σε μεγάλες περιοχές. 8 ή > Ισχυρότατος σεισμός. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρές καταστροφές σε διευρυμένες περιοχές εκατοντάδων χιλιομέτρων. Επινοήθηκαν διάφορες κλίμακες Για να υπάρχει κάποιο μέτρο σύγκρισης των σεισμών δημιουργήθηκε μια ποσότητα που να τους χαρακτηρίζει: Μέγεθος Μ Το μέτρο της ενέργειας που εκλύεται από την εστία κατά τη διάρκεια της σεισμικής δόνησης Μια από τις κλίμακες είναι η Richter

ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ Σεισμογράφοι Την καταγραφή την ονομάζουμε: Σεισμογράφημα ή σεισμόγραμμα Σε όλη την ελληνική επικράτεια υπάρχουν μόνιμα εγκατεστημένοι σεισμογράφοι σε σεισμολογικούς σταθμούς για την καταγραφή των σεισμικών δονήσεων

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ Οι σεισμοί που προκαλούν βλάβες έχουν τις περισσότερες φορές μέγεθος: Μεγαλύτερο από 5 βαθμούς της κλίμακας Richter Για μεγάλους σεισμούς μεγέθους 8,7 - 8,9 η ενέργεια που εκλύεται είναι περίπου 900 φορές μεγαλύτερη από αυτήν της βόμβας στη Χιροσίμα

ΣΕΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ Ο ελληνικός χώρος βρίσκεται στα όρια επαφής και σύγκλισης της Ευρασιατικής πλάκας με την Αφρικανική, γι’ αυτό και είναι χώρος μεγάλης σεισμικότητας

ΣΕΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ Βασικό τεκτονικό γνώρισμα του Ελληνικού χώρου είναι το Ελληνικό τόξο Το Ελληνικό τόξο αποτελεί το όριο επαφής της: Ευρασιατικής λιθοσφαιρικής πλάκας –τμήμα της οποίας είναι το Αιγαίο- Αφρικανικής πλάκας –τμήμα της οποίας είναι η λιθόσφαιρα της Ανατ. Μεσογείου Οι δύο πλάκες συγκλίνουν στην περιοχή αυτή με ταχύτητα 2,5 εκατοστά το χρόνο Συνέπεια η καταβύθιση της ωκεάνιας πλάκας της Ανατ. Μεσογείου, κάτω από την ηπειρωτική πλάκα του Αιγαίου.