Η κρίση της αυτοκρατορίας των Αψβούργων. Η ιταλική και η γερμανική ενοποίηση (1848-1871)
Η «Άνοιξη των λαών»… Η Επανάσταση στη Γαλλία 1848 προκαλεί Ουγγαρία Οι Μαγυάροι ζητούν Σύνταγμα και καταδικάζουν την Απολυταρχία των Αψβούργων. Γερμανία Προσπάθεια σύνταξης καταστατικού Χάρτη της Ενωμένης Γερμανίας. Αυστρία Ξεσηκώνονται φοιτητές και εργάτες κατά της αψβουργικής Απολυταρχίας. Αποπομπή Μέτερνιχ. Η Επανάσταση στη Γαλλία 1848 προκαλεί κύμα επαναστάσεων Ιταλία Οι Ιταλικές χώρες επαναστατούν κατά της αυστριακής κυριαρχίας με κύριο αίτημα τη δημιουργία Ενιαίου Εθνικού κράτους. Τσεχία Οι Τσέχοι μιμούνται το παράδειγμα των Ούγγρων (Μαγυάρων).
Το 1848 ορόσημο στην ιστορία της Ευρώπης· δείχνει: α. Η Επανάσταση του 1848 στη Γαλλία και οι εξεγέρσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη Το 1848 ορόσημο στην ιστορία της Ευρώπης· δείχνει: 1) Όρια φιλελευθερισμού και ριζοσπαστισμού, 2) Προϊούσα παρακμή παλαιού καθεστώτος· το στήριζαν μόνο η Αυστρία και Ρωσία.
Η παρισινή επανάσταση εργατών και τεχνιτών (1848) 1) Ανέτρεψε φιλελεύθερο καθεστώς Λουδοβίκου Φιλίππου, 2) Ήρθε αντιμέτωπη με στρατό και νέο Βοναπάρτη, τον Λουδοβίκο Ναπολέοντα Γ΄ Έδωσε σύνθημα για εξεγέρσεις σε πολλές χώρες Ευρώπης (Αυστρία, γερμανικά κράτη).
Η κατάσταση στην Αυστρία των Αψβούργων. Ουγγαρία. Ο Λάγιος Κοσούτ (1802-1894) ζητά σύνταγμα και καταδικάζει αψβουργική απολυταρχία (1848). Αναταραχή στην αυτοκρατορία, ιδίως στη Βιέννη. Ο Μέτερνιχ αποπέμπεται (1848). Αποπομπή Μέτερνιχ, αντί να κατευνάσει πνεύματα, ενθαρρύνει ηγέτες εθνικών κινημάτων αυτοκρατορίας να προβάλουν διεκδικήσεις τους. Μαγυάροι ανακηρύσσουν συνταγματικές μεταρρυθμίσεις = καθεστώς αυτονομίας.
Οι Τσέχοι, με ηγέτη τον Φράνσις Πάλατσκυ (1798-1876), κάνουν το ίδιο στη Βοημία. • Πρώτοι τριγμοί στο στρατόπεδο των φιλελευθέρων. • Έριδες μεταξύ Μαγυάρων, Τσέχων, Ρουμάνων, Κροατών και Σέρβων διευκολύνουν δυναμική επέμβαση Αυστριακών και καταστολή επαναστάσεων. • Ο νέος αυτοκράτορας Φραγκίσκος Ιωσήφ (1848-1916) ανακαλεί (τέλος 1848) όλες τις παραχωρήσεις του Φερδινάνδου.
β. Η Ιταλική Ενοποίηση Η Ιταλία ήταν, κατά τον Μέτερνιχ, μια "γεωγραφική έκφραση", κατακερματισμένη σε πλήθος κρατών. Την ιταλική ενοποίηση με επανάσταση κατά αυστριακής κυριαρχίας προωθούσαν: Οι φιλελεύθεροι στοχαστές και πατριώτες, Οι έμποροι και άλλοι εκπρόσωποι των Ιταλών αστών, που επιδίωκαν κατάργηση κρατικών συνόρων και δασμολογικών και άλλων νομικών φραγμών στην Ιταλία.
Ιταλική ενοποίηση (ιταλικά: il Risorgimento, ή «Η αναβίωση») ήταν το πολιτικό και κοινωνικό κίνημα κατά το οποίο συσσωματώθηκαν διαφορετικά κράτη της ιταλικής χερσονήσου στο ενιαίο κράτος της Ιταλίας στην διάρκεια του 19ου αιώνα. Παρά την έλλειψη συναίνεσης όσον αφορά τις ακριβείς ημερομηνίες για την έναρξη και το τέλος αυτής της περιόδου, πολλοί μελετητές συμφωνούν ότι η διαδικασία ξεκίνησε το 1815 με το Συνέδριο της Βιέννης και το τέλος της διοίκησής του Ναπολέοντα, και έκλεισε κάποια στιγμή γύρω στο 1871 με τον Γαλλοπρωσικό πολέμο.
Κατά το μεγαλύτερο μέρος του 19ου αιώνα, στην ιταλική χερσόνησο υπήρχαν πολλά διαφορετικά κράτη. Από αυτά, το μοναδικό στο οποίο βασίλευε Ιταλός μονάρχης ήταν το βασίλειο του Πεδεμοντίου και της Σαρδηνίας. Σε αυτό βασίστηκε, σε μεγάλο βαθμό, και η προσπάθεια ενοποίησης. Πρωτεργάτες υπήρξαν ο βασιλιάς Βίκτωρ Εμμανουήλ Β' και ο μετριοπαθής φιλελεύθερος πρωθυπουργός Καμίλο Καβούρ.
Καβούρ
Ο βασιλιάς Βίκτωρ Εμμανουήλ Β’
Παράλληλα, ο πολιτικός Τζουζέπε Ματσίνη ίδρυσε τι κίνημα Νέα Ιταλία με στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου και δημοκρατικού ιταλικού κράτους. Στα 1859 - 1860 το Πεδεμόντιο απέσπασε από την Αυστρία περιοχές της βόρειας Ιταλίας, ενώ ο Ιταλός επαναστάτης Τζουζέπε Γκαριμπάλντι κήρυξε την επανάσταση στην νότιο Ιταλία και την ένωση αυτών των περιοχών με το Πεδεμόντιο. Έτσι, το 1861 σχηματίστηκε το ενιαίο βασίλειο της Ιταλίας, που ως το 1870 είχε λάβει την εδαφική μορφή που έχει σήμερα η Ιταλία.
Ο Τζιουζέπε Γκαριμπάλντι
1860: Ο κόσμος πανηγυρίζει την πορεία του Γκαριμπάλντι στη Νάπολη
γ. Το Γερμανικό Ζήτημα Με τον όρο Γερμανική ενοποίηση εννοούμε το εθνικό κίνημα που εξελίχθηκε στην διάρκεια του 19ου αιώνα και αφορούσε την ενοποίηση του γερμανικού χώρου, στον οποίο συνυπήρχαν δύο ισχυρά κράτη, η Αυστρία και η Πρωσία, καθώς και πολλά μικρά κρατίδια του γερμανικού χώρου.
Η ιδέας της πολιτικής ενοποίησης άρχισε να συζητείται στα χρόνια της Ναπολεόντειας κατοχής, ισχυροποιήθηκε μέσω των εθνικιστικών κινημάτων των επαναστάσεων του 1848 στον χώρο της Γερμανίας και τελικά υλοποιήθηκε από τις κινήσεις της Πρωσίας και την ίδρυση της Γερμανικής Αυτοκρατορίας.
Η Γερμανική ενοποίηση ξεκινά από Πρωσία, το πιο σύγχρονο και ισχυρό γερμανικό κράτος. Νέος καγκελάριος Όττο Βίσμαρκ (1815-1898) βγάζει τη χώρα από αδιέξοδο και κατευθύνει τύχες Πρωσίας και Γερμανίας (και Ευρώπης) επί τρεις σχεδόν δεκαετίες.
Ενώνει Γερμανία υπό σκήπτρο Πρωσίας αντιμετωπίζοντας με επιτυχία τρεις αντιπάλους: α) τους φιλελευθέρους της Πρωσίας, β) την Αυστρία και γ) τη Γαλλία. "Αφοπλίζει" φιλελευθέρους με σειρά μεταρρυθμίσεων κοινωνικού χαρακτήρα.
Νικά κατά κράτος Αυστρία στο πεδίο της μάχης (1866), το ίδιο και τη Γαλλία (1870-71). 1867. Αυτοκρατορία Αμβούργων καθίσταται δυαδική μοναρχία. 1871. Βασιλιάς Γουλιέλμος ανακηρύσσεται αυτοκράτορας Γερμανίας στο Παρίσι. Συνθήκη ειρήνης Φραγκφούρτης (10 Μαΐου 1871): Η Γαλλία παραχωρεί στη Γερμανία την Αλσατία και τη Λωραίνη και καταβάλλει υψηλή πολεμική αποζημίωση.
δ. Ο Γαλλοπρωσικός Πόλεμος. Κήρυξη πολέμου από Γαλλία εναντίον Πρωσίας (19 Ιουλ. 1870). Αιτία: Διαδοχή ισπανικού θρόνου. 10 Μαΐου 1871. Τελική Συνθήκη Ειρήνης της Φραγκφούρτης: η Γαλλία εκχωρεί στη Γερμανία την Αλσατία και τη Λωραίνη και καταβάλλει υψηλή πολεμική αποζημίωση. Η επίσημη ένωση της Γερμανίας σε ένα πολιτικά και διοικητικά ολοκληρωμένο εθνικό κράτος έγινε στις 18 Ιανουαρίου 1871 στην Αίθουσα των Καθρεπτών στο Παλάτι των Βερσαλλιών. Περισσότεροι ανησυχούν για μέλλον Ευρώπης, άλλοι χαιρετούν ένωση γερμανικών κρατών υπό Πρωσία ως ευτυχές γεγονός.
Η ανακήρυξη της Γερμανικής Αυτοκρατορίας Η ανακήρυξη της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Μπίσμαρκ διακρίνεται με λευκή στολή