ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821 ΓΙΟΥΛΗ ΒΑΖΑΙΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΚΩΤΗ ΔΩΡΑ ΜΙΧΑΛΑΚΟΥ ΣΙΛΙΑ ΒΙΔΑΚΙ ΜΑΡΙΤΙΝΑ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ
ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ Η Φιλική Εταιρεία ήταν μια μυστική οργάνωση που δημιουργήθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας με σκοπό την προετοιμασία του ένοπλου αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία. Πρωτεργάτες της Φιλικής εταιρείας υπήρξαν ο Νικόλαος Σκουφάς,, ΑθανάσιοςΤσακάλωφ Εμμανουήλ Ξάνθος και Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος.
ΕΘΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ Η Εθνική Εταιρεία ήταν μια ελληνική μυστική εταιρεία που αποτελούνταν από στρατιωτικούς, η όποια ιδρύθηκε στην Αθήνα τον Μάιο του 1894, , ήταν «η αναζωπύρωση του εθνικού φρονήματος, η επαγρύπνηση επί των συμφερόντων των δούλων Ελλήνων» και η «προπαρασκευή της απελευθέρωσης αυτών δια πάσης θυσίας»
ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΜΠΟΛΕΜΩΝ Τούρκοι α) το πεζικό β) Οι Γενίτσαροι γ) Το ιππικό δ) Το πυροβολικό ε) Ο στόλος Έλληνες α) Οι αρματολοί και οι κλέφτες β) αξιόλογο πολεμικό δυναμικό στη Μάνη, το Σούλι και τα Σφακιά γ) Έλληνες στο γαλλικό, αγγλικό, ρωσικό στρατό ή στο στρατό του Αλί Πασά δ) Το αγροτικό ελληνικό στοιχείο ε) Ο στόλος
Α’ ΕΤΟΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΠΑΡΑΔΟΥΝΑΒΙΕΣ ΗΓΕΜΟΟΝΙΕΣ Α’ ΕΤΟΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΠΑΡΑΔΟΥΝΑΒΙΕΣ ΗΓΕΜΟΟΝΙΕΣ Στις 22 Φεβρουαρίου ο Υψηλάντης επικεφαλής σώματος εφίππων πέρασε στον Προύθο και μπήκε στο Ιάσιο. Η τύχη του αγώνα κρίθηκε στις 7 Ιουνίου στο Δραγατσάνι. Η μάχη αυτή έδειξε τις αδυναμίες του κινήματος. Ο Υψηλάντης μετά το Δραγατσάνι απογοητευμένος, εγκατέλειψε τον αγώνα και κατέφυγε στην Ουγγαρία.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ Σημαντική στρατιωτική και πολιτική μορφή του 1821,γνωστός και ως΄΄ ο γέρος του Μοριά’’. Γεννήθηκε στο Ραμαβούνι της Μεσσηνίας στις 3 Απριλίου 1770. Το 1818 μυήθηκε στη Φ.Ε. και στις 23 Μαρτίου 1821 σήκωσε τη σημαία της Επανάστασης στην Καλαμάτα μαζί με τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και την απελευθέρωσε. Το σχέδιο του για τη μάχη ήταν το συγκεντρωτικό δηλαδή να ενισχυθεί το κέντρο το οποίο και εφαρμόστηκε.
ΒΑΛΤΕΤΣΙ 12-13 ΜΑΙΟΥ 1821 Πρωταγωνιστής ήταν ο Θ. Κολοκοτρώνης ο οποίος μέσω της νίκης στη μάχη αυτή ΄΄έσφιξε τον κλοιό της πολιορκίας της Τρίπολης. Η μάχη αυτή θεωρείται ως ΄΄ο ακρογωνιαίος λίθος του πολεμικού οικοδομήματος του 21 ‘’ καθώς έδωσε αυτοπεποίθηση στους Έλληνες , οι Τούρκοι πολιορκήθηκαν στενότερα, λύθηκε το πρόβλημα του εξοπλισμού και ο Κολοκοτρώνης αναδείχτηκε ως ο πολεμικός ηγέτης της Πελοποννήσου.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Πανουργιάς-Γκούρας :απελευθερώνουν την περιοχή των Σαλώνων(Άμφισσα) και εγκλωβίζουν τους Τούρκους στην ακρόπολη της πόλεως. Αθανάσιος Διάκος :καταλαμβάνει τη Λιβαδειά και φτάνει μέχρι τις Θερμοπύλες. Μελέτης Βασιλείου: καταλαμβάνει την Αθήνα και απελευθερώνει την Ακρόπολη. Τέλος, η επανάσταση επεκτάθηκε σε Μεσολόγγι, Ναύπακτο,Αιτωλοακαρνανία και Ευρυτανία.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ Γεννήθηκε το 1788. Μετά από μερικά χρόνια κατέφυγε κλέφτης στα βουνά και από την αρχή έδειξε τις ικανότητές του. Το 1818 μυείται στη Φιλική Εταιρεία και γίνεται πρωτοπαλίκαρο του Ανδρούτσου. Το 1820 ξεκινά την επανάσταση στη Λιβαδειά. Στις 23 Απριλίου 1821 μετά την ηρωική μάχη της Αλαμάνας τραυματίζεται και πιάνεται αιχμάλωτος. Οι Οθωμανοί του προτείνουν να συνεργαστεί μαζί τους, αλλά ο ίδιος αρνείται , λέγοντας τα εξής λόγια : «Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θέλ' να πεθάνω».
ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ Ο Διάκος με το Δυοβουνιώτη αναλαμβάνουν την επανάσταση στο Πατρατζίκι.(Μαζί τους ,ο Πανουργιάς και ο Κοντογιάννης) Στις 18 Απριλίου, χωρισμένοι σε δύο σώματα εισβάλλουν στην πόλη και νικούν τους οχυρωμένους Τούρκους,οι οποίοι αναγκάζονται να συνθηκολογήσουν. Επειδή η επανάσταση έχει λάβει μεγάλες εκτάσεις, οι Οθωμανοί επικεφαλείς στέλνουν ενισχύσεις. Ο Χουρσίτ πασάς στέλνει τον Κιοσέ Μεχμέτ και τον Ομέρ Βρυώνη με 8.000 πεζικό και 900 ιππείς. Ο Δυοβωουνιώτης καταλαμβάνει την γέφυρα του Γοργοποτάμου και ο Πανουργιάς κατευθύνεται στο χωριό Μουσταφάμπεη και στη Χαλκωμάτα. Ο Διάκος αναλαμβάνει να υπερασπιστεί τη γέφυρα της Αλαμάνας. Οι εχθρικές πολιορκίες σε όλα τα μέτωπα είναι σφοδρές και η αντίσταση πεισματική.Σε λίγη ώρα όμως, οι πολεμιστές όλο και λιγοστεύουν ,ο Διάκος τραυματίζεται , συλλαμβάνεται και εκτελείται.
ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ Το στρατόπεδο της Αθήνας δεν είναι άριστα συντονισμένο και οι Τούρκοι ανεφοδιάζονται εύκολα. Διορίζεται από τον Δ.Υψηλάντη νέος αρχηγός,ο Λιβέριος Λιβερόπουλος. Οι πολιορκημένοι Τούρκοι δε δέχονται τις προτάσεις παραδόσεως και πραγματοποιούν και πάλι κάποιες εξόδους για τρόφιμα και νερό. Στις 19 Ιουλίου έρχεται νέα τουρκική βοήθεια(Ο Ομέρ Βρυώνης μπαίνει στην έρημη Αθήνα). Δέχονται όμως αιφνιδιαστικές και συνεχείς επιθέσεις από τους Έλληνες που τους εμποδίζουν να καταπνίξουν την επανάσταση. Τους πρώτους μήνες του ’22 η πολιορκία έχει γίνει εντονότερη λόγω άφιξης νέων δυνάμεων. Το υπουργείο Πολέμου και ο Υψηλάντης ασκούν πιέσεις για την παράδοση του φρουρίου. Στις 10 Ιουνίου παραδίνονται οι 1.160 Τούρκοι της Ακροπόλεως και η Αθήνα είναι και πάλι ελεύθερη μετά από 366 χρόνια δουλείας. Μελέτης Βασιλείου Γεννήθηκε στην Χασιά το 1778. Γίνεται μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Επιχειρεί κινήματα κατά τα οποία καταλαμβάνει την Κηφισιά, τον Κάλαμο και στις 25 του μηνός,εγκλωβίζει τους Τούρκους στην Ακρόπολη. Το 1826 ο καπετάν Μελέτης δολοφονήθηκε από συμπατριώτες του.
ΤΟ ΧΑΝΙ ΤΗΣ ΓΡΑΒΙΑΣ Μετά την αποτυχία των Ελλήνων στη μάχη της Αλαμάνας η είδηση ότι οι τούρκοι πλησίαζαν στη Γραβιά έφτασε στους επαναστάτες τα ξημερώματα της Κυριακής. Το χάνι που έβλεπε μπροστά του ο Ανδρούτσος, πίστευε ότι μπορούσε να το κάνει φοβερό κάστρο που οι Τούρκοι δεν θα μπορούσαν να πολεμήσουν. Τα θύματα των Τούρκων ήταν πολυάριθμα ενώ οι Έλληνες έχασαν 6 πολεμιστές μόνο. .. Η μάχη στο χάνι της Γραβιάς θεωρείται σημαντικός σταθμός για το αποτέλεσμα της ελληνικής επανάστασης αφού προκάλεσε τη διακοπή των κινήσεων του Βρυώνη και έπαιξε μεγάλο ρόλο στον αγώνα και στη δυτική Ελλάδα.
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ Ανατράφηκε κυρίως από τη μητέρα του καθώς ο πατέρας του ,τον οποίο ποτέ δεν γνώρισε, τους είχε μεταφέρει με ασφάλεια στην Ιθάκη και πολεμούσε μαζί με τον Λάμπρο Κατσώνη ενάντια των Τούρκων. Μετά από λίγα χρόνια ανέλαβε και το αρματολίκι της Ρούμελης και συνδέθηκε με γνωστούς αρματολούς και κλέφτες έγινε ο αρχιστράτηγος της Ρούμελης και ο θρύλος της Γραβιάς.
Βρυσάκια: Οι Έλληνες στρατοπέδευσαν στην παραλία της Εύβοιας, στα Βρυσάκια . Εκεί επιτέθηκε ο Βρυώνης στους Έλληνες αλλά ο αρχηγός Αγγελής τους απέκρουσε με τη βοήθεια του Αλέξανδρου Κριεζή . Βασιλικά: Ο Μπαϊράμ ξεκίνησε από τη Λαμία στις 24 του Αυγούστου, κατέλαβε την Πλατανιά και προχώρησε προς τα Βασιλικά. Μόλις πλησίασε, οι Έλληνες αντεπιτέθηκαν. Η μάχη ήταν χρονοβόρα. Έλληνες και Τούρκοι πολέμησαν σκληρά , στο τέλος οι Έλληνες νίκησαν. Κυριάκος Μπασδέκης: Ο Άνθιμος Γαζής κι ο οπλαρχηγός Κυριάκος Μπασδέκης (φιλικός και επίσημος αρματολός του Πηλίου) συγκάλεσαν, στις Μηλιές, λαϊκή συνέλευση. Έγινε, στις 7 Μαΐου 1821, με κατάληξη την κήρυξη της επανάστασης στο Πήλιο. Νικόλας Κασομούλης: : Έζησε στην Κοζάνη το 1795 και πέθανε το 1872. Από τα νεανικά του χρόνια έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρείας και αγωνίστηκε για την ανεξαρτησία και την ελευθερία της πατρίδας του. Υπήρξε συνεργάτης του Καραϊσκάκη.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ: Μία από τις μεγαλύτερες γυναικείες μορφές της Ελληνικής Ιστορίας και ηρωίδα της θάλασσας. Κάτοχος μίας πολύ μεγάλης περιουσίας σε πλοία, μετρητά και ακίνητα. Ναυπηγεί τρία δικά της πλοία και παίρνει μέρος στον αγώνα με στόχο την απελευθέρωση της Ελλάδας. Μετά την απελευθέρωση δώρισε όλα της τα πλοία στην ελληνική κυβέρνηση. ΜΑΝΤΩ ΜΑΥΡΟΓΕΝΟΥΣ: Με την έναρξη της επανάστασης έρχεται στη Μύκονο και ξεσηκώνει τους Μυκονιάτες. Με τα καράβια που εξοπλίζει, συμμετέχει στο ναυτικό αγώνα κατά των Τούρκων και τον πειρατών. Συντηρεί με δικά της έξοδα εκτός από τα πλοία με τα πληρώματα και σώμα πεζικού. Τιμήθηκε με το βαθμό του αντιστρατήγου από τον Καποδίστρια και της παραχωρήθηκε σπίτι στο Ναύπλιο. ΑΝΤΩΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Το έργο της Επανάστασης είναι ουσιαστικά έργο πολιτικό. Μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία από τον Παπαφλέσσα και αμέσως αφιερώθηκε στον ιερό σκοπό της απελευθέρωσης της πατρίδας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΑΛΗΣ ΚΑΙ ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΑΪΡΗΣ: ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ: Μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία, παρέμεινε και υπηρέτησε ως πρώτος ταμίας και δεύτερος λογοθέτης. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΑΛΗΣ ΚΑΙ ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΑΪΡΗΣ: Έλληνας επαναστάτης και ηγέτης αγροτικού κινήματος στην Άνδρο. Ήταν βουλευτής και συμμετείχε σε επιτροπή για τη σύνταξη οργανισμού των επαρχιακών σχολείων. ΨΑΡΑ: Τα Ψαρά, ένα μικρό νησί στα βορειοδυτικά της Χίου. Ο σουλτάνος ήθελε να εξαφανίσει από προσώπου γης τα Ψαρά, που τόσα προβλήματα δημιουργούσαν στον δυσκίνητο τουρκικό στόλο. Έτσι επακολούθησε η φοβερή καταστροφή. Η Καταστροφή των Ψαρών υπήρξε δεινό πλήγμα για την Επανάσταση. Χάθηκε μία από τις σημαντικές βάσεις του ελληνικού ναυτικού. Την εικόνα της καταστροφής δίνει με τον πιο παραστατικό τρόπο ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ