ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ Πρόληψη και θεραπεία εκφυλιστικών παθήσεων Συμμαχία για την υγεία:ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ

ένας άνθρωπος πεθαίνει κάθε 2 δευτερόλεπτα Καρδιαγγειακή νόσος ένας άνθρωπος πεθαίνει κάθε 2 δευτερόλεπτα Στεφανιαία νόσος Στηθάγχη Έμφραγμα μυοκαρδίου Αιφνίδιος θάνατος Εγκεφαλική νόσος αγγειακής αιτιολογίας Παροδικά ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια Περιφερική αρτηριοπάθεια Διαλείπουσα χωλότητα Στένωση νεφρικής αρτηρίας Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδειο Στεφανιαία νόσος Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής Νεφραγγειακή υπέρταση Περιφερική αγγειοπάθεια

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Αυτή τη στιγμή εκτιμάται ότι περίπου 15,3 εκ. άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από παθήσεις του καρδιαγ/κου συστήματος. Ο αριθμός αυτό αντιστοιχεί στο 1/3 των ετησίων θανάτων. Εκτιμάται ότι σε 2 δεκαετίες ο αριθμός αυτός θα διπλασιαστεί στα προηγμένα κράτη.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Ηλικία Φύλο Αρτηριακή υπέρταση Η αυξημένη ποσότητα λιπιδίων στο αίμα Κάπνισμα ΣΔ Παχυσαρκία Κακή διατροφή Έλλειψη σωματικής άσκησης Άγχος

Κύριοι παράγοντες κινδύνου ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΤΙ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ Οικογενειακό ιστορικό Κυρίως 1ου βαθμού συγγενείς Κάπνισμα Όλες οι ποσότητες Αρτηριακή υπέρταση >135/95 mmHg (13,5 με 9) Σακχαρώδης διαβήτης Υψηλές μετρήσεις πρωί και μετά από φαγητό Φύλο Άνδρες Υψηλή Χοληστερόλη >180-200

Δευτερεύοντες παράγοντες κινδύνου ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΤΙ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ Παχυσαρκία ΔΜΣ > 30 Αναλογία μέσης προς ισχίο Προσοχή στην κοιλιακή εντόπιση Καθιστκή ζωή Χρειάζεται ήπια άσκηση έστω και για 3 ημέρες / εβδομάδα Στρες γενικά Αλκοόλ > 1-2 ποτά Άπνοια κατά τον ύπνο Επαναλαμβανόμενα επεισόδια μέσα στον ύπνο

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ Oρισμός θωρακικός (συνήθως) πόνος από μειωμένη αιμάτωση της καρδιάς Συμπτώματα πόνος σαν σφίξιμο, κάψιμο, πίεση ή πνιγμονή ή δυσφορία πίσω από το στέρνο Πότε συμβαίνει σωματική άσκηση, συγκινησιακή φόρτιση, έντονο κρύο (ειδικά το πρωί), ένα βαρύ γεύμα, η σεξουαλική πράξη κ.ά. Πού αντανακλά σε άλλη περιοχή του θώρακα, στην κοιλιακή χώρα, στο χέρι (ιδιαίτερα το αριστερό), στον τράχηλο ή στο σαγόνι, στην πλάτη Τί κάνουμε νιτρώδες (υπογλώσσιο) φάρμακο, ασπιρίνη και άμεση μεταφορά σε ιατρικό περιβάλλον

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ Oρισμός η απώλεια της ροής του αίματος προς τον εγκέφαλο Συμπτώματα μούδιασμα ή αδυναμία στο πρόσωπο, χέρι, πόδι, πτώση της γωνίας του στόματος, ξαφνική σύγχυση, δυσκολία ομιλίας, ξαφνική δυσκολία στην όραση, ξαφνική δυσκολία στο περπάτημα, ζάλη, ή απώλεια της ισορροπίας, μια ξαφνική, απότομης έναρξης σοβαρή κεφαλαλγία και τύφλωση ή στιγμιαία τύφλωση του ενός ματιού, δυσκολία στην κατάποση ή παροδική αμνησία Ποιοι έχουν περισσότερες πιθανότητες άτομα προχωρημένης ηλικίας, άνδρες, διαβητικοί και άτομα με ιστορικό προηγούμενου εγκεφαλικού επεισοδίου, υπέρταση, καρδιακή και αγγειακή νόσος. Τί βοηθάει να μην συμβεί ο έλεγχος της χοληστερίνης, η ελάττωση του καπνίσματος και της κατανάλωσης υπερβολικής ποσότητας αλκοόλ, καθώς και η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας Τί κάνουμε άμεση μεταφορά σε ιατρικό περιβάλλον

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΟΠΑΘΕΙΑ? Oρισμός βλάβη στη λειτουργία των αρτηριών που αιματώνουν τα κάτω άκρα Συμπτώματα διαλείπουσα χωλότητα: πόνος (κράμπα) στη γαστροκνημία (γάμπα), στο μηρό ή στους γλουτούς, Πότε συμβαίνει εκδηλώνεται στο περπάτημα και οδηγεί στη διακοπή του λόγω πόνου, ο οποίος υποχωρεί μετά από 2-3 λεπτά από την διακοπή του βαδίσματος Παράγοντες κινδύνου Κάπνισμα, Υπέρταση, Υπερλιπιδαιμία, Σακχαρώδης Διαβήτης, Φύλο (Άνδρες), Ηλικία (Άνδρες μεγαλύτεροι από 55 και Γυναίκες μεγαλύτερες από 65), Κληρονομικό Ιστορικό, Παχυσαρκία και Έλλειψη Άσκησης Τί κάνουμε διακόπτουμε την άσκηση και επικοινωνούμε με ιατρό εντός ημερών

ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Γενικά μέτρα είναι η διακοπή του καπνίσματος, η διατήρηση των επιπέδων σακχάρου και χοληστερόλης σε φυσιολογικά επίπεδα, ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης και η απώλεια βάρους σε συνδυασμό με υγιεινή διατροφή και άσκηση. Άσκηση δεν σημαίνει μόνο γυμναστήριο ή τρέξιμο, αλλά και απλό περπάτημα για τουλάχιστον 5 φορές την εβδομάδα επί μισή ώρα .

Μείωση της προσλαμβανόμενης τροφής για μείωση του βάρους Αποφυγή των κορεσμένων λιπαρών (ζωικά λιπαρά: π.χ. κόκκινο κρέας, αγελαδινό βούτυρο) Αύξηση φρούτων και λαχανικών Προσθήκη φυτικών στερολών στη διατροφή

Διατροφικές Συστάσεις Σωματικό βάρος μεταξύ ΒΜΙ 20-25 Kg/m2 Μειώνουμε τη κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών Επιλέγουμε ελαιόλαδο στα μαγείρεμα Επιλέγουμε πηγές πρωτεϊνών χαμηλές σε λίπος Καταναλώνουμε επαρκείς ποσότητες φρούτων και λαχανικών Επιλέγουμε δημητριακά ολική αλέσεως/σύνθετους υδατάνθρακες Καταναλώνουμε λιπαρά ψάρια –ξηρούς καρπούς Περιορίζουμε τη κατανάλωση Νατρίου σε 2.500mg/ημ. Περιορίζουμε τη κατανάλωση αλκοόλ http://www.who.int/nutrition/publications/public_health_nut5.pdf

Κρέας, Πουλερικά, Ψάρια, Όσπρια, Αυγά και ξηροί καρποί Περιορίστε τη ποσότητα κρέατος σε <150γρ / ημέρα Όταν καταναλώνετε κοτόπουλο ή γαλοπούλα αφαιρείτε την πέτσα Επιλέγετε ως τρόπο μαγειρέματος το βράσιμο, ή το ψήσιμο και αποφύγετε το τηγάνισμα. Επιλέγετε άπαχα ψάρια όπως μπακαλιάρος ή γλώσσα Καταναλώνετε εβδομαδιαίος το πολύ 2 κρόκους αυγών- μη ξεχνάτε τους κρόκους που περιέχονται στις προπαρασκευασμένες τροφές (κέικ, μπισκότα κ.α)

Γαλακτοκομικά (2-3 μερίδες ανά ημέρα) Επιλέγετε γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών Εντάξτε το cottage cheese στη διατροφή σας λόγο της ιδιαίτερα χαμηλής του λιποπεριεκτικότητας. Επιλέγετε επιδόρπια με βάση το γάλα χαμηλών λιπαρών, όπως παγωτό χαμηλών λιπαρών, σορμπέ ή παγωμένο γιαούρτι χαμηλών λιπαρών.

Λίπος και έλαια Χρησιμοποιείτε ως κύρια λιπαρή ύλη στα μαγειρική και στις σαλάτες το ελαιόλαδο Προτιμάτε μαργαρίνες που ως βάση έχουν μονοακόρεστα φυτικά λίπη Περιορίστε τη κατανάλωση ζωικού βουτύρου, λίπος κρέατος και φυτίνης Αποφύγετε trans λιπαρά : τηγανιτά, μαργαρίνες, crackers

Φρούτα και Λαχανικά Καταναλώνετε τουλάχιστον 3-5 μερίδες φρούτων και λαχανικών/ημέρα Επιλέγετε φρούτα και λαχανικά ως ενδιάμεσα γεύματα, επιδόρπια ή συνοδευτικά του κυρίως γεύματος σας. Για να αυξήσετε την κατανάλωση λαχανικών προσθέστε μαγειρεμένα λαχανικά στα κυρίως γεύματα σας, για παράδειγμα μοσχάρι με φασολάκια, χοιρινό με πράσο κ.α Καταναλώνετε τα φρούτα αναποφλοίωτα, όπου αυτό είναι δυνατό. Με αυτό τον τρόπο αυξάνετε τη πρόσληψη φυτικών ινών Επιλέγετε φρούτα και λαχανικά με έντονα χρώματα, αφού αυτά έχουν και μεγαλύτερη συγκέντρωση αντιοξειδωτικών ουσιών.

Δημητριακά Καταναλώνετε καθημερινά 6-11 μερίδες Εστιάστε σε δημητριακά ολικής αλέσεως τα οποία περιέχουν μεγαλύτερη ποσότητα φυτικών ινών και αντιοξειδωτικών ουσίων. Για παράδειγμα προτιμάτε αναποφλοίωτο ρύζι, ζυμαρικά ολικής αλέσεως και ψωμί ολικής αλέσεως. Επιλέγετε δημητριακά πρωινού χαμηλά σε λίπος και πλούσια σε φυτικές ίνες Προτιμάτε σπιτικά γλυκά (μπισκότα, κέικ) τα οποία θα περιέχουν περιορισμένη ποσότητα κορεσμένου λίπους

Γλυκά Τα γλυκά θα υπάρχουν στο διαιτολόγιο με συχνότητα 1 φορά/ εβδομάδα Επιλέγετε γλυκά χαμηλών λιπαρών. Προσοχή : ένα γλυκό επειδή είναι χαμηλό σε λιπαρά δε σημαίνει απαραίτητα ότι είναι χαμηλό και σε θερμίδες Μη ξεχνάτε ότι πολλά συσκευασμένα γλύκα περιέχουν ποσότητα νατρίου. Ελέγχετε τη συσκευασία και προτιμάτε γλυκά με την ένδειξη «χαμηλά σε Νάτριο» ή «Χωρίς αλάτι»