ΕΜΠΕΔΩΣΗ- ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ – ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

«Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου» ΕΜΠΕΔΩΣΗ ;;;;;;; Η Εμπέδωση δεν αποτελεί νέο γνωστικό αντικείμενο, αλλά μια νέα ευέλικτη ζώνη, που βασικό σκοπό έχει την επιτυχία όλων των στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος (ΑΠ), με έμφαση στην ανάπτυξη της γλωσσικής και μαθηματικής ικανότητας. Kατά το χρόνο της Εμπέδωσης (4 διδακτικές περιόδους την εβδομάδα), ο/η εκπαιδευτικός δεν καλύπτει νέα διδακτέα ύλη, αλλά παρέχει στα παιδιά ευκαιρίες ενίσχυσης και εμβάθυνσης. Η απόλυτη κατανόηση του νοήματος ενός πράγματος από κάποιον, έτσι ώστε να γίνει κτήμα του «Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου»

«Δεν υπάρχει τίποτε πιο άνισο από την ίση μεταχείριση των ανίσων» Αριστοτέλης

Δομή Συνάντησης 2 •Πλαίσιο οργάνωσης – Διαχείρισης τάξης 1 • Εμπέδωση – Βασικές αρχές 2 •Πλαίσιο οργάνωσης – Διαχείρισης τάξης 3 • Καλές πρακτικές 4 •Εργαστήρια

1. Εμπέδωση – Βασικές αρχές Τι είναι; Γιατί εμπέδωση; Οι βασικοί σκοποί της εμπέδωσης Εμπέδωση και κατ’ οίκον εργασία Τι μπορεί να περιλαμβάνει; Βασικές προϋποθέσεις επιτυχίας

Γιατί Εμπέδωση; Εξασφάλιση επιπρόσθετου χρόνου στη διάθεση μαθητή & εκπαιδευτικού 2. «Δικλείδα ασφαλείας» για επίτευξη όλων των στόχων του ΑΠ για όλα τα παιδιά 3. Επιπρόσθετη διαδικασία ενδυνάμωσης και ενίσχυσης των μαθητών στο δημοτικό σχολείο για καλύτερα αποτελέσματα στη συνέχεια

Οι δυο βασικοί σκοποί της Εμπέδωσης

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ Με βάση τις πρόσφατες αξιολογήσεις των μαθητών καθώς και τις ημερήσιες παρατηρήσεις εντοπίζονται από τον εκπαιδευτικό οι αδυναμίες αλλά και οι κλίσεις των μαθητών. Καταρτίζεται ο κατάλογος ημερήσιας ατζέντας καθηκόντων από τον εκπαιδευτικό. Περιλαμβάνει εργασίες πολλαπλών τύπων, διαφόρων θεμάτων. Ο κατάλογος μπαίνει στον ατομικό φάκελο του κάθε μαθητή μαζί με φύλλα εργασίας και άλλα έντυπα για την ολοκλήρωση της εργασίας των μαθητών.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ •Αφιερώνει χρόνο για ατομική καθοδήγηση των μαθητών •Αξιοποιεί το χρόνο για να συγκεντρώσει μικρές ομάδες μαθητών •Συνδυασμός των πιο πάνω «Ο μέτριος δάσκαλος μιλάει. Ο καλός δάσκαλος εξηγεί. Ο εξαιρετικός δάσκαλος δείχνει. Ο μεγάλος δάσκαλος εμπνέει.»  William Arthur Ward, Αμερικανός συγγραφέας

2. Πλαίσιο οργάνωσης – διαχείρισης τάξης Τρόποι οργάνωσης τάξης Διδακτικές στρατηγικές

Τρόποι οργάνωσης τάξης 1. Μετωπική διδασκαλία: •Στην αρχή, για σκοπούς προετοιμασίας •Κάποτε, ανάλογα με το στόχο •Επίκεντρο δράσης: 2.Ομαδική διδασκαλία 3.Εξατομίκευση

Συνδυασμός μετωπικής και ομαδικής οργάνωσης: Επίκεντρο δράσης: 1.Μετωπική διδασκαλία 2.Διδασκαλία, στήριξη στην ομάδα 3.Εξατομίκευση 4.Γωνιά μάθησης 5.Εργασία σε δυάδες

Ομαδική οργάνωση: Επίκεντρο δράσης: 1.Εργασία στις ομάδες 2.Στήριξη στην ομάδα/ες 3.Εξατομίκευση 4.Γωνιά μάθησης 5.Ατομική ή ομαδική εργασία στον πίνακα ή αλλού

Διδακτικές στρατηγικές: Σταθμοί μάθησης Παράδειγμα (Δ΄ τάξη): 1.Διδασκαλία-εμπέδωση πολλαπλασιασμού διψήφιων αριθμών 2.Ασκήσεις για επίλυση, εποπτικοποίηση και επαλήθευση ανά δύο 3.Τιμοκατάλογος και προβλήματα για επίλυση 4.Απαντήσεις για να φτιάξουν προβλήματα 5.Εργασία με λογισμικό

Παράδειγμα (Στ΄τάξη): 1.Ελληνικά – γραπτή έκφραση 2.Μαθηματικά – λύση προβλήματος 3.Ιστορία – αντιπαράθεση επιχειρημάτων (π.χ. από πού έπρεπε να ξεκινήσει η Ελληνική Επανάσταση: Μολδοβλαχία vs Πελοπόννησος)

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ Οι μαθητές παίρνουν το φάκελό τους και επιλέγουν την εργασία που επιθυμούν να ασχοληθούν τη συγκεκριμένη μέρα.

Διδακτικές στρατηγικές: Ημερήσια ατζέντα καθηκόντων Κύρια χαρακτηριστικά: 1.Κατάλογος εργασιών προσαρμοσμένος σε άτομα 2.Συμπλήρωση σε καθορισμένο χρόνο (2-3 εβδομάδες) 3.Νέα ημερήσια ατζέντα όταν ολοκληρωθεί η προηγούμενη 4.Οι μαθητές αποφασίζουν τη σειρά 5.Ατομική βοήθεια και παρακολούθηση προόδου 6.Άμεση διδασκαλία σε μικρές ομάδες, καθώς οι υπόλοιποι εργάζονται ατομικά Ατομική ημερήσια ατζέντα καθηκόντων Για τον/την: …………………………….. Ημ/νία έναρξης: ………………………. 1.Διάλεξε και διάβασε μια βιογραφία 2.Κάνε πρακτική εξάσκηση στην πρόσθεση κλασμάτων, λύοντας ασκήσεις και προβλήματα στις σελ. ….. του εγχειριδίου (ή σε φυλλάδιο) 3.Κάνε έρευνα για να γράψεις ένα άρθρο για την εφημερίδα του σχολείου, με το οποίο να επιχειρηματολογείς για τα πλεονεκτήματα της αξιοποίησης της ηλιακής ενέργειας. Γράψε το άρθρο και μαζί με τον εκδότη κάνε αναθεώρηση. 4.Γράψε ένα ποίημα για την άνοιξη 5.Εντόπισε με τη βοήθεια και του λεξικού 5 σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό το - ημι και φτιάξε προτάσεις

Διδακτικές στρατηγικές: Συνδυασμοί & Παραλλαγές Παράδειγμα (1): 1.Διδασκαλία-εμπέδωση πολλαπλασιασμού διψήφιων αριθμών 2.Ασκήσεις για επίλυση, εποπτικοποίηση και επαλήθευση ανά δύο 3.Προβλήματα διαδικασίας ή λογοτεχνικό βιβλίο ή άλλη δημιουργική εργασία (ως κέντρο μάθησης) Παράδειγμα (2): 1.Ενισχυτική διδασκαλία αλλόγλωσσων ή αναλφάβητων 2.Αξιοποίηση λογισμικού για διδασκαλία αλλόγλωσσων ή αναλφάβητων 3.Ημερήσια ατζέντα καθηκόντων ή λογοτεχνικό βιβλίο ή άλλη σιωπηρή δραστηριότητα

Παράδειγμα : 1.Ελληνικά για αδύνατους και αλλόγλωσσους 2.Μαθηματικά για αδύνατους 3.Ημερήσια ατζέντα καθηκόντων ή άλλη σιωπηρή εργασία ή τρεις διαφορετικοί σταθμοί ή μια ενιαία ομάδα ως μαθησιακό Κέντρο 3.

Άλλες διδακτικές στρατηγικές 1.Aνεξάρτητες διαθεματικές έρευνες (projects) γύρω από κάποια πτυχή του ΑΠ 2.Διαβαθμισμένες δραστηριότητες για το ίδιο θέμα 3.Μαθησιακά συμβόλαια (συμφωνία εκπαιδευτικού-μαθητή η οποία παρέχει στους μαθητές κάποια ελευθερία στην απόκτηση δεξιοτήτων και εννοιών που ο εκπαιδευτικός θεωρεί σημαντικές) 4.Ομαδική διερεύνηση (προγραμματισμός έρευνας, διεξαγωγή, παρουσίαση συμπερασμάτων, αξιολόγηση αποτελεσμάτων) 5.Ανεξάρτητη εξατομικευμένη μελέτη (προσαρμοσμένη στα μέτρα κάθε μαθητή) 6.Οργάνωση γωνιών μάθησης

3.Καλές πρακτικές Επίπεδο τάξης Επίπεδο σχολείου

Καλές πρακτικές-στρατηγικές σε επίπεδο τάξης Διαμορφώνω το περιεχόμενο της εμπέδωσης στη βάση των γνώσεων, της ετοιμότητας, του μαθησιακού προφίλ και των αναγκών των μαθητών μου Δημιουργώ σταδιακά τη δική μου τράπεζα υλικού-ιδεών-δραστηριοτήτων εμπέδωσης Υιοθετώ μια νέα διδακτική κουλτούρα που ξεφεύγει από την παραδοσιακή μετωπική διδασκαλία Εισάγω υποστηρικτικές ρουτίνες-κανόνες (π.χ. μόνιμα αναρτημένος κατάλογος με ποικίλες εργασίες για όσους θεωρούν ότι έχουν τελειώσει) Εντοπίζω τι «δουλεύει» ή τι ταιριάζει στην τάξη μου από τα πολλά που ακούω-βλέπω, και το υιοθετώ Είμαι πάνω από όλα ευέλικτος/-η (επιλογή μεθόδων, υλικού, περιεχομένου, δραστηριοτήτων, τρόπων οργάνωσης κ.λπ.)

Ανάπτυξη-Βελτίωση Σχολικής Μονάδας (τομείς δράσης): Ηγεσία – Όραμα Οργάνωση – Διοίκηση Σχολείου Οργάνωση – Διοίκηση Τάξης Αυτοαξιολόγηση – Προγραμματισμός – Σχέδια Δράσης Κλίμα – Κουλτούρα Ποιότητα Διδασκαλίας – Μάθησης Αλλαγές – Καινοτομίες Επαγγελματική Ανάπτυξη Προσωπικού Νέα Αναλυτικά Προγράμματα (Καλές πρακτικές Εμπέδωσης) Νέα Ωρολόγια Προγράμματα Σχολείο για όλα τα παιδιά

Ελληνικά: •1. Πάρε ένα βιβλίο από τη βιβλιοθήκη που σε ενδιαφέρει. Άνοιξε σε μια σελίδα, βρες τα ουσιαστικά και γράψε τα στο τετράδιό σου, το ένα κάτω από το άλλο. •2. Δίπλα από κάθε ουσιαστικό γράψε τρία επίθετα που ταιριάζουν. Μαθαίνω να ψάχνω στο λεξικό μου •Βρίσκω και γράφω τα ρήματα που υπάρχουν στις σελίδες 306-307 του σχολικού λεξικού. •Γράφω προτάσεις με τα ρήματα που βρήκα. •Γράφω μια μικρή φανταστική ιστορία με όλα τα ρήματα που βρήκα.

Μαθηματικά 1. Γράψε 3 μονοψήφιους αριθμούς που σου έρχονται στο μυαλό. 2. Γράψε όλους τους διψήφιους αριθμούς που μπορείς να φτιάξεις με τους πιο πάνω αριθμούς. 3. Βάλε τους διψήφιους αριθμούς στη σειρά από το μικρότερο στο μεγαλύτερο. 4. Βάλε τους διψήφιους αριθμούς στη σειρά από το μεγαλύτερο στο μικρότερο. 5. Γράψε όσους αριθμούς από τους πιο πάνω είναι ζυγοί. 6. Γράψε όσους αριθμούς από τους πιο πάνω είναι πολλαπλάσια του 5. 7. Γράψε όσους αριθμούς από τους πιο πάνω είναι πολλαπλάσια του 10. Είμαι ο αριθμός -------- •1. Γράψε τους δύο προηγούμενους και τους δύο επόμενους αριθμούς. •2. Γράψε τον επόμενο ζυγό αριθμό. •3. Γράψε τον προηγούμενο μονό αριθμό. •4. Γράψε τον επόμενο αριθμό που είναι πολλαπλάσιο του 5.

Μαθαίνω να περιγράφω Λέξεις: πάνω, κάτω, αριστερά, δεξιά, δίπλα, πίσω, ψηλά, μεταξύ, μπροστά, έξω, πλάι, χαμηλά, γύρω, μακριά, κοντά, απέναντι, παντού,…

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ… Οι εργασίες είναι προσαρμοσμένες στο κάθε παιδί …

Για να είμαι δίκαιος μαζί σας θα σας δώσω το ίδιο τεστ Για να είμαι δίκαιος μαζί σας θα σας δώσω το ίδιο τεστ. Θα ανεβείτε όλοι σε εκείνο το δέντρο!

Χρήση επιτραπέζιων και λογισμικών

Τέλος … Η εμπέδωση ως περιεχόμενο, με οποιανδήποτε στρατηγική και αν εφαρμόζεται, καθώς και πολλές άλλες συναφείς δραστηριότητες (εξατομίκευση, ομαδοποίηση, ενίσχυση κτλ.) δεν είναι κάτι το νέο για τους εκπαιδευτικούς. Αντίθετα, είναι πολλαπλασιασμός των ευκαιριών -«πολυεργαλείο αποτελεσματικότητας» για: Όλα τα παιδιά που δυσκολεύονται και όλα τα παιδιά που προχωρούν πιο γρήγορα, ανεξαρτήτως οποιονδήποτε διαφορών (γλώσσας, θρησκείας, ικανοτήτων κτλ). Τον εκπαιδευτικό για: Περαιτέρω εξατομίκευση – διαφοροποίηση Επαρκή καθοδήγηση των παιδιών στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα

Γίνεται και έτσι εμπέδωση !!! Γίνεται και έτσι!!!

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε , ψυχές Κι ότι σ' απόμεινε ακόμη στη ζωή σου, Μην τ' αρνηθείς! Θυσίασέ το ως τη στερνή πνοή σου! Χτισ' το παλάτι, δάσκαλε σοφέ! Κι αν λίγη δύναμη μεσ' το κορμί σου μένει, Μην κουρασθείς. Είν' η ψυχή σου ατσαλωμένη. Θέμελα βάλε τώρα πιο βαθειά, Ο πόλεμος να μη μπορεί να τα γκρεμίσει. Σκάψε βαθειά. Τι κι' αν πολλοί σ’ έχουνε λησμονήσει; Θα θυμηθούνε κάποτε κι αυτοί Τα βάρη που κρατάς σαν Άτλαντας στην πλάτη, Υπομονή! Χτίζε, σοφέ, της κοινωνίας το παλάτι ! Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.