Ένταξη /ενσωμάτωση παιδιών με ιδιαιτερότητες/ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Η. Ε. Κουρκούτας

Μορφές Ειδικής και Ενταξιακής Αγωγής Διακριτή Εκπαίδευση για παιδιά με και χωρίς ιδιαιτερότητες: Ειδικές Μονάδες (Ειδικά Σχολεία) Διακριτή Εκπαίδευση στο ίδιο πλαίσιο: Παράλληλες Τάξεις στο ίδιο σχολείο για παιδιά με ιδιαιτερότητες, χωρίς ουσιαστική επαφή Μερική Συνεκπαίδευση: Τμήματα Ένταξης (Υποστηρικτική διδασκαλία /ψυχοκοινωνική ενίσχυση παιδιών με ιδιαιτερότητες) Ολοκληρωτική /Ενταξιακή Συνεκπαίδευση: κοινές τάξεις, κοινό πρόγραμμα σε μεγάλο βαθμό, προώθηση της ουσιαστικής συνύπαρξης-ουσιαστικών συνδιαλλαγών

Ορισμοί ένταξης/ενσωμάτωσης /συνεκπαίδευσης Ενσωμάτωση: απώλεια της ιδιαιτερότητας των παιδιών με ε.ε.α., προσπάθεια να λειτουργούν όπως τα άλλα Ένταξη: ισορροπημένη και ουσιαστική ένταξη του παιδιού στις ομάδες των συνομηλίκων, η απρόσκοπτη χωρίς εμπόδια συμμετοχή του στη τάξη και στις μαθησιακές διαδικασίες, η πλήρης αποδοχή του ως ψυχοκοινωνική οντότητα και ως μαθητής από εκπαιδευτικούς /συμμαθητές και γενικά την κοινότητα του σχολείο Συνεκπαίδευση χωρίς ενταξιακή οπτική: χωροχρονική τοποθέτηση, παράλληλη διαβίωση στο ίδιο πλαίσιο των παιδιών με ιδιαιτερότητες με τα υπόλοιπα παιδιά, χωρίς ουσιαστική συνύπαρξη

Ορισμοί ένταξης/ενσωμάτωσης /συνεκπαίδευσης (συν.) Συνεκπαίδευση με ενταξιακή οπτική (full inclusion): τοποθέτηση μέσα στην κανονική τάξη των παιδιών με ιδιαιτερότητες, παρακολούθηση από κοινού με όλα τα παιδιά του συνολικού αναλυτικού προγράμματος (με την υποστήριξη ή όχι ειδικού εκπαιδευτικού μέσα στην τάξη) Ένα (κοινό) Σχολείο για Όλα τα Παιδιά: Βασική αρχή της Συνεκπαίδευσης, ανεξάρτητα από το γεγονός εάν τα παιδιά με ιδιαιτερότητες είναι σε θέση να ανταποκριθούν ή όχι στο σύνολο των απαιτήσεων του ωρολογίου προγράμματος

Σκοποί της ενταξιακής εκπαίδευσης Ισορροπημένη κοινωνικοποίηση του παιδιού με ιδιαιτερότητες Ολοκληρωμένη ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη Ακαδημαϊκή και Κοινωνική εξέλιξη: ισότιμη συμμετοχή σε όλες τις ομάδες συνομηλίκων Επαγγελματική ένταξη Κοινωνική εξέλιξη στην ενήλικη ζωή

Δυσκολίες ένταξης παιδιών με ιδιαιτερότητες Οικογενειακό επίπεδο: άρνηση αποδοχής διαφορετικότητας του παιδιού σοβαρά ψυχολογικά/οικονομικά /κοινωνικά προβλήματα της οικογένειας, σοβαρές οικογενειακές δυσλειτουργίες αδυναμία παροχής ψυχοκοινωνικής υποστήριξης αδυναμία διασφάλισης κατάλληλης εκπαίδευσης αδυναμία παροχής πρώιμων και μακροχρόνιων εξειδικευμένων υπηρεσιών (ιατρικών, ψυχολογικών, λογοθεραπεία κοκ.)

Δυσκολίες ένταξης παιδιών με ιδιαιτερότητες (συν.) Κοινωνικό επίπεδο: Απουσία πολιτικών ένταξης /κοινωνικής ευαισθητοποίησης /κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου Απουσία κατάλληλων ψυχο-παιδαγωγικών και σχολικών υποδομών με ψυχοκοινωνική και όχι ιατρογενή/ψυχιατρική οπτική Ισχυρές κοινωνικές προκαταλήψεις

Δυσκολίες ενσωμάτωσης παιδιών με ιδιαιτερότητες (συν.) Σχολικό επίπεδο (Ι): Ύπαρξη απόλυτης διαχωριστική γραμμής μεταξύ κανονικής και ειδικής εκπαίδευσης /άκαμπτη /γνωσιοκεντρική φιλοσοφία σχολείου Απουσία πολιτικής ένταξης /μετάβασης παιδιών με ιδιαιτερότητες από το ειδικό στο κατιονικό σχολικό πλαίσιο Έλλειψη ευαισθητοποίησης από την κοινότητα των εκπαιδευτικών /ισχυρές προκαταλήψεις

Δυσκολίες ενσωμάτωσης παιδιών με ιδιαιτερότητες (συν.) Σχολικό επίπεδο (ΙΙ): Απουσία εξειδικευμένων παιδαγωγών/ψυχολόγων εντός των σχολείων που υποστηρίζουν και συμβουλεύουν γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς Απουσία πολιτικής συνεργασίας σχολείου -οικογένειας Απουσία υποδομών στα σχολεία Απουσία εξειδικευμένων δομών που συνεργάζονται μετ α σχολεία και υποστηρίζουν τους μαθητές με δυσκολίες Ισχυρές προκαταλήψεις από την πλευρά των γονέων άλλων παιδιών

Δυσκολίες ενσωμάτωσης παιδιών με ιδιαιτερότητες (συν.) Ατομικό επίπεδο: Σοβαρά προβλήματα επικοινωνίας (π.χ. απουσία λόγου) Σοβαρές νοητικές δυσλειτουργίες (π.χ. χαμηλή Νοημοσύνη) Σοβαρά προβλήματα/διαταραχές συμπεριφοράς Κοινωνικός και σχολικός αποκλεισμός για μακριά χρονικά διαστήματα

Βασικός στόχος της ενταξιακής εκπαίδευσης Η εξοικείωση /συνύπαρξη από την αρχή της ζωής των παιδιών με και χωρίς ιδιαιτερότητες διασφαλίζει ένα πλαίσιο αποδοχής Η ακαδημαϊκή εξέλιξη και εκπαίδευση αυτών των ομάδων παιδιών μπορεί να διευκολυνθεί από την κοινωνική αποδοχή και από την ύπαρξη κατάλληλων εκπαιδευτικών μονάδων και εξειδικευμένων εκπαιδευτικών