Εμπλουτισμός περιεχομένου και ενίσχυσης περιβάλλοντος πλοήγησης του ηλεκτρονικού καταλόγου της Βιβλιοθήκης & Κέντρου Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ & ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Γ’ ΚΠΣ / ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / ΕΝΕΡΓΕΙΑ δ Συγχρηματοδότηση κατά 75% Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΚΤ) και 25% Εθνικοί πόροι (ΥΠΕΠΘ/ΕΥΔ ΕΠΕΑΕΚ) Αργυρώ Παπούλια Φίλιππος Κολοβός Μάριος Μαυρίδης Δευτέρα Οκτωβρίου 2007 Πανεπιστήμιο Πειραιώς

Ηλεκτρονικός Κατάλογος της Βιβλιοθήκης του Παν. Μακεδονίας Συνεχής προσπάθεια αναβάθμισης υπηρεσιών προς τους χρήστες Βελτίωση του ηλεκτρονικού καταλόγου από Σεπτέμβριο του 2006 (Έργο ΠΛΟΗΓΙΣ: “Από την Πληροφορία στη Γνώση”) Εμπλουτισμός καταλόγου (catalogue enrichment): ενσωμάτωση επιπρόσθετων πληροφοριών στη βιβλιογραφική εγγραφή Ηλεκτρονική ξενάγηση (catalog enhancement - electronic conducted tour): δυνατότητα εντοπισμού τεκμηρίων στο χώρο της βιβλιοθήκης

Πορεία Καταλόγων Βιβλιοθηκών Κατάλογος  η πιο οικεία εφαρμογή αναζήτησης για τους χρήστες της βιβλιοθήκης Σήμερα: αναδρομική καταλογογράφηση υλικού από τις ελληνικές βιβλιοθήκες Αυτοματοποίηση καταλόγων και διαδικασιών Μείωση σπουδαιότητας και παραγκωνισμός των παραδοσιακών ηλεκτρονικών καταλόγων Η βιβλιογραφική πληροφορία: δεν απέχει πολύ από αυτήν των παραδοσιακών καταλόγων δεν κρίνεται επαρκής και ελκυστική

H Κατάσταση Σήμερα Αυξανόμενη εξοικείωση χρηστών με το αναβαθμισμένο περιβάλλον σελίδων του διαδικτύου Στροφή τους σε σύγχρονες μηχανές αναζήτησης & διαδικτυακές εφαρμογές (π.χ. Google Scholar, Amazon) Ανάγκη για πληρέστερη μορφή βιβλιογραφικών εγγραφών Ανάγκη για περισσότερη πληροφορία και όχι μόνο αυτή της βιβλιογραφικής

Google Book Search

Amazon

Εμπλουτισμός Καταλόγου- Οι έρευνες δείχνουν… Μεγάλος όγκος βιβλιογραφίας και στατιστικών στοιχείων σε παγκόσμιο επίπεδο Σημαντική αύξηση κυκλοφορίας του εμπλουτισμένου υλικού σε σύγκριση με το υπόλοιπο υλικό (>45% το έτος 2001) Καλύτερος προσδιορισμός περιεχομένου κατά 19,5% για κάθε εμπλουτισμένη εγγραφή Ποσοστό online προσβάσεων > Ποσοστό κυκλοφορίας υλικού Μείωση των δανεισμών Σημαντική αύξηση των κρατήσεων Τόσο η μείωση όσο και η αύξηση της κυκλοφορίας εμπλουτισμένου υλικού αποτελεί θετικό στοιχείο

Εμπλουτισμός Καταλόγου- Οι έρευνες δείχνουν επίσης… Αύξηση θεματικών όρων Αύξηση πληροφοριών για την καθιέρωση ονομάτων Περισσότερες επιλογές αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά Εξοικονόμηση χρόνου και κόπου των βιβλιοθηκονόμων Εξοικονόμηση κόστους όταν επρόκειτο για εμπλουτισμό πολύτιμων ή μεγάλων συλλογών μέσω εμπορικού αντιπροσώπου Μείωση των βιβλίων για επανατοποθέτηση στα ράφια της βιβλιοθήκης

Που βασιστήκαμε περισσότερο Library of Congress (LC) LC: αναγνώριση της σπουδαιότητας προσθήκης επιπλέον σημείων πρόσβασης στις εγγραφές 1992: ίδρυση του Bibliographic Enrichment Advisory Team (BEAT)  διεξαγωγή ερευνών, δημιουργία και εφαρμογή πρωτοβουλιών για την βελτίωση της χρησιμότητας των βιβλιογραφικών εγγραφών Πρωτοβουλίες για την διασύνδεση του καταλόγου με ηλεκτρονικές πηγές

Σπουδαιότητα & Βελτίωση Ηλεκτρονικών Καταλόγων Πληρότητα Ηλ. Καταλόγου  ευκολότερη και γρηγορότερη διεξαγωγή των υπηρεσιών προς τους χρήστες Η εφαρμογή των δύο (2) νέων υπηρεσιών δημιουργεί μια νέα γενιά καταλόγων προσφέροντας σημαντική αναβάθμιση λειτουργικότητας με χρήση τοπικών & εξωτερικών συστημάτων και εφαρμογών

Στόχος των Δύο Υπηρεσιών Αναβάθμιση καταλόγων με συνδέσμους σε πίνακες περιεχομένων οπτικό υλικό απλά και ολοκληρωμένα συστήματα ανάκτησης πληροφοριών Περισσότερη online πληροφορία για το υλικό τους Εύκολη και γρήγορη πρόσβαση στην πληροφορία Μεγιστοποίηση της χρήσης όλων των πηγών Βελτίωση ποιότητας των υπηρεσιών Καλύτερη εξυπηρέτηση των χρηστών

Εμπλουτισμός Ηλεκτρονικού Καταλόγου Παν. Μακ. Ξενόγλωσσο υλικό (περίπου τίτλοι βιβλίων) συνεργασία με την εταιρεία Syndetics Solutions Ελληνόγλωσσο υλικό (περίπου τίτλοι βιβλίων) Δημιουργία κατάλληλης υποδομής Οπτική σάρωση και αποθήκευση στον κεντρικό διακομιστή (server) του καταλόγου της βιβλιοθήκης Εφαρμογή πρόσβασης στο ψηφιοποιημένο υλικό

Κριτήρια Επιλογής Βιβλιογραφικών Εγγραφών Εμπλουτισμός εγγραφών όσον αφορά το: Ξενόγλωσσο υλικό: εγγραφές για τις οποίες εντοπίζεται διαθέσιμο υλικό στην εταιρία Syndetics Solutions Ελληνόγλωσσο υλικό: εγγραφές που καλύπτουν κύριες επιστημονικές ενότητες της συλλογής της Βιβλιοθήκης και όχι συμπληρωματικές εγγραφές που αποτελούν πρόσφατες εκδόσεις

Πρόσθετες Πληροφορίες Εμπλουτισμού Ηλεκτρονικού Καταλόγου Παν. Μακ. Ξενόγλωσσο & Ελληνόγλωσσο υλικό Εικόνες εξωφύλλων Πίνακες περιεχομένων Περιλήψεις Βιογραφικές πληροφορίες συγγραφέων Ξενόγλωσσο υλικό Αποσπάσματα πρώτου κεφαλαίου Βιβλιοκριτικές από έγκυρα περιοδικά (πχ. Choice)

Οφέλη της Υπηρεσίας για τους Χρήστες Αυξημένη ανάκτηση αποτελεσμάτων Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και ακρίβειας της έρευνας Γρηγορότερη και σωστότερη επιλογή για δανεισμό ή κράτηση «Ξεφύλλισμα» του υλικού χωρίς την απομάκρυνσή τους από τον υπολογιστή Μείωση του χρόνου παραμονής τους στα ράφια της βιβλιοθήκης

Εμπλουτισμός Καταλόγου - Προϋποθέσεις Τα δεδομένα σε ηλεκτρονική μορφή Ανάγκη μετατροπής τους σε αντίθετη περίπτωση Χρήση Σαρωτή & Λογισμικού οπτικής αναγνώρισης χαρακτήρων (OCR) Εξάρτηση από την ακρίβεια του λογισμικού OCR Υψηλότερη ακρίβεια => Μικρότερο κόστος εμπλουτισμού / εγγραφή Ταυτόχρονη αποθήκευσή τους και σε μορφή εικόνας (JPEG, GIF)

Εμπλουτισμός Καταλόγου – Πρακτικές – Ενσωμάτωση Ενσωμάτωση στη βιβλιογραφική εγγραφή Χρήση συγκεκριμένων πεδίων MARC21 Πίνακες περιεχομένων – πεδίο 505 Χειρονακτικά -> Αύξηση κόστους εισαγωγής εγγραφής Αυτοματοποιημένα με λογισμικό Εξειδικευμένη λύση / περίπτωση Έργα E-CIP, ONIX-TOC & D-TOC (Library of Congress - BEAT) Καλύτερη αναζήτηση τεκμηρίων με περισσότερες λέξεις κλειδιά

Εμπλουτισμός Καταλόγου – Πρακτικές - Σύνδεση Σύνδεση με τη βιβλιογραφική εγγραφή Μετατροπή σε διαδικτυακή μορφή (HTML, XML, κλπ) Χρήση του MARC21 πεδίου 856 για προβολή μέσω του καταλόγου Προσοχή απαιτείται στη χρήση του πεδίου 856 Υπερβολική χρήση => φαινόμενο “linkrot” Σύνδεσμοι άκυροι ή διαφορετικό περιεχόμενο

Εμπλουτισμός Καταλόγου – Πρακτικές - Σύνδεση Πιο ευανάγνωστα δεδομένα (↑) Δυνατότητα πλοήγησης του χρήστη σε αυτά (↑) Ανάγκη ύπαρξης ξεχωριστής εφαρμογής πρόσβασης (↓) Ανάγκη ύπαρξης χωριστής βάσης δεδομένων (↓)

Εμπλουτισμός Καταλόγου – Πρακτικές – Απομακρυσμένη βάση Χρήση βάσης εμπορικού προμηθευτή Πρόσβαση με συνδρομή Δωρεάν Syndetic Solutions ( Blackwell’s Book Services ( Amazon – E-Commerce Service (ECS) (

Εμπλουτισμός Καταλόγου – Πρακτικές – Απομακρυσμένη βάση Δυνατότητες Εμπλουτισμού Ενσωμάτωση στο περιβάλλον του καταλόγου Εμφάνιση του εμπλουτισμένου περιεχομένου απευθείας στις εγγραφές μέσω διαδικτύου Οι ανανεώσεις – προσθήκες στο υλικό είναι άμεσες Δεν είναι πάντα δυνατή η αναζήτηση με λέξεις κλειδιά στα πεδία αυτά Προσφέρουν φιλικό περιβάλλον πλοήγησης του στο χρήστη

Εμπλουτισμός Καταλόγου – Πρακτικές – Απομακρυσμένη βάση Εμπλουτισμός απευθείας των βιβλιογραφικών εγγραφών (ενημέρωση MARC21 πεδίων) Απαιτείται αποστολή της βιβλιογραφικής βάσης στον προμηθευτή για εμπλουτισμό Οι αλλαγές στο περιεχόμενο απαιτούν την ίδια διαδικασία – χρονοβόρο Η εμφάνιση / πλοήγηση στα δεδομένα μπορεί να μην είναι φιλική Η αναζήτηση τεκμηρίων περιλαμβάνει και τα πεδία αυτά

Εμπλουτισμός Καταλόγου – Πρακτικές – Απομακρυσμένη βάση Σύνδεση του περιεχομένου με τον κατάλογο Χρήση κατάλληλου πεδίου MARC21 (856) για διασύνδεσης της εγγραφής Πρόσβαση στο εμπλουτισμένο περιεχόμενο «εξωτερικά» Σελίδες HTML Σελίδες HTML και χρήση εικόνων Δυνατότητα χρήσης συνδυασμού των παραπάνω μεθόδων / προμηθευτή

Εμπλουτισμός Καταλόγου – Πρακτικές – Απομακρυσμένη βάση Πιο σύνθετη η ολοκλήρωση στην περίπτωση δωρεάν χρήσης της βάσης Χρήση περιβαλλόντων προγραμματισμού (Java, PHP, Perl, κλπ) Ενσωμάτωση στον κατάλογο με χωριστή εφαρμογή Πρόσβαση στο εμπλουτισμένο περιεχόμενο με αιτήσεις μέσω του παγκόσμιου ιστού

Ενίσχυση Καταλόγου – Ηλεκτρονική Ξενάγηση Λειτουργία ενσωματωμένη στον κατάλογο (OPAC) Υλοποιημένη σε Macromedia Flash® Εύκολη εισαγωγή νέων στοιχείων Εύκολη παραμετροποίηση / βιβλιοθήκη Μεγαλύτερη φιλικότητα πλοήγησης Οπτική παρουσίαση της θέσης του τεκμηρίου του χρήστη Εμφανίζεται κατά την προβολή της πλήρους εγγραφής του τεκμηρίου Συνδυάζεται με το εμπλουτισμένο περιεχόμενο

Ενίσχυση Καταλόγου – Ηλεκτρονική Ξενάγηση Εντοπίζει τεκμήρια στις περισσότερες συλλογές της Βιβλιοθήκης Κύρια Συλλογή Κλαδικές Μελέτες Διδακτορικές Διατριβές CD-Ήχου κ.α.

Ενίσχυση Καταλόγου – Ηλεκτρονική Ξενάγηση Χάρτης καθοδήγησης χρήστη Περιοχές επισημασμένες χρωματικά Υπόμνημα επεξήγησης των (χρωματικών) περιοχών Γενικότερη επισήμανση στη χρωματική περιοχή όπου βρίσκεται το τεκμήριο Ειδικότερη επισήμανση ανά βιβλιοστάτη της περιοχής του τεκμηρίου Δυναμική αλλαγή ταξινομικών αριθμών από το προσωπικό της Βιβλιοθήκης

Μελλοντικός Σχεδιασμός Αποδέσμευση από συνδρομητικές υπηρεσίες εμπλουτισμού Ανάπτυξη εφαρμογών (υπηρεσιών) για δωρεάν χρήση βάσης Ξενόγλωσσο Υλικό - Amazon ECS Ελληνόγλωσσο ΕΚΕΒΙ, ή Εκδοτικό Οίκο Στρατηγική μετατροπής σε κειμένου (OCR) του ηλεκτρονικού υλικού (Εικόνες πινάκων περιεχομένων) Άμεσο εμπλουτισμό εγγραφών με πίνακες περιεχομένων (πεδίο MARC21 505)

Σας Ευχαριστούμε! Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ & ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Αργυρώ Παπούλια Φίλιππος Κολοβός Μάριος Μαυρίδης Δευτέρα Οκτωβρίου 2007 Πανεπιστήμιο Πειραιώς