Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΟΥΣ
ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΡΕΠΠΑ ΕΙΡΗΝΗ, ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΣΕΠ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 24,25,26 /11/09 ΚΕΣΥΠ ΑΛΙΜΟΥ Διεύθυνση Δ. Ε. Δ΄ΑΘΗΝΑΣ
Την επιλογή μεταγυμνασιακών και μεταλυκειακών σπουδών ΓΟΝΕΙΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΗΣ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΓΙΑ: Την επιλογή μεταγυμνασιακών και μεταλυκειακών σπουδών Την επιλογή επαγγέλματος Την επιλογή άλλων εναλλακτικών εκπαιδευτικών διεξόδων
Πιο συγκεκριμένα για τα παιδιά της Γ’ Γυμνασίου: Πιο συγκεκριμένα για τα παιδιά της Γ’ Γυμνασίου: Ασκούνται εξωτερικές πιέσεις για τη λήψη σημαντικών αποφάσεων που θα καθορίσουν τη μελλοντική ζωή και την επαγγελματική σταδιοδρομία τους Η εκπαιδευτική επιλογή τους συνιστά σε ένα βαθμό προεπαγγελματική επιλογή Κάθε τύπος σχολείου αυξάνει την πιθανότητα ένταξης τους σε ορισμένα πεδία της αγοράς εργασίας, ταυτόχρονα όμως εξαιρεί άλλα πεδία Η εκπαιδευτική επιλογή τους αποτελεί μια πρώτη δέσμευση, ένα πρώτο σχεδιασμό της σταδιοδρομίας που είναι δυνατό να αλλάξει επειδή τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας τους αλλά και οι εμπειρίες, ενδιαφέροντα μεταβάλλονται στη πορεία του χρόνου
Το αν είναι ή όχι ωφέλιμη για τα ίδια τα άτομα η απόφαση που θα πάρουν εξαρτάται από το : πόσο καλά γνωρίζουν τον εαυτό τους πόσο καλά γνωρίζουν το περιβάλλον και τις ευκαιρίες που τους προσφέρονται
ΟΜΩΣ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΗΣ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ μην ξεχνάτε πως είναι έφηβοι Για να απαντήσουν που θέλουν να πάνε , πριν δηλαδή αποφασίσουν για ένα τόσο σημαντικό θέμα που αφορά το μέλλον τους θα πρέπει να αναζητήσουν «ποιοι είναι», να συνθέσουν την ταυτότητά τους. Μόνο που αυτό είναι τόσο πολύπλοκο και πολυσύνθετο…ένα δια βίου ερώτημα …..
Το Περιβάλλον (κοινωνικό-οικονομικό-πολιτικό) Οι γύρω(γονείς, δάσκαλοι, συγγενείς, φίλοι…) Αποφάσεις Πού να πάω; Ο εαυτός «ποιος είμαι»;
ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΦΗΒΕΙΑ ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΑΣ … Το Γυμνάσιο αποτελεί περίοδο μετάβασης από την παιδική στην εφηβική ηλικία Τα κύρια αναπτυξιακά χαρακτηριστικά των εφήβων μαθητών: Αλλαγές της ήβης, αλλαγές στο σώμα και τη μορφή Νοητικές αλλαγές, καλύτερη κατανόηση αφηρημένων όρων και συμβόλων Διαμόρφωση της ταυτότητας του Εγώ και της επαγγελματικής ταυτότητας Προσπάθεια ένταξης σε μια ομάδα με τους κανόνες της οποίας συμμορφώνονται Επιρροή από την ομάδα των συνομηλίκων Προσπάθεια για ανεξαρτησία από την οικογένεια Παράλληλα, αναδύονται: Οι ατομικές διαφορές (ενδοατομικές, διατομικές, διομαδικές) στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας Η μεγάλη ποικιλομορφία ως προς τα ενδιαφέροντα, τις αξίες και την επαγγελματική ωριμότητα Οι διαφορετικοί ρυθμοί στη φυσική, συναισθηματική και νοητική ανάπτυξη των δυο φύλων που επηρεάζουν τις εκπαιδευτικές και τις επαγγελματικές επιλογές
ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΏΣΤΕ : ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΏΣΤΕ : Να κατανοήσουν ότι ο εαυτός συντίθεται από τα προσωπικά χαρακτηριστικά, τα ενδιαφέροντα, τις αξίες δυνατά και αδύνατα σημεία . Να κατανοήσουν ότι η προσωπικότητα δεν είναι στατική, αλλά εξελίσσεται με την πάροδο των χρόνων μέσα από εμπειρίες , βιώματα , δοκιμές ,δράσεις Να αναγνωρίσουν ότι δεν υπάρχουν «σωστά» ή «λάθος» χαρακτηριστικά στην προσωπικότητά και να νοιώσουν ελεύθεροι να εκφράζουν τις απόψεις και τις πεποιθήσεις τους. Να κατανοήσουν ότι κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός από τους άλλους και συγχρόνως μοναδικός. Να αναπτύξουν θετική αυτοαντίληψη, να αποδεχτούν πλευρές του εαυτού τους και να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους η οποία θα επηρεάσει τις μελλοντικές εκπαιδευτικές ή/και επαγγελματικές αποφάσεις.
ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΕΠ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ: ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΕΠ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ: να γνωρίσει τον εαυτό του και τον κόσμο της εργασίας να αναπτύξει την προσωπικότητά του να καλλιεργήσει θετική αυτοαντίληψη να αποκτήσει αισιόδοξη στάση για τη ζωή να μάθει να παίρνει αποφάσεις να αναζητά και να αξιοποιεί πληροφορίες
να βρίσκει μόνος του λύσεις και να θέτει στόχους να γίνει υπεύθυνος ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΕΠ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ: να αναπτύσσει δεξιότητες χρήσιμες για την προσωπική και επαγγελματική ζωή να βρίσκει μόνος του λύσεις και να θέτει στόχους να γίνει υπεύθυνος να πιστεύει στην αναπτυξιακή και εξελικτική του πορεία
Οι στόχοι του ΣΕΠ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗ Οι στόχοι του ΣΕΠ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Η μετάβαση του παιδιού στη μεταγυμνασιακή ζωή διευκολύνεται όταν οι γονείς: Σέβονται το παιδί αναγνωρίζουν τη διαφορετικότητά του το θεωρούν ξεχωριστό και σπουδαίο ενισχύουν και ενθαρρύνουν τις όποιες προσπάθειές του διατηρούν το καλό κλίμα στην οικογένεια ενισχύουν τη δημιουργικότητα του, την ανάπτυξη πρωτοβουλιών,υπευθυνότητας
ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς: ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς: συζήτηση και διάλογος για επιθυμίες του, ενδιαφέροντα, ανάγκες, προτεραιότητες ενίσχυση των κλίσεων, ενδιαφερόντων ενθάρρυνση και καλλιέργειας θετικής αυτοαντίληψης διευκόλυνση της επαφής του με τον κόσμο της εργασίας προτροπή για ενεργό αναζήτηση και κριτική ανάγνωση των πληροφοριών
ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς: ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς: Να μιλούν για τη δική τους επαγγελματική σταδιοδρομία και τις επιλογές τους με ειλικρίνεια, αυθεντικότητα και όχι με διδακτικό τρόπο ή κάνοντας κήρυγμα Να γνωρίζουν το παιδί τους , να επικοινωνούν, να εξασφαλίζουν σωστή σχέση μαζί του Να συνειδητοποιούν το ρόλο τους. Να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζουν τα παιδιά τους και τις επιλογές τους και να διαμορφώσουν κατάλληλη συμπεριφορά. Να ενημερώνονται-εκπαιδεύονται (τι είναι η επαγγελματική ανάπτυξη, ποιος ο ρόλος των γονέων, ποιες αλλαγές έχουν γίνει σήμερα στην κοινωνία, στην οικονομία, στην εκπαίδευση κλπ).
ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς: ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς: ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΟΛΑ ΔΩΣΤΕ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ! ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ( σπουδές , σεμινάρια, ανάπτυξη ενδιαφερόντων, διάβασμα..) Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΕΙΝΑΙ …. ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΑΣ !
ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Τι να αποφεύγουν οι γονείς: ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Τι να αποφεύγουν οι γονείς: Προβολή δικών τους φιλοδοξιών και επιθυμιών πάνω στο παιδί διπλά και αντιφατικά μηνύματα συγκρίσεις με άλλους ή μειωτικές φράσεις τονισμός αδύνατων σημείων ή απόρριψη πλευρών της προσωπικότητας του υιοθέτηση στερεοτυπικών αντιλήψεων για την εργασία, τους ρόλους των φύλων κλπ.
Για να γίνει αυτόνομο και υπεύθυνο άτομο, για να ανθίσει χρειάζεται: ΑΓΑΠΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΑΠΟΔΟΧΗ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Καλές σχέσεις και ευνοϊκό κλίμα στην οικογένεια σημαίνουν: Καλές σχέσεις και ευνοϊκό κλίμα στην οικογένεια σημαίνουν: αρμονική σχέση του γονέα, τόσο με τον εαυτό του, όσο και με τον άλλον ειλικρίνεια , ελεύθερη έκφραση συναισθημάτων και επιθυμιών τήρηση ορίων και πλαισίων συμπεριφοράς συνεργασία και ανάληψη ευθυνών διάλογος και επίλυση διαφωνιών συνέπεια λόγων και έργων Συνοψίστε τα πιθανά αποτελέσματα αν επαληθευτούν οι προβλέψεις Επόμενες ενέργειες Ορίστε μελλοντικές ενέργειες
« Γονείς , συγγενείς ,δάσκαλοι, φίλοι ΓΡΑΜΜΑ ΕΝΟΣ ΕΦΗΒΟΥ « Γονείς , συγγενείς ,δάσκαλοι, φίλοι Μου ζητάτε να σας απαντήσω σε αυτά τα δύσκολα ερωτήματα « ποιος είσαι, τι θέλεις , τι μπορείς να κάνεις», και εγώ αναρωτιέμαι εσείς ξέρετε; Νοιώθω πως μια ζωή θα ψάχνω, πρέπει να ψάχνω ,να απαντήσω σε αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα. Μα πρώτα πρέπει να ξεβουλώσω τα αυτιά μου γιατί οι φωνές όλων σας με έχουν μπερδέψει και ύστερα να «ξεθαμπώσω» τα μάτια μου γιατί ο τρόπος που βλέπετε εσείς τα πράγματα έχει επηρεάζει τη ματιά μου. Θάθελα να βρω το δικό μου βήμα , τη δική μου φωνή, το δικό μου τρόπο να ακούω και να βλέπω τη ζωή , το επάγγελμα ,τις σπουδές .Υπάρχει ένας μόνο τρόπος να το καταφέρω : αν νοιώσω ότι με εμπιστεύεστε, πως πιστεύετε ότι αξίζω και ότι θα τα βγάλω πέρα ό,τι και αν κάνω, ό,τι και αν σπουδάσω, φτάνει να νάμαι ο εαυτός μου. Ξέρω ότι στις μέρες μας τίποτε δεν είναι σταθερό, οριστικό , όλα αλλάζουν , όλα εξελίσσονται. Γιατί λοιπόν να μην ισχύει αυτό και για μένα; Δώστε μου την ευκαιρία να δοκιμάσω τις δυνάμεις μου μέσα από εμπειρίες , μέσα από νίκες και ήττες, αφήστε με να φτιάξω τα δικά μου σενάρια ζωής , να βρω τις δικές μου λύσεις . Μόνο που για να αναπτυχθώ πρέπει να ποτίσετε το χώμα μου και να τροφοδοτήσετε τις ρίζες μου με αγάπη, κατανόηση, υποστήριξη, αποδοχή, φιλία, όρια, αξίες, και νάστε σίγουροι ότι θα μεγαλώσω σωστά……» Ένας δεκαεξάχρονος μαθητής Λυκείου
Bιβλιογραφία Δημητρόπουλος, Ε. (1999). Συμβουλευτική Προσανατολισμός, Τόμος Β’ ,Εκδόσεις Γρηγόρη Σιδηροπούλου ,Δ. κ.ά.(2003). Οι Απόψεις των εφήβων για την Επίδραση των Γονέων τους στις Επαγγελματικές τους Επιλογές. Περιοδικό ΕΛΕΣΥΠ , Τ.64-65 Γκιάστας, Ι, Δημητρόπουλος Ε, Ρέππα Ε, Τσέργας Ν (2007). Σχεδιάζοντας το επαγγελματικό μου μέλλον, Ο.Ε.Δ.Β.