Παρουσίαση ΕΣΑΗ Ανταγωνισμός στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας: Μύθοι και πραγματικότητ α Συνάντηση με Δημοσιογράφους Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου 2012, Milos, Hilton Athens 1 Μανώλης Κακαράς, Γενικός Διευθυντής ΕΣΑΗ, Καθηγητής ΕΜΠ

 ΔΕΗ και καταναλωτές ζημιώνονται από λειτουργία “ακριβών” ιδιωτικών Μονάδων φ.α.  Μονάδες μη αναγκαίες για κ άλυψη ζήτησης  Ε πιβιώ ση Μονάδων μόνο λόγω του Μηχανισμ ού Κάλυψης Μεταβλητού Κόστους (ΜΚΜΚ) & εκτοπ ισμός φθηνή ς λιγνιτική ς παραγωγή ς.  Ιδιωτικές Μονάδες με καύσιμο φ.α. πολύ πιο αποδοτικές από αντίστοιχες της ΔΕΗ (7μηνο ’12: μεσοσταθμικά 54% έναντι 45%)  Μονάδες εντελώς απαραίτητες για κάλυψη ζήτησης γιατί οι λιγνιτικές Μονάδες στα όρια της παραγωγικής ικανότητας (7μηνο ’12: ΗΕΠ 17,5 TWh, παραγωγή 16,0 TWh)  Λειτουργία Μ ονάδων  μείωση κόστους για ΔΕΗ και τελικό καταναλωτή (εξοικονόμηση 90 εκ. €)  Εξορθολογισμός ΟΤΣ  μη απαραίτητη ύπαρξη του ΜΚΜΚ (7μηνο ’12: απόκλιση ex-ante και ex-post τιμής κατά 18 €/MWh) ΜύθοιΠραγματικότητα

Σημερινή κατάσταση στην αγορά - ΔΕΗ  Μερίδιο παραγωγής >67%, λιανικής >99%, απόλυτο market power. Δυνατότητα διαμόρφωσης της ΟΤΣ, μόνιμη διαφορά ΟΤΣ και ΟΤΑ κατά 18 €/MWh!!  Αποκλειστική εκμετάλλευση μονάδων ηλεκτροπαραγωγής χαμηλού έως και μηδενικού κόστους (λιγνίτες-νερά)  Έλεγχος των αποτελεσμάτων της αγοράς μέσω 100% θυγατρικών (ΑΔΜΗΕ-ΔΕΔΔΗΕ)  Επιδότηση της λειτουργίας με διάφορους τρόπους (κάλυψη ελλειμμάτων μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, σχεδόν μηδενικά royalties για εκμετάλλευση εθνικών πόρων όπως ο λιγνίτης και τα νερά, ευνοϊκές συνθήκες αδειοδότησης, κλπ) 3

H αναγκαιότητα των μεταβατικών μηχανισμών προκύπτει από τη δομή και τα χαρακτηριστικά της αγοράς. Που στοχεύει το «όψιμο» ενδιαφέρον για τους μεταβατικούς μηχανισμούς; Μήπως η συζήτηση για τους μεταβατικούς μηχανισμούς δεν γίνεται για να αποφύγει η ΔΕΗ το ¨κόστος¨ που υποτίθεται ότι προκαλούν, ενώ στην πραγματικότητα το μειώνουν, αλλά έχει στόχο κυρίως την εξάλειψη του ανταγωνισμού στην παραγωγή; 4

Σημερινή κατάσταση στην αγορά - ιδιώτες  Μερίδιο παραγωγής <20% και λιανικής <1%.  Στις σημερινές συνθήκες οι ιδιωτικές Μονάδες με καύσιμο φ.α. βρίσκονται σε κατάσταση οριακής βιωσιμότητας. Τα έσοδα από τον ΗΕΠ και τους ρυθμιστικούς μηχανισμούς αντιστοιχούν στα λειτουργικά έξοδα και την εξυπηρέτηση των δανείων. Οι Μονάδες έχουν αρνητική απόδοση ιδίων κεφαλαίων γιατί η ενέργεια τους πωλείται 7% κάτω του πλήρους κόστους ενώ την ίδια στιγμή η ΔΕΗ εμφανίζει πάντα θετική απόδοση ιδίων κεφαλαίων. 5

Γιατί υπάρχει ο ΜΚΜΚ;  Η ΟΤΣ (ex-ante) στην ελληνική αγορά δεν αντικατοπτρίζει, λόγω στρεβλώσεων και χειραγώγησης, το κόστος της ακριβότερης (οριακής) Μονάδας που λειτουργεί για την κάλυψη της ζήτησης  Συνεπώς οι Μονάδες που λειτουργούν για την κάλυψη της ζήτησης κι έχουν κόστος μεγαλύτερο της ΟΤΣ χρειάζονται επιπλέον έσοδα για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων.  Η πραγματική ΟΤΣ θα έπρεπε να είναι κοντά στα επίπεδα της ΟΤΑ (ex-post), η οποία υπολογίζεται με πραγματικά δεδομένα, δηλαδή κοντά 18 €/MWh υψηλότερη για το πρώτο επτάμηνο 2012! 6

Απόκλιση μεταξύ ΟΤΣ και ΟΤΑ 7 μ.ο. 7μήνου 2012:≈ 18 €/MWh!! Πέμπτη Ημέρα Αναφοράς

Γιατί υπάρχει αυτή η μεγάλη απόκλιση ΟΤΣ και ΟΤΑ; Yπερεκτίμηση λιγνιτικών ΔΕΗ στον ΗΕΠ 8 Παλαιότητα + κακή ποιότητα καυσίμου: αδυναμία παραγωγής ποσοτήτων του ΗΕΠ Διότι..

Διαφορά στην δήλωση των λιγνιτικών στον ΗΕΠ από πραγματική παραγωγή (εκτός των outages) 9 μ.ο. 7μήνου 2012:≈ ΜWh/μήνα ή 5% της συνολικής ζήτησης!!

Οι λιγνιτικές Μονάδες της ΔΕΗ λειτουργούν στα όρια τους 10 Αδυναμία υλοποίησης προγράμματος ΗΕΠ από τις λιγνιτικές Μονάδες Λόγω παλαιότητας και κακής ποιότητας καυσίμου αδυναμία ουσιαστικής αύξησης της παραγωγής Παραγωγή 2011: 27,5 TWh Πραγματική μέγιστη δυνατότητα: 28 TWh Διαφορά: 0,5 TWh

Ιδιωτικές Μονάδες φ.α.: ο πιο οικονομικός τρόπος για την κάλυψη της ζήτησης μετά τα λιγνιτικά-Υ/Η  Ετήσια παραγωγή: ≈ 11 TWh (5 TWh, 6μήνο 2012)  Μεταβλητό κόστος: ≈ 93 €/MWh  Κάλυψη διακυμάνσεων ΑΠΕ

Αναζήτηση εναλλακτικών για τις ιδιωτικές Μονάδες φ.α. 12 Μονάδες φ.α. ΔΕΗ: Αύξηση παραγωγής κατά 7 TWh  επιπλέον κόστος για ΔΕΗ-καταναλωτές ≈ 280 εκ. €/έτος

Πραγματικό κόστος του ΜΚΜΚ 13  Κόστος ΜΚΜΚ για ιδιωτικές Μονάδες φ.α. με σημερινή ΟΤΣ: 270 εκ. €/έτος  Κόστος ΜΚΜΚ για ιδιωτικές Μονάδες φ.α. με ΟΤΣ στα επίπεδα της ΟΤΑ: 95 εκ. €/έτος  Άρα το σημερινό κόστος του ΜΚΜΚ θα είχε μειωθεί δραστικά εάν η ΟΤΣ αντανακλούσε πάντα το κόστος της ακριβότερης Μονάδας σε λειτουργία

Εξοικονόμηση από τον ΜΚΜΚ 14  Κόστος ΜΚΜΚ για ιδιωτικές Μονάδες φ.α. με σημερινή ΟΤΣ: 270 εκ. €/έτος  Με απουσία του ΜΚΜΚ: Αύξηση της ΟΤΣ κατά τουλάχιστον 20 €/MWh  H ΔΕΗ αγοράζει περίπου 18 TWh/έτος από τρίτους  Αύξηση κόστους ΔΕΗ για αγορές από ΗΕΠ: 360 εκ. €/έτος  Εξοικονόμηση για ΔΕΗ λόγω ΜΚΜΚ: 90 εκ. €/έτος

Πραγματική μείωση κόστους για ΔΕΗ-καταναλωτές μπορεί να προέλθει από : 15  Βελτιστοποίηση μίγματος ΔΕΗ με μείωση της παραγωγής των μη αποδοτικών Μονάδων φ.α. (Κομοτηνή, Λαύριο 4) κατά 1 ΤWh και αύξηση των λιγνιτικών κατά 0,5 TWh/έτος: Εξοικονόμηση 100 εκ. €/έτος  Μείωση του κόστους των ΥΚΩ με τη διασύνδεση των Νησιών και τη παύση λειτουργίας πετρελαϊκών Μονάδων: Εξοικονόμηση 350 εκ. €/έτος μόνο από τη διασύνδεση της Κρήτης!  Μείωση της φορολογίας (ΕΦΚ) στο φ.α.: Εξοικονόμηση περίπου 180 εκ. €/έτος  Μείωση τιμής φ.α.: Εξοικονόμηση 300 εκ. €/ έτος για μείωση 10 €/MWh φ.α. (σύγκλιση προς τιμή Ισπανίας)

16 Σας Ευχαριστώ! Μανώλης Κακαράς Γενικός Διευθυντής ΕΣΑΗ, Καθηγητής ΕΜΠ