Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Συναισθηματική Αγωγή» Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Συναισθηματική Αγωγή» Σχολικό έτος 2012-2013 51ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών

Ξεκινώντας… Υπεύθυνος εκπαιδευτικός: Φαρδέλλα Γεωργία Υπεύθυνος εκπαιδευτικός: Φαρδέλλα Γεωργία Συνεργαζόμενοι: Πούντζα Αγγελική (Τμήμα Α1) Τάξη: Α΄ Τμήμα: Α2

Δουλέψαμε βιωματικά… σε κύκλο, σε ζευγάρια , σε διαφορετικές ομάδες για κάθε δραστηριότητα και σε μεικτές ομάδες με τους μαθητές του Α1, καθώς και με τα τμήματα του νηπιαγωγείου.

ΕΠΙΛΕΞΑΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ΑΥΤΟ Λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνικοποίηση των μαθητών της πρώτης τάξης παίζει πρωτεύοντα ρόλο στην προσαρμογή τους στο δημοτικό, επιλέξαμε αυτό το θέμα με σκοπό να καλλιεργηθούν μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες θετικές στάσεις στους μαθητές.

Η Δραση μας. . . . Γνωριμία με το πρόγραμμα Οι μαθητές ενημερώθηκαν για το τι είναι ένα πρόγραμμα Αγωγής Υγείας, ποιος είναι ο σκοπός τού συγκεκριμένου προγράμματος, πώς θα δουλέψουμε, πότε, καθώς και πόσο θα διαρκέσει. Στη συνέχεια οι μαθητές διατύπωσαν απορίες και εξέφρασαν απόψεις σχετικά με το τι περιμένουν. Εντοπισμός στοιχείων που επηρεάζουν την επικοινωνία Σε πρώτη φάση οι μαθητές συμμετείχαν σε ασκήσεις επικοινωνίας που σκοπό είχαν να τους βοηθήσουν να καταλάβουν ποια είναι τα στοιχεία που διευκολύνουν και ποια είναι αυτά που δυσκολεύουν την επικοινωνία μας μέσα στην τάξη.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Άσκηση 1η : ΑΔΙΑΦΟΡΩ-ΑΚΟΥΩ Οι μαθητές χωρίστηκαν σε ζευγάρια, κάθισαν αντικριστά και στη συνέχεια τους δόθηκε ένα θέμα για συζήτηση. Μετά ένας από κάθε ζευγάρι βγήκε έξω από την αίθουσα και σε αυτούς τους μαθητές δώσαμε την οδηγία να παίξουν ένα ρόλο (αδιάφορος ακροατής - προσεκτικός ακροατής). Στο τέλος κάθε φάσης συζητήσαμε με τους μαθητές για το πώς ένιωσαν στη μία και στην άλλη περίπτωση. Η άσκηση αυτή οδήγησε τη συζήτηση στα προβλήματα επικοινωνίας που υπάρχουν μέσα στην τάξη. Στη συνέχεια μιλήσαμε για την αναγκαιότητα των κανόνων στη ζωή μας μέσα από παραδείγματα της καθημερινότητας. Άσκηση 2η : ΣΤΕΛΝΩ ΜΗΝΥΜΑ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΟΥ Οι μαθητές έφτιαξαν έναν κύκλο και πιασμένοι όπως είναι χέρι με χέρι τους ζητήσαμε να κλείσουν τα μάτια. Ύστερα με κινήσεις του χεριού ή της παλάμης, αγγίζοντας το χέρι του διπλανού του, ένας μαθητής έστειλε ένα μήνυμα αφής. Αφού το δοκίμασαν αρκετές φορές, κατάλαβαν ότι η καλή επικοινωνία και συνεργασία διευκόλυνε την μεταφορά του μηνύματος από τον έναν στον άλλο.

Συμφωνία των κανόνων για την καλή λειτουργία της ομάδας Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες συζήτησαν και κατέγραψαν τους κανόνες που θα βοηθούσαν στην καλύτερη λειτουργία της τάξης και της μεταξύ τους επικοινωνίας. Έπειτα μέσα από μία σύνθεση των δικών τους κανόνων και των δικών μας, οι κανόνες τυπώθηκαν και δόθηκε ένας κανόνας σε κάθε ομάδα και ένα μέρος του σε κάθε μαθητή. Στις ομάδες τους έβαλαν σε σειρά τις ανακατεμένες φράσεις, διάβασαν τους κανόνες και τους αποδέχθηκαν ως ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΜΑΣ. ΤΟ ΜΑΣ ΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ

Η παλέτα των συναισθημάτων Οι μαθητές κάθισαν σε κύκλο και η δασκάλα του τμήματος Α2 τους διάβασε το βιβλίο <<Η παλέτα των συναισθημάτων>>. Ως αφόρμηση χρησιμοποίησε το εξώφυλλο και τον τίτλο του βιβλίου όπου οι μαθητές έδωσαν τις δικές τους ερμηνείες για τη λέξη συναισθήματα. Μετά την ανάγνωση της ιστορίας οι μαθητές εξέφρασαν τις εντυπώσεις τους και σύνδεσαν τα συναισθήματα (χαρά, λύπη, φόβο, θυμό) με χρώματα της επιλογής τους.

Η αλφαβήτα των συναισθημάτων Ξεκινήσαμε βάζοντας μουσική και οι μαθητές κινήθηκαν ελεύθερα στον χώρο. Η δασκάλα του τμήματος Α1 τους διηγήθηκε μια ιστορία, που είχε θέμα μια βόλτα στην πόλη, και την ίδια στιγμή οι μαθητές την δραματοποίησαν. Στη συνέχεια στη ροή της ιστορίας έπιασε μια ξαφνική μπόρα και άρχισε να βρέχει καρτέλες με λέξεις. Αφού πήρε το κάθε παιδί από μία καρτέλα, τη διάβασε και την κόλλησε σε ένα μεγάλο χαρτόνι. Ύστερα οι μαθητές κάθισαν σε κύκλο όπου μέσα από την συζήτηση και την εκτέλεση βιωματικών ασκήσεων έφεραν στην ομάδα τις δικές τους εμπειρίες και σκέψεις για «Τα Συναισθήματα της Αλφαβήτας».

Τα λουλούδια των συναισθημάτων Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες συζητούν για τα συναισθήματα που τους εκφράζουν και ακολούθως τα καταγράφουν στα πέταλα χαρτονένιων λουλουδιών.

Δράση σε συνεργασία με το Ολοήμερο τμήμα του 24ου Νηπιαγωγείου Πατρών Δράση σε συνεργασία με το Ολοήμερο τμήμα του 24ου Νηπιαγωγείου Πατρών Στα πλαίσια του προγράμματος μετάβασης που έχουμε με το Ολοήμερο τμήμα του 24ου Νηπ/γείου δουλέψαμε και τις «φατσούλες» των συναισθημάτων. Αφού συζητήσαμε για τα βασικά συναισθήματα, τα παιδιά δούλεψαν σε μεικτές ομάδες: Έκαναν τους αντίστοιχους μορφασμούς με το αναφερόμενο συναίσθημα(φόβος, χαρά, θυμός, λύπη). Έδωσαν σε προσωπάκια τα χαρακτηριστικά που ταιριάζουν με το αντίστοιχο συναίσθημα.

Θερμόμετρο συναισθημάτων Στην τάξη αναρτήθηκε και το θερμόμετρο των συναισθημάτων, όπου οι μαθητές-καθημερινά- μετέβαλαν την ένδειξη του θερμομέτρου, ώστε να δείξουν τη συναισθηματική τους κατάσταση. Ήταν μια , άκρως, ευχάριστη και διασκεδαστική δραστηριότητα για τα παιδιά.

Φόβος Στη δραστηριότητα αυτή οι μαθητές εντόπισαν τους φόβους τους και τους διαχώρισαν σε φανταστικούς και πραγματικούς. ΦΑΝΤΑΣΙΑ Να με φάει ένα τέρας Να με μαγέψει μια μάγισσα Να με σκοτώσει ένα σπαθί Να με τρομάξει ένα φάντασμα ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Να μπει κλέφτης στο σπίτι μου Να μείνω μόνος μου Να μη με παίζουν οι φίλοι μου Να με κοροϊδεύουν οι συμμαθητές μου

Το δέντρο των συναισθημάτων Οι μαθητές κατέγραψαν σε χαρτονένια φύλλα τις καταστάσεις που τους δημιουργούν χαρά, λύπη, φόβο, θυμό και σχημάτισαν το δέντρο των συναισθημάτων.

Βρίσκω το ταλέντο μου Οι μαθητές κατέγραψαν τα ταλέντα τους σε χαρτονένια μπαλόνια και τα κόλλησαν σε ένα αερόστατο.

Το ταξίδι της ζωής Με οδηγό μια βάρκα επιλέξαμε τα εφόδια που θα μας συντροφεύουν στο ταξίδι της ζωής.

Τα αστέρια των ευχών Οι μαθητές εκφράζουν τα όνειρά τους και εύχονται στα αστέρια του ουρανού.

Μας επισκέφθηκαν… Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την ψυχολόγο Αιμιλία Κυριαζή, τον ζωγράφο Θανάση Σακούλη και τον μαθητή του μουσικού σχολείου Πατρών Θάνο Νικόπουλο για τη μελοποίηση του ποιήματος «Η Παλέτα των Συναισθημάτων». Η συμβολή τους υπήρξε πολύτιμη.  Διαχείριση θυμού Στη συνάντηση με την ψυχολόγο οι μαθητές ανέφεραν καταστάσεις που τους έχουν θυμώσει και στη συνέχεια βρήκαν τρόπους που θα μπορούσαν να χειριστούν καλύτερα τις συγκεκριμένες καταστάσεις που βίωσαν.

Μικροί Ζωγράφοι Ο ζωγράφος σχημάτισε στον πίνακα πέντε σχήματα. Στο κάθε σχήμα οι μαθητές με την καθοδήγησή του έγραψαν ένα συναίσθημα και επέλεξαν ένα χρώμα. Οι μαθητές που ήταν χωρισμένοι σε πέντε μεικτές ομάδες ζωγράφισαν στους καμβάδες τους – ένας για κάθε ομάδα – τα αντίστοιχα σχήματα με τα χρώματα που είχαν επιλέξει.

Η παρουσίασή μας… Επιλέξαμε δύο δράσεις για να επιτευχθεί η παρουσίαση του προγράμματος. Η πρώτη ήταν η δημιουργία του Μουσείου των Συναισθημάτων όπου εκτέθηκαν έργα των μαθητών τις Πρώτης τάξης μέσα από τις δραστηριότητες του προγράμματος. Ακόμα σε συνεργασία με τα άλλα τμήματα των τάξεων του δημοτικού σχολείου οι μαθητές κάθε τμήματος χωρισμένοι ανά τμήμα σε τέσσερις ομάδες – όσα και τα συναισθήματα - αποτύπωσαν ζωγραφιές και σκέψεις σε χαρτί, κάνοντας το μουσείο διαδραστικό.

Η δεύτερη δράση είναι ένα θεατρικό που βασίστηκε στην ιδέα του ομώνυμου βιβλίου «Η Παλέτα των Συναισθημάτων», το οποίο ωστόσο είναι κυρίως γραμμένο από τα ίδια τα παιδιά μέσα από τις δικές τους σκέψεις και ιδέες για τα συναισθήματα. Την παρουσίαση του θεατρικού παρακολούθησε και ο μαθητής του Μουσικού Γυμνασίου που μελοποίησε το ποίημα «Η παλέτα των συναισθημάτων».

Ας αξιολογηθούμε… Η αξιολόγηση έγινε με παρατήρηση στην αρχή, κατά τη διάρκεια και στο τέλος του προγράμματος. Στην αρχή στις πρώτες δραστηριότητες διαπιστώσαμε ότι οι μαθητές δεν γνώριζαν τη σημασία της λέξης συναισθήματα, αλλά ούτε μπορούσαν να ονομάσουν και να εκφράσουν με ευκολία τι ένιωθαν. Κατά τη διάρκεια μας εξέπληξαν θετικά αφού εμπλούτισαν το λεξιλόγιό τους, καθώς ξεδίπλωσαν τις προσωπικές τους απόψεις και εμπειρίες. Τέλος κατάφεραν να μεταφέρουν και σε άλλους τις γνώσεις και τις εμπειρίες που αποκόμισαν από το πρόγραμμα.

Κλεινοντασ…