« Υποχρεώσεις και αλλαγές στα Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας & ετικέτες» ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ - ΣΕΧΒ Μέλος « Υποχρεώσεις και αλλαγές στα Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας & ετικέτες» SUSTCHEM ENGINEERING ΕΠΕ Αρετή Βουλωμένου Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ

Ισχύον Νομοθετικό πλαίσιο Ε.Κ. Οδηγία 67/548/ΕΟΚ (L196/67) «Ταξινόμηση, συσκευασία και επισήμανση επικινδύνων χημικών ουσιών Απόφαση Α.Χ.Σ. 378/94 (ΦΕΚ 705/Β/94) Οδηγίες 1999/45/ΕΚ (EE L200/99) & 2001/60/ΕΚ (EE L226/2001) «Ταξινόμηση, συσκευασία και επισήμανση επικινδύνων παρασκευασμάτων» Απόφαση Α.Χ.Σ. 265/2002 (ΦΕΚ 1214/Β/2002) Κανονισμός REACH (1907/2006)

Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας Από 1/6/2007: REACH: Άρθρο 31, 32, 33: απαιτήσεις για ΔΔΑ Annex II: guide to the compilation of safety data sheets

REACH, 57 (σελ. 17) …Επειδή το ισχύον δελτίο δεδομένων ασφαλείας χρησιμοποιείται ήδη ως μέσο επικοινωνίας στο πλαίσιο της αλυσίδας εφοδιασμού ουσιών και παρασκευασμάτων, είναι σκόπιμο να αναπτυχθεί περαιτέρω και να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος του συστήματος που θεσπίζει ο παρών κανονισμός…

Βασικά στοιχεία για ΔΔΑ Συντάσσονται σύμφωνα με τον οδηγό στο Παράρτημα ΙΙ του Κανονισμού REACH Παρέχονται από τον διαθέτη ουσιών, μειγμάτων και αντικειμένων στην αγορά Απευθύνονται κυρίως σε επαγγελματίες χρήστες

Περιεχόμενα ΔΔΑ 1. Στοιχεία ουσίας/παρασκευάσματος & εταιρίας 2. Προσδιορισμός επικινδυνότητας 3. Σύνθεση / πληροφορίες για τα συστατικά 4. Μέτρα πρώτων βοηθειών 5. Μέτρα για την καταπολέμηση της πυρκαγιάς 6. Μέτρα για την αντιμετώπιση τυχαίας έκλυσης 7. Χειρισμός και αποθήκευση 8. Έλεγχος της έκθεσης στο προϊόν / ατομική προστασία 9. Φυσικές και χημικές ιδιότητες 10. Σταθερότητα και αντιδρασιμότητα 11.Τοξικολογικές πληροφορίες 12. Οικολογικές πληροφορίες 13. Στοιχεία σχετικά με τη διάθεση 14. Πληροφορίες σχετικά με την μεταφορά 15. Πληροφορίες σχετικά με τις κανονιστικές διατάξεις 16. Άλλες πληροφορίες

Βασικές αλλαγές στα SDS από 1/6/2007 Αντιστροφή παραγράφων 2 & 3: • 2- Προσδιορισμός κινδύνων • 3 – Σύνθεση/πληροφορίες για τα συστατικά e-mail υπεύθυνου για το Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας

Βασικές αλλαγές μετά την καταχώρηση ουσιών <10 tn βάσει REACH Δήλωση Αριθμού Καταχώρησης – Registration number Επικαιροποίηση δεδομένων βάσει του 1907/2006/ΕΚ (Παράγραφος 9, 11 &12)

Βασικές αλλαγές μετά την καταχώρηση ουσιών > 10 tn βάσει REACH Το ΔΔΑ πρέπει να παρέχει πληροφορίες για όλες τις αναγνωρισμένες χρήσεις που είναι σχετικές με τον εν λόγω παραλήπτη. Exposure Scenarios Συνάφεια των παραγράφων του MSDS με τα αποτελέσματα της Μελέτης Χημικής Ασφαλείας (CSR)

Υποχρεώσεις MSDS - REACH (1) Αναφορά σε προτεινόμενες κοινές χρήσεις, όχι «αναγνωρισμένες χρήσεις» Ενημέρωση μη απαίτησης αριθμού καταχώρησης Εφόσον δεν υπάρχει αριθμός καταχώρησης, δεν απαιτείται η επισύναψη “Exposure Scenario(s)” 2. SDS για καταχωρισμένες ουσίες με ES (2010) « Identified Uses» Exposure scenario(s) Αριθμός καταχώρησης 3. SDS για ουσίες που έχουν προκαταχωρισθεί & καταχωρούνται 2013 ή 2018 ΜΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΦΑΚΕΛΟΥ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ! Αναφορά σε προτεινόμενες κοινές χρήσεις, όχι « Identified Uses » Επεξήγηση για ποιο λόγο δεν είναι ακόμη διαθέσιμος ο αριθμός καταχώρησης Δεν επισυνάπτονται ES

Αναφορά Αριθμού Καταχώρησης Όταν εμφανίζεται ο πλήρης αριθμός καταχώρησης μιας ουσίας στο Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας των DU της ουσίας / μείγματος: Πρακτικές δυσκολίες (αλλαγή προμηθευτή…) Προτεινόμενη λύση στο Άρθρο 39 = Αφαίρεση του τμήματος του αριθμού καταχώρησης που αναφέρεται σε κάθε καταχωρίζουν χωριστά (4 τελευταία ψηφία) ΑΠΟ ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΟΥΣ ΧΡΗΣΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΕΙΣ, δεδομένου ότι οι Αρμόδιες Αρχές θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στον πλήρη αριθμό καταχώρησης. Προμηθευτές / εισαγωγείς δίνουν τον ΠΛΗΡΗ ΑΡΙΘΜΟ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ

Μεταβατικές περίοδοι CLP REACH Α.Χ.Σ. 378/94 Κανονισμός 1272/2008 1 Ιουνίου 2015 1 Δεκεμβρίου 2010 ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ Ουσίες Μείγματα Για ουσίες: CLP: επισήμανση & συσκευασία SDS πρέπει να περιέχουν την υπάρχουσα ταξινόμηση και CLP Για μείγματα: EU-System: υποχρεωτικό CLP: προαιρετικό Για ουσίες & μείγματα: Α.Χ.Σ.378/94: υποχρεωτική Α.Χ.Σ.265/02:υποχρεωτική Καν.1272/2008: προαιρετική Μετά το τέλος της μεταβατικής περιόδου: Για ουσίες & μείγματα: CLP: υποχρεωτικό Υπάρχον σύστημα: Καταργείται

Βασικά χαρακτηριστικά των SDS Annex II (REACH): αλλαγές στη δομή & περιεχόμενο Ίδιες 16 ενότητες αλλά με νέες υποχρεωτικές υποπαραγράφους Καμία υποπαράγραφος δεν πρέπει να μένει κενή Πληροφορίες ταξινόμησης & επισήμανσης στην παράγραφο 2 Επιπλέον στοιχεία για την νομοθετική ρύθμιση στην παράγραφο 15 Διττό σύστημα ταξινόμησης μέχρι τη 1/6/2015 π.χ. Παράγραφος 2: DSD & CLP για ουσίες Προσδιορισμός επικίνδυνων ουσιών στην Παράγραφο 3 Αριθμοί καταχώρησης Επέκταση απαιτούμενου περιεχομένου Παράγραφος 9: περίπου 20 φυσικοχημικές ιδιότητες (πχ logKow) Παράγραφοι 11 & 12: πρόσθετα τοξικολογικά & οικοτοξικολογικά δεδομένα αντίστοιχα του μείγματος ή κάθε επικίνδυνης ουσίας χωριστά Δικαιολόγηση ελλιπών πληροφοριών Identified uses και Exposure Scenarios

SDS πρέπει να παρέχονται κατόπιν αιτήματος για μη επικίνδυνα μείγματα: 1. που περιέχουν >0,1% ουσία που έχει ταξινομηθεί ως: CMR κατ. 1Α, 1Β, 2 PBT, vPvB 2. ή όταν περιέχουν μία ουσία σε επιμέρους συγκέντρωση >= 1% w/w για μη αέρια μείγματα (>= 0,2% v/v για αέρια μείγματα): έχει ταξινομηθεί λόγω άλλων κινδύνων για την υγεία και το περιβάλλον προβλέπονται κοινοτικά όρια έκθεσης στο χώρο εργασίας

Αλληλεπίδραση REACH - CLP To REACH θα προκαλέσει την επαναταξινόμηση των ουσιών, άρα και των μειγμάτων, λόγω της αυξημένης γνώσης για τις επικίνδυνες ιδιότητες Το CLP θα προκαλέσει την επαναταξινόμηση κάποιων ουσιών λόγω αλλαγών στα «thresholds» ταξινόμησης ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΕ MSDS

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ? Προειδοποιητικές λέξεις (Κίνδυνος, Προσοχή) Δηλώσεις επικινδυνότητας Δηλώσεις προφύλαξης Εικονογράμματα κινδύνου The label will experience significant changes and will result in all labels needing to be modified to comply. The specific approach refers to where things are on the label as well as what is on the label. The result should be a more comprehensive label. As an example – the workplace label will no longer be performance oriented; they will now need to be standardized. The standardization will include: - Signal words- based on the GHS criteria Only two Signal words – Danger > Warning Caution will be dropped - Hazard statements - there is a complete list of accepted statements - Precautionary statements – the next revision of the GHS, due out this year, will include the standardized precautionary statements that will be required. - Pictograms – the pictograms will be changed to reflect the GHS pictograms. The good news is that most are not that different, the main change being in the red border. The largest difference will be found in the 3 new symbols. The environmental hazard label (tree and a fish), the silhouette (reflecting chronic health hazards) and then the exclamation point (reflecting acute hazards). You’ll recognize this from the WHMIS “other toxic effects” pictogram that they have used for awhile now. This presentation is a copyright of SiteHawk®

Παράδειγμα: Βήμα 1 - Συνταγή παρασκευάσματος

Παράδειγμα 1: Βήμα 2 - Ταξινόμηση παρασκευάσματος

Παράδειγμα 1: Βήμα 3 -Ταξινόμηση παρασκευάσματος CLP & 67/548/ΕΟΚ

ETHANOL (Index No. 603-002-00-5)   Highly flammable Risk phrases: Highly flammable. (R11) Safety phrases:Keep out of the reach of children. (S2)Keep container tightly closed. (S7)Keep away from sources of ignition - No smoking. (S16) UN 1170 200 ml +++++ Στοιχεία προμηθευτή + Τηλ. Κέντρου Δηλητηριάσεων

+++++ Στοιχεία προμηθευτή + Τηλ. Κέντρου Δηλητηριάσεων ETHANOL (Index No 603-002-00-5)   Danger Hazard statements: Highly flammable liquid and vapour. (H225) Precautionary statements: Keep away from heat/sparks/open flames/hot surfaces . - No smoking. (P210) Keep container tightly closed. (P233) Use explosion-proof electrical/ventilation/lighting/... equipment. (P241) IF ON SKIN (or hair): Remove / Take off immediately all contaminated clothing. Rinse skin with water/shower. (P303 + P361 + P353) In case of fire: Use ... for extinction. (P370 + P378) Store in a well-ventilated place. Keep cool. (P403 + P235) UN 1170 200 ml +++++ Στοιχεία προμηθευτή + Τηλ. Κέντρου Δηλητηριάσεων

Διαστάσεις ετικέτας

Labelling σε πολλαπλές συσκευασίες Η ετικέτα ADR τοποθετείται στην εξωτερική συσκευασία. Χρώμα ΚΙΝΔΥΝΟΣ! Πολύ εύφλεκτο υγρό και ατμός Μην τρώτε, μην πίνετε, μην καπνίζετε, όταν χρησιμοποιείτε αυτό το προϊόν. Πλένετε σχολαστικά μετά το χειρισμό Καλέστε το ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ ή ένα γιατρό.

Labelling σε πολλαπλές συσκευασίες Η ετικέτα ADR τοποθετείται στην εξωτερική συσκευασία. Χρώμα ΚΙΝΔΥΝΟΣ! Πολύ εύφλεκτο υγρό και ατμός Μην τρώτε, μην πίνετε, μην καπνίζετε, όταν χρησιμοποιείτε αυτό το προϊόν. Πλένετε σχολαστικά μετά το χειρισμό Καλέστε το ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ ή ένα γιατρό.

Labelling σε ενιαία συσκευασία Χρώμα UN1263 Χρώμα ΚΙΝΔΥΝΟΣ! Πολύ εύφλεκτο υγρό και ατμός . Μην τρώτε, μην πίνετε, μην καπνίζετε, όταν χρησιμοποιείτε αυτό το προϊόν. Πλένετε σχολαστικά μετά το χειρισμό Καλέστε το ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΩΝ ή ένα γιατρό.

Παραδείγματα C&L σε μείγματα

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1 Χρόνια τοξικότητα Μείγμα ταξινομείται Κατηγορία 1, “Χρόνιας τοξικότητας”, όταν: Σ(Chronic Category 1 x M) ≥ 25%

Μείγμα ταξινομείται Κατηγορία 2, “Χρόνιας τοξικότητας”, όταν: Σ(Chronic Category 1 x M x 10) + Σ(Chronic Category 2) ≥ 25%

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2 Οξεία τοξικότητα Μείγμα: • Συστατικό A 30% LD50 oral rat 50 mg/kg • Συστατικό B 40% LD50 oral rat 500 mg/kg • Συστατικό C 30% LD50 oral rat 100 mg/kg ATEmix calculation: Classification – Acute Oral Category 3!!!

Οξεία τοξικότητα Κριτήρια

Συμπέρασμα Να είστε προετοιμασμένοι Ενημέρωση Σχεδιασμός Εκπαίδευση, ανάπτυξη τεχνογνωσίας ή outsourcing Εκτέλεση CLP SDS Ετικέτες This presentation is a copyright of SiteHawk®

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! 32