Διδακτική Ξένης Γλώσσας Πλάνο Μαθήματος

Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών - ΑΠΣ Σκοπός της διδασκαλίας του µαθήµατος των ξένων γλωσσών Ανάπτυξη της γλωσσικής ικανότητας των µαθητών ώστε να µπορούν να επικοινωνούν σε διαφορετικά γλωσσικά και πολιτισµικά περιβάλλοντα. Προάγονται οι έννοιες του εγγραµµατισµού, της πολυγλωσσίας και της πολυπολιτισµικότητας ως βασικοί άξονες γνωστικών και κοινωνικών δεξιοτήτων των µαθητών. Ανάπτυξη της δεξιότητας του µαθητή να ανταποκρίνεται σε πραγµατικές συνθήκες επικοινωνίας προβλέψιµες ή απρόβλεπτες χρησιµοποιώντας γλωσσικές, παραγλωσσικές ή και εξωγλωσσικές επιλογές.

ΑΠΣ και Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδων - ΔΕΠΠΣ κατάκτηση στάσεων ζωής και συµπεριφορών σε µια µεταβαλλόµενη, πολύγλωσση και πολυπολιτισµική κοινωνία [vs κατακερματισμένη γνώση] συµµετοχική μάθηση µε συγκεκριµένους στόχους για την εκτέλεση προγραµµάτων δράσης στο σχολικό και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον και µε την εµπλοκή πολλών γνωστικών αντικειµένων, στο πλαίσιο της διεπιστηµονικής και διαθεµατικής προσέγγισης.

ΑΠΣ και ΔΕΠΠΣ - Δεξιότητες Στόχος, να αναπτυχθούν: Αποδεκτικές δεξιότητες που εξυπηρετούν την πρόσληψη µηνυµάτων μέσω κειµένων γραπτού και προφορικού λόγου. Παραγωγικές δεξιότητες που εξυπηρετούν τη µετάδοση µηνυµάτων σε σύντοµα ή και εκτενέστερα κείµενα γραπτού και προφορικού λόγου. Δεξιότητες συνδιαλλαγής που εξυπηρετούν την άµεση ανταλλαγή µηνυµάτων µεταξύ δύο ή περισσοτέρων ατόµων. Στρατηγικές επικοινωνίας - επίτευξη επικοινωνιακών στόχων. Η ικανότητα αναγνώρισης κάποιων σηµασιολογικών-πραγµατολογικών διαφορών και οµοιοτήτων σε ορισµένες περιστάσεις χρήσης της ξένης και της µητρικής γλώσσας. Δεξιότητες παράλληλης χρήσης της ξένης και µητρικής γλώσσας καθώς και µεταφορά µηνυµάτων από τη µία γλώσσα στην άλλη, µε τρόπο κατάλληλο για συγκεκριµένες επικοινωνιακές περιστάσεις. Η διαθεµατική προσέγγιση θα προσφέρει αυθεντικές επικοινωνιακές καταστάσεις τέτοιες όπου η παράλληλη χρήση των γλωσσών θα γίνεται µε αβίαστο και φυσικό τρόπο

Πλάνο Μαθήματος Το πλάνο μαθήματος λειτουργεί ως πυξίδα και περιλαμβάνει συνοπτικό σχεδιασμό της διδασκαλίας, όπως: στόχους, πορεία διδασκαλίας με τα καίρια σημεία για σχολιασμό, ερωτήσεις παρώθησης, διάφορες ασκήσεις προέκτασης και εμπέδωσης με παραγωγή λόγου, προφορικού και γραπτού, κύρια σημεία για την ανακεφαλαίωση, ενδεικτικές δραστηριότητες, πρόσθετο εποπτικό υλικό και αξιοποίηση της τεχνολογίας (CD-ROM κ.ά.), αν υπάρχει.

Ερωτήσεις… Σε ποιους θα διδάξω; [ηλικία, επίπεδο] Σε πόση ώρα; [συνολικά και ανά δραστηριότητα] Τι θα διδάξω; Πώς θα το διδάξω; [Διδακτική μεθοδολογία] Τι εποπτικά μέσα χρειάζομαι; Πώς θα εμπλέξω τους μαθητές; [ατομικά, ομαδοσυνεργατικά κλπ] Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της διδασκαλίας;

χρειάζεται λοιπόν να λάβουμε υπόψη… Το Ωρολόγιο Πρόγραμμα [Ω.Π.] Το επίπεδο των μαθητών [Α1/2,Β1/2,Γ1/2] Την ηλικία των μαθητών Τα στυλ μάθησης Τον χρόνο που θα χρειαστούμε για να ολοκληρώσουμε την ενότητα Τα βιβλία, εργαλεία και εποπτικά μέσα Τη μεθοδολογία και την οργάνωση της τάξης [αυτόνομη ή/και συνεργατική εργασία κλπ.]

Στόχοι ΓΕΝΙΚΟΙ Γνωστικοί - Οικοδόµηση δεξιοτήτων και ανάπτυξη κριτική και δηµιουργικής σκέψης. Διδακτικοί - Στήριξη διδασκαλίας Μαθησιακοί - Στήριξη µάθησης Αξιακοί - Ανάπτυξη αξιών, στάσεων και κοσµοαντίληψης ΕΙΔΙΚΟΙ Συµβατότητα του μαθήματος µε το ΑΠΣ Γνωσιακό Περιεχόµενο του Κειµένου μαθήματος [αξιόλογη και ουσιαστική γνώση] Κειµενογλωσσολογικές Προδιαγραφές μαθήματος Μαθησιακές διαδικασίες που ενεργοποιεί το μάθημα Σύνδεση με εμπειρίες και ενδιαφέροντα μαθητών

Παραδοσιακό μοντέλο - PPP Δασκαλοκεντρικό – Ελεγχόμενο – Πλαισιωμένο – Σειριακό – Αναλυτικό Presentation – Παρουσίαση και step-by-step ανάλυση της συγκεκριμένης θεματικής περιοχής [εστίαση σε δομή, λειτουργία γλώσσας, λεξιλόγιο ή/και γραμματική] Practice – Εξάσκηση μαθητών στα επιμέρους γλωσσικά στοιχεία της θεματικής περιοχής που διδάχτηκε στο 1ο στάδιο με προφορικές/γραπτές ασκήσεις Production – Πιο ελεύθερη παραγωγή λόγου από τους μαθητές μέσω συζήτησης, παιχνίδια ρόλων και άλλων δραστηριοτήτων Αναγωγική διαδικασία: από το ειδικό στο γενικό

PPP - Παράδειγμα Στόχος μαθήματος: Η χρήση του Αορίστου Χρόνου στα Αγγλικά Presentation – επιλογή κειμένου ή ακουστικού μηνύματος με τους χρόνους του Αόριστου [Past Tenses] – ανάλυση των χρόνων [Simple, Continious, Perfect, Perfect Continious] και των χρήσεών τους Practise – οι μαθητές κάνουν εξάσκηση των χρόνων μέσω μεμονομένων και στοχευμένων δραστηριοτήτων Production – οι μαθητές παράγουν λόγο κάνοντας χρήση των χρόνων του Αόριστου

Task-based Learning [TBL] Δραστηριότητα κατά την οποία ο μαθητής χρησιμοποιεί τη γλώσσα-στόχο για έναν επικοινωνιακό σκοπό ώστε να παραχθεί κάποιο αποτέλεσμα σχετίζεται άμεσα με τις εμπειρίες, ενδιαφέροντα και το κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον των μαθητών ενισχύει την αυτονομία, την αυτενέργεια και τη φαντασία παράγει γνωστικές δεξιότητες συνδέει νέες πληροφορίες με προϋπάρχουσες δίνει έμφαση στο επικοινωνιακό αποτέλεσμα

Είδη tasks Λίστα πληροφοριών που αντλούνται από πηγή/ές πληροφόρησης => παραγωγή λίστας ή εννοιολογικού χάρτη Ταξινόμηση, κατηγοριοποίηση, κατάταξη => κατανομή πληροφορίας βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων Σύγκριση και αντιπαράθεση => εύρεση ομοιοτήτων/διαφορών Επίλυση προβλήματος [problem-solving] => ανάλυση κατάστασης – συλλογισμός – λήψη απόφασης Διαπροσωπική επικοινωνία => αφήγηση, περιγραφή εμπειριών, εξήγηση συμπεριφοράς κλπ. Δημιουργικές/διαθεματικές δραστηριότητες => projects με τελικό αποδέκτη το ευρύτερο κοινό [σχολείο, κοινωνία]

Εννοιολογικός Χάρτης

TBL: 3 στάδια… μαθητοκεντρικό – συνθετικό – αυθεντικό – συνεργατικό – μη σειριακό Pre-task – Εισαγωγή στο θέμα της δραστηριότητας Task cycle – Προγραμματισμός δραστηριότητας και αναφορά αποτελεσμάτων [μπορεί να αποτελείται από 1 ή περισσότερες δραστηριότητες] Language focus – Γλωσσική ανάλυση και εξάσκηση - Ανατροφοδότηση Επαγωγική διαδικασία: από το γενικό στο ειδικό

TBL: Παράδειγμα… “The Lady of Shalott” …πάντα το πρώτο βήμα είναι να ορίσουμε τα δεδομένα της τάξης μας Level of Students: Advanced Age groups: Teenagers and adults Class: Senior High School, University Time allotted: 60mins Materials to be used: “The Lady of Shalott” poem, CD with “The Lady of Shalott” song, pictures of paintings, selected stanzas from Greek folk poems for an intercultural approach Class organization: individual, pair and group work Methods to be used: inductive/ task-based learning Overall theme of topic planned: Approaching an English legend via poetry, music and fine art Overall teaching aims: to improve student’s cognitive and language skills via the use of authentic materials to involve students in pair/group work Overall learning objectives: to affiliate students with the English culture using a popular English legend to encourage students search for similarities and differences between English and Greek poems and music, increasing their intercultural awareness

1) Pre-task [10mins] Ανοιχτός χώρος Ταξίδι Προορισμός Ετοιμότητα Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν και να συγκρίνουν τους πίνακες στη γλώσσα στόχο, χωρίς ακόμη να γνωρίζουν την υπόθεση Ανοιχτός χώρος Ταξίδι Προορισμός Ετοιμότητα Ηρεμία

Παγίδευση Μπέρδεμα Απομόνωση Αίσθηση εγκλωβισμού Κλειστός χώρος

Δυναμισμός Θηλυκότητα Μυστήριο Εγκλωβισμός ..Παράθυρο Σύμβολα

Απομόνωση Ονειροπόληση Εργασία Κλειστός vs ανοιχτός χώρος Σκοτάδι - Φώς Σύμβολα

Προετοιμασία καθηγητή The Lady of Shalott is a magical being who lives alone on an island upstream from King Arthur's Camelot. Her business is to look at the world outside her castle window in a mirror, and to weave what she sees into a tapestry. She is forbidden by the magic to look at the outside world directly. One day, she sees the reflection of Sir Lancelot riding alone. Although she knows that it is forbidden, she looks out the window at him and the curse fells on her. The mirror breaks and flies away. The lady leaves her castle, gets into the boat, writes her name on it, sets it adrift, and sings her death song as she drifts down the river to Camelot. Lancelot prays that God will have mercy on her soul.

Πιθανός συμβολισμός… Θέαση του κόσμου μέσα από κάτοπτρο [βλ. και το Σπήλαιο του Πλάτωνα] => εγκλωβισμός της ύλης-εγωισμός => η ψυχή στο σκοτάδι, αδυνατεί να δει την αλήθεια => έρωτας => λύτρωση => σπάσιμο δεσμών => φυγή από το σκοτάδι του πύργου/εαυτού => ταξίδι στο φως => συμβολικός θάνατος του εγώ => καινούρια αρχή

2) Task Cycle – Task 1 [10mins] The students listen to L. McKennith’s song, looking for the missing words. Some task questions are: Which missing words were you able to find? Who is the woman in the picture? What has happened to her?

2) Task Cycle – Task 2 [15mins] Students in pairs or groups skim the poem, trying to understand the storyline. Each group writes down a short story outline. A more in-depth discussion on the story starts. Students in pairs are asked to underline with green pen the lines that describe the scenery and with red pen the lines that narrate the story in every verse. The teacher can also encourage students to scan the text in order to find clues of the four seasons. It will be revealed to them that the narration starts in spring [3: Willows whiten, aspens quiver/Little breezes dusk and shiver], then comes summer [11. He rode between the barley sheaves], autumn [17: In the stormy east-wind straining] and finally winter [21: Lying, robed in snowy white] which is also a metaphor of a human’s life circle. Students are shown all pictures and are asked to identify the stanzas that describe them and put pictures in the correct chronological order.

2) Task Cycle – Intercultural Approach Tasks [10-15mins] At this point, students are fully aware of the plot and can now find similarities and/or differences between the poem and the Greek literature. They can be handed out a sheet with various verses from Greek poems such as the cretan medieval romance “Ερωτόκριτος”: στ: 517-520, “Ήρθεν λαός αρίφνητος, εγέμισεν ο φόρος/στο ύστερον ο Ρωτόκριτος ήσωσεν ασπροφόρος σ’ένα φαρίν ολόμαυρο, το’να του πόδι είν’άσπρο/ και μέσα σ’όλους ήλαμπεν οσάν της μέρας τα’άστρο”, where students can compare the description of Ερωτόκριτος to Sir Lancelot

2) Task Cycle – Intercultural Approach Tsks [10-15mins] Moreover, the teacher can ask students to look closely at painting No.3 and say if they can think of any Greek heroine who spent a large part of her life weaving and waiting for someone, and they will surely come up with Penelope. Students can be also asked to find linguistic and cultural differences between the word “fairy” [6: having two possible interpretations in this context] and its Greek equivalent “νεράιδα” in terms of word origins: “fairy” stems from “fair” which means “blond”, “beautiful” and “righteous” and fairies in all cultures are beautiful, fair-complexioned and righteous beings, while “νεράιδα” stems from “νερό” and are considered to be dwelling in rivers and lakes [even though the Greek mythology has different names for fairies dwelling in trees, caves or waters]. Again, there is another similarity as the Lady of Shalott dies on a river-boat.

3) Language Focus – focus on language [10mins] The teacher encourages students to guess the remaining missing words via the help of rhyming when the missing word is the last on the line or by giving them some semantic/grammatical clues [e.g. 1: “To many-towered Camelot” Camelot is a castle, and castles have many t****s]. Now, students can scan the text for specific word groups such as plants and trees [lily, willow, aspen, barley, rye] and for words used metaphorically [e.g.1: “fields of barley and of rye,/That clothe the world and meet the sky”], that also enhance their narrative writing skills. They create lists of these words To achieve a more in-depth linguistic analysis, students can be asked to underline with blue pen the archaic English words and try to guess their modern English equivalents [e.g. 8: “weaveth” = weaves, “hath” = has].

3) Language Focus – focus on grammar [5mins] In this task, students are asked to identify the tenses in the poem. They will come up with two prevailing tenses, the Simple Past and Simple Present. The next question is why the Simple Present is used in a story. Then, the teacher introduces the Historic Present Tense. Verbs in the "historic present" describe something that happened in the past, when the facts are listed as a summary, providing a sense of urgency.

Intercultural Approach – Discussion Students are asked to comment on a statement made by Loreena: “I found myself drawn into a rich, ancient tapestry of sounds and rhythms and stories. I discovered myths and traditions that resemble one another from far corners of the globe, people who share traits and yet are distinctive” and “we are a culmination of our collective histories and there should be more to bind us together than tear us apart”. What is McKennitt’s opinion regarding world cultures? How does she justify this? Do you agree or disagree with her statement?

Homework... Inspired by the legend, students are encouraged to narrate the whole story of the Lady of Shalott in a well-structured essay, or to write a comparison and contrast essay of Tennyson’s poem and a Greek one as their homework. For the very advanced, “The symbolism of the legend”

Συμπεράσματα… στοχεύουμε στη σωστή μάθηση της γλώσσας, αλλά και στη προώθηση αξιών, κουλτούρας και γνώσης μέσω ψυχαγωγίας και αυθεντικής χρήσης της γλώσσας-στόχου επικοινωνιακή διδακτική μεθοδολογία με έμφαση στη λειτουργική χρήση της γλώσσας και στη συμμετοχή του μαθητή παιδοκεντρικές τεχνικές (συνερευνητική, ομαδοσυνεργατική, σχέδια εργασίας/ project) με τις οποίες οι μαθητές μαθαίνουν συμμετέχοντας και αξιοποιούν μεταγλωσσικές και μεταγνωστικές δεξιότητες παρατηρώντας και αποκωδικοποιώντας εικόνες, σκίτσα, μηνύματα (λεκτικά και οπτικά) οι μαθητές αποκτούν την εικόνα του συστήματος της γλώσσας, συνειδητοποιούν και διαμορφώνουν τη γλωσσική και πολιτισμική τους ταυτότητα