ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΑΞΗΣ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ

Οι κανόνες στο νηπιαγωγείο Γιατί είναι αναγκαίοι; Σε μία σχολική τάξη, κρίνεται αναγκαία η καθιέρωση κανόνων & διαδικασιών, οι οποίες περιγράφουν τις αναμενόμενες μορφές συμπεριφοράς: Οι κανόνες οδηγούν σε σταθερότητα και ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας του παιδιού στο περιβάλλον της τάξης. Κάνει τα παιδιά να αισθάνονται σιγουριά γιατί καλύπτει την ανάγκη τους για όρια Κάνει τα παιδιά να αισθάνονται ισότιμα παρά τις άλλες διαφορές τους, λόγω του ότι υπόκεινται όλοι, χωρίς εξαιρέσεις στο ίδιο σύστημα κανόνων.

Οι κανόνες στο νηπιαγωγείο Γιατί είναι αναγκαίοι; Δημιουργεί δημοκρατικό κλίμα και την αίσθηση του δικαίου στα παιδιά, όταν καθορίζονται εξ’ αρχής τα πλαίσια της συμπεριφοράς Διευκολύνεται η εκπαιδευτική διαδικασία και διαφυλάσσεται η αποτελεσματικότητά της «Είναι σημαντικό η ύπαρξη κανόνων στη σχολική τάξη, καθώς βοηθά το κάθε παιδί ξεχωριστά να δομήσει την προσωπικότητά του και να γίνει μεγαλώνοντας υπεύθυνο και αυτόνομο».

Οι κανόνες στο νηπιαγωγείο «Εάν θέλουμε να λειτουργήσουν οι κανόνες σε μία σχολική τάξη, θα πρέπει να αναρωτηθούμε στο πως πρέπει να διαμορφωθούν και από ποιους , ώστε να είναι κατανοητοί από τα παιδιά και για να έχουν τη δυνατότητα να εφαρμοστούν από τα ίδια».

Οι κανόνες στο νηπιαγωγείο Η απάντηση είναι… «Πως είναι προτιμότερο να διαμορφώνονται από τα ίδια τα παιδιά με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού και όχι να διαμορφώνονται μονομερώς από τον εκπαιδευτικό».

Οι κανόνες στο νηπιαγωγείο Η φοίτηση στο νηπιαγωγείο είναι το «πρώτο σχολείο» που περιλαμβάνει άμεσα & έμμεσα την τήρηση ποικίλων κανόνων και δεσμεύσεων, οι οποίοι οριοθετούν τη συμπεριφορά των νηπίων και συμβάλλουν γενικότερα στην εύρυθμη λειτουργία της τάξης. Το σύνολο των κανόνων που προβλέπεται, τίθεται όχι μόνο από τις πρώτες ημέρες, αλλά καθ’ολη τη διάρκεια του έτους μέσα από τη δράση των νηπίων σε διάφορες καταστάσεις. Ωστόσο, τα νήπια μέσα από την καθημερινή πρακτική υιοθετούν κανόνες και μαθαίνουν κανόνες που σχετίζονται με συγκεκριμένες ρουτίνες (π.χ. την ώρα του φαγητού).

Σχέδιο Δράσης: Οι κανόνες ΣΚΟΠΟΣ Τα νήπια να αποκτήσουν υπευθυνότητα και σεβασμό στους κανόνες της σχολικής ζωής Ειδικοί στόχοι Ενθαρρύνει την ανάπτυξη της προσωπικότητας των νηπίων και των εκπαιδευτικών Δημιουργεί ένα υγιές σχολικό και μαθησιακό περιβάλλον

Σχέδιο δράσης: Οι κανόνες Οριοθετούν τη συμπεριφορά τους Αποκτούν αυτονομία Επιλύουν προβλήματα & συγκρούσεις

Η θέσπιση των κανόνων Μεθοδολογία-Στρατηγικές: Συζήτηση Χρήση εποπτικών μέσων Χρήση εκφραστικών μέσων, όπως παραμύθια, ζωγραφική, δραματοποίηση Χρήση των Τ.Π.Ε.

Οι κανόνες Ξεκινώντας…. Η θέσπιση των κανόνων μαζί με τα παιδιά αφορούσαν: Την κίνηση στους χώρους (παρεούλα, γωνιές) Τη χρήση των υλικών Την αλληλεπίδραση με τους συνομήλικους

Οι κανόνες Στην αρχή της χρονιάς, τα παιδιά με τη χρήση συμβολικών εικόνων και εικονογραφημένων κανόνων και μέσα από συζητήσεις, ήρθαν σε επαφή με τους κανόνες που αναφέρονται στην ασφάλειά τους, ώστε να μάθουν να εντοπίζουν κινδύνους και να τους αποφεύγουν προς αποφυγή ατυχημάτων, είτε μέσα στην τάξη, είτε στο διάλειμμα.

Οι κανόνες: Κίνηση στους χώρους Αναφέρονται στις αποδεκτές συμπεριφορές που πρέπει να ακολουθούν σε συγκεκριμένους χώρους μέσα στην τάξη (παρεούλα, τραπεζάκια εργασίας, κουκλόσπιτο, διάλειμμα). Παρεουλα- « Η γωνιά της συζήτησης» Οι κανόνες που διαμορφώθηκαν ήταν οι εξής: Δε μιλάμε όλοι μαζί Ακούμε προσεχτικά το συμμαθητή μας και δεν τον διακόπτουμε, όταν μιλάει Είμαστε καθιστοί Σηκώνουμε το χέρι μας όταν θέλουμε να μιλήσουμε Με τη χρήση του Η/Υ βρήκαν εικόνες που αναφέρονται στη συμπεριφορά τους στην παρεούλα και αναρτήθηκαν στον πίνακα της τάξης.

Κίνηση στους χώρους Στα τραπεζάκια εργασίας: Παίζουμε με τα puzzles Ζωγραφίζουμε & παίζουμε με την πλαστελίνη Κάνουμε κατασκευές Κάνουμε εργασίες Τα παιδιά μετά την επίδειξη των υλικών και των παιχνιδιών από τις εκπαιδευτικούς, αποφάσισαν ποια παιχνίδια ή ποιες δραστηριότητες θα ήταν καλύτερο να πραγματοποιούνται στα τραπεζάκια εργασίας.

Κίνηση στους χώρους Κουκλόσπιτο Αναρτήσαμε μαζί με τα παιδιά ταμπέλες με εικόνες που δείχνουν πόσα νήπια επιτρέπεται να παίζουν σε κάθε γωνιά. Συζητήσαμε με τα παιδιά τους λόγους για τους οποίους δε μπορούν να παίζουν παραπάνω παιδιά. «Δραματοποιήσαμε τον κανόνα»

Κανόνες : Χρήση των υλικών Παρουσιάσαμε τα υλικά της τάξης και συζητήσαμε για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Παίξαμε με τα υλικά, δοκιμάζοντας τα νήπια τη σωστή και τη λανθασμένη χρήση τους και μετά αποφάσισαν να ακολουθήσουν το σωστό τρόπο χρήσης τους. «Αντιστρέψαμε» τον κανόνα «Συμμαζεύουμε τα παιχνίδια» με στόχο τα παιδιά να ευαισθητοποιηθούν σχετικά με την ευκοσμία της τάξης.

Κανόνες: Χρήση των υλικών Βιβλία Οι κανόνες που αναφέρονται στη δανειστική βιβλιοθήκη εισήχθησαν αργότερα. Υπεγράφη συμβόλαιο δέσμευσης ως προς την τήρηση των κανόνων που διέπουν την ορθολογική χρήση των βιβλίων στο νηπιαγωγείο και στο σπίτι. Δημιουργήθηκε φάκελος με εικονογραφημένες εικόνες με λεζάντες που έψαξαν τα παιδιά στο internet με θέμα τη σωστή χρήση των βιβλίων και τοποθετήθηκε στη βιβλιοθήκη της τάξης.

Κανόνες: Αλληλεπίδραση με συνομηλίκους Η κοινή δράση με τα άλλα παιδιά οδήγησε σταδιακά στην ανάγκη της οργάνωσης κανόνων που αφορούν τις μεταξύ τους σχέσεις. Οι κανόνες που αναφέρονται στην αλληλεπίδραση με τους συνομήλικους δεν ήταν στατικοί άλλα εμπλουτίζονταν καθ΄ολη τη διάρκεια της χρονιάς μέσα από καταστάσεις που προέκυπταν.

Κανόνες : Αλληλεπίδραση με συνομηλίκους Μέσα από το παιχνίδι ρόλων τα παιδιά επιβραβεύουν ή αποδοκιμάζουν αποδεκτές ή μη συμπεριφορές που πρέπει να ακολουθούν στις μεταξύ τους σχέσεις ( όχι στη χρήση βίας, χρήση σωστού λεξιλογίου κ.α) Μέσα από την ανάγνωση και τη δραματοποίηση σχετικών παραμυθιών με τη συμπεριφορά βοηθηθήκαν στο να ακολουθήσουν ‘’αποδεκτούς ‘’ κανόνες.

Τήρηση και εφαρμογή των κανόνων Οι κανόνες και οι όροι, αφού συζητήθηκαν στη συνέχεια καταγράφθηκαν. Δημιουργήθηκε συμβόλαιο δέσμευσης με υπογραφές των παιδιών και των εκπαιδευτικών για την τήρηση των κανόνων. Συζητήσαμε και δεχθήκαμε προτάσεις των παιδιών για ‘’είδη τιμωρίας’’ Τα παιδιά έπαιρναν το ρόλο του «κριτή» όταν κάποιος παρενέβαινε τους κανόνες , ενθαρρυμένα να δίνουν έμφαση στη συμπεριφορά και όχι στο άτομο. Έτσι θεωρούσαν το πρόβλημα ως κοινό.

Αποτελέσματα Μέσα από τις συζητήσεις τα παιδιά εξάγουν συμπεράσματα ως προς την επιθυμητή συμπεριφορά. Σταδιακά τα ίδια τα παιδιά επικαλούταν τους σχολικούς κανόνες είτε για να διευθετήσουν τις μεταξύ τους συγκρούσεις , είτε για να κερδίσουν αυτό που θέλουν, εκφράζοντας το «αίσθημα δικαίου» που έχουν μέσα τους.

Αποτελέσματα Οι κανόνες είναι από ένα χρονικό σημείο και πέρα προϊόν κοινής απόφασης των νηπίων και προέρχονταν από προσωπικές προσπάθειες για τάξη και ηρεμία. Η φράση-κλειδί «Μάντεψε τι λέει ο κανόνας», λειτούργησε εποικοδομητικά , καθώς τα παιδιά ανακαλούσαν τους κανόνες που οι ίδιοι είχαν δημιουργήσει . Καλλιεργήθηκε ένα κλίμα αμοιβαιότητας και ειλικρίνειας. Με τη χρήση των κανόνων καλλιεργήθηκε η ικανότητα των παιδιών να επιλύουν προβλήματα, δίνοντας εναλλακτικές λύσεις σε καταστάσεις που προέκυπταν.

Διατύπωση των κανόνων Οι κανόνες πρέπει να χαρακτηρίζονται από σαφήνεια, να είναι κατανοητοί στην παρουσίαση και να διαθέτουν ποικιλία ως προς την πορεία διαπραγμάτευσης τους (συζήτηση, δραματοποίηση) και ως προς τη χρήση διδακτικών μέσων( αποκρυπτογράφηση συμβόλων). Σκοπός είναι να κατανοήσουν τα παιδιά τη σημασία της επικοινωνίας και της συνέπειας ως προς τους στόχους και τα οφέλη που προκύπτουν από την τήρησή τους.

Συνοψίζοντας…… «Η ζωή τόσο στο νηπιαγωγείο, όσο και στην ευρύτερη κοινωνία διέπεται από κανόνες. Η ευαισθητοποίηση των παιδιών να ορίζουν και να τηρούν κανόνες μέσα σε μία ομάδα και σε ένα περιβάλλον αποτελεί σημαντικό εφόδιο για τη μετέπειτα σχολική και κοινωνική τους πορεία».

Οι νηπιαγωγοί Τσιμπονίδου Μελίνα Τσαμπούλη Πετρούλα Εμμανουήλ Τασούλα