Εισαγωγή: Νέες Τεχνολογίες στα Μουσεία Εισαγωγή: Νέες Τεχνολογίες στα Μουσεία Μαρία Οικονόμου m.economou@aegean.gr & m_economou@yahoo.com

Υπολογιστές στα Μουσεία: Μερικά πεδία εφαρμογών Διαχείριση / Διοίκηση (μισθοδοσία, πωλητήριο, σύστημα εισιτηρίων, κλπ) Επικοινωνία (μεταξύ του προσωπικού, εκτός μουσείου) Βάσεις δεδομένων για διαχείριση συλλογών Σταθμοί πολυμέσων για παρουσίαση κι ερμηνεία σε εκθέσεις Ιστοσελίδες (πληροφορίες για τους επισκέπτες, για τις συλλογές, πρόσβαση στη βάση δεδομένων, κλπ) Εκδόσεις (σε χαρτί, ηλεκτρονικές) Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Υπολογιστές στα Μουσεία: Νέα πεδία εφαρμογών Όλο και περισσότερο, χρήση της πληροφορικής για την κατασκευή ‘εμπειριών’ Εικονική πραγματικότητα Τρισδιάστατα περιβάλλοντα που αναπαραστούν άλλους κόσμους Συσκευές χειρός Διάδραση στην αίθουσα μουσείου με εικονικούς επισκέπτες στο Διαδίκτυο ... Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Υπολογιστές στα Μουσεία: Σύντομη Ιστορική Ανασκόπηση Τέλη ’60 - υπολογιστές mainframe, υψηλό κόστος, μεγάλοι κι εθνικοί οργανισμοί (Σμιθσόνιαν, Museums Computer Group - MCN, Information Retrieval Group of the Museums Association - IRGMA) Δεκαετία ’70 - αυξημένη δημόσια ευθύνη, βασικές πληροφορίες για ΟΛΑ τα αντικείμενα, mini υπολογιστές, εφαρμογές κατά παραγγελία, επέκταση (Νational Inventory Programme NIP - Καναδάς, Inventaire Général IG - Γαλλία) Δεκαετία ’80 - όλα τα μεγέθη και είδη μουσείων, δίκτυα, χρήση εμπορικών εφαρμογών Δεκαετία ’90 - πολυμέσα, διαδραστικότητα, Διαδίκτυο ... Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Τεκμηρίωση & Υπολογιστές στα Μουσεία: Σημαντικοί Οργανισμοί ICOM - Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων CIDOC - Διεθνής Επιτροπή Τεκμηρίωσης (υπο-επιτροπές για πρότυπα δεδομένων (data standards), ορολογία, πολυμέσα, κλπ) MDA - Museum Documentation Association, UK MCN - Museums Computer Network, USA Getty Arts Information Program, USA CHIN - Canadian Heritage Information Network Ελλάδα: Μουσείο Μπενάκη, Ινστιτούτο Υπολογιστών Πανεπιστημίου Κρήτης, Υπουργείο Πολιτισμού Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Υπολογιστές στη Διαχείριση Μουσειακών Συλλογών Η διαχείριση των συλλογών περιλαμβάνει: απόκτηση / μετακίνηση αντικειμένων ταύτιση αντικειμένων, έρευνα διαχείριση δανείων, περιοδικών εκθέσεων έλεγχο μετακινήσεων και αρχεία για τη θέση των αντικειμένων ασφάλεια των συλλογών συντήρηση των συλλογών (π.χ. υγρασία, θερμοκρασία) τεκμηρίωση (συνήθως σχετίζεται με όλα τα προηγούμενα) Οι υπολογιστές χρησιμοποιούνται για όλα αυτά Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Πλεονεκτήματα ηλεκτρονικών συστημάτων τεκμηρίωσης δυνατότητα πολύπλοκης σύνδεσης πληροφοριών αποφυγή επαναλήψεων / κόπου (π.χ. σχεσιακές βάσεις δεδομένων) γρήγορη κι εύκολη ανάκτηση πληροφοριών δυνατότητα για σύνθετες/ συνδυαστικές αναζητήσεις ικανότητα επεξεργασίας της πληροφορίας με διαφορετικούς τρόπους δημιουργία διαφορετικών παραγώγων (π.χ. επεξηγηματική πινακίδα, φυλλάδιο, σελίδα στο Διαδίκτυο) Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Μερικά ακόμα πλεονεκτήματα Ευκολία ενημέρωσης αρχείου, προσθήκης νέων πληροφοριών Ασφάλεια (έλεγχος πρόσβασης, αντίγραφα) Ευκολότερη προώθηση πρότυπης ορολογίας κι ολοκλήρωσης της καταγραφής Δυνατότητα μεταφοράς σε άλλα συστήματα Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Πολυμεσικές βάσεις δεδομένων Μπορούν να καταγράψουν σημαντικές πληροφορίες για τα αντικείμενα (π.χ. φωτογραφίες πινάκων, ήχους μουσικών οργάνων) Οι εικόνες βοηθούν στην ταύτιση (thumbnail images) Εικόνες/ήχοι μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν για εκπαιδευτικά προγράμματα, δημοσιεύσεις, ιστιοσελίδες, κλπ … αλλά ... Απαιτούν ειδικές γνώσεις ακριβό εξοπλισμό πολύ αποθηκευτικό χώρο περισσότερο χρόνο Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Μειονεκτήματα ηλεκτρονικών συστημάτων τεκμηρίωσης υψηλό κόστος ανάγκη εξοικίωσης / εκπαίδευσης εισαγωγή δεδομένων - συνήθως χρονοβόρα μικρός κύκλος ζωής μηχανημάτων και λογισμικού εξάρτηση από εταιρίες/επαγγελματίες πληροφορικής ανάπτυξη ελεγχόμενη από την αγορά, όχι τα μουσεία ευκολία σβησίματος/καταστροφής χρόνων δουλειάς Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Από Leonard Will "Thesaurus principles and practice" Έλεγχος της ορολογίας Η χρήση ορολογίας και γενικώς αποδεκτών κανόνων στην τεκμηρίωση μουσειακών συλλογών επιτρέπει: πλήρη ανάκτηση πληροφοριών συνεπή αρχεία που δίνουν αξιόπιστες απαντήσεις πετυχημένη επικοινωνία με άλλα μουσεία και μελετητές καταγραφή των ιεραρχικών σχέσεων και των σχετικών όρων Από Leonard Will "Thesaurus principles and practice" Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Νέες Τεχνολογίες & Διαχείριση στα Μουσεία Εφαρμογές πληροφορικής μπορούν να συνεισφέρουν στις ακόλουθες διοικητικές δραστηριότητες: διαχείριση πληρωμών προσωπικού οργάνωση οικονομικών για εκθέσεις, εκδόσεις, δραστηριότητες, κλπ. διαχείριση κτιρίων διαχείριση λογαριασμών πωλητηρίου διαχείριση έρευνας, κρατικών επιχορηγήσεων, δωρεών, εισητηρίων, άλλων πηγών εισοδήματος επίβλεψη αριθμού επισκεπτών Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Βιβλιογραφία Fahy, A. 1995. Collections Management. London: Routledge. [όχι στη Βιβλ] Holm, S. A. 1991. Facts and Artefacts: How to Document a Museum Collection. Cambridge: Museum Documentation Association. [όχι στη Βιβλ] Keene, S. 1998. Digital Collections: Museums and the Information Age. Oxford: Butterworth-Heinemann. [SAMOS , Call. No.: 069.50285 KEE 087057] Orna, E. and Pettitt, C. 1998. Information Management in Museums. Aldershot: Gower Publishing. [όχι στη Βιβλ] Perkins, J. (ed.) 1994. Planning for Museum Automation. Pittsburgh, PA: Archives & Museum Informatics. [όχι στη Βιβλ] Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Διαδραστικά Πολυμέσα σε δημόσιους χώρους Διαφορετικά επίπεδα διαδραστικότητας και προσεγγίσεις: Παρουσιάσεις με περιορισμένες επιλογές, στηρίζοντας ένα έκθεμα με συγκεκριμένες οπτικο-ακουστικές πληροφορίες (αρκετά παθητικές) Ηλεκτρονικές ξεναγήσεις ενώ περιδιαβαίνουν στο μουσείο (π.χ. πρώιμο παράδειγμα EasyGuide Interactive στην έκθεση για τις Μηχανές του Ντα Βίντσι στη Φλωρεντία) Συστήματα αναζήτησης στη μορφή βάσεων δεδομένων με λίστες και χάρτες που λειτουργούν ως γρήγορα σημεία αναφοράς ή σταθμοί πληροφόρησης Συμπληρωματικό υλικό για εκθέσεις, σε βάθος πληροφορίες, συνήθως σε διπλανό χώρο για αναζήτηση και μελέτη Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Διαδραστικά Πολυμέσα σε δημόσιους χώρους (2) Διαφορετικά επίπεδα διαδραστικότητας και προσεγγίσεις: ... Ενταγμένα στοιχεία της έκθεσης με διασυνδέσεις μεταξύ αντικειμένων και προγράμματος Ως κύρια εκθέματα τα ίδια, όπου το πρόγραμμα επεκτείνεται στον τρισδιάστατο χώρο Μίμηση του ίδιου του εκθέματος σε εικονικές εκθέσεις ‘Εμπειρία σε πακέτο’ με συγκεκριμένο προϊόν που μπορεί να πάρει κανείς στο σπίτι ή στην τάξη Δημιουργία ‘εμπειριών συμμετοχής’ σε δημόσιους χώρους Προσανατολισμός του κοινού Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Διαδραστικά Πολυμέσα στις Εκθέσεις συνδυάζουν ήχο, εικόνες, σχέδια, χάρτες, κείμενο, παιχνίδια, … >> σημαντικές δυνατότητες ερμηνείας ικανότητα να δείχνουν συμπληρωματικές πληροφορίες, συμφραζόμενα για τα αντικείμενα οι χρήστες διαλέγουν τι θέλουν να δουν ικανότητα συνδυασμού, σύγκρισης αντικειμένων από διαφορετικές αίθουσες, περιόδους, χώρες, κλπ. Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Δυνατότητες και πλεονεκτήματα Οταν οι εφαρμογές πολυμέσων είναι καλοσχεδιασμένες: δυνατότητα ηλεκτρονικής παρουσίασης ευαίσθητων συλλογών στο κοινό χωρίς προβλήματα συντήρησης κι ασφάλειας βοήθεια στο σχεδιασμό εκθέσεων (π.χ. μετακίνηση ‘εικονικών’ αντικειμένων, πριν την μεταφορά των πραγματικών) δυνατότητα παρουσίασης της πληροφορίας σε διαφορετικά επίπεδα δυνατότητα να κάνουν τη μάθηση διασκεδαστική να ενθαρρύνουν την ενεργή συμμετοχή να στηρίζουν διαφορετικά είδη μάθησης να χρησιμοποιούν διαφορετικές γλώσσες Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Εκδόσεις Πολιτιστικών Πολυμέσων πηγαίνουν πέρα από τους τοίχους του μουσείου μπορούν να αποφέρουν έσοδα, αλλά ... η εμπορική επιτυχία πολιτιστικών CD-ROM είναι πολύ σπάνια μπορούν να τεκμηριώσουν μία προσωρινή έκθεση, άφου έχει ξεστηθεί Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Mουσείων πιο χαμηλό κόστος παραγωγής συγκριτικά με τα ανεξάρτητα, μη δικτυομένα πολυμέσα είναι ένα μέσο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλες τις λειτουργίες του μουσείου (εκπαίδευση, πληροφορίες για τις συλλογές, έρευνα, αναζήτηση νέων αγορών και κοινού, δημοσιότητα, κλπ) η ποιότητα ποικίλει εξαιρετικά … η τάση του ‘ηλεκτρονικού φυλλαδίου’ διεθνές κοινό (αλλά έχουν πράγματι όλοι ίση πρόσβαση;) Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Μουσείων: μερικά παραδείγματα Μουσείο Καλών Τεχνών Σαν Φρανσίσκο ιστορία για “Το φάντασμα των DeYoung” http://www.thinker.org/fam/education/publications/ghost/ Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Μουσείων: μερικά παραδείγματα Εθνικά Μουσεία και Πινακοθήκες της Ουαλίας Ιστορία για τη συντήρηση νομισμάτων Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Μουσείων: μερικά παραδείγματα Ινστιτούτο Τεχνών της Minneapolis, ΗΠΑ Έκθεση στο μουσειο και στο Διαδίκτυο http://www.artsmia.org/restoration-online/ Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Μουσείων: μερικά παραδείγματα Ινστιτούτο Τεχνών της Minneapolis, ΗΠΑ Έκθεση στο μουσειο και στο Διαδίκτυο Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Μουσείων: μερικά παραδείγματα Μουσείο Τέχνης Nelson-Atkins, Kansas City Missouri - Έκθεση στο Διαδίκτυο Tempus Fugit http://www.nelson-atkins.org/tempusfugit/ Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Μουσείων: μερικά παραδείγματα Μουσείο Τέχνης Nelson-Atkins, Kansas City Missouri - Έκθεση στο Διαδίκτυο Tempus Fugit http://www.nelson-atkins.org/tempusfugit/ Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Μουσείων: μερικά παραδείγματα Μουσείο Τέχνης Nelson-Atkins, Kansas City Missouri - Έκθεση στο Διαδίκτυο Tempus Fugit Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Μουσείων: μερικά παραδείγματα Εθνική Πινακοθήκη, Λονδίνο Παιχνίδι με πορτραίτα από τη συλλογή (δεν υπάρχει πια online) Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Museum Web applications: some examples Rijksmuseum, Amsterdam http://rijksmuseum.nl/asp/framuk.asp?name=collectie Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Museum Web applications: some examples Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Museum Web applications: some examples Rijksmuseum, Amsterdam - Virtual Tour Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Museum Web applications: some examples National Museum of Wildlife Art, USA http://wildlifeart.org/ArtTales/ Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Ιστοσελίδες Μουσείων: μερικοί τεχνικοί όροι VRML - εικονική πραγματικότητα στο Διαδίκτυο, μίμηση τρισδιάστατου περιβάλλοντος όπου βρίσκεται ο χρήστης QTVR - εργαλείο Quick Time VR Apple ικανόνητα αναπαράστασης τρισδιάστατου χώρου (π.χ. αιγυπτιακοί τάφοι, αρχαίοι ελληνικοί ναοί , τέντες Μογγόλων, κλπ) Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Μερικά ζητήματα και προβλήματα Μπορούν τα πολυμέσα να αντικαταστήσουν τα ‘αληθινά’ αντικείμενα; Προσφέρουν πληροφορία ή γνώση; Ελκυστικότητα/ δημοτικότητα του μέσου για διαφορετικές ηλικίες, ομάδες επισκεπτών Υποστήριξη της κοινωνικής διάστασης της επίσκεψης Έλλειψη αξιολόγησης και έρευνας Επίδραση στο προσωπικό Επίδραση στην γενικότερη εικόνα του μουσείου τεχνομανία / ‘technolunacy’ Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Μερικά προγράμματα και πρωτοβουλίες Ο εθνικός ‘κάναβος’ για τη μάθηση (National Grid for Learning, Αγγλία) www.ngfl.gov.uk/ngfl/ Το 24-ωρο Μουσείο www.24hourmuseum.org.uk AMICO (Art Museum Consortium) www.amn.org/AMICO/ SCRAN (Scottish Cultural Resources Network) www.scran.ac.uk/ ArtsConnectEd - Minneapolis Institute of Arts & the Walker Art Center www.artsconnected.org/ Dr Maria Economou - Virtual Museum Course

Βιβλιογραφία Bearman, D. and Trant, J. (eds) 1997. Museum Interactive Multimedia 1997: Cultural Heritage Systems, Design and Interfaces. selected papers from ICHIM 97, Paris, Louvre, 3-5/9/1997. Pittsburgh, PA: Archives & Museum Informatics. (και τα πιο πρόσφατα, δες www.archimuse.com) Bearman, D. and Trant, J. (eds) 1998. Museums and the Web 1998: Conference Proceedings (CD-ROM), Toronto, Canada, 21-25 April 1998. Pittsburgh, PA: Museum & Archive Informatics. (και τα πιο πρόσφατα, δες www.archimuse.com) École nationale du patrimoine (ed.) 1997. Patrimoine et multimédia: le rôle du conservateur, Paris, Bibliothèque nationale de France, 23, 24 and 25/10/1996. Paris: La Documentation Française / École du Patrimoine. Gordon, S. 1996. Making the Internet Work for Museums. Cambridge: Museum Documentation Association. [[όχι στη Βιβλ] Orna, E. and Pettitt, C. 1998. Information Management in Museums. Aldershot: Gower Publishing [όχι στη Βιβλ] Teather, L. ‘A Museum is a Museum is a Museum...Or Is It?: Exploring Museology and the Web’ Museums & the Web 1998 conference Pittsburgh, PA: Museum & Archive Informatics. http://www.archimuse.com/mw98/papers/teather/teather_paper.html Jones-Garmil, K. (ed.) 1997. The Wired Museum: Emerging Technology and Changing Paradigms. Washington, DC: American Association of Museums. [όχι στη Βιβλ] Thomas, S. and Mintz, A. (eds) 1998. The Virtual and the Real: Media in the Museum. Washington, DC: American Association of Museums [όχι στη Βιβλ] Dr Maria Economou - Virtual Museum Course