Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας ΕΝΟΤΗΤΑ 2 – Κεφάλαιο 5 :Αρχεία - Φάκελοι σελ 132 - 138 Λέξεις Κλειδιά: Αντιγραφή (copy), αρχείο (file), δημιουργία (create), διαγραφή (delete), ο διαχειριστής αρχείων (file manager), επικόλληση (paste), μετακίνηση (move), μετονομασία (rename), φάκελος (folder), τύποι αρχείων Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 1 Καθηγητής Πληροφορικής: Μιχάλης Τζωρτζάκης

Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας Αρχείο (file) Αρχείο ονομάζουμε μια οργανωμένη συλλογή από δεδομένα, όπως: Κείμενο Εικόνα Ήχος Βίντεο Συνδυασμός των παραπάνω Ένα αρχείο βρίσκεται σε κάποιο αποθηκευτικό μέσο όπως: Σκληρός δίσκος, flash disk, CD, DVD, δισκέτα Μνήμη RΑΜ Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 2

Βασικά Χαρακτηριστικά του αρχείου doc jpg ppt bmp html … Kefalaio_5o . ppt Κυρίως όνομα τελεία επέκταση (φροντίζουμε να δίνουμε τέτοιο όνομα ώστε να καταλαβαίνουμε τι περιέχει ) μετριέται σε Byte καθώς και στα πολλαπλάσιά του (ΚΒ, ΜΒ, GB, ΤΒ) Παραδείγματα … Ημερομηνία -Ώρα δημιουργίας ή τροποποίησης Όνομα αρχείου Μέγεθος Τύπος Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 3

Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας Τύποι αρχείων εκτελέσιμα αρχεία : αρχεία τα οποία περιέχουν εντολές που άμεσα εκτελούνται, όταν ανοίξουμε ένα αρχείο, αρχεία συστήματος : αρχεία που χρησιμοποιεί το Λειτουργικό Σύστημα και αρχεία δεδομένων : αρχεία που δημιουργούμε με Λογισμικό Εφαρμογών. Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 4

Ο φάκελος με το όνομα «Νέο βιβλίο Η έννοια του φακέλου Φάκελος στον Η/Υ είναι το ανάλογο του φακέλου γραφείου. Μέσα σε αυτόν τοποθετούμε αρχεία με συναφές περιεχόμενο. Εικονίδια που αντιστοιχούν σε φακέλους, ώστε να τους ξεχωρίζουμε από τα αρχεία. Ο φάκελος με το όνομα «Νέο βιβλίο Πληροφορικής Γυμνασίου» και το περιεχόμενο του. Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 5

Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας Δομή Φακέλων Τα αρχεία σε ένα σκληρό δίσκο μπορούν να είναι χιλιάδες άρα πρέπει να τα οργανώσουμε με κάποιον τρόπο. Γι αυτό χρησιμοποιούμε τους φακέλους . Οι φάκελοι μπορούν να περιέχουν αρχεία ή και άλλους φακέλους. Με αυτό τον τρόπο σε κάθε αποθηκευτικό μέσο (π.χ. σκληρό δίσκο) δημιουργείται ένα δέντρο από φακέλους με κάποιον κεντρικό φάκελο, τη ρίζα, που συμβολίζεται με \. Η σειρά των φακέλων από τη ρίζα έως το φάκελο ή το αρχείο που με ενδιαφέρει ονομάζεται διαδρομή (ή διεύθυνση). Π.χ. C:\Τα έγγραφά μου\Β Τάξη\Ασκήσεις Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 6

Διαχείριση Αρχείων – Φακέλων Έναρξη  Προγράμματα  Βοηθήματα  Εξερεύνηση των Windows O διαχειριστής αρχείων «Εξερεύνηση των Windows» - windows XP Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 7

Διαχειριστές αρχείων σε Linux. Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 8

Διαχειριστής Αρχείων (file manager) Ο Διαχειριστής Αρχείων που χρησιμοποιείται στο Γραφικό Περιβάλλον Εργασίας (ΓΠΕ) μας παρέχει αρκετά πλεονεκτήματα, όπως: Μας δίνει τις πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά των αρχείων (π.χ. μέγεθος, τύπος αρχείου, ημερομηνία δημιουργίας) σε ένα παράθυρο. Μας παρέχει τη δυνατότητα να διαχειριστούμε εύκολα τα αρχεία και τους φακέλους με το ποντίκι. (Δημιουργία, αντιγραφή, μετακίνηση, διαγραφή, μετονομασία) Μας δίνει τη δυνατότητα να διαμορφώνουμε τις πληροφορίες που θέλουμε να μας εμφανίζει και τον τρόπο που βλέπουμε το περιεχόμενο αρχείων και φακέλων. Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 9

Περιβάλλον διαχειριστή Φακέλων - Αρχείων (windows XP) Γραμμή Τίτλου Μενού Βασικά κουμπιά Γραμμή Διευθύνσεων Περιεχόμενα φακέλου Μπάρα ολίσθησης Δενδροειδής ταξινόμηση Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 10

Γραμμή τίτλου – μπάρες (ράβδοι) ολίσθησης Εικονίδιο-Όνομα Φακέλου Εικονίδια Διαχείρισης Παράθυρου Η γραμμή τίτλου σε όλους του φακέλους ή προγράμματα αποτελείται από το εικονίδιο του προγράμματος ή το εικονίδιο φακέλου και το όνομα του προγράμματος ή φακέλου που βρισκόμαστε. Αν πρόκειται για παράθυρο προγράμματος περιέχει επίσης και το όνομα του αρχείου που επεξεργαζόμαστε. Στην γραμμή τίτλου υπάρχουν επίσης και τα τρία εικονίδια διαχείρισης παραθύρου. - Ελαχιστοποίηση. Ελαχιστοποιεί το παράθυρο που βλέπουμε σε εικονίδιο που μεταφέρετε στην γραμμή εργασιών στο κάτω μέρος της οθόνης δίπλα στο πλήκτρο της έναρξης. - Μεγιστοποίηση. Μεγιστοποιεί το παράθυρο ώστε να καταλαμβάνει όλη την οθόνη - Κλείσιμο. Κλείνει το παράθυρο. Αν πρόκειται για πρόγραμμα ο Η/Υ ελέγχει αν έχει γίνει κάποια αλλαγή στο αρχείο και μας ρωτάει αν θέλουμε να αποθηκεύσουμε τις αλλαγές πριν κλείσει το πρόγραμμα. - Επαναφορά. Το εικονίδιο αυτό εμφανίζεται αντί του εικονιδίου της μεγιστοποίησης. Όταν το παράθυρο έχει μεγιστοποιηθεί με το εικονίδιο της μεταφοράς μπορούμε να το επαναφέρουμε στο προηγούμενο μέγεθος. Από την γραμμή τίτλου και εφόσον το παράθυρο δεν είναι μεγιστοποιημένο μπορούμε να μετακινήσουμε το παράθυρο κρατώντας πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού και μετακινώντας το ποντίκι. Οριζόντια μπάρα ολίσθησης Κατακόρυφη μπάρα ολίσθησης Οι μπάρες ολίσθησης εμφανίζονται αυτόματα όταν τα περιεχόμενα του φακέλου δεν χωράνε ώστε να εμφανιστούν όλα. Χρησιμοποιώντας την κατακόρυφη μπάρα ολίσθησης μετακινούμαστε πάνω κάτω στα περιεχόμενα του φακέλου είτε πατώντας τα βελάκια πάνω κάτω είτε κρατώντας πατημένο το αριστερό πλήκτρο πάνω στην μπάρα ολίσθησης και σέρνοντας την προς τα πάνω ή κάτω. Αντίστοιχα χρησιμοποιούμε την οριζόντια μπάρα ολίσθησης με τα Βελάκια αριστερά δεξιά ώστε να δούμε τα υπόλοιπα αρχεία. 11

Βασικά κουμπιά και γραμμή Διευθύνσεων Η περιοχή των εικονιδίων σε ένα παράθυρο φακέλου ή προγράμματος είναι η περιοχή άμεσης εκτέλεσης μιας εργασίας χωρίς να χρειαστεί να περιηγηθούμε στο μενού. Είναι εργασίες που εκτελούνται συχνά και τις οποίες δημιουργούμε εικονίδια για άμεση πρόσβαση (Βασικά κουμπιά). Μεταφερόμαστε στα περιεχόμενα του φακέλου που βλέπαμε πριν αλλάξουμε φάκελο Αν δεν φαίνονται βασικά κουμπιά ή η Γραμμή διευθύνσεων πατάμε δεξί πλήκτρο ποντικιού στην γκρίζα περιοχή δεξιά από το μενού και επιλέγουμε το Βασικά κουμπιά και τη Γραμμή διευθύνσεων ώστε να είναι τσεκαρισμένα. Μεταφερόμαστε στα περιεχόμενα του φακέλου που βλέπαμε πριν πατήσουμε Πίσω Μεταφερόμαστε ένα επίπεδο πάνω (στον γονέα) του φακέλου που βλέπουμε Ανοίγει / Κλείνει το παράθυρο αναζήτησης αρχείων Ανοίγει / Κλείνει το παράθυρο παρουσίασης της διάταξης φακέλων υποφακέλων Προβολές. Αλλάζει τον τρόπο εμφάνισης των περιεχομένων του φακέλου. Η Γραμμή διευθύνσεων μας δείχνει τη διεύθυνση (ή διαδρομή) από το κεντρικό φάκελο (ρίζα) του αποθηκευτικού μέσου μέχρι τον φάκελο που βρισκόμαστε τώρα. Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 12

Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας Περιεχόμενα Φακέλου Η περιοχή που βλέπουμε τα περιεχόμενα των φακέλων. Από το εικονίδιο προβολής μπορούμε να ορίσουμε τον τρόπο προβολής των περιεχομένων. 1 Μικρογραφίες: Χρησιμοποιείται κυρίως όταν υπάρχουν φωτογραφίες μέσα στο φάκελο για να έχουμε μια προεπισκόπηση της φωτογραφίας. 1 2 Πλακίδια: Εμφανίζει το εικονίδιο και σύντομες Πληροφορίες για κάθε αρχείο 2 3 Εικονίδια: Εμφανίζει μόνο το εικονίδιο και το όνομα του αρχείου. 4 Λίστα: Το ίδιο με το προηγούμενο αλλά με μικρότερα εικονίδια. 4 3 5 Λεπτομέρειες: Εμφανίζει λίστα αρχείων με λεπτομέρειες. Μπορούμε να κάνουμε ταξινόμηση με βάση κάθε λεπτομέρεια που εμφανίζει πατώντας το αριστερό πλήκτρο στο όνομα του πεδίου (όνομα, μέγεθος, τύπος …) Πατώντας το δεξί πλήκτρο στο όνομα κάποιου πεδίου μπορούμε επίσης να προσθέσουμε ή να αφαιρέσουμε λεπτομέρειες που μας ενδιαφέρουν για κάθε αρχείο. 5 Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 13

Δενδροειδής ταξινόμηση Η περιοχή αυτή εμφανίζεται όταν το επιλέξουμε πατώντας το εικονίδιο Φάκελοι και μας δείχνει την δενδροειδή ταξινόμηση των φακέλων του υπολογιστή μας. Ρίζα Το σύμβολο αυτό μας δείχνει ότι ο συγκεκριμένος φάκελος περιέχει υποφακέλους. Για να δούμε τους υποφακέλους αυτούς πρέπει να πατήσουμε το αριστερό πλήκτρο πάνω στο σύμβολο αυτό. 1ο Επίπεδο Το σύμβολο αυτό μας επιτρέπει να κλείσουμε τους υποφακέλους του συγκεκριμένου γονέα πατώντας με το αριστερό πλήκτρο πάνω του. Για να δούμε τα περιεχόμενα ενός φακέλου επιλέγουμε τον φάκελο που επιθυμούμε με το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού και τα περιεχόμενα του φακέλου αυτού εμφανίζονται αριστερά στο παράθυρο. Ο φάκελος του οποίου φαίνονται τα περιεχόμενα κάθε φορά είναι σε μπλε πλαίσιο. 2ο Επίπεδο 3ο Επίπεδο …. Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 14

Δεξί κλικ ή από το μενού Αρχείο Δημιουργία Φακέλου Αρχικά μεταφερόμαστε στο φάκελο που θέλουμε μέσα του να δημιουργήσουμε ένα νέο φάκελο… Δεξί κλικ ή από το μενού Αρχείο Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 15

Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας Αντιγραφή Αρχείου - Φακέλου 1 2 Βήμα 2: Πηγαίνουμε στο φάκελο που θέλουμε να το αντιγράψουμε π.χ. «Επιφάνεια Εργασίας». Με δεξί κλικ ενεργοποιούμε το μενού επιλογών και επιλέγουμε «Επικόλληση». 1 3 Βήμα 1: Αρχικά εντοπίζουμε το αρχείο που θέλουμε να αντιγράψουμε. Με δεξί κλικ πάνω στο όνομα του αρχείου «Φύλλο εργασίας_5.doc» ενεργοποιούμε το μενού επιλογών που βλέπουμε και επιλέγουμε «Αντιγραφή». Το αρχείο μας αντιγράφηκε στην Επιφάνεια Εργασίας με το ίδιο όνομα. Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 16

Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας Μεταφορά Αρχείου - Φακέλου 1 2 Βήμα 2: Πηγαίνουμε στο φάκελο που θέλουμε να το μετακινήσουμε π.χ. «Επιφάνεια Εργασίας». Με δεξί κλικ ενεργοποιούμε το μενού επιλογών και επιλέγουμε «Επικόλληση». Βήμα 1: Αρχικά εντοπίζουμε το αρχείο που θέλουμε να μετακινήσουμε. Με δεξί κλικ πάνω στο όνομα του αρχείου «Φύλλο εργασίας_5.doc» ενεργοποιούμε το μενού επιλογών που βλέπουμε και επιλέγουμε «Αποκοπή». Το αρχείο μας μετακινήθηκε στην Επιφάνεια Εργασίας με το ίδιο όνομα και δεν υπάρχει στην αρχική του θέση. Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 17

Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας Διαγραφή Αρχείου - Φακέλου Αρχικά εντοπίζουμε το αρχείο που θέλουμε να διαγράψουμε. Με δεξί κλικ πάνω στο όνομα του αρχείου «Φύλλο εργασίας_5.doc» ενεργοποιούμε το μενού επιλογών που βλέπουμε και επιλέγουμε «Διαγραφή». Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 18

Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας Μετονομασία Αρχείου - Φακέλου Αρχικά εντοπίζουμε το αρχείο που θέλουμε να του αλλάξουμε το όνομα. Με δεξί κλικ πάνω στο όνομα του αρχείου «Φύλλο εργασίας_5.doc» ενεργοποιούμε το μενού επιλογών που βλέπουμε και επιλέγουμε «Μετονομασία». Γυμνάσιο Νέας Κυδωνίας 19