Η οικονομική διάσταση της ποδοσφαιρικής βιομηχανίας στην Κύπρο 9 Νοεμβρίου 2006

Ταυτότητα της Έρευνας/Μελέτης  Η μελέτη έγινε για λογαριασμό της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου από το Κέντρο Ερευνών- Intercollege και το Κέντρο Ερευνών και Ανάπτυξης για τον Αθλητισμό και τον Τουρισμό.  Συνεργασία με την Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου.  Χρόνος: 2005  Είδος έρευνας: Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε ήταν πολύπλευρη (Ανασκόπηση διεθνούς βιβλιογραφίας, διοργάνωση συζήτησης στρογγυλής τράπεζας, προσωπικές συνεντεύξεις).

Στόχοι της έρευνας  Η μελέτη επικεντρώθηκε στον υπολογισμό και την αξιολόγηση των πραγματικών οικονομικών διαστάσεων της ποδοσφαιρικής βιομηχανίας με την ευρύτερη έννοια του όρου στην Κύπρο.  Η αξιολόγηση της δυνατότητας για νοικοκύρεμα των προϋπολογισμών των σωματείων και η εξέρευρεση τρόπων εύρυθμης λειτουργίας της ποδοσφαιρικής βιομηχανίας μέσα στα πλαίσια της κυπριακής οικονομίας και πραγματικότητας.

 Ανασκόπηση της υφιστάμενης καταστάσης του κυπριακού ποδοσφαίρου και της ευρύτερης ποδοσφαιρικής βιομηχανίας με εντοπισμό των διεθνών τάσεων και προκλήσεων.

Λόγοι διεξαγωγής της έρενας  Γενική διαπίστωση είναι ότι το ποδόσφαιρο στην Κύπρο θα πρέπει μεταξύ άλλων να έχει δύο βασικότατους στόχους: a) Την οικονομική βιωσιμότητα των ομάδων b) Την διεξαγωγή ενός ανταγωνιστικού πρωταθλήματος και την αναβάθμιση του επίπεδου του ποδοσφαίρου.

Τομείς που αναπτύσσονται στη μελέτη  Τα οικονομικά δεδομένα του Κυπριακού ποδοσφαίρου.  Η ευρύτερη ποδοσφαιρική βιομηχανία στην Κύπρο.  Ανταγωνιστική ισορροπία.  Ευρωπαϊκή εμπειρία.  Τα κριτήρια της UEFA.  Το ποδόσφαιρο στην Κύπρο και το ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο.  Η οικονομική διάσταση της ποδοσφαιρικής βιομηχανίας.  Συμπεράσματα - Εισηγήσεις

Σκοπός της σημερινής παρουσίασης  Η παρουσίαση κάποιων σημαντικών στοιχείων που προκύπτουν από την μελέτη.  Στοιχεία ενδιαφέροντα τόσο για όλους εμάς στον χώρο του ποδοσφαίρου αλλά και πολύ χρήσιμο για τις αθλητικές αρχές του τόπου και για το κράτος γενικότερα.

Οικονομικά δεδομένα του Κυπριακού Ποδοσφαίρου Σε ότι αφορά τους συνολικούς προϋπολογισμούς των σωματείων εντοπίζονται τα πιο κάτω:  Οι προϋπολογισμοί παρουσιάζονται υπερβολικά αισιόδοξοι.  Οι 14 ομάδες της Α’ Κατηγορίας έχουν δηλώσει έσοδα της τάξης των £ (που αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σχεδόν £ για κάθε ομάδα). Τα έσοδα της ομάδας που δήλωσε τα περισσότερα ανέρχονται σε £ ενώ της ομάδας με τα λιγότερα σε £

 Αντίθετα έχουν δηλώσει έξοδα της τάξης των £ (που αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σε σχεδόν £ για κάθε ομάδα). Τα περισσότερα έξοδα για μια ομάδα ήταν £ και τα λιγότερα £  Έξι ομάδες προϋπολόγισαν ότι θα είχαν ζημιές την ποδοσφαιρική περίοδο 2004/05 ενώ οι υπόλοιπες οκτώ ότι θα είχαν κέρδος.  Το μεγαλύτερο κέρδος (£ ) δηλώθηκε από ομάδα που τελικά υποβιβάστηκε.

 Το 75% των εξόδων των σωματείων αναλώνεται στους μισθούς των ποδοσφαιριστών (ξένων και Κυπρίων) προπονητών και ευρύτερου βοηθητικού προσωπικού. Οι μισθοί των ποδοσφαιριστών είναι του ύψους των 65%. Με βάση εκθέσεις της Deloitte (2003,2004), το ποσοστό της συνολικής μισθοδοσίας στην Αγγλική Επίλεκτη Κατηγορία είναι γύρω στο 60% (2002/03: 61% και 2001/02: 62%). Επισημαίνεται επίσης ότι υπάρχει μια τάση μείωσης της συνολικής μισθοδοσίας ως ποσοστό των συνολικών εξόδων.

 Τα στοιχεία παρουσιάζουν τους ξένους ποδοσφαιριστές να αμείβονται ως επί το πλείστον καλύτερα από τους Κύπριους.  Κατά μέσο όρο τα εισιτήρια διαρκείας συνεισφέρουν 10% στα συνολικά έσοδα των ομάδων. Στην καλύτερη περίπτωση, το μέγιστο ποσοστό συνεισφοράς είναι 20% και γύρω στο 1% το ελάχιστο.

 Τα τηλεοπτικά δικαιώματα για το 2004/05 ανήλθαν στις £ ή στο 5,33% των συνολικών εσόδων. Αντίθετα, τα τηλεοπτικά δικαιώματα για το 2005/06 προβλέπεται ότι θα αυξηθούν στις £ ή στο 8.77% επί των συνολικών εσόδων.  Η ανομοιομορφία στην ενημέρωση των προϋπολογισμών και η απουσία εξελεγμένων λογαριασμών (Audited Accounts) ενδεχομένως να οδηγήσει σε λανθασμένα συμπεράσματα ως προς την ορθή καταγραφή των οικονομικών δεδομένων ιδιαίτερα των εξόδων. Τέτοια παραδείγματα αποτελούν οι γραμμές των «Εξόδων Γηπέδου», «Αθλητικό Υλικό», «Μεταγραφές», και «Κόστος Δωρεάν Εισιτηρίων».

* Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι έγινε ένα σημαντικότατό βήμα βελτίωσης με την υιοθέτηση του UEFA Licensing System και του Εθνικού Σχεδίου Αδειοδότησης.

UEFA Club Licensing System – Το Εθνικό Σχέδιο Παροχή Άδειας Κυπριακών Σωματείων της ΚΟΠ  Καλή προσπάθεια  Κύριο χαρακτηριστικό – μετάθεση πληρωμών και εξόφλησή τους.  Το πρόβλημα είναι εδώ – Τι γίνεται στην συνέχεια;

Διάθεση εισιτηρίων  Σύμφωνα με την ανάλυση των προϋπολογισμών ( ) κατά μέσο όρο τα σωματεία είχαν προϋπολογίσει ότι για την περίοδο 2004/2005 θα έχουν εισπράξεις της τάξης των £ ή 37.69% των συνολικών εσόδων από πωλήσεις εισιτηρίων (υπερβολικά αισιόδοξες εκτιμήσεις).  Σύμφωνα με την εξέταση των στοιχείων για τις περιόδους 1996/97 – 2004/05 τους αγώνες πρωταθλήματος παρακολούθησαν κατά μέσο όρο φίλαθλοι.

Μεγάλες – Μικρές ομάδες  Την περίοδο 2004/05 διατέθηκαν εισιτήρια. (64% κανονικό, 24% μαθητικό, 12% παιδικό)  Σύνολο εισπράξεων από τα εισιτήρια από τα εισιτήρια £  Από αυτά τα ή 66% του συνόλου διατέθηκαν από τις πέντε «μεγάλες» ομάδες.  Το υπόλοιπο 34% ανήκει στις «μικρές» ομάδες – Φυσικά να τονισθεί ότι τα περισσότερα εισιτήρια των μικρών πωλούνται στα παιχνίδια με τους «μεγάλους».  Τα στοιχεία που αφορούν τα ποσοστά των φιλάθλων ανα σωματείο καταγράφηκαν σε προηγούμενη έρευνα του CLTS-Intercollege.

Η ευρύτερη ποδοσφαιρική βιομηχανία στην Κύπρο Κύκλος Εργασιών της Ευρύτερης Ποδοσφαιρικής Βιομηχανίας

* Στο σύνολο της η ποδοσφαιρική βιομηχανία με την ευρεία έννοια του όρου εκτιμάται ότι έχει ένα κύκλο εργασιών της τάξης των £ ή 1.84% του ΑΕΠ.  Από αυτά τα £ είναι αποτέλεσμα των στοιχημάτων και τα υπόλοιπα £ προκύπτουν από την «άμεση ποδοσφαιρική βιομηχανία».

 Να σημειωθεί ότι υπολογίζεται ότι η ποδοσφαιρική βιομηχανία σε μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες συνεισφέρει 3% του ΑΕΠ (Gratton and Henry, 2001).  Επιπρόσθετα, στην βιομηχανία αυτή στην Κύπρο απασχολούνται σε πλήρη ή μερική βάση γύρω στα άτομα ή ποσοστό 3.3% του εγχώριου εργατικού δυναμικού.

Το ποδόσφαιρο στην Κύπρο και το ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο  Τα νέα δεδομένα – Τα σωματεία σε κρίση.  Ορθολογιστική Οργάνωση και Διοικητική δομή.  Κύπριοι και ξένοι ποδοσφαιριστές.  Κάποια σημαντικά στοιχεία: * Η συμμετοχή Κύπριων ποδοσφαιριστών που προέρχονται από ακαδημίες συνεχώς περιορίζεται σε σύγκριση για παράδειγμα με την περίοδο όπου η αντίστοιχη παρουσία των ποδοσφαιριστών από τις ακαδημίες εκτιμάται ότι ξεπερνούσε το 80%-90%.

Η ευρύτερη παγκόσμια βιομηχανία του θεάματος/ψυχαγωγίας Mckinsey Quarterly, 2004  Η ευρωπαϊκή αγορά ποδοσφαίρου αγγίζει τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ για το  Ρυθμός ανάπτυξης της τάξης του 2%.

Ευχαριστίες στην ερευνητική ομάδα