ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΠΛΟΙΩΝ Εκπομπές Αερίων Θερμοκηπίου - Μέτρα/Εργαλεία Αγοράς για τον Περιορισμό τους (ΜΒΜ/ΜΒΙ) ΝΙΚΟΛΑΟΣ Π. ΒΕΝΤΙΚΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΜΠ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΝΑΥΠΗΓΩΝ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΛΟΙΟΥ & ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΘΑΛΑΣΣΙΏΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ Επιστημονική Επιτροπή Ναυπηγών-ΤΕΕ, Σ.Δ.Ν.Μ.Ε. - Πειραιάς 05-12-2011

Κλιματική αλλαγή και ναυτιλία Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ) αναγνωρίζει τη μεγάλη σημασία και την άμεση ανάγκη για το έλεγχο των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο και έχει δηλώσει επανειλημμένα την απόφασή του να βρίσκεται στην αιχμή της παγκόσμιας προσπάθειας για να αντιμετωπιστεί αυτή η σημαντική πρόκληση της εποχής μας 2

Περίγραμμα παρουσίασης ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΜΕΤΡΑ/ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ (MBM/MBI) ΑΠΛΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΕ ΠΛΟΙΑ ΜΕ ΝΤΗΖΕΛΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΠΡΟΩΣΗ, ΠΡΟΩΣΗ ΜΕ ΣΤΡΟΒΙΛΟΥΣ, ή ΥΒΡΙΔΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΩΣΗΣ ΑΦΟΡΑ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΛΟΕΣ 3

Εισαγωγή – Πλαίσιο Είδη αέριων εκπομπών Αέρια θερμοκηπίου (GHGs): CO2, CH4, O3 Ρυπαντές: SO2, NOx, PM (PM2.5 και PM10 – ιδιαίτερα επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία) 4

Αέριες εκπομπές (παγκόσμιες) Εισαγωγή – Πλαίσιο Αέριες εκπομπές (παγκόσμιες) Σύμφωνα με τη 2η Μελέτη του ΙΜΟ για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (2009) η ναυτιλία συμμετείχε σε αυτές το 2007 με 870 εκ. τόνους ή περίπου το 2.7% των παγκόσμιων εκπομπών CO2 (ίδια συμβολή περίπου με τις αντίστοιχες εκπομπές της Γερμανίας) 5

Εισαγωγή – Πλαίσιο Η ναυτιλία έξω από το πρωτόκολλο του Κυότο για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (βλέπε CO2) Οι οδικές μεταφορές έχουν μειώσει σημαντικά τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και έχουν θέσει στόχους (CO2/km) Στις αεροπορικές μεταφορές υπάρχει μία αρχική συμφωνία για μείωση των εκπομπών GHGs μέσα από την εφαρμογή ενός συστήματος χρηματιστηρίου ρύπων Στις θαλάσσιες μεταφορές υπάρχει το Παράρτημα VI της MARPOL (SOx, NOx, VOCs κλπ) – από Ιουλ 2011 – Κεφ. 4: EEDI (2013)!! 6

Αυξανόμενη πίεση στη ναυτιλία Εισαγωγή – Πλαίσιο Αυξανόμενη πίεση στη ναυτιλία 7

Τρόποι αντιμετώπισης Τεχνικά και Λειτουργικά Μέτρα Μέτρα/Εργαλεία Αγοράς (ΜΒΜs/MBIs) Energy Efficiency Design Index (EEDI) Compensation Fund (Levy on fuel) Energy Efficiency Operational Indicator (EEOI) Emissions Trading (ETS) Energy Efficiency Management Plan (SEEMP) Υβριδικό μοντέλο 8

Τι μπορεί να κάνει η εφαρμογή MBM/MBI; MBMs/MBIs Τι μπορεί να κάνει η εφαρμογή MBM/MBI; Να δώσει οικονομικό κίνητρο στη ναυτιλία να επενδύσει σε περισσότερο αποδοτικά πλοία και τεχνολογίες, καθώς και να ωθήσει σε περισσότερο ενεργειακά αποδοτική λειτουργία των πλοίων (εντός τομέα) Να δημιουργήσει επενδύσει σε άλλους τομείς ως αντιστάθμισμα των αυξανόμενων εκπομπών από πλοία (βλέπε off-setting – εκτός τομέα) 9

Πότε μπορεί να λειτουργήσει μία τέτοια προσέγγιση; MBMs/MBIs Πότε μπορεί να λειτουργήσει μία τέτοια προσέγγιση; Όταν υπάρχει ένα όριο (cap) ή ένας στόχος (target) που πρέπει να επιτευχθεί Ποιος θέτει το όριο; Ποιος θέτει τις τιμές; Ποιος αποφασίζει για το πώς θα γίνει η κατανομή των κονδυλίων που δημιουργούνται; Σε τι δραστηριότητες; Λύσεις υπάρχουν – βλέπε ETS στη βιομηχανία (ΕΕ) – ιδιαιτερότητες ναυτικής βιομηχανίας 10

Παραδείγματα από MBMs/MBIs που έχουν συζητηθεί στον ΙΜΟ An International Fund for Greenhouse Gas emissions from ships (GHG Fund) proposed by Cyprus, Denmark, the Marshall Islands, Nigeria and IPTA Leveraged Incentive Scheme (LIS) to improve the energy efficiency of ships based on the International GHG Fund proposed by Japan Achieving reduction in greenhouse gas emissions from ships through Port State arrangements utilizing the ship traffic, energy and environment model, STEEM (PSL) proposal by Jamaica The United States proposal to reduce greenhouse gas emissions from international shipping, the Ship Efficiency and Credit Trading (SECT) Vessel Efficiency System (VES) proposal by World Shipping Council 11

Παραδείγματα από MBMs/MBIs που έχουν συζητηθεί στον ΙΜΟ The Global Emission Trading System (ETS) for international shipping proposal by Norway Global Emissions Trading System (ETS) for international shipping proposal by the United Kingdom Further elements for the development of an Emissions Trading System (ETS) for International Shipping proposal by France – Similar to Norway's proposal Market-Based Instruments: a penalty on trade and development proposal by the Bahamas – No action (Bahamas revisited and revised its proposal) A Rebate Mechanism (RM) for a market-based instrument for international shipping proposal by IUCN 12

Πρόταση GHG Fund (Levy) MBMs/MBIs Πρόταση GHG Fund (Levy) Η καθιέρωση «φόρου» στα καύσιμα (η Δανία το αποκαλεί συμβολή) Μπορεί να γίνει είτε μέσω του προμηθευτή καυσίμων, ή μέσω του πλοιοκτήτη Πολύ χαμηλό διοικητικό/οργανωτικό βάρος Εφικτό Μπορεί να συνδυαστεί με το αποκαλούμενο slow steaming (χαμηλές ταχύτητες σε πλοία) 13

Πρόταση GHG Fund (Levy) MBMs/MBIs Πρόταση GHG Fund (Levy) 14

Πρόταση χρηματιστηρίου ρύπων (ETS) MBMs/MBIs Πρόταση χρηματιστηρίου ρύπων (ETS) Σύστημα cup and trade Τίθεται όριο στις εκπομπές Υπάρχει αγοραπωλησία αδειών για εκπομπές (εκτός ορίου ΔΕΝ υπάρχει αγοραπωλησία) Υπάρχει εμπειρία από την αγορά EU ETS για τη βιομηχανία Ισχυρισμός: 100% μείωση εκπομπών Στη ναυτιλία ποια τιμή ανά τόνο CO2 θα καθορισθεί; 15

Πρόταση χρηματιστηρίου ρύπων (ETS) MBMs/MBIs Πρόταση χρηματιστηρίου ρύπων (ETS) 16

Δυναμική για την παραγωγή κονδυλίων από MBMs/MBIs GHG Fund LIS Port State Levy (PSL) Emission Trading Scheme (ETS) Bahamas Ποσά σε δισεκ. $ 4-14 10-87 40-118 28-87 17

Απλά παραδείγματα Φόρος στα καύσιμα Επιπλέον κίνητρο για slow steaming Οι αργές ταχύτητες θα μειώσουν τις εκπομπές CO2, ακόμη και αν πρέπει να εισέλθουν στην αλυσίδα περισσότερα πλοία για να διατηρηθεί σταθερή η μεταφορά φορτίων 18

Απλά παραδείγματα Η εφαρμογή MBM/MBI μπορεί να ωθήσει τους πλοιοκτήτες να επενδύσουν σε πλοία καλύτερης ενεργειακής αποδοτικότητας (βλέπε βελτιστοποιημένη γάστρα, μηχανές, προπέλα κλπ) Γιατί να μην επενδύσουν σε νέες τεχνολογίες στα πλοία τους και να πληρώνουν το MBM/MBI; Στην Ελλάδα του 2011: Γιατί να πληρώνουμε υψηλά τέλη κυκλοφορίας, να μην μπορούμε να κυκλοφορήσουμε στον δακτύλιο και να πληρώνουμε ταξί και να μην αγοράσουμε ένα υβριδικό αυτοκίνητο; 19

Απλά παραδείγματα 20

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας www.martrans.org 21