Κοινωνικοτεχνικά συστήματα
Στόχοι Εξήγηση του όρου "κοινωνικοτεχνικό σύστημα" και της διαφοράς ανάμεσα σε ένα τεχνικό σύστημα βασισμένο σε υπολογιστές και σε ένα κοινωνικοτεχνικό σύστημα Παρουσίαση της έννοιας των ανακυπτουσών ιδιοτήτων ενός συστήματος, όπως είναι η αξιοπιστία και η ασφάλεια Εξήγηση της τεχνολογίας συστημάτων και των δραστηριοτήτων προμήθειας που εμπεριέχει Εξήγηση των λόγων για τους οποίους το εταιρικό περιβάλλον ενός συστήματος επηρεάζει το σχεδιασμό και τη χρήση του Εξήγηση του όρου "κληρονομημένο σύστημα" και γιατί τέτοιου είδους συστήματα είναι κρίσιμα για τη λειτουργία πολλών επιχειρήσεων
Περιεχόμενα Ανακύπτουσες ιδιότητες συστήματος Τεχνολογία συστημάτων Οργανισμοί, άνθρωποι, και συστήματα υπολογιστών Κληρονομημένα συστήματα
Διαδικασία τεχνολογίας συστημάτων Συνήθως ακολουθείται το μοντέλο καταρράκτη λόγω της ανάγκης για παράλληλη ανάπτυξη των διάφορων τμημάτων του συστήματος Υπάρχει μικρό περιθώριο επαναληπτικότητας επειδή οι αλλαγές στο λογισμικό έχουν μεγάλο οικονομικό κόστος. Προβλήματα του υλικού μπορεί να αντισταθμιστούν με λογισμικό. Έτσι εμπλέκονται αναγκαστικά μηχανικοί διαφορετικών τεχνικών ειδικοτήτων οι οποίοι πρέπει να συνεργαστούν Εδώ υπάρχει μεγάλο περιθώριο παρερμηνειών. Σε κάθε τεχνική ειδικότητα (κλάδο) χρησιμοποιείται ειδικό "λεξιλόγιο" και έτσι απαιτούνται πολλές διαβουλεύσεις. Κάθε μηχανικός μπορεί να έχει και δικούς του προσωπικούς στόχους.
Διαδικασία τεχνολογίας συστημάτων
Διεπιστημονική συνεργασία
Ορισμός απαιτήσεων συστήματος Σε αυτό το στάδιο καθορίζονται απαιτήσεις τριών τύπων: Αφαιρετικές λειτουργικές απαιτήσεις. Οι λειτουργίες του συστήματος ορίζονται σε ένα αφαιρετικό επίπεδο περιγραφής Ιδιότητες του συστήματος. Καθορίζονται μη λειτουργικές απαιτήσεις γενικά για το σύστημα Μη επιθυμητά χαρακτηριστικά. Προδιαγράφεται η μη αποδεκτή συμπεριφορά ενός συστήματος. Επίσης πρέπει να οριστεί μια σειρά συνολικών στόχων τους οποίους πρέπει να ικανοποιεί το σύστημα.
Αντικειμενικοί στόχοι ενός συστήματος Αντικειμενικοί στόχοι ενός συστήματος Πρέπει να ορίζουν για ποιο λόγο χρειάζεται το σύστημα στο συγκεκριμένο περιβάλλον. Στόχοι με βάση τις λειτουργικές δυνατότητες Να αναπτυχθεί ένα σύστημα συναγερμού πυρκαγιάς και εισβολής το οποίο θα παρέχει εσωτερική και εξωτερική προειδοποίηση σε περίπτωση εκδήλωσης φωτιάς ή εισόδου μη εξουσιοδοτημένων ατόμων στο κτίριο. Στόχοι με βάση τις εταιρικές απαιτήσεις Να εξασφαλιστεί ότι η ομαλή λειτουργία των εργασιών που διεξάγονται στο κτίριο δεν θα διαταραχθεί σοβαρά από συμβάντα όπως η εκδήλωση πυρκαγιάς ή η είσοδος μη εξουσιοδοτημένων ατόμων.
Προβλήματα στον προσδιορισμό των απαιτήσεων ενός συστήματος Συνήθως αναπτύσσονται περίπλοκα συστήματα για την αντιμετώπιση "κακοηθών" προβλημάτων Προβλήματα που δεν είναι πλήρως κατανοητά, Προβλήματα που μεταβάλλονται καθώς γίνεται ο καθορισμός των προδιαγραφών του συστήματος. Πρόληψη για εξελίξεις στους τομείς υλικού/επικοινωνιών κατά τη διάρκεια ζωής του συστήματος. Δύσκολος ο ορισμός των μη λειτουργικών απαιτήσεων (ειδικά) χωρίς να είναι γνωστή η δομή των συστατικών στοιχείων του συστήματος.
Σχεδιασμός συστήματος Διαμέριση των απαιτήσεων Οργάνωση απαιτήσεων σε σχετικές ομάδες. Προσδιορισμός των υποσυστημάτων Προσδιορισμός υποσυστημάτων τα οποία μπορούν συλλογικά να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις του συστήματος. Ανάθεση απαιτήσεων σε υποσυστήματα Δημιουργούνται προβλήματα όταν ενσωματώνονται εμπορικές εφαρμογές. Προδιαγραφή λειτουργιών των υποσυστημάτων. Ορισμός διασυνδέσεων των υποσυστημάτων Κρίσιμη δραστηριότητα για παράλληλη ανάπτυξη υποσυστημάτων.
Σχεδιασμός συστήματος
Προβλήματα στο σχεδιασμό ενός συστήματος Η διαμέριση των απαιτήσεων στα συστατικά στοιχεία του υλικού, του λογισμικού και των εμπλεκόμενων ατόμων μπορεί να απαιτεί πολλές διαβουλεύσεις. Δύσκολα προβλήματα που αφορούν το σχεδιασμό συχνά θεωρούνται ότι λύνονται εύκολα με χρήση λογισμικού. Πλατφόρμες υλικού μπορεί να είναι ακατάλληλες για συγκεκριμένες απαιτήσεις λογισμικού, επομένως αυτό πρέπει να αντισταθμιστεί από το ίδιο το λογισμικό.
Απαιτήσεις και σχεδιασμός Η προδιαγραφή των απαιτήσεων και ο σχεδιασμός του συστήματος είναι άρρηκτα συνδεδεμένες έννοιες. Οι περιορισμοί που τίθενται από υπάρχοντα συστήματα και από το περιβάλλον του συστήματος μπορεί να οριοθετούν τις δυνατές σχεδιαστικές επιλογές και έτσι απαίτηση μπορεί να αποτελούν ακόμα και αυτές οι επιλογές που θα χρησιμοποιηθεί. Ίσως χρειαστεί κάποιος αρχικός σχεδιασμός για τη δόμηση της διαδικασίας καθορισμού των απαιτήσεων. Καθώς η διαδικασία του σχεδιασμού προχωρά, διαπιστώνετε περισσότερα πράγματα για τις απαιτήσεις.
Σπειροειδές μοντέλο απαιτήσεων/ σχεδιασμού συστήματος
Μοντελοποίηση συστήματος Τα μοντέλα "αρχιτεκτονικής" παρουσιάζουν μια αφαιρετική άποψη των υποσυστημάτων που απαρτίζουν το σύστημα Μπορεί να περιλαμβάνουν και τις κύριες διαδρομές ροής πληροφοριών μεταξύ των υποσυστημάτων Συνήθως αναπαρίστανται με ένα δομικό διάγραμμα Στο μοντέλο ίσως προσδιορίζονται και οι διάφοροι τύποι λειτουργικών συστατικών στοιχείων
Σύστημα αντιδιαρρηκτικού συναγερμού
Περιγραφή υποσυστημάτων
Αρχιτεκτονική συστήματος ΕΕΚ
Ανάπτυξη υποσυστημάτων Συνήθως πρόκειται για παράλληλα έργα ανάπτυξης του υλικού, του λογισμικού και των επικοινωνιών. Μπορεί να συνεπάγεται και την προμήθεια συστημάτων εμπορικών εφαρμογών. Έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των ομάδων υλοποίησης. Αν ο μηχανισμός υποβολής προτεινόμενων αλλαγών στο σύστημα είναι γραφειοκρατικός και αργός, το χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης μπορεί να επεκταθεί εξαιτίας της ανάγκης για επανεπεξεργασία.
Οργανισμοί, άνθρωποι και συστήματα υπολογιστών Τα κοινωνικοτεχνικά συστήματα είναι επιχειρησιακά συστήματα σχεδιασμένα με σκοπό να βοηθήσουν στην επίτευξη κάποιου εταιρικού ή επιχειρηματικού στόχου. Αν δεν κατανοείτε το εταιρικό περιβάλλον στο οποίο χρησιμοποιείται ένα σύστημα, τότε αυτό είναι πιθανό να μην ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της επιχείρησης και των χρηστών του.
Ανθρώπινοι και εταιρικοί παράγοντες Αλλαγές διαδικασιών Μήπως το σύστημα απαιτεί αλλαγές στις εργασιακές διαδικασίες του οργανισμού; Αλλαγές στον τρόπο εργασίας Μήπως το σύστημα απαξιώνει τις δεξιότητες των χρηστών σε κάποιο περιβάλλον ή τους επιβάλλει να αλλάξουν τρόπο εργασίας; Εταιρικές αλλαγές Μήπως το σύστημα προκαλεί ανακατατάξεις στις δομές εξουσίας του οργανισμού;
Εταιρικές διαδικασίες Μεταξύ των διαδικασιών της τεχνολογίας συστημάτων και των εταιρικών διαδικασιών προμήθειας υπάρχουν επικαλύψεις και αλληλεπιδράσεις. Οι διαδικασίες επιχειρησιακής λειτουργίας ενός συστήματος είναι εκείνες που ενέχονται στη χρήση του συστήματος για τον καθορισμένο σκοπό του. Σε ένα νέο σύστημα, αυτές πρέπει να οριστούν κατά το σχεδιασμό του. Οι διαδικασίες επιχειρησιακής λειτουργίας πρέπει να είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να είναι ευέλικτες και προσαρμόσιμες. Δεν πρέπει να απαιτούν τη διεκπεραίωση των εργασιών με συγκεκριμένο τρόπο. Είναι σημαντικό οι χειριστές να μπορούν να πάρουν πρωτοβουλίες αν προκύψουν προβλήματα.
Διαδικασίες προμήθειας/ανάπτυξης
Προμήθεια συστήματος Προμήθεια ενός συστήματος από μια εταιρεία για την κάλυψη μιας συγκεκριμένης ανάγκης Πριν την προμήθεια, συνήθως απαιτείται αρχιτεκτονικός σχεδιασμός και προσδιορισμός των προδιαγραφών του συστήματος Ο προσδιορισμός των προδιαγραφών απαιτείται για τη σύναψη σύμβασης ανάπτυξης του συστήματος Οι προδιαγραφές μπορεί να επιτρέπουν και την αγορά μιας εμπορικής εφαρμογής. Πάντα κοστίζει λιγότερο από την ανάπτυξη ενός συστήματος από την αρχή. Τα μεγάλα και σύνθετα συστήματα συνήθως αποτελούνται από ένα μίγμα εμπορικά διαθέσιμων και κατά παραγγελία κατασκευασμένων συστατικών στοιχείων. Οι διαδικασίες προμήθειας για τους διάφορους τύπους συστατικών στοιχείων συνήθως διαφέρουν.
Διαδικασία προμήθειας συστημάτων
Ζητήματα που αφορούν την προμήθεια Ζητήματα που αφορούν την προμήθεια Οι απαιτήσεις μπορεί να χρειαστούν τροποποιήσεις για να αντιστοιχούν πλήρως στις δυνατότητες εμπορικών εφαρμογών. Η κατάρτιση των απαιτούμενων προδιαγραφών μπορεί να εντάσσεται στη σύμβαση ανάπτυξης του συστήματος. Συνήθως υπάρχει μια περίοδος διαπραγμάτευσης της τελικής σύμβασης μετά την επιλογή του αναδόχου για την κατασκευή του συστήματος προκειμένου να συμφωνηθούν πιθανές αλλαγές.
Ανάδοχοι και υπεργολάβοι Η προμήθεια μεγάλων συστημάτων υλικού/λογισμικού συνήθως βασίζεται σε έναν κύριο ανάδοχο. Συνάπτονται υπεργολαβίες με άλλους προμηθευτές για την παροχή τμημάτων του συστήματος. Ο πελάτης συναλλάσσεται μόνο με τον κύριο ανάδοχο και όχι άμεσα με τους υπεργολάβους.
Μοντέλο αναδόχου/υπεργολάβων
Κληρονομημένα συστήματα Κοινωνικοτεχνικά συστήματα που αναπτύχθηκαν με χρήση παλιάς ή ξεπερασμένης τεχνολογίας. Συστήματα με μεγάλη επιχειρηματική σημασία, που διατηρούνται επειδή η αντικατάστασή τους είναι υπερβολικά επικίνδυνη Λογιστικό σύστημα πελατών τραπεζών Σύστημα συντήρησης αεροσκαφών. Τα κληρονομημένα συστήματα περιορίζουν τις νέες επιχειρηματικές διαδικασίες και καταναλώνουν μεγάλο τμήμα των εταιρικών προϋπολογισμών.
Συστατικά στοιχεία κληρονομημένου συστήματος Συστατικά στοιχεία κληρονομημένου συστήματος
Συστατικά στοιχεία κληρονομημένων συστημάτων Συστατικά στοιχεία κληρονομημένων συστημάτων Υλικό - μπορεί να είναι υλικό απαρχαιωμένων μεγάλων υπολογιστικών συστημάτων mainframe. Λογισμικό υποστήριξης - ένα κληρονομημένο σύστημα μπορεί να βασίζεται σε λογισμικό υποστήριξης από προμηθευτές που δεν υπάρχουν καν πλέον. Λογισμικό εφαρμογών - μπορεί να είναι γραμμένο σε απαρχαιωμένες γλώσσες προγραμματισμού. Δεδομένα εφαρμογών - συχνά είναι ημιτελή και δεν έχουν εσωτερική συνέπεια. Επιχειρηματικές διαδικασίες - μπορεί να περιορίζονται από τη δομή και τη λειτουργικότητα του λογισμικού. Επιχειρηματικές πολιτικές και κανόνες - μπορεί να είναι ενσωματωμένες στο λογισμικό του συστήματος και να μην είναι ρητές.
Πολυεπίπεδο μοντέλο κληρονομημένου συστήματος
Κύρια σημεία Τα κοινωνικοτεχνικά συστήματα περιλαμβάνουν υπολογιστικό υλικό, λογισμικό και ανθρώπους, ενώ σχεδιάζονται με σκοπό να επιτύχουν στην εκπλήρωση κάποιου επιχειρηματικού στόχου. Οι ανακύπτουσες ιδιότητες ενός συστήματος είναι χαρακτηριστικά του συστήματος ως συνόλου και όχι των συστατικών στοιχείων του. Η τεχνολογία συστημάτων περιλαμβάνει τις δραστηριότητες καθορισμού προδιαγραφών, σχεδιασμού, ανάπτυξης, ενοποίησης, και δοκιμών. Ιδιαίτερα κρίσιμο στάδιο είναι η ενοποίηση ενός συστήματος.
Κύρια σημεία Ανθρώπινοι και οργανωτικοί παράγοντες έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην επιχειρησιακή λειτουργία των κοινωνικοτεχνικών συστημάτων. Οι διαδικασίες προμήθειας, ανάπτυξης, και επιχειρησιακής λειτουργίας ενός συστήματος αλληλεπιδρούν κατά πολύπλοκο τρόπο. Τα κληρονομημένα συστήματα είναι παλαιά συστήματα που εξακολουθούν να παρέχουν απαραίτητες επιχειρηματικές υπηρεσίες. Τα κληρονομημένα συστήματα περιλαμβάνουν επιχειρηματικές διαδικασίες, λογισμικό εφαρμογών, λογισμικό υποστήριξης, και το υλικό του συστήματος.