ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ: ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Βασίλειος Κ. Καλέρης Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών

Πηγές ρύπανσης 1.Ανεξέλεγκτες χωματερές Πηγή: Altlasten-Handbuch Baden-Wuerttember (1988)

Πηγές ρύπανσης 2. Διάθεση ή διαρροή υγρών ρυπαντικών ουσιών στο έδαφος (περιπτώσεις βιομηχανικών δραστηριοτήτων) Πηγή: Kobus (1996)

Πηγές ρύπανσης 3. Διάθεση ή διαρροή υγρών ρυπαντικών ουσιών σε επιφανειακά ύδατα ( περιπτώσεις βιομηχανικών δραστηριοτήτων) a a Τομή a-a Πηγή: Dingman (2002), Bear (1979)

Πηγές ρύπανσης 4. Γεωργία (λιπάσματα, φυτοφάρμακα) Πηγή: Kobus & Zilliox (1988)

Πηγές ρύπανσης 5. Διαρροές από υπόγειες δεξαμενές και δίκτυα αποβλήτων Πηγή: Καλέρης (1996)

Απαραίτητα βήματα για την εξυγίανση 1.Εξουδετέρωση/απενεργοποίηση της πηγής 2.Προσδιορισμός της έκτασης της ρύπανσης 3.Επιλογή της κατάλληλης μεθόδου απορρύπανσης

Εξουδετέρωση/απενεργοποίηση της πηγής: -Παύση της εισαγωγής ρύπων, σε περιπτώσεις που αυτό είναι δυνατόν - Απομόνωση της πηγής (α) Εγκιβωτισμός (β) Υδραυλική απομόνωση Πηγή: Fetter (1993)

Προσδιορισμός της έκτασης της ρύπανσης Πρώτη εικόνα: - Θέσεις στις οποίες έχει εμφανιστεί η ρύπανση (γεωτρήσεις, πηγάδια). - Διεύθυνση κίνησης του υπόγειου νερού (απαιτούνται μετρήσεις της υπόγειας στάθμης). - Απειλούνται γεωτρήσεις ύδρευσης; Προσδιορισμός ζωνών τροφοδοσίας γεωτρήσεων. Απαιτούνται μετρήσεις της υπόγειας στάθμης και ενδεχομένως μαθηματικά μοντέλα. Πηγή: Schneider (1973) Πηγή: Ζιώγας & Καλέρης (2006)

Λεπτομερειακή εικόνα: - Δειγματοληψία για τον προσδιορισμό των συγκεντρώσεων Προβλήματα: - Υπάρχουν αρκετές γεωτρήσεις παρατήρησης; - Επιλογή θέσεων και τρόπου κατασκευής νέων γεωτρήσεων (συνεχές φίλτρο, φίλτρα σε διάφορα βάθη, διακοπτόμενη χαλίκωση κλπ). - Δειγματοληψία σε διάφορα βάθη (π.χ. multi-packer technique) δεδομένου ότι η κατανομή των ρύπων κατά βάθος επηρεάζει τη μέθοδο εξυγίανσης που θα εφαρμοστεί. Πηγή: Kaleris (1992) Multi-packer Πηγή: Kinzelbach (1988)

Επιδιωκόμενο αποτέλεσμαΌχι ενέργειες που δεν έχουν μελετηθεί! PW1 PW2 direction of GW-flow contamination boundary of the capture zone Πηγή: Leitfaden Chlorkohlenwasserstoffe BW (1985) Πηγή: Kinzelbach (1988)

Απορρύπανση ρυπασμένου όγκου νερού: Άντληση, επεξεργασία και ενδεχομένως επανεισαγωγή (μέθοδος απλή όσον αφορά τις κατασκευαστικές επεμβάσεις στο υδροφόρο στρώμα). Απαιτούνται: Επιλογή της διάταξης των γεωτρήσεων άντλησης με κριτήρια την ελαχιστοποίηση του όγκου του νερού που πρέπει να αντληθεί και του χρόνου λειτουργίας της εγκατάστασης. Σε σύνθετες περιπτώσεις απαραίτητα για το σχεδιασμό είναι τα μαθηματικά μοντέλα.

Αντλητικές γεωτρήσεις Πηγή: Herr (1985) Εστία ρύπανσης Γεωλογικό ρήγμα Αντλητικές γεωτρήσεις Κλίμακα: 1cm = 250 m Διάρκεια λειτουργίας: (a) 36 έτη (b) 6.5 έτη Προς απορρύπανση: (a) 22x10 6 m 3 (b) 12x10 6 m 3 a b

Απορρύπανση της ακόρεστης ζώνης (περίπτωση πτητικών ρύπων) Πηγή: Kaleris & Croisé (1997), (1999), (2002)

Ρωγματωμένα πετρώματα Πηγή: Fetter (1993)

Πρόληψη: - Επί τόπου έλεγχοι σε περιοχές όπου αναπτύσσονται επικίνδυνες ή εν δυνάμει επικίνδυνες δραστηριότητες, ώστε οι δραστηριότητες αυτές να μην δημιουργούν προβλήματα στο περιβάλλον. - Δίκτυα γεωτρήσεων παρακολούθησης της ποιότητας του υπόγειου νερού σε περιοχές υψηλού κινδύνου.