Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπ/σης του 20ου Δημοτικού Σχολείου Καβάλας Η ενέργεια στο Σχολείο

Συμμετοχή Εκπαιδευτικών Μαθητών Όλες οι τάξεις με συμμετοχή Γκράνας Κων/νος, Δ/ντης Πλόσκα Αικατερίνη, Δασκάλα Παμίας Χρήστος, Δάσκαλος Κουνάνου Κων/να, Δάσκαλος Τσακίρογλου Αριάδνη, Δασκάλα Σωτηρόπουλος Θεόδωρος, Δάσκαλος Βλαστάρης Κων/νος, Δάσκαλος Μαθητών Όλες οι τάξεις με συμμετοχή στις κοινές δραστηριότητες και σε δραστηριότητες προσαρμοσμένες ανά τάξη Διάρκεια: Ιανουάριος- Ιούνιος 2009

Κριτήρια επιλογής του θέματος Η αλλαγή του κλίματος είναι μια από τις πιο καίριες επιπτώσεις του τρόπου ζωής μας. Είναι επείγον οι μαθητές να ενημερωθούν και να κατανοήσουν τις ουσιώδεις συνιστώσες του προβλήματος και να διερευνήσουν τις λύσεις, τόσο σε επίπεδο προσωπικής στάσης και δράσης, όσο και σε ευρύτερο επίπεδο (διεθνές, εθνικό, οικογενειακό σχολικό).

Επιμέρους θέματα

Μεθοδολογία Μέθοδος Project σε συνδυασμό με τη μέθοδο Επίλυσης προβλήματος Επιμέρους αξιοποιήθηκαν η συζήτηση, τα παιχνίδια ρόλων, τα εκπαιδευτικά παιχνίδια, η έρευνα, η συζήτηση και η αντιπαράθεση

Σκοπός Να κατανοήσουν τα παιδιά ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες επηρεάζουν την ποιότητα του περιβάλλοντος που ζούμε οι ίδιοι, το παρόν και το μέλλον του πλανήτη, ώστε να ευαισθητοποιηθούν.

Στόχοι Να κατανοήσουν τις αιτίες αλλαγής του κλίματος Να αναζητήσουν πως μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τη συμβολή μας σε αυτή Να δράσουν σε τοπικό επίπεδο Η καλλιέργεια δεξιοτήτων Η χαρά της επικοινωνίας, της συμμετοχής και της δημιουργίας

Σχεδιασμός Σχεδιάστηκαν δραστηριότητες που εξυπηρετούν την επίτευξη των στόχων Δραστηριότητες που να μπορούν να συμμετέχουν όλες οι τάξεις Δραστηριότητες ανά τάξη Λήφθηκε υπόψη η διαθεματική προσέγγιση του θέματος ώστε να συνδεθεί με τα μαθήματα της Φυσικής, της Μελέτης Περιβάλλοντος, της Γλώσσας, της Ιστορίας, της Γεωγραφίας της Αγωγής του Πολίτη και των Μαθηματικών. Ο σχεδιασμός ακολούθησε τον άξονα: Ενημέρωση-συζήτηση-προτάσεις- έρευνα-συνεργασία- ευαισθητοποίηση-δράσεις-διάδοση των δράσεων

Συνεργασίες Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Πρόγραμμα “Children of the world” όπου γίνεται καταγραφή με βίντεο, φωτογραφίες και ζωγραφιές του τοπικού περιβάλλοντος τα θετικά και τα αρνητικά του με τελικό αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός DVD που συμμετέχουν παιδιά απ’ όλο τον κόσμο. Υπεύθυνη Π.Ε. Πρωτοβάθμιας: Υλικό -παρουσιάσεις Δ.Π.Θ. Τμήμα Περιβάλλοντος: Οδηγίες- ενημέρωση για τα φωτοβολταϊκά συστήματα Σύλλογο γονέων και κηδεμόνων: Χορηγία –σχέδιο- έγκριση για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος

Υλοποίηση Πριν και παράλληλα με την υλοποίηση ξεκίνησαν ασκήσεις-παιχνίδια, ενδυνάμωσης της ομάδας (σπασίματος του πάγου) για τη δημιουργία όμορφου κλίματος μεταξύ των μαθητών. Ενδεικτικό παιχνίδι: «Οι Πιγκουίνοι» Οι μαθητές- πιγκουίνοι είναι όρθιοι πάνω στα καρεκλάκια-παγόβουνα τους, σε κοντινή απόσταση ο ένας από τον άλλο. Ο εκπαιδευτικός ή ένας μαθητής/τρια έχει το ρόλο του ήλιου που περιφέρεται γύρω τους κι όταν τους ακουμπά λιώνει το παγόβουνο τους και πρέπει να μετακομίσουν, χωρίς να πέσουν κάτω, στο διπλανό καρεκλάκι-παγόβουνο. Στόχος … να δημιουργηθεί συνωστισμός!

Ενημέρωση-συζήτηση ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΣΟΥ – CD του WWF(Παρουσίαση με εικόνες, κινούμενο σχέδιο, συνεντεύξεις) Ιστοσελίδα WWF – «Μπες στο κλίμα» “ΓΗ - Δυνάμεις του Πλανήτη” DVD BBC “6 BAΘΜΟΙ που θα μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο” DVD Νational Geographic (για ΣΤ΄ *)

WWF - Ενημερωτικό βίντεο

WWF-Βίντεο με κινούμενα σχέδια

Οι ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο, το υποξείδιο του αζώτου, το όζον και οι υδρατμοί, στην ατμόσφαιρα έχουν αυξηθεί ανησυχητικά τις τελευταίες δεκαετίες λόγω των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων παγκοσμίως. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παγιδεύεται στην ατμόσφαιρα θερμότητα, η οποία αλλιώς εκλύεται στο διάστημα, οπότε ενισχύεται το “φαινόμενο του θερμοκηπίου” ή αλλιώς υπερθέρμανση του πλανήτη.

«H ώρα της γης» «H ώρα της γης» Παρουσίαση PowerPoint «Η ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΕΣΕΝΑ» (Υλικό του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης – Europe Direct Κομοτηνής) από την υπεύθυνη Π.Ε. κα Γρηγοριάδου Αναστασία. Έγινε συζήτηση και πραγματοποιήθηκαν δραστηριότητες κατά ομάδες. Στο τέλος παρουσίασαν τα αποτελέσματα της δουλειάς τους.

στους χώρους του Σχολείου ΕΡΕΥΝΑ Από πού έρχεται η ενέργεια στο Σχολείο και που καταναλώνεται; Οι μαθητές/τριες χωρισμένοι σε ομάδες έκαναν παρατηρήσεις και καταγραφή όσον αφορά την προέλευση (δίκτυο της ΔΕΗ) και την κατανάλωση της ενέργειας στους χώρους του Σχολείου

Έρευνα στην πόλη Εκπομπές CO2 κυρίως από αυτοκίνητα και κεντρική θέρμανση.

Επισημάνθηκε από τα παιδιά το πρόβλημα της τσιμεντοκάλυψης και η έλλειψη πρασίνου που απορροφά CO2

Universite du Quebec a Montreal (βίντεο) CHILDREN OF THE WORLD LES INFANTS DU MONDE LOS NINOS DU MUNDO Universite du Quebec a Montreal (βίντεο) Η πόλη μας (βίντεο) Κυκλοφορία και C0 2 C0 2 (βίντεο) Το πράσινο απορροφά C02 βελτιώνει την ζωή μας (βίντεο)

Επιπτώσεις της αύξησης της θερμοκρασίας Λιώσιμο των πάγων Αύξηση της στάθμης της θάλασσας Έντονα καιρικά φαινόμενα Ξηρασίες Πλημμύρες Απώλεια της βιοποικιλότητας

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Εξοικονόμηση ενέργειας Εναλλακτικές μορφές ενέργειας Εστίαση στα φωτοβολταϊκά http://www.cres.gr/kape/energeia_politis/energeia_politis_photovol.htm

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ Όλοι σπαταλούμε ενέργεια. Αν μειώσουμε το ποσό ενέργειας που χρειαζόμαστε, θα προκαλέσουμε λιγότερη ρύπανση και τα ορυκτά θα διαρκέσουν περισσότερο. Υπάρχουν πολλοί τρόπου εξοικονόμησης ενέργειας, όπως, π.χ. τα σπίτια να κτίζονται με μεγαλύτερη μόνωση, ώστε να μειωθούν οι απώλειες της θερμότητας. Επίσης να χρησιμοποιούμε λαμπτήρες μικρής κατανάλωσης, ενώ οι ηλεκτρικές συσκευές συνήθως αναγράφουν την ενέργεια που καταναλώνουν, και έτσι μπορούμε να διαλέξουμε αυτή που καταναλώνει λιγότερη. 

Εναλλακτικές μορφές ενέργειας Ηλιακή Αιολική Γεωθερμική Υδροηλεκτρική Βιομάζα Θαλάσσια ώστε να μην εκπέμπεται CO2 να μην κατασπαταλούνται οι φυσικοί πόροι και να έχουμε καλύτερη ποιότητα περιβάλλοντος

Κλιματικές και βιοποικιλότητα Παρουσίαση «Η βιοποικιλότητα της περιοχής μας - Νέστος» - Οπτικοακουστική παρουσίαση από το φωτογράφο Μ. Παυλίδη

Ομαδικές δραστηριότητες-παιχνίδια στην αυλή και την τάξη Αντιπαράθεση: Αντιπαρατίθενται οι υποστηρικτές των συμβατικών μορφών ενέργειας με τους υποστηρικτές των εναλλακτικών μορφών. Θεατρικά Παιχνίδια ρόλων: Οι μαθητές/τριες υποδύονται ρόλους ανθρώπων από διάφορες κοινωνικές ομάδες, ζώα που κινδυνεύουν ακόμη και τον ίδιο τον πλανήτη. Το παιχνίδι της φωτογραφίας: Οι μαθητές/τριες χωρισμένοι σε ομάδες παριστάνουν μια φωτογραφία σχετική με το θέμα π.χ. το λιώσιμο των πάγων και παραμένουν ακίνητοι. Οι μαθητές/τριες από τις άλλες ομάδες «μπαίνουν» μέσα στην φωτογραφία και ακουμπώντας τους στον ώμο κάνουν υποθέσεις για το τι παριστάνουν.

Παιχνίδια προσομοίωσης Η/Υ Honoloko Παιχνίδι Η/Υ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) Το εικονικό νησί του Honoloko μοιάζει κατά πολύ με τον πραγματικό κόσμο. Σκοπός του παιχνιδιού αυτού είναι να πάρεις τις σωστές αποφάσεις που θα βελτιώσουν όσο γίνεται την υγεία και το περιβάλλον του νησιού www.honoloko.com

Παιχνίδια στην ιστοσελίδα του WWF Switch'em off Κλείσε το διακόπτη των εργοστασίων που ρυπαίνουν όσο πιο γρήγορα μπορείς. http://climate.wwf.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=12&Itemid=149

Παιχνίδια στην ιστοσελίδα του ΚΑΠΕ Το Παιχνίδι της Μνήμης Βρες τη Λέξη Κρεμάλα Το παιχνίδι της Ενέργειας http://www.energolab.gr/index.asp?c=3

Δράσεις Δενδροφύτευση Συμμετοχή στο διαγωνισμό LES INFANTS DU MONDE- CHILDREN OF THE WORLD όπου στείλαμε το δικό μας μήνυμα με βίντεο το οποίο συμπεριλήφθηκε στην τελική έκδοση του DVD Συνθέσαμε το δικό μας τραγούδι- μήνυμα του για Την προστασία του περιβάλλοντος Δρομολόγηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος στο Σχολείο

Εγκατάσταση αυτόνομου φωτοβολταϊκού συστήματος 4 πάνελ με ισχύ 600 Watt Εκπονήθηκε μελέτη και σχέδιο εγκατάστασης και στη συνέχεια εγκρίθηκε η άδεια «μικρής κλίμακας» από την Πολεοδομία Κόστος 3.000 Ευρώ (χορηγία στο Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων)

Φωτοβολταϊκό σύστημα Ένα βασικό σύστημα αποτελείται από τον ηλιακό συλλέκτη, το ρυθμιστή φόρτισης της μπαταρίας και την μπαταρία (συσσωρευτή). Προαιρετικά συνδέεται στον συσσωρευτή και ένας αντιστροφέας που μετατρέπει τη συνεχή τάση (DC) σε εναλασσόμενη ώστε να τροφοδοτηθούν και οι συσκευές που απαιτούν 220 volt. Πλεονεκτήματα: αθόρυβη λειτουργία ελάχιστη συντήρηση μηδενική ρύπανση διάρκεια ζωής που μπορεί να ξεπεράσει τα 30 έτη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα

Ρυθμιστής φόρτισης Μπαταρίες Αντιστροφέας πάνελ

Το φωτοβολταϊκό σύστημα θα τροφοδοτεί με ηλεκτρικό ρεύμα τους λαμπτήρες του περιμετρικού φωτισμού - ασφαλείας του Σχολείου

Επίσκεψη τριήμερη στο ΚΠΕ Παρανεστίου Ενίσχυση του ομαδικού πνεύματος Απόκτηση νέων γνώσεων, εμπέδωση των όσων μάθαμε

Διάχυση των αποτελεσμάτων Παρουσίαση του προγράμματος σε τοπικό τηλεοπτικό κανάλι από τα παιδιά (ωριαία εκπομπή) Ηχογράφηση κι αποτύπωση και «κυκλοφορία» του CD του τραγουδιού του προγράμματος Συμμετοχή στην «ημέρα περιβάλλοντος» Έκδοση της Σχολικής Εφημερίδας που εστιάζει στο Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα «Το κλίμα αλλάζει. Με νοιάζει!» Το DVD του προγράμματος “Children of the World” όπου συμμετείχαμε.

Αξιολόγηση Για την αξιολόγηση αξιοποιήθηκαν από την αρχή ως το τέλος του προγράμματος (αρχική- διαμορφωτική-τελική αξιολόγηση) τα εξής: Ημερολόγιο δράσεων Εκπαιδευτικά παιχνίδια Εικαστικές δραστηριότητες Αντιπαράθεση – Παιχνίδια ρόλων Πίνακας διακύμανσης του ενδιαφέροντος των μαθητών: με τη χρήση ερωτηματολογίου όπου περιλαμβάνονται οι δραστηριότητες του Προγράμματος οι μαθητές/τριες επιλέγουν αυτές πους τους ενδιέφεραν περισσότερο

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του προγράμματος Προσπαθεί να μετατρέψει τη θεωρία σε πράξη Προωθεί το άνοιγμα στην κοινωνία Το σχολείο αναλαμβάνει πρωτοποριακό ρόλο Προσφέρει δράση Δίνει στα παιδιά ρόλο πρωταγωνιστή κι ευκαιρίες να αναδειχθεί το ταλέντο τους ανάλογα με τις κλίσεις τους Προωθεί τη νοοτροπία του «ενεργού πολίτη» Ελκυστικό και δημιουργικό πρόγραμμα για τα παιδιά, ώστε να θέλουν να συνεχίσουν την περιβαλλοντική εκπαίδευση Το θέμα είναι τεράστιο και με πολλές διαστάσεις Η επίσκεψη σ’ ένα φωτοβολταϊκό πάρκο θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη Η κατασκευή ενός ηλιακού φούρνου από τα παιδιά μπορεί να εξυπηρετήσει τους στόχους του προγράμματος

Επιδιώξαμε να νιώσουν τα παιδιά, πως μια διαφορετική πορεία είναι εφικτή…

…πως το περιβάλλον δεν είναι των άλλων …είναι στο χέρι μας!

Το «τραγούδι – μήνυμα» του Προγράμματος