Παρατηρήσεις και σχόλια στις αλλαγές που έγιναν με τον νόμο 4024/2011 που αφορούν την φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων και που θα ισχύσουν για το τρέχον έτος. Επιμέλεια Τίμος Λιζάρδος Δεκέμβριος 2011

Στο παρόν σημείωμα θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε τις κυριότερες αλλαγές που έγιναν με τον νόμο 4024/2011 που αφορούν •τις εκπτώσεις δαπανών από το φορολογητέο εισόδημα •τη μείωση φόρου και •τη φορολογική κλίμακα των φυσικών προσώπων και •τις επιπτώσεις που θα έχουν στα εισοδήματα του τρέχοντος έτους, δηλαδή στις δηλώσεις που θα υποβληθούν το Όπως θα διαπιστώσετε στην συνέχεια, οι αλλαγές αυτές κρύβουν φορολογικές επιβαρύνσεις που για κάποιους φορολογούμενους μπορεί να είναι βαρύτατες.

•Η πρώτη μεγάλη μεταβολή αφορά την ολοσχερή κατάργηση του άρθρου 8 του ΚΦΕ που γίνεται για πρώτη φορά από τότε που ίσχυσε ο βασικός φορολογικός νόμος του 1955 (ο νόμος 3323), ο οποίος αποτελεί και σήμερα ακόμη την βάση της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων. •Αντί για τις καταργηθείσες εκπτώσεις από το εισόδημα θα δίνεται πλέον το δικαίωμα έκπτωσης ενός σταθερού ποσοστού 10% από το φόρο. Ως αποτέλεσμα της αλλαγής αυτής είναι να πλήττονται οι φορολογούμενοι με εισοδήματα που φορολογούνται με συντελεστή πάνω από το 10%. •Από τις βασικότερες κατηγορίες δαπανών που δεν θα εκπίπτουν πλέον από το εισόδημα θα είναι οι ασφαλιστικές εισφορές στα ταμεία ασφάλισης, οι τόκοι στεγαστικών δανείων και τα έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης. Η ολοσχερής κατάργηση των εκπτώσεων από το εισόδημα.

Ασφαλιστικές εισφορές στα ταμεία ασφάλισης. •Έως σήμερα στις εκπτώσεις που αφαιρούνταν από το εισόδημα συμπεριλαμβανόταν και οι καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές στα ταμεία ασφάλισης του (ΟΑΕΕ - ΕΤΑΑ κ.λπ.). Με την κατάργηση των εκπτώσεων του άρθρου 8 εισάγεται για πρώτη φορά η κατάργηση του δικαιώματος αυτού. Τουναντίον δεν αλλάζει η έκπτωση των ασφαλιστικών κρατήσεων από το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες που προβλέπεται από την παρ. 1-β, του άρθρου 47 του ΚΦΕ. Αυτό βέβαια δημιουργεί ένα ζήτημα άνισης μεταχείρισης των φορολογουμένων, εκτός αν η κίνηση αυτή αποτελεί προπομπό για πιθανή μελλοντική κατάργησή της και για τους μισθωτούς. •Π.χ. Φορολογούμενος με εισόδημα € που κατέβαλλε ασφαλιστικές εισφορές ποσού €, αν θα δικαιούταν έκπτωση από το εισόδημα με τη νέα κλίμακα θα είχε φορολογικό όφελος χ 35% = 1.400,00 €. Με τo καθεστώς που θα ισχύσει το αντίστοιχο όφελος θα είναι: χ 10% = 400,00 €. θα έχει δηλαδή μόνο από αυτή την μεταβολή μία επιπλέον φορολογική επιβάρυνση 1.000,00 €. Η ολοσχερής κατάργηση των εκπτώσεων από το εισόδημα.

Τόκοι στεγαστικών δανείων. •Μία άλλη κατηγορία δαπανών που καταργείται είναι το δικαίωμα έκπτωσης τόκων στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας. •Με την νέα ρύθμιση το ποσοστό μείωσης του φόρου ανέρχεται πλέον σε 10% των τόκων και μόνο για το μέρος αυτών που αντιστοιχεί στα 120 τ.μ. και για το τμήμα του δανείου έως €. Αν η κατοικία είναι μεγαλύτερη ή αν το δάνειο είναι υψηλότερο το 10% του υπερβάλλοντος τόκου δεν αφαιρείται από τον φόρο. Έξοδα ιατρικής περίθαλψης •Ήδη με το Ν 3986/2011 είχε καταργηθεί η δυνατότητα έκπτωσης του ποσού των εξόδων ιατρικής περίθαλψης από το εισόδημα. Με το νέο νόμο περικόπτεται η μείωση από το φόρο σε ποσοστό 10%, από 20% που καθιερώθηκε με τον Ν 3986/2011. Eπίσnς η μείωση γίνεται μεγαλύτερη για φορολογούμενους με υψηλές δαπάνες αφού πλέον συνυπολογίζονται ιατρικές και νοσοκομειακές δαπάνες μαζί, το δε ανώτερο ποσό μειώσεως του φόρου ανέρχεται πλέον στα €. Η ολοσχερής κατάργηση των εκπτώσεων από το εισόδημα.

Εκτός από την παραπάνω κατάργηση των εκπτώσεων δαπανών που εντάχθηκαν στις «μειώσεις» του φόρου, με αποτέλεσμα να αυξάνουν την φορολογική επιβάρυνση, προβλέπονται και περικοπές (μειώσεις) στις ήδη μέχρι σήμερα υπάρχουσες μειώσεις φόρου (άρθρο 9). Συγκεκριμένα: •Η μείωση του φόρου για ενοίκια και για δίδακτρα είναι πλέον 10% της δαπάνης με πλαφόν δαπάνης τα €. Έτσι για κάθε μια από αυτές τις κατηγορίες δαπανών η μείωση φόρου δεν μπορεί να υπερβεί τα 100 €. •Καταργείται η μείωση φόρου για την παροχή υπηρεσιών από δικηγόρο, ενώ οι υπόλοιπες περιπτώσεις μειώσεων φόρου παραμένουν, αλλά με ποσοστό μειώσεως φόρου σε όλες τις περιπτώσεις το 10% της δαπάνης αντί για 20% που ίσχυε μέχρι πέρυσι. Οι μειώσεις από το φόρο

Η νέα φορολογική κλίμακα

•Η πρώτη σημαντική παρατήρηση σχετικά με την νέα φορολογική κλίμακα έχει να κάνει ασφαλώς με την μείωση του αφορολόγητου ορίου από € που ίσχυε μέχρι πέρυσι, σε € και την επιβολή φόρου 10% στο κλιμάκιο των € που δημιουργείται. •Από την επιβολή φόρου εξαιρούνται όσοι έχουν εισόδημα (πραγματικό ή τεκμαρτό) κάτω των € εάν είναι νέοι κάτω των 30 ετών, συνταξιούχοι άνω των 65 ετών, άτομα με ειδικές ανάγκες ή συνταξιούχοι με παιδιά με ειδικές ανάγκες. Αν όμως ο συνταξιούχος έχει πάνω από € τεκμαρτό ή πραγματικό εισόδημα πχ €, τότε θα φορολογηθεί με 10% στην διαφορά € ( ). Η νέα φορολογική κλίμακα

•Άλλη παρατήρηση αφορά την αναδιάταξη των μεσαίων φορολογικών συντελεστών στην κλίμακα με τέτοιο τρόπο ώστε να αυξάνεται η επιβάρυνση των φορολογούμενων με μεσαία εισοδήματα. •Σημαντικό θέμα αφορά η περικοπή του αφορολογήτου για φορολογούμενους με παιδιά. Παρόλο που εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι αυξήθηκε το αφορολόγητο από € σε € για κάθε παιδί, όμως αν συνδυαστεί με την μείωση του αφορολογήτου από € σε €, τότε η επιβάρυνση και για αυτούς είναι σημαντική. Ο πίνακας που ακολουθεί δείχνει το αφορολόγητο που ίσχυε πέρυσι και το αντίστοιχο που ισχύει πλέον για φορολογούμενους με παιδιά: Η νέα φορολογική κλίμακα

•Άλλη σημαντική αλλαγή αφορά το περίφημο καθεστώς των αποδείξεων δαπανών. Η αλλαγή αυτή έχει γίνει με τον προηγούμενο Ν 3986/2011 (που ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούλιο ) και όχι με τον σχολιαζόμενο, όμως τον αναφέρουμε εδώ μιας και αφορά την φορολογία των εισοδημάτων του τρέχοντος έτους. Οι αποδείξεις που πλέον καλούνται οι φορολογούμενοι να προσκομίσουν προκειμένου να εξασφαλίσουν το αφορολόγητο θα ανέρχονται στο 25% του εισοδήματος και για ύψος εισοδήματος μέχρι €. Σε περίπτωση που φορολογούμενος αποτύχει να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες αποδείξεις θα του επιβάλλεται φόρος 10% επί του ποσού που υπολείπεται. Έχει καταργηθεί η έκπτωση φόρου 10% (bonus) επί του επιπλέον ποσού που ίσχυε για τα εισοδήματα του Η κατάργηση του bonus μπορεί να έγινε για λόγους αποφυγής του φετινού γεγονότος μαζικής επιστροφής φόρων σε όσους υπέβαλαν αυξημένα ποσά αποδείξεων, όμως υπάρχει ενδεχόμενο να αποτελέσει κίνητρο στους φορολογούμενους που έχουν συγκεντρώσει περισσότερες από τις απαιτούμενες για αυτούς αποδείξεις να τις διαθέτουν με αντάλλαγμα σε άλλους που τις χρειάζονται. Η νέα φορολογική κλίμακα