ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ-ΚΡΑΤΗ

ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΩΝ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΩΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΟΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΙΑ ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΘΕΟΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΘΕΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΘΕΟΙ ΟΧΙ ΑΙΩΝΙΟΙ ΑΛΛΑ ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΘΕΟΙ ΜΕ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΠΟΥ ΕΜΠΛΕΚΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΘΕΟΣ ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟΣ ΘΕΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΘΕΟΣ ΠΑΡΩΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ Η ΣΦΑΙΡΑ ΤΟΥ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ

ΟΥΤΕ ΕΠΙΒΙΩΣΗ, ΟΥΤΕ ΠΡΟΕΙΚΟΝΙΣΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΒΙΩΣΕΩΝ: ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ, ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΝΘΕΟΝ, ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΑΓΕΙΑΣ, ΤΟΤΕΜΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ¨ΠΡΩΤΟΓΟΝΗΣ¨ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑΣ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΕΙΚΟΝΙΣΗΣ: ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΩΣ ΓΟΝΙΜΟ ΕΔΑΦΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ

ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΤΩΝ ΔΟΞΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΛΑΤΡΕΙΩΝ ΤΗΣ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΒΟΛΩΝ (M.P.WILSON): ΘΕΩΡΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΟΤΙ Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΜΑΓΑΛΜΑ ΠΟΥ ΠΡΟΗΛΘΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΩΝ ΓΗΓΕΝΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΚΑΙ ΤΙΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΦΥΛΩΝ ΠΟΥ ΕΦΤΑΣΑΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΛΑΤΡΕΙΩΝ ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ-ΚΡΑΤΟΥΣ, ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΕΞΗΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΔΟΞΑΣΙΩΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ, ΣΤΑΘΕΡΟ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ-ΚΡΑΤΟΥΣ

ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ-ΚΡΑΤΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΪΚΗΣ ΚΑΙ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΧΡΟΝΟΣ: 750-330 π.Χ. ΧΩΡΟΣ: ΑΥΤΑΡΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Η ΟΠΟΙΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΜΙΑ ΥΠΑΙΘΡΟ ΧΩΡΑ, ΧΩΡΙΑ ΚΑΙ ΚΩΜΟΠΟΛΕΙΣ, ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΛΑΤΡΕΙΑ: ΑΦΟΡΑ ΟΛΟΥΣ. ΙΕΡΑ ΔΙΑΣΠΑΡΤΑ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ.

ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ (ΟΙ ΑΡΧΑΙΕΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΔΕΝ ΤΑΥΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ) ΙΕΡΟ: ΑΣΑΦΗΣ ΚΑΙ ΑΝΟΥΣΙΑ Η ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΙΕΡΟ ΚΑΙ ΤΟ ΒΕΒΗΛΟ. ΙΕΡΑ: ΛΑΤΡΕΙΑ/ΙΕΡΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ/ΣΦΑΓΙΑ ΤΗΣ ΘΥΣΙΑΣ. ΙΕΡΕΥΣ: ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΕΚΤΕΛΕΙ ΤΑ ΙΕΡΑ (ΔΕΝ ΕΞΑΙΡΕΙΤΑΙ ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΕΒΗΛΗ/ΚΟΣΜΙΚΗ ΖΩΗ). ΟΣΙΟΣ: ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΄Η ΠΡΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ-ΘΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ. Ο,ΤΙ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΄Η ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΙ Ο ΘΕΙΟΣ ΝΟΜΟΣ. ΑΓΙΟΝ: ΝΑΟΙ/ΙΕΡΑ/ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΕΣ/ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΟ ΒΑΘΜΟ ΤΗΣ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣ. ΑΓΝΟΣ: ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ.

ΑΓΝΟ - ΜΙΑΡΟ ΑΡΧΙΚΑ: ΑΓΝΟΤΗΤΑ=ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑ ΜΙΑΣΜΑ=ΙΣΧΥΡΗ ΥΛΙΚΗ ΣΥΝΕΚΔΟΧΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΠΟΛΥΣΗΜΑΝΤΗ ΕΝΝΟΙΑ: π.χ. ΑΙΜΑ ↦ α. ΟΥΣΙΑ ΖΩΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ, β. ΜΕΣΟ ΕΞΑΓΝΙΣΜΟΥ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΒΩΜΟ ΚΑΙ γ. ΜΙΑΣΜΑ, ΟΤΑΝ ΧΥΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ΤΟ ΜΙΑΣΜΑ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΣΤΟ ΟΤΙ ΣΥΝΔΕΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΕΙΝΟΥΝ ΔΙΑΚΡΙΤΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ. ΕΠΙΣΗΣ, Η ΜΙΑΡΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΘΑΝΟ ΝΑ ΥΠΟΚΡΥΠΤΕΙ ΜΙΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΑΡΕΤΗ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΕΝΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ ΠΟΥ ΡΥΘΜΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΤΟΥΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ, π.χ. α. ΤΑ ΟΣΤΑ ΤΟΥ ΟΙΔΙΠΟΔΑ, ΤΗΣ ΠΙΟ ΒΕΒΗΛΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ, ΕΙΝΑΙ ΕΥΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΗ ΠΟΥ ΘΑ ΤΑ ΔΕΧΤΕΙ ΚΑΙ β. Ο ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΣΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΘΑΡΜΟΥΣ ΟΣΟ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΑ ΜΙΑΣΜΑΤΑ.

ΕΥΣΕΒΕΙΑ-ΥΒΡΙΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ: ΕΚΚΛΗΣΙΑ-ΔΟΓΜΑΤΑ-ΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΣΕΒΕΙΑ ΣΥΝΙΣΤΑ Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΣΕΒΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΙΕΡΟΤΕΛΕΣΤΙΩΝ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΚΟΙΝΑ ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΜΙΑΣ ΠΟΛΗΣ, π.χ.: α. ΚΑΚΟΒΟΥΛΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΤΑ ΙΕΡΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ β. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΝΕΩΝ ΘΕΩΝ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΩΝ (ΟΧΙ ΠΑΝΤΑ) γ. ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΔΟΞΑΣΙΕΣ (ΟΠΩΣ ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ) Η ΠΟΛΗ ΣΕ ΓΕΝΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΔΕΧΕΤΑΙ ΤΗΝ ΑΘΕΪΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΕΣ ΛΑΤΡΕΙΕΣ Η ΚΑΤΑΔΙΚΗ ΓΙΑ ΑΣΕΒΕΙΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ Ο ΑΣΕΒΗΣ ΠΑΥΕΙ ΝΑ ΖΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Τι είναι ευσέβεια και τι ασέβεια;(Πλάτων, Ευθύφρων) Ευσέβεια: η δίωξη του άδικου ατόμου, ασέβεια: η μη δίωξη Ευσέβεια: κάθε τι αρεστό στους θεούς, ασέβεια: αυτό που τους δυσαρεστεί Ευσέβεια: ότι αγαπούν οι θεοί, ασέβεια: ότι μισούν Ευσέβεια: υπηρεσία στους θεούς, ασέβεια: η μη προσοχή στους θεούς Ευσέβεια: η επίγνωση πως τα λόγια και οι πράξεις κάποιου είναι αποδεκτά από τους θεούς Ευσέβεια: η τέχνη της αμοιβαιότητας (do ut des-do ut abeas) Ευσέβεια :η δυνατότητα της επικοινωνίας (μέσω τελετουργιών) ανάμεσα στους θεούς και τους ανθρώπους

ΕΥΣΕΒΕΙΑ ↧ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ Ή ΕΝΑ ΑΤΟΜΟ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΤΟΜΟΥ ΑΦΘΟΝΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ ΣΤΑ ΙΕΡΑ ΑΦΟΣΙΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΕΣΙΟΥΣ ΘΕΟΥΣ ZAINTMAN-PANTEL “Στην αρχαία ελληνική θρησκεία δεν υπάρχει εμμονή στις τελετουργίες ή παθολογικός φόβος των θεών. Η καθημερινή έκφραση της ευσέβειας δε μαρτυρεί μια προσωπική σχέση με το θεό, ούτε μια εσωτερική ανάγκη μετασχηματισμού ή εξομοίωσης με το θεό (εκτός των Ορφικών), ούτε & δουλική τήρηση τυπικών τελετουργιών. Το να είναι κανείς ευσεβής σημαίνει να συμμετέχει & να πιστεύει στην αποτελεσματικότητα ενός συμβολικού συστήματος που έχει θεσπίσει η πόλη και που καθορίζει τις σχέσεις ανθρώπων & θεών” ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΠΡΟΓΟΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ ΜΕΡΟΥΣ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ GERNET “Η πόλη θεωρεί τον εαυτό της μια συγκεκριμένη ζωντανή ύπαρξη, την οποία βεβαίως προστατεύουν οι θεοί και δεν την εγκαταλείπουν, αν εκείνη πρώτη δεν εγκαταλείψει τον εαυτό της”

ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ: ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΙΕΡΟ ΒΙΒΛΙΟ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΑΜΙΓΩΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΟΠΟΤΕ ΑΝΑΖΗΤΟΥΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ↦ α. ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ β. ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ γ. ΗΣΙΟΔΟΥ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΑΙ δ. ΗΣΙΟΔΟΥ ΘΕΟΓΟΝΙΑ ε. ΟΜΗΡΙΚΟΙ ΥΜΝΟΙ στ. ΛΥΡΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ζ. ΙΣΤΟΡΙΑΙ ΗΡΟΔΟΤΟΥ η. ΤΡΑΓΩΔΙΕΣ, ΚΩΜΩΔΙΕΣ κ.α.

α. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ: ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΑΝΩ ΣΕ ΠΕΤΡΕΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΚΑΘΕ ΕΙΔΟΥΣ, ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΑΦΟΡΟΥΣΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ↦ α. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ β. ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΩΝ ΚΑΙ ΕΟΡΤΩΝ γ. ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ δ. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ε. ΑΦΙΕΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΣΤΙΣ ΘΕΟΤΗΤΕΣ στ. ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΧΡΗΣΜΩΝ ζ. ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ κ.α.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ: ΕΡΕΙΠΙΑ ΙΕΡΩΝ, ΝΕΚΡΟΠΟΛΕΩΝ, ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ κ.α. ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ: ΑΓΑΛΜΑΤΑ, ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΕΣ, ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ κ.α.

Η ΠΥΛΗ ΤΩΝ ΛΕΟΝΤΩΝ Η Πύλη των Λεόντων βρίσκεται στις Μυκήνες, την πόλη που ήταν το κέντρο του πολιτισμού που άκμασε από τον 14ο αι. μέχρι τον 12ο αι. π.Χ.

ΚΟΡΗ ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΑΓΑΛΜΑ, ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΤΗ ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ, ΟΝΟΜΑΖΕΤΑΙ ΚΟΡΗ (ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΤΕΧΝΟΤΡΟΠΙΑ) ΠΟΥ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΝΕΑΡΗ ΚΟΠΕΛΑ

ΟΛΥΜΠΙΑ Το μέρος όπου γίνονταν οι Ολυμπιακοί αγώνες ήταν ένας ιερός τόπος που αποτελούνταν από ναούς αφιερωμένους στους θεούς. Οι αγώνες ξεκινούσαν με μία τελετή και θυσίες.

ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ-ΑΘΗΝΑ 447π.Χ.-432π.Χ. (ΝΑΟΣ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ-ΠΑΡΘΕΝΑ)

ΕΡΕΧΘΕΙΟ-ΑΘΗΝΑ ΤΕΛΟΣ 5ου αι. π. Χ ΕΡΕΧΘΕΙΟ-ΑΘΗΝΑ ΤΕΛΟΣ 5ου αι. π.Χ. (ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ. ΠΗΡΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΥΘΙΚΟ ΑΘΗΝΑΙΟ ΗΡΩΑ ΕΡΕΧΘΕΑ) (ΙΩΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ)

ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑ 420 π.Χ. (ΙΩΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ)

Ο ΗΝΙΟΧΟΣ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΜΠΡΟΥΝΤΖΙΝΟ ΑΓΑΛΜΑ, ΠΑΡΟΛΟ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (470 π.Χ.), ΔΙΑΤΗΡΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΟΤΡΟΠΙΑ.

Ο ΕΡΜΗΣ ΚΑΙ Ο ΔΙΟΝΥΣΟΣ (ΝΗΠΙΟ)-ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 340 π. Χ Ο ΕΡΜΗΣ ΚΑΙ Ο ΔΙΟΝΥΣΟΣ (ΝΗΠΙΟ)-ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 340 π.Χ. ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΕΝΑ ΑΓΑΛΜΑ ΠΕΡΙΠΟΥ 2 ΜΕΤΡΩΝ ΥΨΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΚΕ ΓΙΑ ΤΟ ΝΑΟ ΤΗΣ ΗΡΑΣ ΣΤΗΝ ΟΛΥΜΠΙΑ

ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ ΤΟ ΕΡΕΧΘΕΙΟ ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΜΕ ΤΙΣ 6 ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ

ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΟΥ ΔΙΟΣ ΑΘΗΝΑ 174π.Χ.-132μ.Χ. (ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ)

Η ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ 150-100 π. Χ Η ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ 150-100 π.Χ. ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΕΙ ΤΗΝ ΙΔΑΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΠΟΥ 205cm ΥΨΟΣ

ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ 200 π. Χ. ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ ΤΗ ΘΕΑ ΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΥΨΟΣ 2 ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ 200 π.Χ. ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ ΤΗ ΘΕΑ ΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΥΨΟΣ 2.4 ΜΕΤΡΑ

ΔΕΛΦΟΙ Οι Δελφοί θεωρούνταν από τους αρχαίους ως ο ¨Ομφαλός της γης¨ ΔΕΛΦΟΙ Οι Δελφοί θεωρούνταν από τους αρχαίους ως ο ¨Ομφαλός της γης¨. Απλοί πολίτες αλλά και δημόσιοι λειτουργοί συνήθιζαν να έρχονται εδώ για να λάβουν τον χρησμό, που θεωρείτο ότι ήταν τα λόγια του Απόλλωνα. Ο ναός έφερνε πολλά πλούτη στην πόλη των Δελφών και γι’ αυτό γινόταν συχνά σημείο επιθέσεων.

ΔΥΟ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ

Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ JEAN RUDHARDT Η κατανόηση του άλλου «Η βασική δυσκολία στη μελέτη των θρησκειών μου φαίνεται ότι είναι η κατανόηση του άλλου. Ο θεός, οι θεοί μας είναι απροσπέλαστοι. Μελετούμε τα λόγια και τις συμπεριφορές: εκφράζουν σκέψεις, βλέψεις, συναισθήματα. Με ένα λόγο, το βίωμα. Το βίωμα για το οποίο μιλούμε είναι αυτό ενός υποκειμένου που αισθάνεται τον εαυτό του σε σχέση με μία πραγματικότητα, την οποία αντιλαμβάνεται ως ιερή ή θεία. Η εμπειρία μιας τέτοιας σχέσης είναι απροσπέλαστη για εμάς, έξω από τα όρια της υποκειμενικότητας. Κι όμως αυτή η σχέση είναι ακριβώς το αντικείμενο της μελέτης μας. Αν το παραβλέψουμε αυτό, μπορούμε να εξετάσουμε θεσμούς, τρόπους έκφρασης, είδη συμπεριφορών και συλλογισμών, όμως θα μας διαφύγει αυτό που τους δίνει το θρησκευτικό τους χαρακτήρα, επομένως θα αστοχήσουμε στο σκοπό που εμείς έχουμε θέσει για τη μελέτη μας. Για αυτό σκέφτομαι ότι πρέπει να ξεπεραστεί η όποια σπουδαιότητα αποδίδεται στη μελέτη των δομών που επιβάλλονται στο πνεύμα ενός λαού. Πρέπει να διεισδύσουμε στην υποκειμενική εμπειρία την οποία προϋποθέτουν, τουλάχιστον εν μέρει, αυτές οι δομές, και η οποία εκτυλίσσεται εντός τους. Η μελέτη των συστημάτων δε θα μπορούσε, λοιπόν, να καταλύσει την υποκειμενικότητά σας. Πρέπει απλώς να αποτραπεί ο κίνδυνος να δανείσετε στον άλλον τη δική σας υποκειμενικότητα και να βοηθηθείτε ώστε να τον κατανοήσετε έτσι όπως αυτός αντιλαμβάνεται τον εαυτό του, δηλαδή όπως είναι, και όχι όπως θα τον ήθελαν οι θεωρίες και τα δόγματά σας». «Όσον αφορά το θέμα της θρησκείας, ο ερευνητής πρέπει να μετατραπεί σε θρησκευτικό υποκείμενο και να ασχοληθεί με τη θρησκεία με τον ίδιο τρόπο που ασχολείτο αυτός που ασκούσε τα θρησκευτικά του καθήκοντα κάθε μέρα. Για να το πετύχουμε αυτό, δεν υπάρχει άλλο μέσο από το να γίνουμε προσωρινώς οπαδοί αυτών που θέλουμε να κατανοήσουμε. Πρέπει να μιμηθούμε τις διαδρομές της σκέψης τους, τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις, τις συμπεριφορές τους. Οι αντιλήψεις τους καθορίζονται από ένα δίκτυο σχέσεων, τις οποίες πρέπει να ανασυνθέσουμε στο μυαλό μας. Οι εικόνες τους αποκτούν την αξία τους από όλα αυτά που σημαίνουν για εκείνους. Πρέπει λοιπόν να αποκαταστήσουμε μέσα μας ένα ανάλογο πεδίο συνδυασμών. Οι τελετές τους βασίζονται σε ένα σύνολο κοινωνικών συμπεριφορών. Πρέπει, λοιπόν, να αναδημιουργήσουμε νοερώς όλα αυτά τα συμφραζόμενα. Εν ολίγοις, πρέπει να εγκαταλείψουμε όσο είναι δυνατό τους συνηθισμένους τρόπους σκέψης, για να ανασυνθέσουμε, μελετώντας την αρχαία ελληνική θρησκεία, μία ελληνική νοοτροπία. Αν αποκτήσουμε μια τέτοια εμπειρία, η θρησκευτική πρακτική στην Αθήνα του τέταρτου αιώνα γίνεται, κατά τη γνώμη μου, κατανοητή».

Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ JEAN-P. VERNANT Τι είναι σήμερα μία θρησκεία; «Ας θεωρήσουμε ένα οποιοδήποτε σύστημα σημείων που απαρτίζει έναν πολιτισμό: γλώσσες, εργαλεία, θεσμοί, τέχνες και άλλα. Καθένα από αυτά τα συστήματα σκοπό έχει να χρησιμεύσει ως μεσολαβητής ανάμεσα στον άνθρωπο και στη φύση ή ανάμεσα στον άνθρωπο και στους άλλους ανθρώπους. Όλα αυτά τα συστήματα αποκαλύπτονται μέσα από αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν συμβολική λειτουργία. Με αυτό θέλω να πω ότι μία λέξη παραπέμπει σε κάτι άλλο, έξω από αυτήν την ίδια. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι δημιούργησαν μία σειρά συστημάτων που τους επιτρέπουν να ξεπεράσουν τα δεδομένα της πραγματικότητας, να τα διαπεράσουν, για να ελέγξουν, μέσω αυτών, σύμπαντα αξιών, σημασιών και κανόνων, που σκοπό έχουν να διατηρήσουν τη συνοχή μίας κοινότητας. Από αυτή τη λειτουργία ο άνθρωπος διακρίνεται από το ζώο, το οποίο δεν έχει γλώσσα, κοινωνικότητα ή ιστορία. Για μένα, λοιπόν, η θρησκεία είναι ένα από αυτά τα συμβολικά συστήματα. Όσο περισσότερο μελετάμε τις θρησκείες, τόσο περισσότερο κατανοούμε ότι αυτές είναι εργαλεία και γλώσσα, εγγεγραμμένες στο μηχανισμό της συμβολικής σκέψης».   Γιατί μελετάμε την ελληνική θρησκεία; «Γιατί κατάλαβα πως η πολυπλοκότητα της αρχαίας Ελλάδας φαίνεται στη θρησκεία πληρέστερα από κάθε άλλο τομέα. Η ελληνική θρησκεία και ο ελληνικός πολιτισμός είναι αδιανόητα αν προσπαθήσουμε να τους περιορίσουμε σε μία και μόνη πλευρά τους. Η ελληνική θρησκεία είναι ένα πεδίο έρευνας όπου ο μελετητής είναι υποχρεωμένος να ¨σκέπτεται μαζί¨ τη θρησκεία και την πολιτική, την ανθρωπολογία και την ιστορία, την ηθική και την καθημερινή ζωή».

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗ-ΠΙΣΤΗ ; ΤΟ ΟΤΙ ΤΕΛΙΚΑ ΔΕ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΒΙΩΣΟΥΜΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΥ, ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΠΟΥ ΥΠΟΚΕΙΤΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ-ΠΙΣΤΗΣ