Πρόληψη και Διαχείριση εργασιακού άγχους ΠΕ4 Εκπαιδευτικό Υλικό Πρόληψη και Διαχείριση εργασιακού άγχους Ενότητα 2: Παράγοντες που επηρεάζουν το εργασιακό άγχος
Το πλαίσιο εργασίας (work context)
Το περιεχόμενο εργασίας (work content)
Παράγοντες στην εργασία που επιδεινώνουν το άγχος (1) Οργανωτικοί: Υπερβολικός έλεγχος ή απουσία ελέγχου Υπέρ ή υπό- απασχόληση Πολύς ή ελάχιστος φόρτος εργασίας Υπερανάληψη ευθυνών και ρόλων ή ασαφές περίγραμμα εργασίας Ανεπαρκής χρόνος ολοκλήρωσης της εργασίας με βάση τις προσωπικές απαιτήσεις ή απαιτήσεις τρίτων Καμία αναγνώριση, ανταμοιβή ή ανατροφοδότηση Μη ευέλικτη εργασία Μη προγραμματιζόμενο ωράριο Αιφνίδιες και αναίτιες αλλαγές στην οργάνωση, στις προθεσμίες ή στη σύμβαση εργασίας Κακή διαχείριση χρόνου Κακές περιβαλλοντικές συνθήκες στο χώρο εργασίας (εγκαταστάσεις, φωτισμός, έκθεση σε επικίνδυνες καιρικές συνθήκες)
Παράγοντες στην εργασία που επιδεινώνουν το άγχος (2) Κοινωνική διάσταση: Αδυναμία έκφρασης διαφορετικής άποψης Μη δυνατότητα λήψης πρωτοβουλιών Μη συνεργάσιμοι συνάδελφοι, προϊστάμενοι ή υφιστάμενο Μη συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων Έλλειψη κοινωνικής αποδοχής του επαγγέλματος Ασυμβατότητα επαγγέλματος και προσωπικών επιλογών Επισφαλής θέση εργασίας Προκαταλήψεις στο χώρο εργασίας (φύλο, ηλικία, εθνικότητα κ.α.)
Προσωπικοί παράγοντες Οι προσωπικοί παράγοντες περιπλέκονται στην έννοια του εργασιακού άγχους και αυτό γιατί υπάρχει μια ατομική κλιμάκωση στο πως κάποιος βιώνει και σε τι βαθμό εκδηλώνει το άγχος του. Κάποιες προσωπικές δυσκολίες (οικογενειακές συγκρούσεις, ψυχικές ή σωματικές ασθένειες, οικονομικά προβλήματα) μπορούν να εντείνουν την εκδήλωση άγχους στην εργασία ή να δράσουν σαν καταλύτης και να εκδηλωθεί το άγχος που βιώνει κάποιος στην εργασία του. Η αδυναμία συγκέντρωσης σε στόχους, η έλλειψη κινήτρου για την εργασία (γενικά ή ειδικά), η τελειοθηρία, η μεγαλομανία, η έλλειψη διεκδικητικότητας, η αδυναμία θέσπισης ορίων (σε άλλους ή στον εαυτό), είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που αυξάνουν την πιθανότητα κάποιος να εμφανίσει εργασιακό άγχος. Όπως και αντίστροφα το εργασιακό άγχος, μπορεί με τη σειρά του να γίνει πρόβλημα στην προσωπική ζωή κάποιου (π.χ. όταν διευρύνει το χρόνο εργασίας του για να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις ή όταν μεταφέρει το αρνητικό κλίμα της δουλειάς και στο σπίτι).