Δρ. Ι. Καρύδης Παθολόγος, Σύμβουλος Υφυπουργού Υγείας ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΗΨΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥΣ Δρ. Ι. Καρύδης Παθολόγος, Σύμβουλος Υφυπουργού Υγείας
Κριτήρια ένταξης εμβολιαστικών σχημάτων στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Expert opinion vs Evidence-based Εθνικές vs Διεθνείς μελέτες Πιλοτικές μελέτες εφαρμογής εμβολιαστικών σχημάτων Νέα εμβόλια. Πρέπει να ενταχθούν και αν ναι πότε; Πολυδύναμα vs Μονοδύναμα Αναμνηστικές δόσεις Ειδικές ομάδες προς εμβολιασμό (υπερήλικες- ηλικιακό cutoff, χρόνια νοσήματα- ποιά)
Σύγκριση Εθνικών Προγραμμάτων Εμβολιασμού (Ελλάδας, Γερμανίας, M
Εμβόλια DTaP και εμβόλια Tdap και Td στην παιδική, εφηβική και ενήλικο ζωή Στην Ελλάδα εφαρμόζεται το ολιγοδύναμο εμβόλιο DTaP σε 5 δόσεις στη βρεφική και παιδική ηλικία (2, 4, 6, 15-18 μηνών, 4-6 χρονών). Στην εφηβική ηλικία πραγματοποιείται 1 δόση Tdap (11-12 ετών). 10 χρόνια μετά πραγματοποιείται 1 δόση Td και κάθε 10 χρόνια κατά την ενήλικο ζωή πραγματοποιείται το Td Στις ΗΠΑ εφαρμόζεται το ολιγοδύναμο εμβόλιο DTaP σε 5 δόσεις στη βρεφική και παιδική ηλικία (2, 4, 6, 15-18 μηνών, 4-6 χρονών). Στην εφηβική ηλικία πραγματοποιείται 1 δόση Tdap (11-12 ετών)
Στη Γερμανία υπάρχει το DTaP και γίνεται σε 4 δόσεις στη βρεφική ηλικία (2, 3, 4, 11-14 μηνών), αλλά συνήθως πραγματοποιούνται αντί αυτού τα πολυδύναμα εμβόλια (DTaPHibHepIPV ή DTaPHibIPV) που το εμπεριέχουν. Στη συνέχεια, πραγματοποιούνται 2 δόσεις Tdap σε μεγαλύτερη ηλικία (5-6 ετών, 9-17 ετών) και κάθε 10 χρόνια κατά την ενήλικο ζωή εφαρμόζεται 1 δόση Tdap Στη Σουηδία, κατά τη βρεφική ηλικία πραγματοποιούνται αντί του DTaP, τα πολυδύναμα εμβόλια (DTaPHibHepIPV ή DTaPHibIPV) σε 3 δόσεις. Στη συνέχεια, γίνεται 1 δόση DTaP στην ηλικία των 10 ετών και 1 δόση Tdap στην εφηβική ηλικία (14-16 ετών) Στη Βρετανία και στη Νορβηγία δεν εφαρμόζονται τα ολιγοδύναμα εμβόλια DTaP αλλά τα πολυδύναμα εμβόλια (DTaPHibIPV) σε 3 δόσεις
Εμβόλιο αιμόφιλου ινφλουέντζας τύπου b Στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ πραγματοποιούνται 4 δόσεις (2, 4, 6, 12-15 μηνών) Στις υπόλοιπες χώρες καλύπτεται από την προγενέστερη χρήση πολυδύναμων εμβολίων: Βρετανία: 3 δόσεις 5-δύναμου (DTaPHibIPV) Σουηδία: 3 δόσεις 5-δύναμου (DTaPHibIPV) Νορβηγία: 3 δόσεις 5-δύναμου (DTaPHibIPV) Γερμανία: 4 δόσεις DTaPHibHepIPV ή DTaPHibIPV
Εμβόλιο πνευμονιόκοκκου (PCV) Μόνο στην Ελλάδα πραγματοποιούνται 5 δόσεις (2, 4, 6, 12-15 μηνών, 2-3 ετών) και 1 επιπλέον δόση PCV-13 σε παιδιά που εμβολιάστηκαν με PCV-7 ή PCV-10, ενώ συστήνεται και 1 δόση PCV-13 σε άτομα >50 ετών Στη Γερμανία (2, 3, 4, 11-14 μηνών) και στις ΗΠΑ (2, 4, 6, 12-15 μηνών) γίνονται 4 δόσεις Στη Σουηδία και τη Νορβηγία γίνονται 3 δόσεις (3, 5,12 μηνών) Στη Βρετανία γίνονται 3 δόσεις (2, 4, 12-13 μηνών)
Εμβόλιο ανεμευλογιάς Στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ πραγματοποιείται υποχρεωτικά σε 2 δόσεις (12-15 μηνών, 4-6 ετών) Στη Γερμανία γίνονται 2 δόσεις (11-14, 15-23 μηνών) Στη Νορβηγία, στη Σουηδία και στη Μ. Βρετανία δεν ανήκει στον υποχρεωτικό εμβολιασμό του συνόλου του πληθυσμού
Εμβόλιο μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας C, συζευγμένο Στην Ελλάδα πραγματοποιούνται 3 δόσεις (2 μηνών, 4 μηνών , 6 μηνών-6 ετών) και 1 επιπλέον δόση MenACWY (MCV4) 11-18 ετών, σύνολο 4 δόσεις Στη Γερμανία και στις ΗΠΑ πραγματοποιείται 1 δόση Στη Βρετανία πραγματοποιούνται 2 δόσεις (3, 4 μηνών) Η Σουηδία και η Νορβηγία δεν το εντάσσουν στο πλαίσιο του υποχρεωτικού εμβολιασμού του γενικού πληθυσμού
Εμβόλιο Ηπατίτιδας Α Στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ ανήκει στο υποχρεωτικό εμβολιαστικό πρόγραμμα και πραγματοποιείται σε 2 δόσεις Στη Μ. Βρετανία, Γερμανία, Νορβηγία, Σουηδία το εμβόλιο δεν εντάσσεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού
Εμβόλιο έναντι του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) Στην Ελλάδα η ένδειξη εμβολιασμού θηλέων αφορά στις ηλικίες 12-26 ετών Στη Γερμανία στις ηλικίες 12-17 ετών Στη Μ. Βρετανία στις ηλικίες 12-13 ετών Στη Σουηδία στις ηλικίες 10-12 ετών Στη Νορβηγία στην ηλικία των12 ετών Στις ΗΠΑ στις ηλικίες 11-12 ετών
Εμβόλιο γρίπης Στην Ελλάδα ανήκει στα υποχρεωτικά εμβόλια και πραγματοποιείται σε ετήσια βάση σε άτομα >50 ετών (μικρότερη ηλικία εκκίνησης σε σχέση με τις άλλες χώρες) Στις υπόλοιπες χώρες, σε ετήσια βάση για τη γρίπη εμβολιάζεται ο πληθυσμός >60-65 ετών
Σύγκριση κόστους εμβολιασμών Εθνικών Προγραμμάτων Εμβολιασμών Το παράδειγμα σύγκρισης Μ. Βρετανίας και Ελλάδας Το επιπλέον κόστος των εμβολιασμών ανά παιδί στην Ελλάδα ανέρχεται στα 550 ευρώ περίπου σε σχέση με τη Μ. Βρετανία (εάν υπολογισθεί και το εμβόλιο για τον ιό Rota) (Εμβολιασμοί 2012: Ανάλυση κόστους Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC, Παιδιατρική Φροντίδα Jun 10, 2012)
Λειτουργία κέντρων εμβολιασμών Ελάχιστες προϋποθέσεις στις υποδομές Ποιός συντονίζει; Ποιός εμβολιάζει; Καταχώρηση κάθε δόσης εμβολίου που πραγματοποιείται και παροχή κεντρικής πληροφόρησης
Προμήθεια και διαχείριση εμβολίων Παραγγελίες με βάση τρέχοντα δεδομένα αναγκών Λήψη πρόνοιας για διασφάλιση αποθηκευτικών χώρων Καταγραφή κωδικών παρτίδων εμβολίων για παρακολούθηση πιθανών αναγκών απόσυρσης Παρακολούθηση της πορείας και των συνθηκών διακίνησης κάθε εμβολίου
Προνοιακή πολιτική εμβολιασμών για ευάλωτες ομάδες Προνοιακή πολιτική εμβολιασμών για ευάλωτες ομάδες Άστεγοι Μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα Ρομά Παιδιά χωρίς ασφαλιστική κάλυψη
Εθνικά δεδομένα εμβολιαστικής κάλυψης πληθυσμού Μελέτες εμβολιαστικής κάλυψης πληθυσμού (2006, 2012) Αναγκαιότητα Εθνικού Μητρώου Εμβολιασμών με ετήσιο προσδιορισμό εμβολιαστικής κάλυψης Διπλή μέθοδος υπολογισμού της εμβολιαστικής κάλυψης Ηλεκτρονική μορφή Εθνικού Μητρώου Εμβολιασμών Ηλεκτρονικά συστήματα προμήθειας, διαχείρισης και διακίνησης εμβολίων
Κόστος/όφελος ανά εμβολιαστικό σχήμα Διεθνή δεδομένα Ανάγκη εθνικών δεδομένων Ανάγκη προσδιορισμού του και για ειδικές ομάδες πληθυσμού
BCG Στην Ιαπωνία, έρευνα του 2003 έδειξε ότι προκειμένου να αποφευχθεί μία περίπτωση φυματίωσης, πραγματοποιούνται 2,125-10,399 εμβολιασμοί και δαπανώνται για εμβόλια $35.950-175.862, ενώ η θεραπεία αυτής της μίας περίπτωσης υπολογίστηκε σε $8.384 (Rahman M. et al, Journal of Epidemiology, Vol . 13, No. 3 May 2003) Λόγω της αρνητικής σχέσης κόστους-οφέλους, της μειωμένης αποτελεσματικότητας, αλλά και των μεγάλων διακυμάνσεων στην προστασία που προσφέρει, σε πολλές χώρες έχει ήδη καταργηθεί το εμβόλιο αυτό και έχει δειχθεί ότι είναι αποτελεσματικότερη η χημειοπροφύλαξη ή ο επιλεκτικός εμβολιασμός ΕΜΒΟΛΙΟ HPV Στη Μεγάλη Βρετανία, ο εμβολιασμός κοριτσιών στην ηλικία των12 ετών έχει θετική σχέση κόστους-οφέλους (€37 700 ή $59 163 ανά QALY)(Jit M. et al, BMJ 2008;337:a769) Στην Ολλανδία η σχέση αυτή είναι αρνητική γι αυτό και η τιμή του εμβολίου πρέπει να μειωθεί σημαντικά (Inge M.C.M de Kok. et al, J Natl Cancer Inst 2009;101: 1083 – 1092)
ΕΜΒΟΛΙΟ ΑΙΜΟΦΙΛΟΥ ΙΝΦΛΟΥΕΝΤΖΑΣ ΤΥΠΟΥ Β Στην Κορέα η σχέση κόστους-οφέλους ήταν αρνητική , λόγω της χαμηλής επίπτωσης της νόσου, γι’ αυτό και δεν συμπεριλαμβάνεται στο εθνικός εμβολιαστικό πρόγραμμα της χώρας (Shin S. et al, J Korean Med Sci 2008; 23: 176-84). Στην Κένυα, όπου η νόσος έχει υψηλή επίπτωση, η αντίστοιχη ανάλυση ήταν θετική αλλά το κόστος παραμένει ένα εμπόδιο στην εισαγωγή του εμβολίου στο εθνικό πρόγραμμα (Akumu A. et al, Bulletin of the World Health Organization 2007;85:511–518) ΕΜΒΟΛΙΟ ΑΝΕΜΕΥΒΛΟΓΙΑΣ Στις ΗΠΑ, η σύγκριση σχέσης κόστους-οφέλους μίας δόσης εμβολίου και 2 δόσεων αυτού , έδειξε αρνητική σχέση κόστους-οφέλους ως προς τη δεύτερη δόση (Zhou F. et al, JID 2008:197 (Suppl 2)) ΕΜΒΟΛΙΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΟΥ Στην Ολλανδία, το υπάρχον πρόγραμμα των 4 δόσεων PCV-7 για παιδιά έχει αρνητική σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας (Rozenbaum M. et al, BMJ 2010;340:c2509)
Διασφάλιση πόρων για τους εμβολιασμούς σε περίοδο οικονομικής κρίσης Ταχεία διακίνηση εμβολίων Παραγγελίες σε μικρότερα χρονικά διαστήματα Μείωση ληγμένων εμβολίων Μείωση κόστους εμβολίων με κεντρικούς διαγωνισμούς σε επίπεδο Ε.Ε. Επιλογή εμβολιαστικών σχημάτων με βέλτιστο πηλίκο κόστους-οφέλους Συμμετοχή εθελοντών, ΜΚΟ, χορηγών