Ανάγνωση – Κατανόηση Ετικετών σε Επεξεργασμένα Τρόφιμα Κέντρο Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία Νάουσα 2011 Περί διατροφής: Ανάγνωση – Κατανόηση Ετικετών σε Επεξεργασμένα Τρόφιμα

Περιβαλλοντικό πρόγραμμα αειφορικής διαχείρισης γης κατανόηση της αειφορίας μέσα από τις διαστάσεις της ορθής γεωργικής πρακτικής και της επίδρασής της στο περιβάλλον των καθημερινών πρακτικών ανακύκλωσης οργανικών υλικών τη βελτίωση των καταναλωτικών συνηθειών, μαθητών και ενηλίκων

Το τετράδιο εργασίας για την αειφορική διαχείριση της γης

Από το χωράφι στο πιάτο μας Από το χωράφι στο πιάτο μας Επίσκεψη στο εβδομαδιαίο παζάρι

Απ’ το χωράφι στο πιάτο μας Απ’ το χωράφι στο πιάτο μας Τι φάγαμε χθες το μεσημέρι;

Ο κύκλος ζωής του δεκατιανού μας

Παρατηρούμε τις ετικέτες των προϊόντων Να εξοικειωθούν με την παρατήρηση και την ανάγνωση των ετικετών στις οποίες αναγράφονται τα συστατικά των προϊόντων Να γίνουν συνειδητοί καταναλωτές Να ανακαλύψουν τη γνώση μόνοι τους μέσα από την επεξεργασία της πληροφορίας Να εργαστούν ομαδοσυνεργατικά Να εξασκηθούν στην αναζήτηση των αναγκαίων πληροφοριών Να μάθουν τον κύκλο ζωής των τροφίμων

Σήμανση τροφίμων Η Ε.Ε. θεσπίζει κανόνες για τη διασφάλιση ενημέρωσης των καταναλωτών Κάποιες πληροφορίες απαιτούνται βάσει του νόμου και κάποιες αναγράφονται με επιλογή των παραγωγών, εφόσον δεν είναι παραπλανητικές

ονομασία προϊόντος ποσότητα

διατήρηση προέλευση παραγωγός/ εισαγωγέας

διατροφικές πληροφορίες βιολογικό

Σήμανση για αλλεργιογόνα συστατικά

Σήμανση για γενετικά τροποποιημένα προϊόντα Παράγωγα σόγιας: αλεύρι, πρωτεΐνη, λεκιθίνη (Ε322), φυτικά έλαια Παράγωγα καλαμποκιού: άμυλο, λάδι, αλεύρι, σορβιτόλη (Ε420), γλυκόζη, φρουκτόζη

Ισχυρισμοί

Ισχυρισμοί

Συστατικά

Πώς διαβάζουμε τη λίστα με τα συστατικά Συνήθως αναγράφονται σε φθίνουσα σειρά περιεκτικότητας, από τα κύρια προς τα πρόσθετα. Επομένως, αν η ζάχαρη ή το αλάτι αναγράφονται στις πρώτες δύο ή τρεις θέσεις καλό είναι να αποφεύγουμε το προϊόν. Στο τέλος της λίστας μπαίνουν τα πρόσθετα

Γιατί πρόσθετα; Οι βιομηχανίες βάζουν, για το λόγο αυτό, στα τρόφιμα Καθώς η παραγωγή είναι πολύ μεγάλη, τα τρόφιμα πρέπει να ταξιδέψουν σε όλες τις χώρες του κόσμου για να πουληθούν και πρέπει, επομένως, να συντηρηθούν για πολύ καιρό. Πρέπει επίσης να γίνουν ελκυστικά για να είναι ανταγωνιστικά. Οι βιομηχανίες βάζουν, για το λόγο αυτό, στα τρόφιμα κάποια πρόσθετα.

Ποια είναι τα πρόσθετα; Συντηρητικά Χρωστικές ουσίες Αντιοξειδωτικά Ενισχυτικά γεύσης Γαλακτοματοποιητές και σταθεροποιητές Ρυθμιστές οξύτητας Γλυκαντικές ουσίες

Οι κωδικοί Ε Τα πρόσθετα δηλώνονται με το γράμμα Ε και ένα αριθμό και έχουν θεσμοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για να γνωρίζουν οι καταναλωτές τι περιέχουν τα τρόφιμα. Για παράδειγμα, το Ε951 είναι η ασπαρτάμη που χρησιμοποιείται ως γλυκαντική ουσία, το Ε150 είναι το καραμελόχρωμα των αναψυκτικών και το Ε440 είναι πηκτίνη και βοηθάει στο δέσιμο της μαρμελάδας

Πρέπει να διαβάζουμε πάντα τις ετικέτες Οι χημικές ουσίες που προστίθενται για να βελτιώσουν τη γεύση, τη μυρωδιά, την όψη, την ύφη ή για να βοηθήσουν στη συντήρηση των τροφίμων μπορεί να κρύβουν κινδύνους για την υγεία. Οι κατασκευαστές των τροφίμων που αγοράζουμε από το σούπερ μάρκετ είναι υποχρεωμένοι να αναφέρουν τα πρόσθετα. Πολλές φορές όμως, οι κατασκευαστές αυτών των προϊόντων δεν αναγράφουν τους κωδικούς των χημικών πρόσθετων, για να μη μειωθούν οι πωλήσεις

Μελετούμε την παρακάτω ετικέτα από μια συσκευασία κρουασάν και απαντάμε στα ερωτήματα

Τα ερωτήματα Ποιο συστατικό βρίσκεται σε μεγαλύτερη ποσοστιαία συμμετοχή στο προϊόν; Ποιο βρίσκεται σε μικρότερη; Ανακαλύπτουμε, καταγράφουμε και ανακοινώνουμε τα πρόσθετα Αν φτιάχναμε το κρουασάν στο σπίτι μας, σε πόσο χρονικό διάστημα θα έπρεπε να το καταναλώσουμε πριν χαλάσει; Ποια άλλη γλυκαντική ουσία εκτός από τη ζάχαρη μπορούμε να εντοπίσουμε;

Γράφουμε στον ακόλουθο πίνακα 5 τρόφιμα, απ’ αυτά που υπάρχουν στα ράφια του Κέντρου και συμπληρώνουμε τις διπλανές στήλες. Εντοπίζουμε χρωστικές, συντηρητικά και άλλα πρόσθετα και τα καταγράφουμε στον ακόλουθο πίνακα

Εντοπίζουμε, αν υπάρχουν, παράγωγα σόγιας, παράγωγα καλαμποκιού, ζάχαρη, αλάτι και βάζουμε Χ στα αντίστοιχα κουτάκια του πίνακα

Διαβάζουμε τα συστατικά των παρακάτω προϊόντων και προσπαθούμε να μαντέψουμε τι είναι το καθένα

Μελετούμε τις ετικέτες, καταγράφουμε και συζητάμε

Κοινωνία – Οικονομία – Περιβάλλον Οικολογική βιωσιμότητα Κοινωνική δικαιοσύνη «Η οικολογία αποτελεί την κατανόηση του βασικού γεγονότος ότι η κοινωνική ζωή δεν μπορεί να μη λαμβάνει υπόψη με ένα κεντρικό τρόπο το περιβάλλον μέσα στο οποίο ξεδιπλώνεται αυτή η κοινωνική ζωή. […] Οικολογία δεν είναι ‘η αγάπη της φύσης’. Είναι η αναγκαιότητα του αυτοπεριορισμού του ανθρώπινου είδους σε σχέση με τον πλανήτη πάνω στον οποίο, από τύχη, υπάρχει και τον οποίο έχει βαλθεί να καταστρέψει.» Κορνήλιος Καστοριάδης, 1993

Πηγές Classroom Activities: Introduction to Food Additives (n.d.). Διαθέσιμο στο: http://www.understandingfoodadditives.org/pages/Ch4p1.htm (15/9/2009). Κατάλογος πρόσθετων τροφίμων που επιτρέπεται η χρήση τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση (n.d.). Διαθέσιμο στο: http://www.efet.gr/docs/table_additives_internet.pdf (29/10/2009). Μπίτσικα, Π. (2002). Τρώμε πέντε κιλά συντηρητικά το χρόνο. Το Βήμα Online, [Διαδίκτυο]. 28 Ιουλίου. Διαθέσιμο στο http://www.tovima.gr/default.asp?pid=49&ct=75&artid=144337ι (15/9/2009). Πρόσθετα Τροφίμων. (n.d.). Διαθέσιμο στο: http://www.efet.gr/prostheta.html (29/10/2009). Πρόσθετα Τροφίμων. (n.d.). Διαθέσιμο στο: http://www.eufic.org/page/el/food-safety-quality/food-additives/ (15/9/2009).