TO ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΔΥΣΛΕΞΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Τι είναι η δυσλεξία;
Τι είναι η δυσλεξία; Η δυσλεξία αναφέρεται σε ένα σύνολο χαρακτηριστικών δυσκολιών στην εκμάθηση:
Τι είναι η δυσλεξία; Η δυσλεξία αναφέρεται σε ένα σύνολο χαρακτηριστικών δυσκολιών στην εκμάθηση: της ανάγνωσης, της γραφής,
Τι είναι η δυσλεξία; Η δυσλεξία αναφέρεται σε ένα σύνολο χαρακτηριστικών δυσκολιών στην εκμάθηση: της ανάγνωσης, της γραφής, της ορθογραφίας και σε μερικές περιπτώσεις και της αριθμητικής.
Οι δυσκολίες αυτές δεν οφείλονται σε:
Οι δυσκολίες αυτές δεν οφείλονται σε: αισθητηριακές βλάβες νοητική καθυστέρηση συναισθηματικές διαταραχές άλλες ψυχιατρικές διαταραχές
Άλλα στοιχεία σχετικά με τη δυσλεξία Τα παιδιά με δυσλεξία συχνά έχουν αργοπορημένη γλωσσική ανάπτυξη και σε ορισμένες περιπτώσεις καθυστερημένη κινητική ανάπτυξη Η δυσλεξία μπορεί να είναι ελαφριάς, μέτριας ή σοβαρής μορφής
Η διάγνωση της δυσλεξίας Η διάγνωση της δυσλεξίας
H διάγνωση της δυσλεξίας Για να γίνει διάγνωση δυσλεξίας πρέπει: να υπάρχει ασυμφωνία μεταξύ της νοητικής ικανότητας του παιδιού και της επίδοσής του στην ανάγνωση και στην ορθογραφία. το επίπεδο της νοητικής του λειτουργίας να είναι τουλάχιστον μέσο-φυσιολογικό.
H διάγνωση της δυσλεξίας Το παιδί πρέπει να αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες στην ανάγνωση ή/και στη γραφή. Η επίδοσή του, δηλαδή, σε αυτούς τους τομείς πρέπει να υπολείπεται της αντίστοιχης επίδοσης των παιδιών της ίδιας ηλικίας και τάξης κατά: 1 χρόνο στις δύο πρώτες τάξεις του Δημοτικού, 1 1/2 χρόνο στην τρίτη και τετάρτη δημοτικού, 2 χρόνια στις επόμενες τέσσερις τάξεις.
3. Η διάγνωση της δυσλεξίας Τα παιδιά που έχουν δυσλεξία έχουν δυσκολία στην επεξεργασία των συμβόλων της γραπτής γλώσσας, και ορισμένα από αυτά έχουν δυσκολία και στην επεξεργασία των μαθηματικών και αριθμητικών συμβόλων.
3. Η διάγνωση της δυσλεξίας Για να γίνει η διάγνωση της δυσλεξίας το παιδί πρέπει, εκτός από τα παραπάνω, να παρουσιάζει ορισμένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της δυσλεξίας
Παραδείγματα δυσκολιών στην ανάγνωση, γραφή και ορθογραφία Παραδείγματα δυσκολιών στην ανάγνωση, γραφή και ορθογραφία Αντικατάσταση, επανάληψη, αντιστροφή γραμμάτων και συλλαβών που αποτελούν μία λέξη (πχ.ξήνω/ψήνω; τρέεχω/τρέχω; πάντα/πάτνα) Καθρεφτική ανάγνωση ή/και γραφή γραμμάτων ή λέξεων (π.χ. ε/3)
Παραδείγματα προβλημάτων στο γραπτό κείμενο και στο γράψιμο Η αυθόρμητη γραφή είναι δυσανάγνωστη Προσπάθεια αποφυγής του γραψίματος Ακαταστασία στο φύλλο και γενικότερα στο τετράδιο Χρήση κεφαλαίων γραμμάτων ανάμεσα στα μικρά (πχ. πΑράΘυρο)
Παραδείγματα γενικότερων δυσκολιών Δυσκολία στη διάκριση αριστερού και δεξιού μέρους τόσο του δικού του σώματος όσο και του σώματος του απέναντι του Σύγχυση ως προς το κυρίαρχο χέρι, μάτι, πόδι Δυσκολία με τις έννοιες της σειροθέτησης και του προσανατολισμού Δυσκολία στην αντίληψη της έννοιας του χρόνου
Παραδείγματα χαρακτηριστικών δυσκολιών στη συμπεριφορά Δυσκολία στη συγκέντρωση Νευρικότητα, έντονα ξεσπάσματα Αδιαφορία για τη σχολική επίδοση Χαμηλή αυτοεκτίμηση Κινητική αδεξιότητα Έλλειψη οργάνωσης γενικότερα στη σχολική τσάντα, στα παιχνίδια, στα ρούχα κλπ
Άλλα στοιχεία σχετικά με τη δυσλεξία Τα παιδιά με δυσλεξία συχνά έχουν αργοπορημένη γλωσσική ανάπτυξη και σε ορισμένες περιπτώσεις καθυστερημένη κινητική ανάπτυξη Η δυσλεξία μπορεί να είναι ελαφριάς, μέτριας ή σοβαρής μορφής
Άλλα στοιχεία σχετικά με τη δυσλεξία Τα παιδιά με δυσλεξία συχνά έχουν αργοπορημένη γλωσσική ανάπτυξη και σε ορισμένες περιπτώσεις καθυστερημένη κινητική ανάπτυξη Η δυσλεξία μπορεί να είναι ελαφριάς, μέτριας ή σοβαρής μορφής
Τύποι δυσλεξίας
Τύποι δυσλεξίας Τα παιδιά με δυσλεξία, αν και παρουσιάζουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά, αποτελούν μια ιδιαίτερα ανομοιογενή ομάδα. Έχουν, λοιπόν, περιγραφεί διάφοροι τύποι δυσλεξίας, όπως είναι η ακουστική και η οπτική δυσλεξία. Η διαφοροποίηση αυτή επιτρέπει τον σωστότερο προγραμματισμό της ειδικής αναγνωστικής αγωγής.
Τύποι δυσλεξίας Τα παιδιά με δυσλεξία, αν και παρουσιάζουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά, αποτελούν μια ιδιαίτερα ανομοιογενή ομάδα. Έχουν, λοιπόν, περιγραφεί διάφοροι τύποι δυσλεξίας, όπως είναι ή ακουστική και η οπτική δυσλεξία. Η διαφοροποίηση αυτή επιτρέπει το σωστότερο προγραμματισμό της ειδικής αναγνωστικής αγωγής.
Ακουστική δυσλεξία Δυσκολίες στην ακουστικο-γλωσσική δίοδο επικοινωνίας Δυσκολία στην ανάλυση λέξεων σε ακουστικές συλλαβικές μονάδες και στη σύνθεση των συλλαβικών ακουστικών μονάδων σε λέξεις με νόημα (αντιστοιχία συμβόλων-ήχων) Χρησιμοποιούν περισσότερο οπτικό λεξιλόγιο
Οπτική Δυσλεξία Ανεπάρκεια στις οπτικο-χωρικές ικανότητες Δυσκολία στην ανάγνωση λέξεων «ολικά», διότι έχουν φτωχή μνήμη για οπτικά σύνολα Διαβάζουν λέξεις συλλαβιστά με τη φωνητική μέθοδο Έχουν περιορισμένο οπτικό λεξιλόγιο
Τύποι δυσλεξίας Τα παιδιά με δυσλεξία, αν και παρουσιάζουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά, αποτελούν μια ιδιαίτερα ανομοιογενή ομάδα. Έχουν, λοιπόν, περιγραφεί διάφοροι τύποι δυσλεξίας, όπως είναι ή ακουστική και η οπτική δυσλεξία. Η διαφοροποίηση αυτή επιτρέπει το σωστότερο προγραμματισμό της ειδικής αναγνωστικής αγωγής.
Αίτια δυσλεξίας
Αίτια της δυσλεξίας Κάποια μορφή νευρολογικής δυσλειτουργίας Επιβράδυνση στην ωρίμανση της λειτουργίας των ημισφαιρίων του εγκεφάλου Λειτουργικό έλλειμμα του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου, που είναι υπεύθυνο για το λόγο Γενετική υπόθεση- ρόλος της κληρονομικότητας
2. Αίτια της δυσλεξίας Προβλήματα στην επεξεργασία των πληροφοριών Έλλειμμα φωνολογικής επίγνωσης Προσανατολισμός γραμμάτων Θέση και διαδοχή γραμμάτων Σειροθετική επεξεργασία πληροφοριών στη βραχύχρονη μνήμη Οφθαλμικές κινήσεις
Ο βαθμός διαφάνειας μιας γλώσσας και η δυσλεξία Βαθμός αντιστοιχίας μεταξύ γραμμάτων και ήχων του προφορικού λόγου Ρηχά και βαθιά ορθογραφικά συστήματα Απλή και σύνθετη δομή της συλλαβής
Ο εκπαιδευτικός και η δυσλεξία Ο εκπαιδευτικός και η δυσλεξία
Επιπτώσεις της δυσλεξίας στη σχολική επίδοση Επιπτώσεις της δυσλεξίας στη σχολική επίδοση Το παιδί με δυσλεξία έχει συνήθως χαμηλή επίδοση τόσο στα μαθήματα γλώσσας όσο και στα δευτερεύοντα μαθήματα (π.χ. Εμείς και ο κόσμος, Ιστορία κ.λπ) και συχνά και στα μαθηματικά
Τι θα έπρεπε να γίνεται ώστε το παιδί με δυσλεξία να μπορέσει να αποδώσει στα μαθήματα του σχολείου ανάλογα με τη νοητική του ικανότητα; Έγκαιρη διάγνωση του προβλήματος (στις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου) ώστε να ξεκινήσει νωρίς η ψυχοπαιδαγωγική αντιμετώπιση Αντιμετώπιση των δυσκολιών του παιδιού από διεπιστημονική ομάδα σε συνεργασία όμως με τον δάσκαλο της τάξης και με τους γονείς
Ο εκπαιδευτικός πρέπει να : δείξει στο παιδί ότι ενδιαφέρεται για αυτό και ότι θα προσπαθήσει να το βοηθήσει. βάλει κάποιους συγκεκριμένους μαθησιακούς στόχους που να γνωρίζει και το παιδί. Ανάλογα με αυτούς τους στόχους να το απαλλάσσει από μέρος της δουλειάς του σπιτιού. του δώσει όσο γίνεται περισσότερη προσοχή και να του επιτρέψει να ρωτάει ότι δεν καταλαβαίνει.
Ο εκπαιδευτικός πρέπει να : ελέγχει κατά πόσο το παιδί κατάλαβε τη δουλειά που πρέπει να ετοιμάσει στο σπίτι του παρουσιάζει τις καινούριες πληροφορίες και να εξηγεί καινούρια σημεία της ύλης περισσότερες από μια φορές
Ο εκπαιδευτικός πρέπει να : του δώσει το χρόνο να ολοκληρώσει την εργασία του. Όταν το παιδί με δυσλεξία δεν έχει χρονικούς περιορισμούς λειτουργεί καλύτερα δώσει ευκαιρίες να δείξει τις ικανότητες του στην τάξη. Δεν πρέπει η επίδοση του να συγκρίνεται με αυτή των άλλων παιδιών και πρέπει να επιβραβεύεται η κάθε του προσπάθεια
Οι γονείς και η δυσλεξία Οι γονείς και η δυσλεξία
Οι γονείς πρέπει να : βοηθήσουν το παιδί να μάθει να οργανώνει τη δουλειά του, την σκέψη του, τον χρόνο του και τα πράγματά του βοηθούν το παιδί να προετοιμάζει καθημερινά τη δουλειά του σχολείου δεν πρέπει να κάνουν εκείνοι τη δουλειά του σχολείου αλλά πρέπει να βοηθούν το παιδί να την κάνει όσο γίνεται πιο αυτόνομα
Οι γονείς πρέπει να : το επιβραβεύουν με κάθε ευκαιρία για την προσπάθειά του και για κάθε του επιτυχία βρίσκονται σε συχνή επαφή τόσο με τον δάσκαλο της τάξης όσο και με τον ειδικό παιδαγωγό, που έχει αναλάβει την ειδική αγωγή του παιδιού, ώστε να παρακολουθούν την πρόοδό του
Οι γονείς πρέπει να : κάνουν υπομονή γιατί η πρόοδος αυτών των παιδιών είναι συχνά αργή, γεγονός που μπορεί να απογοητεύσει τους γονείς και το παιδί
Τι γίνεται σήμερα στην πράξη;
Τι γίνεται σήμερα στην πράξη; Η διάγνωση της δυσλεξίας δεν γίνεται έγκαιρα και έτσι χάνεται πολύτιμος χρόνος. Συχνά το παιδί φτάνει στην Α’ τάξη του Γυμνασίου για να γίνει η διάγνωση.
«Το χαρτί της δυσλεξίας» Η πολιτεία έχει προβλέψει να εξετάζονται οι μαθητές με δυσλεξία προφορικά. Για να έχει δικαίωμα ο μαθητής προφορικής εξέτασης πρέπει να προσκομίσει «πιστοποιητικό δυσλεξίας», το οποίο χορηγείται από τα Κ.Δ.Α.Υ και από συγκεκριμένα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα.
Τι είναι τα Κ.Δ.Α.Υ.; Στις 17 Μαρτίου του 2000 δημοσιεύθηκε ο νέος νόμος του Υπουργείου Παιδείας που αφορά στην Εκπαίδευση των Ατόμων με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες (ΦΕΚ 78 2817/2000). Στο νόμο αυτό προβλέπεται η ίδρυση στις έδρες των νομών και των νομαρχιών Κέντρων Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης, των γνωστών Κ.Δ.Α.Υ.
Σκοπός των Κ.Δ.Α.Υ. Σκοπός αυτών των Κέντρων είναι η προσφορά υπηρεσιών διάγνωσης, αξιολόγησης και υποστήριξης των μαθητών, κυρίως εκείνων που έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς και υποστήριξης, πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης των εκπαιδευτικών, των γονέων και της κοινωνίας.
Ποια θεωρούνται ως άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες; Ως άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ορίζονται εκείνα, που έχουν: νοητική ανεπάρκεια ή ανωριμότητα ιδιαίτερα σοβαρά προβλήματα όρασης ή ακοής σοβαρά νευρολογικά ορθοπεδικά ελαττώματα προβλήματα υγείας
Ποια θεωρούνται ως άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες; Ως άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ορίζονται εκείνα, που έχουν : ειδικές δυσκολίες στη μάθηση, όπως δυσλεξία, δυσαριθμησία, δυσαναγνωσία σύνθετες γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες όσοι παρουσιάζουν αυτισμό και άλλες διαταραχές της ανάπτυξης
Συμπεράσματα
Οι μαθητές με δυσλεξία είναι παιδιά φυσιολογικής νοημοσύνης και συχνά ιδιαίτερα έξυπνα. Με την κατάλληλη ψυχοπαιδαγωγική αντιμετώπιση μπορούν να ολοκληρώσουν με επιτυχία τη σχολική τους εκπαίδευση και να ακολουθήσουν μια δημιουργική πορεία στη ζωή τους.
Τα παιδιά με δυσλεξία αποτελούν πρόκληση για τον εκπαιδευτικό, ο οποίος καλείται να ανταποκριθεί στις ειδικές εκπαιδευτικές τους ανάγκες. Η επιτυχία ενός παιδιού με δυσλεξία στο σχολείο και στη ζωή αποτελεί τη μεγαλύτερη επιβράβευση για τον εκπαιδευτικό και τους γονείς του.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!