Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία Ανασκόπηση και Προοπτική Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία Ανασκόπηση και Προοπτική

Σημεία-κλειδιά για την πρόληψη της αυτοκτονίας Η αυτοκτονία είναι πολυπαραγοντικό πρόβλημα Η ψυχική διαταραχή είναι ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου Η προαγωγή της ψυχικής υγείας στην κοινότητα μπορεί να συντελέσει στην πρόληψη των αυτοκτονιών σε όλο το φάσμα της ζωής

ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΚΟ Πεδία Παρέμβασης

Άξονες παρέμβασης της ΚΛΙΜΑΚΑ Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία Ψυχολογική και ψυχιατρική παρακολούθηση αυτοκαταστροφικών ατόμων Εκπαίδευση επαγγελματιών ψυχικής υγείας Δράσεις ενημέρωσης/ευαισθητοποίησης του κοινού αλλά και ειδικών επαγγελματικών ομάδων που μπορούν να συμμετάσχουν ενεργά στην πρόληψη Συγγραφή και διανομή Οδηγών για την Πρόληψη της αυτοκτονίας Ερευνητικό έργο/επιστημονικές ανακοινώσεις σχετικά με την αυτοκτονία και την αυτοκαταστροφική συμπεριφορά Από το 2009 η ΚΛΙΜΑΚΑ είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας (International Association for Suicide Prevention)

Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία από το Μάιο του 2007, στο πλαίσιο λειτουργίας του ΚΗ «Ομόνοια» 801 801 99 99 1ος χρόνος λειτουργίας: πανελλαδική εμβέλεια Δευτέρα ως Παρασκευή 12 ώρες την ημέρα Αστική χρέωση

Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία από τον Αύγουστο του 2008: Πανελλαδική εμβέλεια 24ωρη λειτουργία 7 μέρες την εβδομάδα Αστική χρέωση Φεβρουάριος 2010: 1018

Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 6 ψυχίατροι 7 ψυχολόγοι Ομάδα εθελοντών (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί κλπ)

Εκπαίδευση επαγγελματιών ψυχικής υγείας Σεμινάριο για την «Κατανόηση και Αντιμετώπιση της Αυτοκαταστροφικής Συμπεριφοράς» Ιούνιος-Ιούλιος 2009 Διάρκεια 33 ώρες (60% θεωρία-40% βιωματικές ασκήσεις) Συμμετείχαν 10 ψυχολόγοι, 7 κοινωνικοί λειτουργοί, 2 ψυχιατρικές νοσηλεύτριες, 2 φροντιστές σε μονάδες ψυχικής υγείας, 1 γιατρός, 1 κοινωνικός διαμεσολαβητής

Ενημέρωση/ευαισθητοποίηση ΜΜΕ Ηλεκτρονικές υπηρεσίες (www.suicide-help.gr, suicidehelp-klimaka.blogspot.com) Δικτύωση με κοινωνικές υπηρεσίες Δήμων και Νοσοκομείων Νομού Αττικής Συγγραφή και διανομή Οδηγών σε επαγγελματικές ομάδες που μπορούν να παίξουν ειδικό ρόλο στην πρόληψη και αντιμετώπιση της αυτοκαταστροφικής συμπεριφοράς

Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία Επιστημονικές ανακοινώσεις σχετικά με την αυτοκτονία και την αυτοκαταστροφική συμπεριφορά Ερευνητικό έργο: Διερεύνηση της στάσης των επαγγελματιών της υγείας απέναντι στον αυτοκαταστροφικό ασθενή (ΚΥ Νάξου, Σαντορίνης, Ίου, Αμοργού, Γενικό Νοσοκομείο Αιγίου, Χειρουργική Κλινική)

Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία Συνεργασία με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (από το 2009): Επεξεργασία των δεδομένων που αφορούν αυτοκτονίες στην Ελλάδα για το διάστημα 1980-2008 Φύλο, ηλικία, τόπος κατοικίας, μέθοδος αυτοκτονίας, μήνας/εποχή του χρόνου που πραγματοποιήθηκε η αυτοκτονία

Πιλοτική Εφαρμογή σχεδίου πρόληψης της αυτοκτονίας στις ΝΑ Κυκλάδες

Νομός Κυκλάδων: ακαθάριστος δείκτης αυτοκτονιών 9 ανά 100.000 (2008) Το 2008 οι αυτοκτονίες στην Ελλάδα αυξήθηκαν (373 σε σχέση με 328 το 2007) Νομοί με υψηλότερους δείκτες αυτοκτονιών: Ευρυτανία, Αρκαδία, Κυκλάδες, Ζάκυνθος, Σάμος και Ηλεία Νομός Κυκλάδων: ακαθάριστος δείκτης αυτοκτονιών 9 ανά 100.000 (2008) σχεδόν δεκαπλάσιος σε σχέση με το 2007 τριπλάσιος από τον αντίστοιχο για όλη τη χώρα ο μεγαλύτερος που έχει καταγραφεί από το 1980 ως σήμερα

Πρόληψη της αυτοκτονίας στις Κυκλάδες Σκοπός Ομάδα-στόχος Δράσεις 1.Ευαισθητοποίηση της κοινότητας σχετικά με τις ψυχικές διαταραχές και την αυτοκτονία-καταπολέμηση του στίγματος Κοινότητα Διανομή έντυπου ενημερωτικού υλικού Ομιλίες/ημερίδες Ενημερωτικό υλικό σε λογαριασμούς ΕΥΔΑΠ 2. Εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας Εργαζόμενοι στα κέντρα υγείας – νοσοκομεία της περιοχής Συναντήσεις-ομιλίες Διανομή έντυπου υλικού 3.Παρακολούθηση των αυτοκαταστροφικών ατόμων από εξειδικευμένη υπηρεσία (Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων) Δημοτικές αρχές Κέντρα Υγείας-Νοσοκομεία Αστυνομία Σχολεία Βοήθεια στο Σπίτι Κοινωνική υπηρεσία Δήμων/Πρόνοια Ενίσχυση δικτύου συνεργασίας με σκοπό την παραπομπή των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο αυτοκτονίας

4. Screening για την κατάθλιψη Κοινότητα Σκοπός Ομάδα-στόχος Δράσεις 4. Screening για την κατάθλιψη Κοινότητα Χρήση διαγνωστικών εργαλείων (GHQ28) Έλεγχος ύπαρξης ψυχικής διαταραχής σε μέλη της κοινότητας που δεν είναι χρήστες υπηρεσιών ψυχικής υγείας 5. Εκπαίδευση ειδικών επαγγελματικών ομάδων που μπορούν να παίξουν ενεργό ρόλο στην πρόληψη της αυτοκτονίας Εκπαιδευτικοί Αστυνομικοί/ Λιμενικοί Ιερείς Εργαζόμενοι σε κοινωνικές υπηρεσίες δήμων/επαρχείων Εκπαιδευτικές συναντήσεις Διανομή έντυπου υλικού 6. Κάλυψη των αυτοκτονιών από τα τοπικά ΜΜΕ με μη προτρεπτικό τρόπο Εργαζόμενοι στα τοπικά ΜΜΕ Συνεντεύξεις στα τοπικά ΜΜΕ

Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία 1. Νάξος: Διημερίδα (5-6/2/10) που περιλάμβανε συναντήσεις με: Εκπροσώπους της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής Εργαζομένους στις κοινωνικές υπηρεσίες του νησιού Εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (έγιναν δύο συναντήσεις, στη Χώρα της Νάξου και στο Φιλώτι) Ιερείς Εργαζομένους στο Νοσοκομείο-Κέντρο Υγείας Νάξου κατοίκους (έγιναν δύο συναντήσεις, στη Χώρα της Νάξου και στο Φιλώτι)

Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία 2. Ίος: Διημερίδα (19-20/2/10) που περιλάμβανε συναντήσεις με : Εκπροσώπους της Αστυνομίας και του Λιμενικού Σώματος Εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ιερείς Κατοίκους της Ίου

Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία 3. Σαντορίνη: Διημερίδα (26/3/10 και 27/3/10) που περιελάμβανε συναντήσεις με: Εκπροσώπους της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής, του Λιμενικού Ιερείς (καθολικούς και ορθόδοξους) Εργαζόμενους στις κοινωνικές υπηρεσίες Δήμου και Επαρχείου Εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό του Κέντρου Υγείας του νησιού Κατοίκους της Σαντορίνης

Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία 4. Αμοργός: Διημερίδα (8-8/3/2010) που περιελάμβανε συναντήσεις με : Εκπροσώπους της Αστυνομίας και του Λιμενικού Ιερείς Εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Κατοίκους της Αμοργού Εκπαιδευτικές συναντήσεις με το ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό του Κέντρου Υγείας (τόσο με φυσική παρουσία όσο και μέσω τηλεδιάσκεψης)

Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία Από τις αρχές Φεβρουαρίου έως και τα τέλη Μαρτίου τα ΜΜΕ των ΝΑ Κυκλάδων (ραδιόφωνο, τηλεόραση, εφημερίδες) αναφέρθηκαν επανειλημμένα στο πρόβλημα της αυτοκτονίας στα νησιά και στην προσπάθεια πρόληψης που κάνει η ΚΛΙΜΑΚΑ. Ήδη από την έναρξη του προγράμματος είχαν αποσταλεί ηλεκτρονικά στα ΜΜΕ της περιοχής κατευθυντήριες οδηγίες για την κάλυψη των σχετικών με αυτοκτονία θεμάτων, ενώ το επιστημονικό προσωπικό της Κινητής Μονάδας ΝΑ Κυκλάδων φιλοξενήθηκε σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές.

Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία Νικάμε την προκατάληψη, μιλάμε για την αυτοκτονία Oι δήμοι και οι κοινότητες των ΝΑ Κυκλάδων (Δήμος Νάξου, Δρυμαλίας Νάξου, Ιητών, Αμοργού, Κοινότητα Οίας-Θηρασιάς, Σικίνου, Φολεγάνδρου, Ανάφης, Κουφονησίων, Ηρακλειάς, Δονούσας, Σχοινούσας), έχουν εγκρίνει την διανομή φυλλαδίων μαζί με το λογαριασμό ύδρευσης με στόχο την προαγωγή της ψυχικής υγείας στην περιοχή. Μαζί με τον επόμενο λογαριασμό ύδρευσης θα διανεμηθούν φυλλάδια σχετικά με την αναγνώριση των αυτοκαταστροφικών ατόμων και τη λειτουργία της Γραμμής Παρέμβασης για την Αυτοκτονία (ο αριθμός τους ξεπερνά τις 20.000). Η διανομή των φυλλαδίων μαζί με το λογαριασμό ύδρευσης επιλέχθηκε ως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να φτάσουν σε κάθε σπίτι.

Δράσεις πρόληψης των αυτοκτονιών στις Κυκλάδες Ερωτηματολόγιο GHQ-28

Στο πλαίσιο των δράσεων πρόληψης των αυτοκτονιών στις Κυκλάδες δόθηκε το ερωτηματολόγιο GHQ σε τυχαίο δείγμα ατόμων στους χώρους αναμονής του Νοσοκομείου Νάξου και των αγροτικών ιατρείων Τραγαίας και Φιλωτίου Νάξου

Μεθοδολογία Ενημέρωση και συγκατάθεση από τον Διοικητή του Νοσοκομείου Νάξου Διανομή έντυπου υλικού και ενημέρωση των ιατρών του Νοσοκομείου για τις δράσεις της ΚΛΙΜΑΚΑ όσον αφορά την αυτοκτονία, για την γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία, για τις δράσεις πρόληψης καθώς και σχετικά με το ερωτηματολόγιο που επρόκειτο να μοιρασθεί

Μεθοδολογία Κατ΄ιδίαν συναντήσεις με 7 γιατρούς του Νοσοκομείου Νάξου, την Νοσηλευτική υπηρεσία, το Διοικητικό προσωπικό και τους Αγροτικούς ιατρούς που πρόκειται να εργαστούν στην άγονη γραμμή Αγροτικό ιατρείο Τραγαίας Βοήθεια στο σπίτι Τραγαίας Αγροτικό ιατρείο Φιλωτίου Αγροτικό ιατρείο Βίβλου Αγροτικό ιατρείο Μέλανων

Μεθοδολογία Διανομή του ερωτηματολογίου σε άτομα που βρίσκονταν στο χώρο αναμονής των ιατρείων, επιτόπια συμπλήρωση και έλεγχος αυτοκτονικότητας Παράλληλη διανομή έντυπου υλικού σχετικά με την γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία και τις υπηρεσίες της Κινητής Μονάδας ΝΑ Κυκλάδων

GHQ-28 General Health Questionnaire Ερωτηματολόγιο γενικής υγείας, μεταφρασμένο και σταθμισμένο στα ελληνικά Αποτελείται από 28 ερωτήσεις που ομαδοποιούνται στις κάτωθι κατηγορίες Σωματοποίηση Αϋπνία/ άγχος Κοινωνική δυσλειτουργία Βαριά Κατάθλιψη

GHQ-28 General Health Questionnaire Κάθε ερώτηση μπορεί να απαντηθεί ως: Πάντα Πολλές φορές Λίγες φορές Ποτέ Π.χ. Νιώθετε σφίξιμο ή βάρος στο κεφάλι; Πάντα/Πολλές φορές/Λίγες φορές/Ποτέ

GHQ-28 General Health Questionnaire Βαθμολόγηση Όσο ψηλότερη είναι η βαθμολογία τόσο πιο «φτωχή» η ψυχική υγεία Κάθε ερώτηση βαθμολογείται από 1-4 Επομένως κάθε κατηγορία (αποτελούμενη από 7 ερωτήσεις) μπορεί να λάβει από 7 έως 28 βαθμούς Η συνολική βαθμολογία μπορεί να είναι από 28 έως 112

GHQ-28 General Health Questionnaire Δείγμα 25 ατόμων Εύρος ηλικίας 22 έως 79 ετών 21 Γυναίκες – 4 Άνδρες 20 έγγαμοι, 3 Άγαμοι, 1 χήρα και μια διαζευγμένη

Κατηγορία κατάθλιψης 3 ερωτηθείσες (23, 30 και 40 ετών) παρουσίασαν στοιχεία αυτοκτονικού ιδεασμού (όπως φάνηκε από τις ερωτήσεις «Σας έχει περάσει από το μυαλό η πιθανότητα να δώσετε τέλος στη ζωή σας» και «Έχετε πιάσει τον εαυτό σας να εύχεται να ήταν πεθαμένος;» Οι δυο εξ αυτών παρακολουθούνταν ήδη από την Κινητή μονάδα και ο τρίτος παραπέμφθηκε από το αγροτικό ιατρείο Τραγαίας

Κατηγορία κατάθλιψης Και οι 3 ερωτηθείσες που απάντησαν «θετικά» στα ερωτήματα αυτοκτονικού ιδεασμού είχαν επίσης υψηλή βαθμολογία στην κατηγορία της σωματοποίησης και του άγχους και μια εξ αυτών συγκέντρωσε την υψηλότερη βαθμολογία στην κατηγορία της κοινωνικής δυσλειτουργικότητας

Ευχαριστούμε πολύ!