ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΑΣΚΟΥΜΕΝΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Ε.Α.Ν.Δ.Α. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΑΣΚΟΥΜΕΝΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ Εισηγητές Κων/νος Κακαβούλης Νικόλαος Κουμουλέντζος Δικηγόρος, υπ. ΔΝ Δικηγόρος, υπ. ΔΝ Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/06/2019
IX. ΕΠ’ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΩ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Προπαρασκευαστική διαδικασία: Κλήτευση με κλητήριο θέσπισμα (άρ. 321 παρ. 1 ΚΠΔ / για πλημμελήματα και μονομελές εφετείο κακουργημάτων) ή με κλήση (άρ. 321 παρ. 2 ΚΠΔ – συνδυασμός κλητηρίου θεσπίσματος και παραπεμπτικού βουλεύματος / για λοιπά κακουργήματα). ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Ένσταση ακυρότητα κλητηρίου θεσπίσματος ή κλήσης (άρ. 174 παρ. 2 ΚΠΔ): για ελλείψεις που αφορούν τον τύπο που προβλέπεται στο άρ. 321 παρ. 1 ΚΠΔ. Προβάλλεται στο ακροατήριο, πριν την έναρξη της αποδεικτικής διαδικασίας (εξέταση του πρώτου μάρτυρα ή εγγράφου αν δεν υπάρχει μάρτυρας), διαφορετικά καλύπτεται η ακυρότητα. ≠Προσφυγή στον Εισαγγελέα Εφετών κατά απευθείας κλήσης (άρ. 322 ΚΠΔ): ΜΟΝΟ για κλητήριο θέσπισμα που παραπέμπει στο ακροατήριο τριμελούς πλημμελειοδικείου. Προβάλλεται για λόγους ουσίας (λ.χ. μη αναφορά της ιδιότητας του κατηγορουμένου ως Διευθύνοντος Συμβούλου ΑΕ, στην οποία ερείδεται η κατηγορία εναντίον του). Η προθεσμία είναι 10 ημέρες από την επίδοση. Για τις ενέργειες του Εισαγγελέα Εφετών μετά την άσκηση προσφυγής, βλ. άρ. 322 παρ. 2 ΚΠΔ. Αντιστοίχως, σε περίπτωση ειδικής δωσιδικίας και παραπομπής στο τριμελές εφετείο πλημμελημάτων, παρέχεται δυνατότητα άσκησης προσφυγής κατά του κλητηρίου θεσπίσματος, αυτή τη φορά στο δικαστικό συμβούλιο εφετών, εντός της ιδίας προθεσμίας (άρ. 322 παρ. 3 ΚΠΔ). Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
Προδικαστικά ζητήματα (άρ. 59, 60 ΚΠΔ) Υποχρέωση γνωστοποίησης μαρτύρων κατηγορίας, εκτός από εκδίκαση ενώπιον μονομελούς πλημμελειοδικείου και πταισματοδικείου (άρ. 326 ΚΠΔ). Συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών (άρ. 330 ΚΠΔ). Δυνατότητα μη αυτοπρόσωπης εμφάνισης και εκπροσώπησης κατηγορουμένου από συνήγορο (άρ. 340 παρ. 2 ΚΠΔ). Στα κακουργήματα είναι υποχρεωτικός ο διορισμός συνηγόρου (βλ. παρ. 1 ως άνω άρθρο). Ακρόαση Εισαγγελέα πριν από οποιαδήποτε απόφαση (άρ. 32 ΚΠΔ). SOS: Ισχύει για όλη την ποινική διαδικασία– Η παραβίαση επιφέρει απόλυτη ακυρότητα (άρ. 171 παρ. 1 στ. β΄ ΚΠΔ). Η πολιτική αγωγή δύναται να δηλωθεί το αργότερο έως την έναρξη της αποδεικτικής διαδικασίας στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο (άρ. 68 ΚΠΔ). Η πολιτική αγωγή μπορεί να ασκηθεί εκ νέου, ακόμη και αν είχε κηρυχθεί απαράδεκτη στην προδικασία (άρ. 87, 88 ΚΠΔ), ΟΧΙ όμως μετά το ανωτέρω χρονικό όριο, διότι παράγεται απόλυτη ακυρότητα (άρ. 171 παρ. 2 ΚΠΔ). Δικαίωμα διορισμού έως και 3 συνηγόρων για τον κάθε διάδικο (άρ. 96 ΚΠΔ). Αποδεικτικά μέσα (άρ. 178 ΚΠΔ): Αρχή της ηθικής απόδειξης (άρ. 177 παρ. 1 ΚΠΔ) ≠ Απαγορευμένα αποδεικτικά μέσα (άρ. 177 παρ. 2 ΚΠΔ) Ιδίως μάρτυρες (άρ. 209 – 232 + 350 – 361 ΚΠΔ). Σημαντικά άρθρα: 1. Άρ. 211 ΚΠΔ (μη εξεταζόμενοι ως μάρτυρες) 2. Άρ. 211Α ΚΠΔ (μαρτυρία συγκατηγορουμένου) Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
3. Άρ 224 ΚΠΔ (πηγή γνώσης μάρτυρα) 4. Άρ. 231, 232 ΚΠΔ (λιπομαρτυρία στο ακροατήριο και ανάκληση αυτής) 5. Άρ. 365 ΚΠΔ (ανάγνωση ενόρκων καταθέσεων μαρτύρων που αδυνατούν να εμφανιστούν στο ακροατήριο / Αν προταθείη ανάγνωση από τον κατηγορούμενο ή τον εισαγγελέα και δεν ικανοποιηθεί το αίτημα, ιδρύεται ακυρότητα διαδικασίας και λόγος αναίρεσης της απόφασης ≠ Αν παρά την ρητή εναντίωση του κατηγορουμένου, αναγνωσθούν οι καταθέσεις μαρτύρων που δεν προέκυψε το ανέφικτο της εμφάνισής τους, παράγεται απόλυτη ακυρότητα, λόγω προσβολής του άρ. 6 παρ. 3 της ΕΣΔΑ – βλ. παράλληλαάρ. 171 παρ. 1 στ. δ΄ ΚΠΔ). Αναβολή δίκης: άρ. 349 ΚΠΔ / για κρείσσονες αποδείξεις:άρ. 352 ΚΠΔ.Δικονομικές συνέπειες διάκρισης, εφόσον στην δεύτερη περίπτωση δεν επιτρέπεται, λ.χ., η προβολή ένστασης ακυρότητας κλητηρίου θεσπίσματος, μιας και έχει ήδη αρχίσει η αποδεικτική διαδικασία από την αναβληθείσα συνεδρίαση. Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
X. ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΤΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΤΟ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΕΝΔΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ( 502.2 ΚΠΔ) όταν ασκώ ένδικο μέσο, πάντα επιλαμβάνεται ανώτερο δικαστήριο από το εκδόν την προσβαλλόμενη απόφαση τόσο μεταβιβάζεται, όσο προσβάλλεται. Το δικαστήριο που επιλαμβάνεται του ενδίκου μέσου δικάζει εκείνα τα κεφάλαια στα οποία αναφέρεται η προσβαλλόμενη απόφαση. καθολική ή μερική η μεταβίβαση. Επί αμφιβολίας είναι καθολική. Το προδιατυπωμένο έντυπο της Εισαγγελίας είναι καθολική Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 11/6/2019
ΤΟ ΑΝΑΣΤΑΛΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΕΝΔΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ( 471 σε συνδ. 497 ΚΠΔ) ΤΟ ΑΝΑΣΤΑΛΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΕΝΔΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ( 471 σε συνδ. 497 ΚΠΔ) αν η ποινή φυλάκισης που επιβλήθηκε με την καταδικαστική απόφαση είναι μέχρι 3 ετών, η έφεση έχει αυτοδικαίως ανασταλτικό αποτέλεσμα αν η επιβληθείσα ποινή φυλάκισης είναι μεγαλύτερη από 3 έτη, η έφεση έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, εκτός αν το δικαστήριο κρίνει διαφορετικά αν με την καταδικαστική απόφαση επιβλήθηκε ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης, τότε το δικαστήριο αποφασίζει με ειδική αιτιολογία για το ανασταλτικό αποτέλεσμα της έφεσης. ΣΕ ΙΣΟΒΙΑ ΚΑΘΕΙΡΞΗ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΑΝΑΣΤΑΛΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΕΝΔΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ. τότε μόνο δεν χορηγείται ανασταλτικό αποτέλεσμα στην έφεση, όταν…… 497 .8α ΚΠΔ. αν το δικαστήριο αιτιολογημένα κρίνει ότι η άμεση έκτιση ή συνέχιση έκτισης της ποινής θα έχει ως συνέπεια υπέρμετρη και ανεπανόρθωτη βλάβη για τον ίδιο ή την οικογένειά του 497. 8β ΚΠΔ, τότε χορηγεί ανασταλτικό αποτέλεσμα. το ανασταλτικό αποτέλεσμα χορηγείται από το εκδόν δικαστήριο ή δευτεροβάθμιο αν το εκδόν αρνήθηκε να χορηγήσει αναστολή, εφ’ όσον όμως ασκήσουμε αίτηση αναστολής με το αρ. 497.7 ΚΠΔ προσοχή όταν ασκούμε αίτηση αναστολής με το 497.7 ΚΠΔ κατά απόφασης του ΜΟΔ, αρμόδιο είναι το ΠΕΝΤΑΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΝΑΣΤΟΛΩΝ ΑΝ ΔΕΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΖΕΙ ΤΟ ΜΟΕφ. ΕΠΙ ΑΝΑΙΡΕΣΗΣ ΟΜΩΣ: 471.2 ΚΠΔ Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
ΤΟ ΕΠΕΚΤΑΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΕΝΔΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ (469 ΚΠΔ) H επωφελής για τον ασκήσαντα το ένδικο μέσο έκβαση της δίκης επεκτείνεται και στους συγκατηγορουμένους που δεν άσκησαν ή δεν μπορούσαν να ασκήσουν ένδικο μέσο ή το άσκησαν αλλά απορρίφθηκε ως απαράδεκτο ή ανυποστήρικτο. ΠΧ.1 οι συγκατηγορούμενοι να είναι συμμέτοχοι στο έγκλημα. Αν ασκήσει έφεση ο φυσικός αυτουργός της ψευδορκίας και όχι ο ηθικός αυτουργός, μπορεί ο τελευταίος να εμφανιστεί στο κατ’ εφεση δικάζον και αν απαλλαγεί ο φυσικός αυτουργός θα απαλλαγεί και αυτός. ΠΧ. 2 η ποινική ευθύνη του ενός συγκατηγορουμένου να εξαρτάται από την ποινική ευθύνη του άλλου π.χ. ευθύνη του δωροδοκηθέντος σε σχέση με αυτήν του δωροδοκήσαντος. Ευθύνη κλεπταποδόχου- κλέπτη. Πρέπει μεταξύ των δυο εγκλημάτων να υπάρχει σχέση συνάφειας όπως την ζητεί το 128 επ. ΚΠΔ Α ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ: οι προβαλλόμενοι λόγοι του ενδίκου μέσου να μην αναφέρονται αποκλειστικά στο πρόσωπο εκείνου που το άσκησε π.χ. αντικειμενικός λόγος είναι το μη αξιόποινο της πράξης, όχι όμως υποκειμενικοί λόγοι όπως π.χ. η έλλειψη δόλου η αμέλειας, η έμπρακτη μετάνοια, η πραγματική πλάνη. Β ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ : να υπάρχουν συναφή εγκλήματα. Προϋπόθεση εν προκειμένω είναι οι προβαλλόμενοι με το ένδικο μέσο λόγοι να αφορούν σε παραβάσεις της διαδικασίας και να μην αφορούν αποκλειστικά στο πρόσωπο εκείνου που το άσκησε π.χ. αντικειμενικοί λόγοι είναι το μη αξιόποινο της πράξης οι ωφελούμενοι από το ένδικο μέσο συγκατηγορούμενοι δικαιούνται, αλλά δεν υποχρεούνται να συμμετάσχουν στη δίκη ως διάδικοι κατά τη συζήτηση του ενδίκου μέσου. Μπορούν δηλαδή να εμφανιστούν στο κατ’ έφεση δικάζον δικαστήριο και παρότι δεν έχουν ασκήσει έφεση να ζητήσουν την επέκταση της εφετειακής απόφασης και σε αυτούς. Αυτοπροσώπως εμφανίζονται και με συνήγορο αν το επιθυμούν και συμμετέχουν ! ο συγκατηγορούμενος στον οποίο δεν επεκτάθηκε το ευνοϊκότερο για τον ασκήσαντα το ένδικο μέσο αποτέλεσμα, έχει δικαίωμα να ασκήσει αναίρεση κατά της απόφασης του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου για υπέρβαση εξουσίας, εφόσον όμως, συμμετείχε στη δευτεροβάθμια δίκη (ΑΠ 785/2007 Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
Η ΜΗ ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥ ( 470 ΚΠΔ) Όταν το ένδικο μέσο ασκείται κατά καταδικαστικής απόφασης από τον καταδικασθέντα ή υπέρ αυτού, δεν μπορεί να γίνει χειρότερη η θέση του. η αρχή της μη χειροτέρευσης δεν ισχύει όταν ασκείται ένδικο μέσο από τον Εισαγγελέα κατά του καταδικασθέντος, όταν ασκείται ένδικο μέσο κατά βουλεύματος και όταν ασκείται προσφυγή κατά κλητηρίου θεσπίσματος. ισχύει όμως όταν ασκείται το ένδικο βοήθημα του αρ. 341 ΚΠΔ ή του 431 ΚΠΔ παραβίαση της διάταξης του α. 470 ΚΠΔ συνεπάγεται την αναίρεση της καταδικαστικής απόφασης λόγω υπέρβασης εξουσίας (ΑΠ 961/2012) περιπτώσεις χειροτέρευσης της θέσης του : η επιβολή βαρύτερης ποινής, η παραδοχή από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο για πρώτη φορά επιβαρυντικής περίστασης, να μην μετατρέψει την ποινή το δευτεροβάθμιο δικαστήριο ενώ είχε μετατρέψει το πρωτοβάθμιο, να μετατρέψει με υψηλότερο ποσό σε σχέση με το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, να επιβάλει το δευτεροβάθμιο δικαστήριο δυνητική παρεπόμενη ποινή που δεν είχε επιβάλει το πρωτοβάθμιο δικαστήριο. Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 11/6/2019
ΕΦΕΣΗ Όρια εκκλητού: 489 ΚΠΔ Ο ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ Κατά καταδικαστικής: α) κατά της απόφασης του πταισματοδικείου και του ειρηνοδικείου (άρθρο 116), αν με αυτήν καταδικάστηκε σε κράτηση περισσότερο από σαράντα (40) ημέρες ή σε πρόστιμο πάνω από 1.000€ ή σε αποζημίωση ή σε χρηματική ικανοποίηση προς τον πολιτικώς ενάγοντα πάνω από 100€ συνολικά β) κατά της απόφασης του μονομελούς πλημμελειοδικείου αν με αυτήν καταδικάστηκε σε φυλάκιση πάνω από τρεις 3μήνες ή σε χρηματική ποινή πάνω από 2.000€ ή αν επιδικάστηκε εναντίον του οποιαδήποτε αποζημίωση και ικανοποίηση πάνω από 250€ συνολικά ή αν καταδικάστηκε σε οποιαδήποτε ποινή που συνεπάγεται στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων ή έκπτωση από δημόσια δημοτική ή κοινοτική υπηρεσία ή ανικανότητα διορισμού σε αυτήν ή αν συνεπάγεται την έκτιση άλλης ποινής φυλάκισης που είχε ανασταλεί και είναι μεγαλύτερη από 3 μήνες ή συνεπάγεται τα ίδια αποτελέσματα γ) κατά της απόφασης του τριμελούς πλημμελειοδικείου και της απόφασης του εφετείου για πλημμελήματα αν με αυτή καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος σε ποινή φυλάκισης πάνω από 5 μήνες ή σε χρηματική ποινή πάνω από 3.000€ ή σε οποιαδήποτε ποινή που συνεπάγεται στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων ή έκπτωση από δημόσια δημοτική ή κοινοτική υπηρεσία ή ανικανότητα διορισμού σε αυτήν ή σε ποινή που συνεπάγεται την έκτιση άλλης ποινής φυλάκισης που είχε ανασταλεί και είναι μεγαλύτερη από 5 μήνες ή που συνεπάγεται τις παραπάνω στερήσεις και ανικανότητες ή σε αποζημίωση και χρηματική ικανοποίηση προς τον πολιτικώς ενάγοντα πάνω από 500€ συνολικά δ) κατά της απόφασης του μεικτού ορκωτού δικαστηρίου και του τριμελούς ή μονομελούς εφετείου με την οποία καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος σε ποινή στερητική της ελευθερίας διάρκειας τουλάχιστον 3 ετών για κακούργημα ή τουλάχιστον 2 ετών για πλημμέλημα. Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
ΠΟΤΕ: 473.1 ΚΠΔ [γενικός κανόνας προθεσμίας) Αν ο εκκαλών-κατηγορούμενος ή ο συνήγορός του εμφανίσθηκε κατά την έναρξη της διαδικασίας της κατ' έφεσιν δίκης για να υποστηρίξει την έφεσή του και στην συνέχεια αποχώρησε, λογίζεται σαν να ήταν παρών και στο υπόλοιπο μέρος της δίκης, το δε δικαστήριο, δεσμευόμενο από την εμφάνιση του εκκαλούντος-κατηγορουμένου, δεν μπορεί να απορρίψει την έφεσή του ως ανυποστήρικτη, γιατί διαφορετικά επέρχεται υπέρβαση εξουσίας. Το ίδιο ισχύει και όταν ο εκκαλών-κατηγορούμενος ή ο συνήγορός του εμφανίσθηκε κατά την έναρξη της διαδικασίας της κατ' έφεσιν δίκης, αλλά στην συνέχεια, μετά την λήψη της ταυτότητάς του, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος, η δίκη αναβλήθηκε, στην δε νέα μετ' αναβολήν δικάσιμο ο κατηγορούμενος δεν εμφανίσθηκε ούτε εκπροσωπήθηκε από συνήγορο (ΑΠ 316/2014 σε ΠοινΧρ ΞΕ σελ. 275) κατά αθωωτικής: 486 1α ΚΠΔ ΠΟΤΕ: 473.1 ΚΠΔ [γενικός κανόνας προθεσμίας) 10 μέρες από τη δημοσίευση της απόφασης, αν ο κατηγορούμενος είναι παρών 10 μέρες από την επίδοση της απόφασης, αν ο κατηγορούμενος ήταν απών κατά την απαγγελία της απόφασης και είναι γνωστής διαμονής 30 μέρες από την επίδοση της απόφασης, αν ο κατηγορούμενος ήταν απών κατά την απαγγελία της απόφασης και είναι άγνωστης διαμονής ή κάτοικος εξωτερικού Δεν υπόκεινται σε έφεση οι αποφάσεις που παύουν υφ’ ορον την ποινική δίωξη διότι δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτές που αναφέρει το αρ. 370 ΚΠΔ ως καταδικαστικές ή αθωωτικές. Αν προβάλουμε σχετική ακυρότητα εμπροθέσμως περί του κλητηρίου θεσπίσματος και αυτή απορριφθεί, τότε μπορούμε να την επανεισαγάγουμε στο κατ’ έφεση δικάζον δικαστήριο με ειδικό λόγο έφεσης. Σε περίπτωση που δεν εμφανιστώ καν στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο μπορώ να την προβάλω για πρώτη φορά στο κατ’ έφεση δικάζον. Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
ΚΑΝΟΝΑΣ όσα ισχύουν για τον κατηγορούμενο 489 ΚΠΔ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ 490 ΚΠΔ Ο ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ κατά καταδικαστικής: ΚΑΝΟΝΑΣ όσα ισχύουν για τον κατηγορούμενο 489 ΚΠΔ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ 490 ΚΠΔ ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών μπορεί να προσβάλει με έφεση κάθε καταδικαστική απόφαση των πταισματοδικείων και των μονομελών πλημμελειοδικείων της περιφέρειάς του. Επίσης ο εισαγγελέας εφετών μπορεί να προσβάλει με έφεση κάθε καταδικαστική απόφαση των μονομελών και τριμελών πλημμελειοδικείων και των δικαστηρίων ανηλίκων της περιφέρειας του εφετείου, είτε υπέρ είτε εναντίον εκείνου που καταδικάστηκε (490.1 ΚΠΔ) ο εισαγγελέας εφετών μπορεί να προσβάλει με έφεση κάθε καταδικαστική απόφαση του μεικτού ορκωτού δικαστηρίου και του τριμελούς ή μονομελούς εφετείου της περιφέρειας του εφετείου του, είτε υπέρ είτε εναντίον εκείνου που καταδικάστηκε, μέσα σε δεκαπέντε ημέρες από τη δημοσίευση της απόφασης ( 490.2 ΚΠΔ) κατά αθωωτικής: 486.1 Γ, 486.2 ΚΠΔ ΠΡΟΣΟΧΗ 486.3 ΚΠΔ, η έφεση του Εισαγγελέα κατά αθωωτικής απόφασης πρέπει να αιτιολογείται ειδικά στη σχετική έκθεση, διαφορετικά απορρίπτεται ως απαράδεκτη . Αν η έφεση του Εισαγγελέα κατά αθωωτικής απόφασης δεν έχει την ειδική αιτιολογία που απαιτείται και, παρ' όλα αυτά, το δευτεροβάθμιο δικαστήριο δεν την απορρίψει ως απαράδεκτη, αλλά την κάνει τυπικά δεκτή και προχωρήσει στην εξέταση της ουσίας και κηρύξει ένοχο τον κατηγορούμενο, υπερβαίνει την εξουσία του (ΑΠ 1918/2006) ΠΟΤΕ: 10 μέρες από τη δημοσίευση της απόφασης ΌΜΩΣ ο εισαγγελέας εφετών μπορεί να προσβάλει με έφεση κάθε καταδικαστική απόφαση του μεικτού ορκωτού δικαστηρίου και του τριμελούς ή μονομελούς εφετείου της περιφέρειας του εφετείου του, είτε υπέρ είτε εναντίον εκείνου που καταδικάστηκε, μέσα σε δεκαπέντε ημέρες από τη δημοσίευση της απόφασης (α. 490 παρ. 2 ΚΠΔ) Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
Ο πολιτικώς ενάγων 488 ΚΠΔ 486.1β ΚΠΔ Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
ΑΝΑΙΡΕΣΗ Προσοχή: υπόκεινται οι δευτεροβάθμιες αποφάσεις και οι μη υποκείμενες σε έφεση. Αν αφήσω άπραγη την προθεσμία της έφεσης ΔΕΝ σημαίνει ότι μπορώ να ασκήσω αναίρεση. Έτσι επιτρέπεται μόνο κατά της απόφασης που, όπως απαγγέλθηκε, δεν προσβάλλεται με έφεση και κατά της απόφασης του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου που εκδόθηκε ύστερα από άσκηση έφεσης, αν με τις αποφάσεις αυτές το δικαστήριο αποφάνθηκε τελειωτικά για την κατηγορία ή αν έπαυσε οριστικά ή κήρυξε απαράδεκτη την ποινική δίωξη ( 504. 1 εδ. α' ΚΠΔ). Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ κατά αθωωτικής: 506.1α ΚΠΔ κατά καταδικαστικής: ΠΟΤΕ: 10 μέρες από την καταχώριση της απόφασης καθαρογεγραμμένης στο ειδικό βιβλίο αν την ασκήσω στο δικαστήριο που εξέδωσε την τελεσίδικη απόφαση. 20 μέρες από την καταχώριση της απόφασης καθαρογεγραμμένης στο ειδικό βιβλίο στο ειδικό βιβλίο, αν ασκηθεί με δήλωση που επιδίδεται στον Εισαγγελέα του ΑΠ ( 473 . 2 ΚΠΔ) Αν ο εκκαλών κατηγορούμενος εμφανισθεί κατά τη συζήτηση της έφεσής του και αποχωρήσει μετά την έναρξη της συζήτησης, η δίκη συνεχίζεται, ο δε κατηγορούμενος λογίζεται ότι είναι παρών και στο υπόλοιπο μέρος της δίκης και μέχρι την έκδοση της απόφασης, με αποτέλεσμα να θεωρείται ότι η τελευταία απαγγέλθηκε με παρόντα τον κατηγορούμενο. Σε αυτήν την περίπτωση, η προθεσμία της αναίρεσης αρχίζει από την καταχώρηση της απόφασης στο ειδικό βιβλίο (ΑΠ 586/2014) Αν όμως ο κατηγορούμενος εμφανισθεί και, μετά την έναρξη της συζήτησης της έφεσης, η δίκη αναβληθεί ή διακοπεί για άλλη δικάσιμο, αυτός δε δεν εμφανισθεί κατά τη νέα δικάσιμο, δικάζεται μεν σαν να ήταν παρών, κατ' α. 501 παρ. 4 ΚΠΔ, δεν θεωρείται όμως ότι η απόφαση που θα εκδοθεί κατά τη νέα δικάσιμο απαγγέλθηκε με παρόντα τον κατηγορούμενο, με αποτέλεσμα η προθεσμία της αναίρεσης να αρχίζει είτε από την καταχώρηση της απόφασης στο ειδικό βιβλίο, είτε από την επίδοσή της στον κατηγορούμενο, ανάλογα με την ενέργεια που έλαβε χώρα αργότερα (ΑΠ 586/2014) Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΠΟΙΟΙ ΚΑΤΑ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ: 505.1Δ ΚΠΔ ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών μπορεί να ασκήσει αναίρεση κατά των αποφάσεων του δικαστηρίου όπου είναι τοποθετημένος και κατά των αποφάσεων των μονομελών πλημμελειοδικείων και των πταισματοδικείων της περιφέρειάς του ο εισαγγελέας που άσκησε την κατηγορία στο μεικτό ορκωτό δικαστήριο μπορεί να ασκήσει αναίρεση κατά των αποφάσεων του δικαστηρίου αυτού ο εισαγγελέας εφετών μπορεί να ασκήσει αναίρεση κατά των αποφάσεων του εφετείου και κατά των αποφάσεων των μεικτών ορκωτών και των τριμελών και μονομελών πλημμελειοδικείων που ανήκουν στην περιφέρειά του ΚΑΤΑ ΑΘΩΩΤΙΚΗΣ: 506 ΚΠΔ ο εισαγγελέας του πλημμελειοδικείου, του μεικτού ορκωτού δικαστηρίου ή του εφετείου, μπορούν να ζητήσουν την αναίρεση αθωωτικής απόφασης μόνο αν η αθώωση οφείλεται σε εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διάταξης, ΓΙΑ ΚΑΝΕΝΑΝ ΑΛΛΟ ΛΟΓΟ ΠΡΟΣΟΧΗ: ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου μπορεί να ζητήσει την αναίρεση οποιοσδήποτε απόφασης μέσα σε προθεσμία ενός μηνά από την καταχώρηση της απόφασης καθαρογραμμένης στο ειδικό βιβλίο και για όλους τους λόγους !! 505.2, 479.2 και 483.3 ΚΠΔ. Η αυτή προθεσμία ισχύει τόσο κατά αποφάσεων δευτεροβάθμιων δικαστηρίων που εξεδόθησαν μετά από άσκηση έφεσης όσο και κατά αποφάσεων που είναι ανέκκλητες. Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
ΛΟΓΟΙ ΑΝΑΙΡΕΣΗΣ: 510 ΚΠΔ η απόλυτη ακυρότητα που συνέβη κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο η σχετική ακυρότητα που συνέβη κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο και δεν καλύφθηκε, καθώς και η έλλειψη ακρόασης κατά το αρ. 170.2 η παράβαση των διατάξεων για την δημοσιότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο η έλλειψη από την απόφαση της ειδικής αιτιολογίας που επιβάλλει το Σύνταγμα η εσφαλμένη εφαρμογή ή ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διάταξης η παραβίαση του δεδικασμένου η καθ' ύλην αναρμοδιότητα του δικαστηρίου που δίκασε η υπέρβαση εξουσίας. Υπέρβαση εξουσίας υπάρχει όταν το δικαστήριο άσκησε δικαιοδοσία που δεν του δίνει ο νόμος και ιδίως όταν: ο το δικαστήριο αποφάσισε για υπόθεση που δεν υπάγεται στη δικαιοδοσία του * έλυσε προκαταρκτικό ζήτημα που υπάγεται σύμφωνα με ρητή διάταξη του νόμου στην αποκλειστική δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων *έκρινε για την πολιτική αγωγή παραβαίνοντας αυτά που ορίζουν τα άρθρα 65 παρ. 1 και 66 παρ. 1 *καταδίκασε για έγκλημα για το οποίο δεν υποβλήθηκε η απαιτούμενη αίτηση ή έγκληση ή για το οποίο δε δόθηκε η άδεια δίωξης ή για το οποίο δεν έχει ρητά επιτραπεί η έκδοση Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
XI. ΕΝΔΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ Αίτηση εξαίρεσης δικαστικού προσώπου (άρ. 14 – 22 ΚΠΔ): δικαιούνται να την υποβάλουν οι διάδικοι και ο εισαγγελέας, σε περίπτωση που συντρέχουν οι λόγοι αποκλεισμού του άρ. 14 ΚΠΔ ή αν υπάρχουν γεγονότα που θέτουν υπό αμφισβήτηση την αμεροληψία του δικαστικού λειτουργού. ≠ Η αποχή (άρ. 23 ΚΠΔ) προτείνεται αυτοβούλως από τον δικαστικό λειτουργό. [Σημείωση: Στους αυτούς περιορισμούς υπόκεινται και οι προανακριτικοί υπάλληλοι – άρ. 25 ΚΠΔ] Αίτηση ακύρωσης διαδικασίας (άρ. 341 / 435 ΚΠΔ – ισχύει η αρχή της μη χειροτέρευσης της θέσης του κατηγορουμένου). Αίτηση ακύρωσης απόφασης (άρ. 430 ΚΠΔ – ισχύει η αρχή της μη χειροτέρευσης της θέσης του κατηγορουμένου) Αίτηση επανάληψης διαδικασίας (άρ. 525 – 530 ΚΠΔ) XI. ΕΝΔΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
XII. ΓΕΝΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ Προθεσμίες: Μετρούν πάντα από την επόμενη του γεγονότος και αν η τελευταία μέρα είναι εξαιρετέα, η προθεσμία παρεκτείνεται για την επόμενη μη εξαιρετέα (άρ. 168 ΚΠΔ). Ακυρότητες: Σχετικές: προβλέπονται ρητά σε διατάξεις (άρ. 170 ΚΠΔ) Απόλυτες (άρ. 171 ΚΠΔ) Δικονομικό όριο πρότασης ακυροτήτων (άρ. 173 και 174 παρ. 1 ΚΠΔ). Στις περιπτώσεις που προβλέπεται δυνατότητα προσφυγής κατά του κλητηρίου θεσπίσματος (άρ. 322 ΚΠΔ), η παραπομπή στο ακροατήριο καθίσταται αμετάκλητη εφόσον εξαντληθεί και η δυνατότητα προσφυγής (ασκηθεί ή παρέλθει άπρακτη η προθεσμία άσκησής της). Συνέπειες ακυρότητας (άρ. 175 ΚΠΔ). Κ. ΚΑΚΑΒΟΥΛΗΣ / Ν. ΚΟΥΜΟΥΛΕΝΤΖΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ © 11/6/2019
Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!