ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΕΛΕΣΗ ΜΑΡΘΑ

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣ Θεωρητική Βιβλιογραφική Ανασκόπηση Ερευνητική Βιβλιογραφική Ανασκόπηση Κριτική ή Συστηματική Ερευνητική Βιβλιογραφική Ανασκόπηση

ΕΚΤΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣ Τύπος πληροφοριών και διαθεσιμότητα πηγών Βάθος και πλάτος πληροφοριών Χρονικό διάστημα υλοποίησης

ΠΗΓΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣ ΠΗΓΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣ Βιβλία Επιστημονικά περιοδικά Πρακτικά συνεδρίων Διατριβές – μεταπτυχιακές εργασίες (www.ekt.gr) Ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων Ιστοσελίδες επιστημονικών συλλόγων – Οργανισμών Κυβερνητικά έγγραφα Εκθέσεις ερευνητικών έργων PROQUEST (διδακτορικά, βιβλία) Εκδοτικοί οίκοι επιστημονικών περιοδικών (πχ ELSEVIER, SPRINGER,HINDAWI κ.α).

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΠΗΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Πρωτογενείς πηγές πληροφόρησης θεωρούνται όσες περιγράφουν ένα γεγονός ή είναι τα αποτελέσματα μιας έρευνας χωρίς όμως να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας ή αξιολόγησης. Παραδείγματα πρωτογενών πηγών: Στατιστικά στοιχεία Μετρήσεις Συνεντεύξεις Νόμοι Αποφάσεις Εκθέσεις Οργανισμών

Οι δευτερογενείς πηγές πληροφόρησης προκύπτουν ως το αποτέλεσμα της επεξεργασίας των πρωτογενών πηγών πληροφόρησης. Παραδείγματα δευτερογενών πηγών: Διδακτορική διατριβή Μονογραφία Άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά

Οι τριτογενείς πηγές περιέχουν πληροφορίες που έχουν συλλεχθεί από πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές, έχουν υποστεί νέα επεξεργασία και περιλαμβάνουν το απόσταγμά τους. Παραδείγματα τριτογενών πηγών: Εγκυκλοπαίδεια Ανασκόπηση

Άσκηση 1 Κατηγοριοποιήστε τα δεδομένα του έντυπου σε πρωτογενείς, δευτερογενείς και τριτογενείς πηγές

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΗΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΗΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΡΘΡΩΝ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΩΝ Είναι αξιόπιστος ο συγγραφέας; Ποιος είναι ο στόχος του συγγραφέα; Ποιο είναι το επιδιωκόμενο κοινό; Καλύπτει τις πληροφοριακές του ανάγκες; Είναι τεκμηριωμένο το περιεχόμενο με σχετική βιβλιογραφία; Ημερομηνία έκδοσης; Ανάλογα με το θέμα που πραγματεύεται, θεωρείται επίκαιρο ή παρωχημένο; Είναι η πρώτη έκδοση; Αν όχι, είναι εμφανείς οι αλλαγές, βελτιώσεις ή και προσθήκες που έχουν γίνει; Ποιος είναι ο εκδότης; Είναι αναγνωρισμένος στο χώρο; Εξειδικεύεται στη συγκεκριμένη θεματολογία;

Πίνακας 1 Στοιχείο Άρθρο επιστημονικού περιοδικού Άρθρο περιοδικού ποικίλης ύλης Σκοπός Να γνωστοποιήσουν σε άλλους επιστήμονες τα αποτελέσματα έρευνας και πειραμάτων. Να ενημερώσουν και να πληροφορήσουν ή να ψυχαγωγήσουν. Συγγραφέας Αναγνωρισμένος επιστήμονας ή ερευνητής ειδικός στον τομέα. Πάντα αναφέρονται ονόματα. Δημοσιογράφος˙ δεν αναφέρονται πάντα ονόματα.

Εκδότης Επιστημονική ένωση πανεπιστήμιο ή καθιερωμένος ποιοτικός εκδότης. Εμπορικός εκδότης. Αποδοχή άρθρου για δημοσίευση Ειδικοί στον τομέα (κριτές) αξιολογούν κάθε άρθρο που υποβάλλεται πριν γίνει δεκτό για δημοσίευση. Τα ονόματα των συγγραφέων δεν αποκαλύπτονται στους κριτές. Συχνά οι συγγραφείς είναι υπάλληλοι του περιοδικού ή του εκδότη˙ αποδοχή του άρθρου για δημοσίευση βασίζεται, κυρίως, στην επικαιρότητα και απήχηση που θα έχει στο ευρύ κοινό. Κοινό Άλλοι επιστήμονες ή ερευνητές του τομέα, ή όσοι ενδιαφέρονται για το θέμα σε ερευνητικό επίπεδο. Το ευρύ κοινό.

Περιεχόμενο Παρουσίαση επιστημονικής εργασίας. Τα άρθρα έχουν συγκεκριμένη δομή και περιλαμβάνουν π.χ. ανασκόπηση βιβλιογραφίας, μεθοδολογία, αποτελέσματα, συμπεράσματα και περαιτέρω μελέτη ή έρευνα. Συχνά παρουσιάζεται ως ιστορία, με συμβάντα που διηγούνται άλλα άτομα. Ύφος Η γλώσσα είναι επίσημη και περιλαμβάνει εξειδικευμένο λεξιλόγιο της επιστήμης. Η γλώσσα είναι απλή.

Εμφάνιση Απλός σχεδιασμός, συνήθως μαύρα στοιχεία σε λευκό χαρτί˙ πίνακες ή διαγράμματα διευκρινίζουν ή εικονογραφούν στοιχεία της έρευνας˙ ελάχιστες εικόνες˙ λιγοστές διαφημίσεις, που, όταν υπάρχουν, συνδέονται με το θέμα και απευθύνονται στην ακαδημαϊκή ή ερευνητική κοινότητα. Συχνά σε χαρτί πολυτελείας με έγχρωμο κείμενο ή επικεφαλίδες. Συνήθως υπάρχουν φωτογραφίες ή γραφικά˙ πολλές διαφημίσεις για καταναλωτικά προϊόντα.

Παραπομπές Περιλαμβάνονται πάντα. Απίθανη η ύπαρξή τους˙ το κείμενο μπορεί να περιέχει αόριστες αναφορές για «μελέτη που δημοσιεύτηκε…» ή «ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι…» χωρίς περισσότερες λεπτομέρειες για τις πληροφορίες αυτές

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ Α) Στόχος της ιστοσελίδας και επιδιωκόμενο κοινό Αναφέρεται το επιδιωκόμενο κοινό; Ο στόχος της ιστοσελίδας είναι να ενημερώσει, να πείσει, να υπερασπιστεί, να διασκεδάσει ή να πουλήσει ένα προϊόν;

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ B) Αξιοπιστία του συγγραφέα Αναφέρεται ο δημιουργός της ιστοσελίδας και ο υπεύθυνος για το περιεχόμενο της ιστοσελίδας; Υπάρχουν στοιχεία επικοινωνίας με το συγγραφέα; Ποια είναι η ιδιότητα και οι δραστηριότητες του συγγραφέα; Ο συγγραφέας είναι ειδικός επί του θέματος;

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ Γ1) Ακρίβεια και αξιοπιστία της πληροφορίας στην ιστοσελίδα Εμφανίζεται η ιστοσελίδα ως εύκολα αναζητήσιμη; Υπάρχουν αναφορές σε πηγές που υποστηρίζουν τα λεγόμενα της ιστοσελίδας; Έχει η ιστοσελίδα γραμματικά, ορθογραφικά ή τυπογραφικά λάθη; Αν παραπέμπει σε άλλες ιστοσελίδες, αυτές είναι ποιοτικές; Καλύπτει πολύπλευρα ή μονοδιάστατα το θέμα;

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ Γ2) Ακρίβεια και αξιοπιστία της πληροφορίας στην ιστοσελίδα Περιλαμβάνει κυρίως απόψεις ή γεγονότα; Διακρίνεται μεροληψία στις πληροφορίες και στις απόψεις που διατυπώνονται; Υπάρχουν διαφημίσεις στην ιστοσελίδα; Η ιστοσελίδα είναι εμπορική, κυβερνητική, ακαδημαϊκή, προσωπική, εταιρική; Ποια είναι η κεντρική διεύθυνση της ιστοσελίδας (.edu, .gov, .org, .com); Επιχορηγείται από κάποιο οργανισμό; Θα αποτελούσε καλή πηγή πληροφοριών για ερευνητική εργασία;

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ Δ) Ενημερότητα και επικαιρότητα των πληροφοριών της ιστοσελίδας Πότε δημιουργήθηκε η ιστοσελίδα; Ανανεώνεται; Πότε έγινε η τελευταία ανανέωση; Υπάρχουν μη ενεργοί σύνδεσμοι;

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ Ε) Δομή και πλοήγηση της ιστοσελίδας Είναι κατανοητή η οργάνωση της ιστοσελίδας; Είναι εύκολη η πλοήγηση στα διάφορα μέρη της ιστοσελίδας; Υπάρχει σύνδεσμος για επιστροφή στην αρχική σελίδα; Προσφέρει κατάλογο περιεχομένων ή ευρετήριο;

Ενδεικτικό των χαρακτηριστικών μίας ιστοσελίδας αποτελεί και η κατάληξή της ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΕΙΔΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ .com εμπορική Σκοπός των δημιουργών είναι η προώθηση και πώληση προϊόντων. .edu ακαδημαϊκή Σκοπός των δημιουργών είναι η ενημέρωση για θέματα εκπαίδευσης και έρευνας. Συνήθως ανήκει σε εκπαιδευτικά ιδρύματα. .gov κυβερνητική Σκοπός των δημιουργών είναι η ενημέρωση και προώθηση της κυβερνητικής πληροφόρησης με επίσημα στοιχεία και δεδομένα. .org εταιρική Σκοπός των δημιουργών είναι η ενημέρωση για έρευνα που σχετίζεται κατά κύριο λόγο με την εταιρεία ή τον οργανισμό.