Οι απόψεις των μαθητών του σχολείου μας για τα βιντεοπαιχνίδια Οι απόψεις των μαθητών του σχολείου μας για τα βιντεοπαιχνίδια. Η αναγκαιότητα διαμόρφωσης κριτικής σκέψης στον τρόπο επιλογής και αξιολόγησής τους.

Περίληψη Από τη μια, τα βιντεοπαιχνίδια κερδίζουν ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον των παιδιών ως μέσο διασκέδασης και από την άλλη οι γονείς ανησυχούν για τις αρνητικές επιδράσεις που πιθανόν να έχει σ’ αυτούς, αυτή τους η ενασχόληση. Η έρευνα αυτή αρχικά εξετάζει τις απόψεις 93 μαθητών ηλικίας 9-12 ετών για τα βιντεοπαιχνίδια. Στη συνέχεια, διερευνά την αναγκαιότητα της ενημέρωσής των μαθητών για τα βιντεοπαιχνίδια, ως μέσο πρόληψης των πιθανών αρνητικών επιδράσεων της ενασχόλησης τους με αυτά. Από τις απαντήσεις των μαθητών σε ένα πρώτο ερωτηματολόγιο και συνεντεύξεις, φάνηκε πως οι μαθητές ηλικίας 9-12 ετών αγνοούν το ευρωπαϊκό σύστημα αξιολόγησης βιντεοπαιχνιδιών PEGI και όλες τις σημάνσεις του. Οι μαθητές δεν συνειδητοποιούν τις πιθανές αρνητικές επιδράσεις που μπορεί να έχουν σε αυτούς η ύπαρξης βίας και τρομακτικών σκηνών, η ύπαρξη χυδαίας γλώσσας και των φυλετικών διακρίσεων, και της δυνατότητας για διαδικτυακό παιχνίδι και in-game αγορών σε κάποια βιντεοπαιχνίδια. Στη δεύτερη φάση της έρευνας, πραγματοποιήθηκαν δραστηριότητες που σκοπό είχαν την ενημέρωση των μαθητών για τις προαναφερθέντες πτυχές των βιντεοπαιχνιδιών. Μετά την ενημέρωση, οι μαθητές κλήθηκαν να ανταποκριθούν σ’ ένα δεύτερο ερωτηματολόγιο και συνεντεύξεις. Τα αποτελέσματα έδειξαν τη θετική επίδραση που είχε η ενημέρωση των μαθητών στις απόψεις τους για τα βιντεοπαιχνίδια και συγκεκριμένα στον τρόπο που θα επιλέγουν και θα αξιολογούν τα βιντεοπαιχνίδια τους στο μέλλον. Η έρευνα αυτή κατέληξε πως είναι αναγκαίος ο σχεδιασμός και η εφαρμογή κατάλληλης ενημέρωσης στους μαθητές για τα βιντεοπαιχνίδια, για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Αυτό επιβεβαιώνεται τόσο από την αλλαγή στις απόψεις και τον εμπλουτισμό των γνώσεων των μαθητών για τα βιντεοπαιχνίδια, αλλά και από το ότι οι ίδιοι έκριναν την ενημέρωση πρωτόγνωρη και αρκετά χρήσιμη.

Οι λόγοι που μας οδήγησαν να ερευνήσουμε τα πιο πάνω ήταν οι παρακάτω: 1)Τα βιντεοπαιχνίδια κερδίζουν το ενδιαφέρον των παιδιών μέρα με τη μέρα ως μέσο διασκέδασης. Παρατηρήσαμε πως στις καθημερινές συζητήσεις των περισσότερων μαθητών του σχολείου μας κύριο θέμα έχουν συγκεκριμένα βιντεοπαιχνίδια. Πολλοί μάλιστα κάνουν κινήσεις ή χρησιμοποιούν λέξεις και φράσεις σχετικές με τα βιντεοπαιχνίδια που παίζουν. 2)Από την άλλη, οι γονείς των παιδιών ανησυχούν καθημερινά για τη σχέση των παιδιών τους με τα βιντεοπαιχνίδια και τις αρνητικές επιδράσεις που μπορεί να έχει η ενασχόλησή τους με αυτά. Σ ένα σχετικό σεμινάριο που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Γονέων του σχολείου μας η προσέλευση των προβληματισμένων γονιών ήταν μεγάλη. Ζητούσαν συμβουλές από έναν ψυχολόγο για το πώς θα χειριστούν αυτό το χόμπι των παιδιών τους. 3) Έχουμε παρατηρήσει πως ενώ τον τελευταίο καιρό διοργανώνονται ενημερωτικά σεμινάρια προς τους γονείς μια ανάλογη ενημέρωση δεν γίνεται στα ίδια τα παιδιά. Γι αυτό υποθέτουμε πως τα περισσότερα παιδιά αγνοούν ή δεν συνειδητοποιούν τις θετικές όσο και τις αρνητικές επιδράσεις που έχουν τα βιντεοπαιχνίδια στην μάθηση, στην ψυχική και σωματική τους υγεία. Γι αυτό το λόγο θα θέλαμε να ερευνήσουμε ποιες είναι οι απόψεις των μαθητών για τα βιντεοπαιχνίδια και αν αυτές μπορούν να επηρεαστούν μετά την κατάλληλη ενημέρωσή τους. Επιλέξαμε να χρησιμοποιήσουμε ως δείγμα της έρευνας μας τους μαθητές ηλικίας 9-12 ετών γιατί πιστεύουμε πως είναι μια πολύ σημαντική ηλικία. Είναι μια μεταβατική περίοδος όπου τα παιδιά εγκαταλείπουν την παιδική ηλικία και εισέρχονται σιγά σιγά στην εφηβεία. Σε αυτή την περίοδο τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα οπότε θεωρούμε πως μια παρέμβαση μπορεί να διαμορφώσει και να ενισχύσει την κριτική τους σκέψη απέναντι στα βιντεοπαιχνίδια

Ο σκοπός της έρευνας μας ήταν να εξετάσουμε πόσο αναγκαία και χρήσιμη είναι η ενημέρωση των μαθητών για τα βιντεοπαιχνίδια, έτσι ώστε να διαμορφώσουν κριτική σκέψη για τον τρόπο που τα επιλέγουν και τα αξιολογούν. Συγκεκριμένα τα ερευνητικά ερωτήματα μας ήταν: 1. Να συλλέξουμε πληροφορίες σχετικά με τη διάρκεια χρήσης βιντεοπαιχνιδιών από τους μαθητές του σχολείου μας 2. Να εντοπίσουμε τα κριτήρια με τα οποία οι μαθητές του σχολείου μας επιλέγουν τα βιντεοπαιχνίδια τους. 3.Να διερευνήσουμε τις απόψεις των μαθητών του σχολείου μας σχετικά με τα βιντεοπαιχνίδια 4. Να ερευνήσουμε κατά πόσο η ενημέρωση των μαθητών του σχολείου μας για τις θετικές και αρνητικές επιδράσεις των βιντεοπαιχνιδιών μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο αξιολογούν και επιλέγουν τα βιντεοπαιχνίδια τους

Αποτελέσματα της έρευνας

Σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσαν οι μαθητές φάνηκε πως η συντριπτική πλειοψηφία (95%) τους ασχολείται με τα βιντεοπαιχνίδια.

το 61% των μαθητών ασχολείται με τα βιντεοπαιχνίδια πάνω από μια ώρα την ημέρα τις καθημερινές ενώ το ποσοστό αυξάνεται (72%) τα Σαββατοκυρίακα. Ακόμη παρατηρούμε πως ενώ τις καθημερινές 14% των μαθητών παίζουν βιντεοπαιχνίδια περισσότερο από 2 ώρες, το Σαββατοκυρίακο το ποσοστό αυτό σχεδόν τριπλασιάζεται (39%). Tο 61% των μαθητών ασχολείται με τα βιντεοπαιχνίδια πάνω από μια ώρα την ημέρα τις καθημερινές ενώ το ποσοστό αυξάνεται (72%) τα Σαββατοκυρίακα. Ακόμη παρατηρούμε πως ενώ τις καθημερινές 14% των μαθητών παίζουν βιντεοπαιχνίδια περισσότερο από 2 ώρες, το Σαββατοκυρίακο το ποσοστό αυτό σχεδόν τριπλασιάζεται (39%).

Περισσότερα αγόρια από ότι κορίτσια φαίνεται να ασχολούνται με τα βιντεοπαιχνίδια τόσο τις καθημερινές όσο και το Σαββατοκυρίακο περισσότερο από μια ώρα.

Οι περισσότεροι μαθητές του δείγματος μας (71%) ανάφεραν πως τα βιντεοπαιχνίδια που παίζουν τους τα προτείνουν κυρίως οι φίλοι τους.

Οι κυριότεροι λόγοι που οι μαθητές του δείγματος μας επιλέγουν να παίξουν ένα βιντεοπαιχνίδι είναι πρώτα για να επικοινωνήσουν με τους φίλους και συγγενείς τους (61%), να ψυχαγωγηθούν και να ξεκουραστούν (52%) και να μάθουν να συνεργάζονται (43%).

Οι κατηγορίες των βιντεοπαιχνιδιών που επιλέγουν να ασχοληθούν τα περισσότερα αγόρια του δείγματος μας έιναι : τα παιχνίδια δράσης, τα αθλητικά παιχνίδια, τα διαδικτυακά και τα παιχνίδια πλαρφόρμας. Οι κατηγορίες που φαίνεται να επιλέγουν λιγότερο για να παίξουν είναι τα παιχνίδια τύχης και τα εκπαιδευτικά παιχνίδια

. Αντίστοιχα, τα περισσότερα κορίτσια φαίνεται να προτιμούν να παίζουν παιχνίδια πλατφόρμας, εκπαιδευτικά παιχνίδια και διαδικτυακά παιχνίδια. Επιλέγουν να παίζουν λιγότερο παιχνίδια τύχης, παιχνίδια στρατηγικής και αθλητικά παιχνίδια

Από πού ενημερώνεσαι για ένα βιντεοπαιχνίδι που θα παίξεις; Πριν Μετά

Γνωρίζεις τον κώδικα PEGI; Πριν Μετά

Πιστεύεις ότι οι σκηνές βίας σ’ ένα βιντεοπαιχνίδι που παίζεις σε κάνουν μετά να σκέφτεσαι πιο εχθρικά; Πριν Μετά

Πιστεύεις ότι οι σκηνές βίας σ’ ένα βιντεοπαιχνίδι που παίζεις σε κάνουν μετά να νιώθεις αναστάτωση και να έχεις εχθρική διάθεση; Πριν Μετά

Πιστεύεις ότι οι σκηνές βίας σ’ ένα βιντεοπαιχνίδι που παίζεις είναι πιθανόν να σε κάνουν μετά να συμπεριφέρεσαι με βίαιο τρόπο στην καθημερινότητά σου; Πριν Μετά

Πιστεύεις ότι η χυδαία γλώσσα που ακούς ή χρησιμοποιείς στα βιντεοπαιχνίδια μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που μιλάς στην καθημερινότητά σου; Μετά Πριν

Τα διαδικτυακά βιντεοπαιχνίδια είναι ασφαλή; Πριν Μετά

Πριν Μετά

Θα ήθελες να μοιάσεις σε κάποιον από τους ήρωες των βιντεοπαιχνιδιών που παίζεις; Μετά Πριν

Πριν Μετά

Πιστεύεις ότι σκηνές που προκαλούν φόβο στα βιντεοπαιχνίδια που παίζεις μπορούν να σε αναστατώσουν (να ανεβάσουν τον καρδιακό σου παλμό) για αρκετή ώρα αφότου τελειώσεις το παιχνίδι; Πριν Μετά

Πόσο σημαντικές είναι για σένα οι αγορές ή ανταλλαγές (με εικονικά ή πραγματικά χρήματα) στα βιντεοπαιχνίδια για σκοπούς του παιχνιδιού; Μετά Πριν

Από πού ενημερώθηκες για πρώτη φορά για τον κώδικα PEGI;

Πόσο χρήσιμη ήταν για σένα η ενημέρωση που είχες στο σχολείο για τα βιντεοπαιχνίδια;

Ποιο μέρος της ενημέρωσης που είχες για τα βιντεοπαιχνίδια σε επηρέασε περισσότερο για τον τρόπο που θα επιλέγεις και θα αξιολογείς τα βιντεοπαιχνίδια;