ΔΙΚΑΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ – ΕΞΥΓΙΑΝΤΙΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΔΙΚΑΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ – ΕΞΥΓΙΑΝΤΙΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ (failing company defence) ΠΜΣ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ 2018-19 ΑΫΛΑ ΑΓΑΘΑ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΔΙΚΑΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΣΟΦΙΑ ΠΛΕΥΡΑΚΗ 25/1/2019
Απόφαση 94/449/ΕΚ της Επιτροπής, της 14. 12. 1993, ΙV/M Απόφαση 94/449/ΕΚ της Επιτροπής, της 14.12.1993, ΙV/M. 308 – Kali+Salz/MdK/Treuhand, EE 1994, L 186/38
̶˃3 επιχειρήσεις: Kali und Salz (K+S) Mitteldeutsche Kali AG (MdK) – σε δεινή οικονομική κατάσταση Treuhandanstalt (Treuhand) ̶˃Προτεινόμενη συγκέντρωση / κοινή επιχείρηση: Κ+S/MdK/Treuhand ̶̶˃ ΠΡΟΪΟΝΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ: ανθρακικό κάλιο (ποτάσα) ̶˃ ΣΧΕΤΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΑΓΟΡΑ: Γερμανία: υψηλές τιμές προϊόντος σε σύγκριση με τα άλλα κράτη μέλη, δεσμοί μεταξύ Γερμανών προμηθευτών και Γερμανών πελατών, φραγμοί εισόδου, χαμηλό ποσοστό εισαγωγών Κοινότητα εκτός Γερμανίας: εμπορικές ροές μεταξύ των κρατών μελών εκτός Γερμανίας, ομοιογένεια συνθηκών, παρόμοιες τιμές προϊόντος
Κοινότητα εκτός Γερμανίας ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΣΕ ΚΑΘΕ ΣΧΕΤΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Γερμανία Θα ενισχυθεί η δεσπόζουσα θέση που ήδη κατέχει η Κ + S Κοινότητα εκτός Γερμανίας Δυοπώλιο μεταξύ Κ+S/MdK/Treuhand και SCPA (λόγω και των υφιστάμενων δεσμών μεταξύ K+S και SCPA) / απουσία ουσιαστικού ανταγωνισμού μεταξύ τους Περιορισμένη ανταγωνιστική πίεση των υπόλοιπων επιχειρήσεων στο δυοπώλιο, που θα δημιουργηθεί μετά τη συγκέντρωση
Δεν υπάρχει λιγότερο ανταγωνιστική εναλλακτική αγορά. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΑΙΤΙΩΔΟΥΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ Ή ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑΣ ΘΕΣΗΣ: Η εξαγοραζόμενη εταιρία θα εξαναγκαστεί να αποσυρθεί από την αγορά στο εγγύς μέλλον, εάν δεν την αγόραζε άλλη εταιρία, Η απορροφούσα επιχείρηση θα αναλάμβανε το μερίδιο αγοράς της εξαγοραζόμενης επιχείρησης εάν εξαναγκαστεί να βγει από την αγορά, Δεν υπάρχει λιγότερο ανταγωνιστική εναλλακτική αγορά.
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ Γερμανία Πληρούνται και τα 3 κριτήρια που αφορούν την έλλειψη αιτιακής σχέσης Δεν είναι αιτία η συγκέντρωση για την ενίσχυση της δεσπόζουσας θέσης της Κ+S, και ελλείψει της συγκέντρωσης θα ενισχυόταν η θέσης της. Κοινότητα εκτός Γερμανίας Θα δημιουργήσει δυοπώλιο μεταξύ κοινής επιχείρησης και SCPA Ανησυχίες της Επιτροπής Δεσμεύσεις από τα μέρη Αποχώρηση της K+S από την Κali Export Διακοπή συνεργασίας με την SCPA Τροποποίηση της δομής της Potacan
Κοινότητα εκτός Γερμανίας ΔΙΑΤΑΚΤΙΚΟ Γερμανία Συμβατή με την κοινή αγορά η συγκέντρωση χωρίς δεσμεύσεις και όρους Κοινότητα εκτός Γερμανίας Συμβατή με την κοινή αγορά υπό όρους και υποχρεώσεις που εξασφαλίζουν ότι τα μέρη θα συμμορφωθούν με τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ Τι γίνεται όταν οι επιχειρήσεις που παραμένουν, μετά την αποβολή της προβληματικής επιχείρησης, είναι περισσότερες από μία; Κριτήριο απορρόφησης των μεριδίων αγοράς της προβληματικής επιχείρησης και δυνητικός ανταγωνισμός
Απόφαση ΔΕΚ C-68/94 & C-30/95 της 31.3.1998, Κali+Salz
ΔΙΑΔΙΚΑ ΜΕΡΗ C-68/94 C-30/95 Προσφεύγουσα: η Γαλλική Δημοκρατία Καθ’ ης: Επιτροπή Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων Παρεμβαίνουσα υπέρ της καθ’ ης: Γερμανική Δημοκρατία C-30/95 Προσφεύγουσες: SCPA και ΕMC Παρεμβαίνουσα υπέρ των προσφευγουσών: Γαλλική Δημοκρατία
ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΚΤΟΥ Δυνατότητα μερικής ακύρωσης πρέπει να συνεξεταστεί με την ουσία των προσφυγών Ενεργητική νομιμοποίηση Νομιμοποιούνται (αφορά άμεσα και ατομικά τις SCPA και EMC) Αίτημα ακύρωσης του τμήματος που αφορά τη δέσμευση για την Potacan απαράδεκτο, δεν μπορεί να παραγάγει δεσμευτικά έννομα αποτελέσματα, ικανά να επηρεάσουν τα συμφέροντα των προσφευγουσών (παρά μόνο αν το θελήσουν οι ίδιες) Έννομο συμφέρον Διατηρείται, αποτελεί βάση για τυχόν αγωγή αποζημίωσης
ΚΑΤ’ ΟΥΣΙΑΝ ΕΞΕΤΑΣΗ 4 λόγοι ακύρωσης: 1) Μη τήρηση της υποχρέωσης συνεργασίας με τις εθνικές αρχές το ΔΕΚ τον έκρινε αβάσιμο / δεν αμφισβήτησε ότι τηρήθηκε η υποχρέωση συνεργασίας 2) Εσφαλμένη εκτίμηση των αποτελεσμάτων της συγκεντρώσεως επί της γερμανικής αγοράς το ΔΕΚ τον έκρινε αβάσιμο / ανεπιφύλακτα (χωρίς δεσμεύσεις και προϋποθέσεις) δεκτή η συγκέντρωση στη γερμανική αγορά / απουσία αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ συγκεντρώσεως και επιδείνωσης του ανταγωνισμού
ΚΑΤ’ ΟΥΣΙΑΝ ΕΞΕΤΑΣΗ (…συνέχεια) 3) Εσφαλμένη εκτίμηση της πράξεως συγκεντρώσεως στην κοινοτική αγορά εκτός της Γερμανίας (3 σκέλη) Οριοθέτηση της σχετικής γεωγραφικής αγοράς Το ΔΕΚ έκρινε ότι ορθά η Κοινοτική αγορά εκτός της Γερμανίας συνιστά, όπως είχε διαπιστώσει και η Επιτροπή, ξεχωριστή γεωγραφική αγορά (ομοιογένεια) Δυνατότητα εφαρμογής του Κανονισμού στις συλλογικές δεσπόζουσες θέσεις Το ΔΕΚ έκρινε ότι οι συλλογικές δεσπόζουσες θέσεις δεν αποκλείονται από το πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού Διαπίστωση της υπάρξεως συλλογικής δεσπόζουσας θέσεως στη συγκεκριμένη περίπτωση Το ΔΕΚ μελετώντας κριτήρια όπως: Βαθμός συγκέντρωσης της αγοράς Συνθήκες του εκλιπόντος ανταγωνιστή Θέση ανταγωνιστών Θέση της αγοράς K+S/MdK και της SCPA Οικονομική ισχύς της πελατείας Φραγμοί κατά την είσοδο προϊόντων ανθρακικού καλίου εντός της Κοινότητας Χαρακτηριστικά της αγοράς και του προϊόντος Ύπαρξη παράλληλων συμπεριφορών Ύπαρξη διαρθρωτικών δεσμών μεταξύ των επιχειρήσεων έκρινε ότι η Επιτροπή δεν απέδειξε επαρκώς κατά νόμο ότι η πράξη συγκεντρώσεως θα δημιουργήσει συλλογική δεσπόζουσα θέση των K+S/MdK και SCPA δυνάμενη να αποτελέσει σημαντικό εμπόδιο στον αποτελεσματικό ανταγωνισμό της οικείας αγοράς. 4) Μη επιτρεπτή από τον κανονισμό η εξάρτηση της κήρυξης του συμβατού μιας συγκεντρώσεως από προϋποθέσεις και επιβαρύνσεις που έχουν επιπτώσεις σε τρίτους, ξένους προς την πράξη συγκεντρώσεως
ΔΙΑΤΑΚΤΙΚΟ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΡΙΚΗΣ Ή ΟΛΙΚΗΣ ΑΚΥΡΩΣΗΣ Το ΔΕΚ έκρινε ότι οι εν λόγω προϋποθέσεις αποτελούν μαζί με την κήρυξη του συμβατού που περιέχεται στο διατακτικό της απόφασης της Επιτροπής μία αδιάσπαστη ενότητα και κατά συνέπεια πρέπει να ακυρωθεί ολόκληρο το διατακτικό της απόφασης. ΔΙΑΤΑΚΤΙΚΟ Το ΔΕΚ ακύρωσε την απόφαση 94/449/ΕΚ της Επιτροπής, της 14ης Δεκεμβρίου 1993, σχετικά με διαδικασία εφαρμογής δυνάμει του κανονισμού (ΕΟΚ) 4064/89 του Συμβουλίου (Υπόθεση IV/M.308 – Kali+Salz/MdK/Treuhand)
ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ Το ΔΕΚ επιβεβαίωσε την προσφορότητα της εφαρμογής της θεωρίας της προβληματικής επιχείρησης, επισήμανε, όμως ότι τέτοιες συνθήκες (οικονομικές προβληματικότητας) συντρέχουν σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Η πρώτη απόφαση συγκέντρωσης της Επιτροπής, την οποία αναίρεσε το ΔΕΚ. Το επιχείρημα της ευνοϊκότερης μεταχείρισης μιας συγκέντρωσης, επειδή έχει σκοπό την εξυγίανση της εξαγοραζομένης, δεν οδηγεί στην εφαρμογή κάποιας εξαίρεσης από την απαγόρευση της συγκέντρωσης, αλλά στη διαπίστωση ότι η απαγόρευση αυτή δεν εφαρμόζεται. Σχετικά με το κριτήριο της απορρόφησης (2ο κριτήριο για την έλλειψη αιτίου και αιτιατού), το οποίο έτυχε ιδιαίτερης αμφισβήτησης, το ΔΕΚ έκρινε ότι αυτό το κριτήριο εγγυάται την ουδετερότητα της πράξεως συγκεντρώσεως σε σχέση με την χειροτέρευση ή παρεμπόδιση του ανταγωνισμού στην αγορά. Το ΔΕΚ έκρινε ότι ο Κανονισμός θα πρέπει να έχει εφαρμογή σε συγκεντρώσεις που οδηγούν στη δημιουργία ή ενίσχυση συλλογικής δεσπόζουσας θέσης
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ Κανονισμός (ΕΟΚ) 4064/89 του Συμβουλίου Άρθρο 2, παρ. 2 και 3: Οι συγκεντρώσεις που δεν δημιουργούν ούτε ενισχύουν δεσπόζουσα θέση, με αποτέλεσμα να παρακωλύεται σε μεγάλο βαθμό ο ουσιαστικός ανταγωνισμός στην κοινή αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της, πρέπει να κηρύσσονται συμβατές με την κοινή αγορά . (παρ.2) Οι συγκεντρώσεις που δημιουργούν ή ενισχύουν δεσπόζουσα θέση, με αποτέλεσμα να παρακωλύεται σε σημαντικό βαθμό ο ουσιαστικός ανταγωνισμός στην κοινή αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της, πρέπει να κηρύσσονται ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά (παρ.3) Κανονισμός (ΕΚ) 139/2004 του Συμβουλίου Οι συγκεντρώσεις που δεν ενδέχεται να παρακωλύουν σημαντικά τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην κοινή αγορά ή σε σημαντικό τμήμα αυτής, ιδίως ως αποτέλεσμα της δημιουργίας ή της ενίσχυσης μιας δεσπόζουσας θέσης, κηρύσσονται συμβατές με την κοινή αγορά. (παρ.2) Οι συγκεντρώσεις που ενδέχεται να παρακωλύουν σημαντικά τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην κοινή αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της, ιδίως ως αποτέλεσμα της δημιουργίας ή της ενίσχυσης μιας δεσπόζουσας θέσης, κηρύσσονται ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά. (παρ.3)