ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Θέμα 3 Πρόσφυγες: Προέλευση, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
I. Τι είναι ο πρόσφυγας; II. Από που έρχονται; III. Γιατί έρχονται; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ I. Τι είναι ο πρόσφυγας; II. Από που έρχονται; III. Γιατί έρχονται; IV. Που ελπίζουν να φτάσουν; Πού φθάνουν; V. Η αντίδραση της Ε.Ε. στην προσφυγική κρίση
Τι είναι ο πρόσφυγας; Τα τελευταία χρόνια, η προσφυγική κρίση έγινε ένα από τα πιο δημοφιλή θέματα στην παγκόσμια σκηνή. Στα μαζικά μέσα επικοινωνίας, τις πολιτικές ομιλίες και τις καθημερινές συνομιλίες, έχουν γίνει κοινό κτήμα νέοι όροι, όπως «πρόσφυγας», «μετεγκατάσταση» ή γίνεται λόγος για συγκρούσεις όπως ο «πόλεμος στη Συρία». Ωστόσο, δεν μπορούμε πάντα να εξηγήσουμε τις σημασίες αυτών των λέξεων ή να πούμε τι συμβαίνει στην πραγματικότητα σε αυτές τις συγκρούσεις. Οι διεθνείς μεταναστεύσεις είναι ένα φαινόμενο που ανέκαθεν υπήρχε στην ανθρώπινη ιστορία∙ όμως, σήμερα είναι διαφορετικοί οι λόγοι αλλά και τα μέσα με τα οποία εκδηλώνονται οι δυνατότητες της μετανάστευσης στην Ευρώπη. Σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, οι τεχνολογίες και τα μέσα επικοινωνίας δημιουργούν προσδοκίες για μια καλύτερη ζωή σε άλλες χώρες. Η επιλογή των νόμιμων τρόπων εισόδου σε μια χώρα περιορίζεται, αφενός, από τα εμπόδια πρόσβασης που εγείρουν οι χώρες υποδοχής και, αφετέρου, από την επείγουσα ανάγκη να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους οι άνθρωποι από τις χώρες προέλευσης λόγω συγκρούσεων ή πολιτικής καταπίεσης. Αυτοί οι λόγοι τους οδήγησαν στην αναζήτηση εναλλακτικών και πιο επικίνδυνων τρόπων εισόδου. Αυτοί οι άνθρωποι που φθάνουν στις ευρωπαϊκές ακτές, αναζητούν διεθνή προστασία, ένα καθεστώς το οποίο χορηγείται από κράτη σε πολίτες των οποίων τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται στις χώρες προέλευσής τους και εγκαταλείπουν τα σπίτια τους με δικαιολογημένους φόβους ότι θα υποστούν διωγμό. ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
4 Aπριλίου, 2013 (ΚΑΡΙΜΑ, Aφγανιστάν) Παρόλο που ο όρος πρόσφυγας συσχετίζεται συχνά με τη συριακή υπόθεση, οι Σύριοι δεν είναι οι μόνοι που ζητούν προστασία αυτού του είδους. Πολλοί άνθρωποι σήμερα στον κόσμο ζουν υπό το καθεστώς του πρόσφυγα και πολλοί άλλοι προσδοκούν να περιέλθουν σε αυτό το νομικό καθεστώς. Η Ε.Ε. έχει την ηθική και νομική υποχρέωση να προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων που έχουν την ανάγκη της. Οι κυβερνήσεις καθορίζουν τη διαδικασία προσδιορισμού του νομικού καθεστώτος του προσώπου, για τα δικαιώματα και τα οφέλη που του παρέχονται, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες δικαίου. «Δεν ανήκω σε κανένα πολιτικό κόμμα ούτε συμπαθώ κάποιο, το μοναδικό έγκλημά μου ήταν ότι ήμουν κόρη ενός στρατιωτικού της κυβέρνησης πριν από τη ρωσική εισβολή. Ήμασταν σε μια μαύρη λίστα και έκτοτε υποφέρουμε από κάθε είδους πιέσεις και διώξεις. Ονομάζομαι Καρίμα Χακάμι» 4 Aπριλίου, 2013 (ΚΑΡΙΜΑ, Aφγανιστάν) Πηγή: CEAR I: https://www.youtube.com/watch?v=hiujzFNgHcE II: https://www.youtube.com/watch?v=25bwiSikRsI Τα κράτη μέλη δεν έχουν το δικαίωμα να απομακρύνουν ούτε να επιστρέψουν πρόσφυγες ή αιτούντες άσυλο σε οποιαδήποτε από τις χώρες στις οποίες μπορούν να διατρέχουν οιοδήποτε κίνδυνο, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας χώρας από την οποία διαφεύγουν. Αυτές οι συνθήκες προστασίας είναι αποτελεσματικές όταν υπάρχει σταθερή και μόνιμη επίλυση, όπως ο εθελούσιος επαναπατρισμός στη χώρα προέλευσης υπό ασφαλείς και αξιοπρεπείς συνθήκες, η ένταξη στη χώρα υποδοχής ή η επανεγκατάσταση σε άλλη χώρα που θα παράσχει άσυλο. ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Πηγή: UNHCR
Κατά τη διάρκεια του 2016, στον κόσμο… 65,6 εκατομμύρια αναγκαστικά εκτοπισθέντες: (Έως τον Δεκέμβριο του 2016) 22,5 εκατομμύρια πρόσφυγες (17,2 εκατομμύρια καταγράφηκαν από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες [UNHCR] και 5,3 εκατομμύρια από την Υπηρεσία Αρωγής & Έργων για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή [UNRWA]. 40,3 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένοι. 2,8 εκατομμύρια αιτούντες άσυλο. Το 84% των προσφύγων που προστατεύονται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες προέρχονται από χώρες μέσου και χαμηλού εισοδήματος, κοντά σε καταστάσεις συγκρούσεων Περί τα 10,3 εκατομμύρια ήταν νέες μετακινήσεις το 2016 201.400 άτομα επέστρεψαν στις χώρες καταγωγής τους: Αφγανιστάν (61.400), Σουδάν (39.500), Σομαλία (32.300) και Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (21.600) 20 άτομα ανά λεπτό εγκατέλειψαν τα σπίτια τους αναζητώντας διεθνή προστασία Πάνω από 5.000 άνθρωποι πέθαναν στη Μεσόγειο Θάλασσα προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη (IΟM, 2016) 10 εκατομμύρια ανιθαγενείς ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
The refugee project: http://www.therefugeeproject.org/ Από που έρχονται; Το 2016, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ευρώπη δέχθηκε 53.000 νέες αιτήσεις διεθνούς προστασίας. Όταν μιλάμε για νέους αιτούντες διεθνή προστασία, μιλάμε για άτομα που υπέβαλαν αίτηση ασύλου για πρώτη φορά σε κράτος μέλος της Ε.Ε. Από την ομάδα αυτή εξαιρούνται οι κατ’ επανάληψη αιτούντες (στο ίδιο κράτος μέλος)∙ αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μπορεί κανείς να δει καθαρά τον ακριβή αριθμό νέων αφίξεων των ατόμων που αναζητούν διεθνή προστασία. Λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό αιτήσεων διεθνούς προστασίας που καταχωρήθηκαν το 2016, το σύνολο ανέρχεται σε 1.236.325 αιτήσεις χορήγησης ασύλου σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO). Ο αριθμός αυτός είναι διπλάσιος σε σύγκριση με εκείνον που είχε προκύψει κατά την προηγούμενη περίοδο του 1992 (672.000 αιτήσεις), έτος κατά το οποίο τα κράτη μέλη της Ε.Ε. (ΕΕ-15) δέχθηκαν αρκετές αιτήσεις για άσυλο από την πρώην Γιουγκοσλαβία. Οι κύριες εθνικότητες καταγωγής των αιτούντων άσυλο στην ήπειρό μας για το τρέχον έτος είναι: Συρία, Αφγανιστάν, Ιράκ, Πακιστάν, Νιγηρία, Ιράν και Ερυθραία. The refugee project: http://www.therefugeeproject.org/ https://www.easo.europa.eu/sites/default/files/public/BZ0213822ELC3.pdf ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Πηγή: Eπεξεργασία στοιχείων της Eurostat Σχήμα 1. Σημείωση: Για τα έτη 2008-2012 δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία και από τις 28 χώρες της Ε.Ε. Ο Ιούνιος του 2017 είναι ο τελευταίος μήνας από τον οποίο υπάρχουν πλήρη στοιχεία (τελευταίος έλεγχος: Νοέμβριος 2017) Πηγή: Eπεξεργασία στοιχείων της Eurostat ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Χάρτης 1. Κύριες χώρες καταγωγής αιτούντων άσυλο στην ΕΕ + το 2016 Χάρτης 1. Κύριες χώρες καταγωγής αιτούντων άσυλο στην ΕΕ + το 2016 Πηγή: Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Παγκόσμιος Χάρτης Συγκρούσεων Γιατί έρχονται; Οι άνθρωποι που έρχονται στην Ευρώπη εγκαταλείπουν τις χώρες τους αναζητώντας προστασία, επειδή κινδυνεύει η ζωή τους από καταστάσεις συγκρούσεων και βίας στις χώρες καταγωγής τους. Η κρίση που παρακινεί και ωθεί τις μαζικές μετακινήσεις ανθρώπων στην ήπειρό μας σχετίζεται με την αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, όπου οι παλαιότερες συγκρούσεις συνυπάρχουν με καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που προκαλούν οι νέες συγκρούσεις: 11η Σεπτεμβρίου, δεύτερος πόλεμος του Ιράκ και πόλεμος στο Αφγανιστάν. Η Αραβική Άνοιξη (2011, Τυνησία). Ισλαμιστές και στρατιωτικοί στην Αίγυπτο. Ο κατακερματισμός της Λιβύης. Ο πόλεμος στη Συρία και το Ισλαμικό Κράτος. Boko Haram και ο ισλαμισμός στο Σαχέλ. Πηγή: Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) Παγκόσμιος Χάρτης Συγκρούσεων http://liveuamap.com/ ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Πηγές για να γνωρίσουμε τους πληθυσμούς με τη μεγαλύτερη εκπροσώπηση στην Ευρώπη Χώρα Κατάσταση χώρας Γλώσσα Θρήσκευμα Συρία https://www.hrw.org/world-report/2017/country-chapters/syria http://www.bbc.com/news/world-middle-east-35806229 Επίσημη: Αραβική γλώσσα Συνεπίσημη: Συριακά Κυρίως Μουσουλμάνοι∙ Χριστιανοί διαφόρων ομολογιών Αφγανιστάν https://www.hrw.org/world-report/2017/country-chapters/afghanistan http://www.bbc.co.uk/history/the_war_in_afghanistan Επίσημες: Παστού και Νταρί (Περσική) Κυρίως Μουσουλμάνοι∙ άλλοι Ιράκ https://www.hrw.org/world-report/2017/country-chapters/iraq http://www.bbc.com/news/world-middle-east-14542954 Επίσημες: Αραβική και Κουρδική Κυρίως Μουσουλμάνοι∙ Χριστιανοί και άλλοι Πακιστάν https://www.hrw.org/world-report/2017/country-chapters/pakistan http://www.bbc.com/news/world-south-asia-12965779 Επίσημες: Ουρντού και Αγγλικά και Πουντζάμπι Κυρίως Μουσουλμάνοι Νιγηρία https://www.hrw.org/world-report/2017/country-chapters/nigeria http://www.bbc.com/news/world-africa-13949550 Επίσημη: Αγγλικά Συνεπίσημες: Γιορούμπα, Χάους, κ.ά. Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί και άλλοι Ιράν https://www.hrw.org/world-report/2017/country-chapters/iran http://www.bbc.com/news/world-middle-east-14541327 Επίσημη: Περσική Μουσουλμάνοι Ερυθραία https://www.hrw.org/world-report/2017/country-chapters/eritrea http://www.bbc.com/news/world-africa-13349078 Επίσημη: Καμία από τις ομιλούμενες γλώσσες: Τιγκρινιακά, Αραβικά και Αγγλικά Χριστιανοί∙ Μουσουλμάνοι ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Πληροφορίες Αναφορές σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση στις χώρες προέλευσης https://www.easo.europa.eu/information-analysis/country-origin-information/country-reports Αναφορά σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανά χώρα και περιοχή https://www.amnesty.org/en/latest/research/2017/02/amnesty-international-annual-report-201617/ Χάρτης Στρατοπέδων 2016 (Migreurop) http://www.migreurop.org/article2747.html?lang=en Επιστημονικά Περιοδικά για τη θρησκεία 'Ilu. Revista de Ciencias de las Religiones (Universidad Complutense de Madrid): http://revistas.ucm.es/index.php/ILUR (sp) Al-ta'lim (Directory of Open Access Journals): https://doaj.org/ (eng) British Journal of Religious Education: http://www.tandfonline.com/toc/cbre20/current (eng) International Journal of Islamic Thought (National University of Malaysia): http://www.ukm.my/ijit/ (eng) Ar-Raniry, International Journal of Islamic Studies: http://journalarraniry.com/ojs/index.php/jar/index (eng) ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Που ελπίζουν να φτάσουν; Πού φθάνουν; Στοιχεία από διεθνείς οργανισμούς, όπως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, αποκαλύπτουν ότι υπάρχουν διαφορετικές τάσεις όσον αφορά τις διαδρομές και τους προορισμούς που επιλέγουν οι πρόσφυγες όταν αναζητούν διεθνή προστασία: Εσωτερικές μετακινήσεις Μετακινίσεις σε γειτονικές χώρες Οι περισσότερες από τις μετακινήσεις το 2016 (40,3 εκατομμύρια από ένα σύνολο 65,5 εκατομμυρίων) ήταν άνθρωποι που μετακινήθηκαν εντός των συνόρων των χωρών τους. Η προσδοκία επιστροφής στην πόλη ή το χωριό τους είναι ο βασικός λόγος αυτών των μεγάλων αριθμών. (Σχήμα 2) Όταν εγκαταλείψουν τις εστίες τους, οι άνθρωποι τείνουν να μετακινούνται προς γειτονικές χώρες. Συνήθως, οι μετακινήσεις γίνονται σε φτωχές και αναπτυσσόμενες χώρες υποδοχής οι οποίες αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες του δικού τους πληθυσμού. Ωστόσο, σε αυτές τις περιοχές συγκεντρώθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός προσφύγων σε παγκόσμια κλίμακα. Η ταχεία αύξηση του αριθμού των προσφύγων στις χώρες αυτές συνεπάγεται επιπλέον πίεση στους περιορισμένους πόρους των χωρών αυτών. Αυτό συνεπάγεται πρόσθετες δυσκολίες για φροντίδα και προσοχή στην ομάδα αυτή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας (UNHCR), το 84% των προσφύγων φαίνεται να μετακινείται προς αναπτυσσόμενες περιοχές. (Σχήμα 3) ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Σχήμα 3. Χώρες που, κατεξοχήν, φιλοξενούν πρόσφυγες Σχήμα 2. Τάση της παγκόσμιας μετακίνησης και αναλογία εκτοπισμένων 1997-2016 Πηγή: ACNUR, 2016 Σχήμα 3. Χώρες που, κατεξοχήν, φιλοξενούν πρόσφυγες * Ο αριθμός των Σύριων προσφύγων στην Τουρκία ήταν μια εκτίμηση της κυβέρνησης. ** Περιλαμβάνει 33.100 Ιρακινούς πρόσφυγες που έχουν εγγραφεί στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ιορδανία. Η κυβέρνηση εκτίμησε τον αριθμό των Ιρακινών σε 400.000 άτομα στα τέλη Μαρτίου 2015. Αυτός ο αριθμός περιλαμβάνει τους πρόσφυγες και άλλες κατηγορίες Ιρακινών.
Που ελπίζουν να φτάσουν; Πού φθάνουν; Μετακινήσεις προς τις αναπτυγμένες χώρες Οι μετακινήσεις προς περιοχές μακριά από τις χώρες προέλευσης είναι λιγότερες. Αν και οι περισσότεροι πρόσφυγες καταλήγουν στις φτωχότερες περιοχές του κοσμου, είναι οι βιομηχανικές χώρες είναι εκείνες που επεξεργάζονται και τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων διεθνούς προστασίας. Σε παγκόσμια κλίμακα (2016) Σε ευρωπαϊκή κλίμακα (2016) Γερμανία: καταχωρήθηκαν 722.400 νέες αιτήσεις Γερμανία ΗΠΑ: 626.000 νέες αιτήσεις Ιταλία Ιταλία: 123.000 νέες αιτήσεις Γαλλία Τουρκία: 78.600 νέες αιτήσεις Ελλάδα: 51.110 νέες αιτήσεις Γαλλία: 78.400 νέες αιτήσεις Αυστρία: 42,25 5 νέες αιτήσεις Πηγή: Εκπονήθηκε από τα στοιχεία της UNHCR (2016) και EASO (2016). ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Που ελπίζουν να φτάσουν; Πού φθάνουν; Μετακινήσεις προς τις αναπτυγμένες χώρες Με βάση τους αριθμούς υποδοχής σε παγκόσμιο επίπεδο, η Τουρκία έχει τον μεγαλύτερο αριθμό αφίξεων προσφύγων το 2016 (2,9 εκατομμύρια). Στην ευρωπαϊκή σκηνή, και σε σύγκριση με τον αριθμό της Τουρκίας, οι ευρωπαϊκές χώρες δέχθηκαν μόνον 2,3 εκατομμύρια πρόσφυγες (στοιχεία της UNHCR, 2016). Με βάση τα στοιχεία της Eurostat, χορηγήθηκε καθεστώς πρόσφυγα σε 366.000 άτομα συνολικά στην ΕΕ των 28, σε 258.000 είχε χορηγηθεί καθεστώς επικουρικής προστασίας και 48.000 άτομα είχαν λάβει άδεια παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους. Οι χώρες της Νότιας Ευρώπης δέχονται τη μεγαλύτερη πίεση λόγω της μαζικής εισόδου προσφύγων τα τελευταία χρόνια. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την Ελλάδα και την Ιταλία, οι οποίες τοποθετούνται στις πύλες εισόδου της ηπείρου και αποτελούν την πρώτη ενδιάμεση στάση για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που επιθυμούν να έχουν πρόσβαση σε αυτήν∙ πρόκειται για μια κατάσταση που προκαλεί κορεσμό των συστημάτων ασύλου και υποδοχής. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους ελπίζουν να φτάσουν σε βόρειες χώρες, όπως η Σουηδία και η Γερμανία, πράγμα που σημαίνει επίσης δυσκολίες για τις χώρες («διαμετακομιστικές») από τις οποίες περνούν, όπως η Κροατία, η Ουγγαρία ή η Αυστρία. ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Αιτήσεις ασύλου για το 2016 στις χώρες του ReCulM Εθνικότητες με τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων ασύλου (2016): Iταλία Ισπανία Νιγηρία Πακιστάν Γκάμπια Σενεγάλη Ακτή Ελεφαντοστού Βενεζουέλα Συρία Ουκρανία Aλγερία Κολομβία Συρία Ιράκ Πακιστάν Αφγανιστάν Αλβανία Ιράν Πακιστάν Ιράκ Αφγανιστάν Μπανγκλαντές Source: EASO, 2016 Ελλάδα Η.Β. Πηγή: Αναφορά χώρας 2016, Βάση δεδομένων για το άσυλο (AIDA) https://www.easo.europa.eu/information-analysis/analysis-and-statistics/world-refugee-day ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Δρόμοι εισόδου στην Ευρώπη Υπάρχουν περίπου οκτώ κύριες χερσαίες και θαλάσσιες διαδρομές για την πρόσβαση στην ευρωπαϊκή ήπειρο, οι οποίες συνδέονται με διαφορετικά σημεία της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Οι διμερείς συμφωνίες μεταξύ χωρών διέλευσης και χωρών προορισμού τροποποιούν την πρόσβαση στις διαδρομές, εκεί όπου καταβάλεται προσπάθεια να αποθαρρυνθούν οι αφίξεις, πράγμα που αναγκάζει τους μετανάστες να χρησιμοποιούν πιο επικίνδυνες διαδρομές. Η πιο επικίνδυνη είναι η θαλάσσια διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου, η οποία ξεκινά από τη Λιβύη και την Αίγυπτο και συνεχίζει προς τις ακτές της Ιταλίας. Το 2016, έχασαν τη ζωή τους 5.098 άνθρωποι στην προσπάθειά τους να περάσουν στην Ευρώπη μέσω αυτής της διαδρομής λόγω των επικίνδυνων συνθηκών, αντιπροσωπεύοντας το 65% των συνολικών θανάτων σε μεταναστευτικές διαδρομές σε ολόκληρο τον πλανήτη. 1: http://frontex.europa.eu/trends-and-routes/migratory-routes-map/ 2: http://migration.iom.int/europe/ ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Πηγή: Business Insider, 2016 ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Η αντίδραση της Ε.Ε. στην προσφυγική κρίση Τα τελευταία χρόνια, η Ευρώπη βίωσε τη μεγαλύτερη μαζική μετακίνηση ανθρώπων από την εποχή του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Από την αρχή αυτής της κατάστασης, η Ε.Ε. συμφώνησε σε μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης: Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή https://ec.europa.eu/commission/priorities/migration_en ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
Πηγές Bιβλιογραφία CEAR (2017).Informe 2017 de la Comisión Española de Ayuda al Refugiado, Madrid: http://www.pensamientocritico.org/comesp0717.pdf International Organization for Migration (IOM) (2017). Migration flows to Europe (Q1 2017): http://migration.iom.int/docs/Q1_2017_statistical_Overview.pdf IOM (2017). Migrant Fatalities Worldwide: https://missingmigrants.iom.int/latest-global-figures UNHCR, Mediterranean Situation: http://data2.unhcr.org/en/situations/mediterranean UNHCR, Operations Worldwide: http://reporting.unhcr.org/population UNHCR, Population Statistics Database: http://popstats.unhcr.org/en/overview#_ga=2.190165410.84976625.1504901667-1976657409.1484694410 UNHCR (2015). The sea route to Europe: The Mediterranean passage in the age of refugees, UNHCR 2015: http://www.unhcr.org/protection/operations/5592bd059/sea-route-europe-mediterranean-passage-age-refugees.html UNHCR, Global Trends forced displacement 2016: http://www.unhcr.org/globaltrends2016/ UNHCR, Global Trends forced displacement report, 2016: http://www.unhcr.org/5943e8a34.pdf The Heidelberg Institute for International Conflict Research (HIIK) (2016). Conflict Barometer 2016: https://www.hiik.de/en/karten/ ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τα βασικά στοιχεία για τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και το νομικό πλαίσιο. Θέμα 3 Πρόσφυγες: Πλαίσιο προέλευσης, εσωτερικές συγκρούσεις, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά