ΥΔΡΟΣΤΑΤΕΣ Οι υδροστάτες είναι όργανα με τα οποία ελέγχουμε την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος προς τον καυστήρα και τον κυκλοφορητή, ανάλογα με τη θερμοκρασία του νερού στο λέβητα. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΝΤΑΚΗΣ
Με την κατάλληλη συνδεσμολογία των υδροστατών μπορούμε να: διακόπτουμε την παροχή ρεύματος προς τον καυστήρα όταν η θερμοκρασία υπερβεί ένα όριο που εμείς έχουμε ρυθμίσει ( συνήθως 90οC), προστατεύοντας έτσι την εγκατάσταση από υπερθέρμανση και ατμοποίηση του νερού. ενεργοποιούμε τον καυστήρα όταν η θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 5 οC, προστατεύοντας έτσι την εγκατάσταση από πάγωμα του νερού. ενεργοποιούμε τον κυκλοφορητή όταν η θερμοκρασία του νερού στο λέβητα φθάσει στους 45 – 55 οC. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΝΤΑΚΗΣ
Λειτουργία Η λειτουργία τους στηρίζεται στην ιδιότητα των υλικών να διαστέλλονται όταν αυξάνεται η θερμοκρασία τους. Παλιότερα οι υδροστάτες έφεραν ένα διμεταλλικό έλασμα το οποίο αποτελούνταν από δύο μεταλλικά ελάσματα, από διαφορετικά υλικά και με διαφορετικό συντελεστή διαστολής, συγκολλημένα μεταξύ τους. Με την αύξηση της θερμοκρασίας εκάμπτετο και με την κάμψη του έλεγχε έναν ηλεκτρικό διακόπτη. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΝΤΑΚΗΣ
Σήμερα οι υδροστάτες στηρίζονται στη θερμική διαστολή των υγρών Σήμερα οι υδροστάτες στηρίζονται στη θερμική διαστολή των υγρών. Έτσι οι υδροστάτες έχουν σε κάποιο χώρο τους εγκλωβισμένη ορισμένη ποσότητα υγρού η οποία έρχεται σε στενή επαφή μέσω μιας μεταλλικής επιφάνειας με το νερό της εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης. Τότε γίνεται συναλλαγή θερμότητας μεταξύ του υγρού και του νερού. Το υγρό διαστελλόμενο μετακινεί μία μεταλλική μεμβράνη, η οποία μετακινεί έναν ηλεκτρικό διακόπτη, ανοίγοντας και κλείνοντας ηλεκτρικές επαφές. Μέσω ενός ρυθμιστή καθορίζουμε τη θερμοκρασία όπου θα μετακινηθεί ο διακόπτης. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΝΤΑΚΗΣ
Οι επαφές Οι υδροστάτες συνήθως έχουν τρεις επαφές, η μια είναι κοινή C και οι άλλες είναι μια ανοικτή και μια κλειστή. Όταν η θερμοκρασία φθάσει στο επιθυμητό επίπεδο, η επαφή που ήταν κλειστή θα ανοίξει και θα διακοπεί η διέλευση του ρεύματος, ενώ η ανοικτή θα κλείσει επιτρέποντας τη διέλευση του ρεύματος. Η κοινή επαφή συνήθως συμβολίζεται με το γράμμα C , η κλειστή επαφή με το 1 και η ανοικτή με το 2. Αν θα χρησιμοποιηθεί ο υδροστάτης για τον έλεγχο του καυστήρα, η σύνδεση θα γίνει στις επαφές C – 1, ενώ αν χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο του κυκλοφορητή, η σύνδεση θα γίνει στις επαφές C – 2. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΝΤΑΚΗΣ
Υπάρχουν διάφοροι τύποι υδροστατών όπως: Επαφής. Έρχονται σε απλή επαφή με τις σωλήνες του νερού, τη θερμοκρασία του οποίου καλούνται να ελέγξουν. Βαπτιζόμενοι. Το αισθητήριο το οποίο και περιέχει το διαστελλόμενο υγρό μπαίνει σε κυάθιο, το οποίο βαπτίζεται στο νερό. Αποστάσεως. Το αισθητήριο ενώνεται με το σώμα του υδροστάτη με ένα λεπτό σωληνάκι. Οι υδροστάτες αυτοί τοποθετούνται στον πίνακα που συνοδεύει το λέβητα. Ασφαλείας. Οι υδροστάτες αυτοί δεν παρέχουν τη δυνατότητα ρύθμισης, αλλά είναι προρυθμισμένοι από τον κατασκευαστή στους 110 οC. Αν το νερό φθάσει στη θερμοκρασία αυτή, διακόπτει το ρεύμα προς τον καυστήρα και δεν επανέρχεται αν δεν του κάνουμε ρισέτ από το κουμπί που βρίσκεται κάτω από ένα βιδωτό καπάκι. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΝΤΑΚΗΣ
Έλεγχος καυστήρα για υπερθέρμανση του νερού. Για να αποφύγουμε την ατμοποίηση του νερού στο λέβητα λόγω υπερθέρμανσης, το ρεύμα, πριν πάει στον καυστήρα, πρέπει να ελέγχεται από υδροστάτη. Ο υδροστάτης του καυστήρα πρέπει να ρυθμίζεται στους 90 οC. Η θερμοκρασία αυτή του νερού δε δημιουργεί υγροποιήσεις στο λέβητα, προστατεύοντάς τον από διαβρώσεις ενώ παράλληλα τα σώματα αποδίδουν το μέγιστο της ισχύος τους. Αν πρόκειται για δαπεδοθέρμανση, η θερμοκρασία ρύθμισης είναι 55 οC. Στην περίπτωση αυτή ο λέβητας θα πρέπει να είναι χαμηλών θερμοκρασιών. Επειδή οι κίνδυνοι από υπερθέρμανση του νερού είναι σημαντικοί, για να εξασφαλιστεί ασφαλής λειτουργία της εγκατάστασης, πρέπει εν σειρά με τον υδροστάτη του λέβητα να τοποθετείται και υδροστάτης ασφαλείας. Ο υδροστάτης ασφαλείας θα διακόψει τη λειτουργία του καυστήρα αν η θερμοκρασία του νερού υπερβεί τους 110 οC. Ο υδροστάτης ασφαλείας δε θα ξαναδώσει ρεύμα στον καυστήρα, έστω και αν η θερμοκρασία κατέβει σε φυσιολογικά επίπεδα. Θα πρέπει λοιπόν να επέμβουμε εμείς και να ξεμπλοκάρουμε χειροκίνητα τον υδροστάτη ασφαλείας, αφού πρώτα εξαλείψουμε την αιτία που οδήγησε σε υπερθέρμανση. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΝΤΑΚΗΣ
Ο έλεγχος του κυκλοφορητή. Η επιθυμία μας είναι ο κυκλοφορητής να λειτουργεί μόνο όταν το νερό είναι ζεστό. Αυτό μειώνει δραστικά τους χρόνους λειτουργίας του κυκλοφορητή και προστατεύει το λέβητα από τον μεγάλο όγκο των υγροποιήσεων στη περίπτωση που το νερό έχει θερμοκρασία μικρότερη των 45 οC. Αυτό επιτυγχάνεται παρεμβάλλοντας στη γραμμή του ρεύματος έναν υδροστάτη ρυθμισμένο στους 40 – 50 οC και συνδέοντάς τον στις επαφές C -2. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΝΤΑΚΗΣ
Προστασία από πάγωμα του νερού. Σε περιοχές όπου η θερμοκρασία συχνά πέφτει κάτω από 0 οC, με κίνδυνο το νερό της εγκατάστασης να παγώσει και να προκληθούν σοβαρές ζημιές, πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα προστασίας της εγκατάστασης. Ένας από τους τρόπους αντιπαγωτικής προστασίας είναι με υδροστάτες. Δύο υδροστάτες ρυθμισμένοι στους 5 οC και συνδεδεμένοι εν σειρά στις επαφές C – 1, στέλνουν ρεύμα συγχρόνως στον καυστήρα και στον κυκλοφορητή. Έτσι, αν η θερμοκρασία του νερού στο λέβητα πέσει κάτω από 5 οC, αρχίζει να λειτουργεί ο καυστήρας και ο κυκλοφορητής, και το δίκτυο προστατεύεται. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΝΤΑΚΗΣ