1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου ΣΚΟΠΟΣ : Στο τέλος αυτής της άσκησης οι μαθητές θα είναι σε θέση Να γνωρίζουν ποια βασικά υλικά περιλαμβάνει ένα απλό αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου ( γκαραζοπόρτας) Να συνδέουν και να ερμηνεύουν τη λειτουργία του τερματικού διακόπτη Να πραγματοποιούν τις αναγκαίες συνδέσεις Να εξηγούν τον τρόπο λειτουργίας του κυκλώματος αυτοματισμού ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ : ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΩΝ , ΥΠΕΠΘ , Παιδαγωγικό Ινστιτούτο , Κεφάλαιο 5ο Σελίδες 179 – 183 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Παρακάτω φαίνονται το σχεδιάγραμμα της εγκατάστασης για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας γκαραζοπόρτας . Στο παρακάτω σχεδιάγραμμα: Το S5 είναι οριοδιακόπτης ( τερματικός διακόπτης) και ελέγχει το ψηλότερο επιθυμητό ύψος της πόρτας ( σταμάτημα ανοίγματος ), ενώ ο τερματικός διακόπτης S4 ελέγχει το χαμηλότερο επιθυμητό ύψος της πόρτας (σταμάτημα κλεισίματος) . Το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας γίνεται με τη βοήθεια μπουτόνς από μια θέση κοντά στη πόρτα. 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Απαιτήσεις στη λειτουργία του συστήματος. Η πόρτα του κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου μπορεί να βρίσκεται σε μια από τις παρακάτω θέσεις : - κλειστή - τελείως ανοικτή - ανοιγμένη σε μια ενδιάμεση θέση Από τη θέση που βρίσκεται η πόρτα ( κλειστή ή ανοιγμένη ενδιάμεσα ) για να ανοίξει, πιέζουμε ένα μπουτόν S1 Start Από τη θέση που βρίσκεται η πόρτα ( ανοιχτή ή ανοιγμένη ενδιάμεσα ) για να κλείσει, πιέζουμε ένα μπουτόν S3 Start Ενώ η πόρτα κινείται ( ανοίγει ή κλείνει ), για να σταματήσει στη θέση που βρίσκεται εκείνη τη στιγμή, πιέζουμε ένα μπουτόν S2 Stop. Όταν η πόρτα φθάσει στην τελική της θέση ( ανοιχτή ή κλειστή ), ο ηλεκτροκινητήρας της πόρτας σταματά χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Απαιτήσεις στη λειτουργία του συστήματος. Αν η πόρτα βρίσκεται κλειστή ή ανοιγμένη ενδιάμεσα για να ανοίξει, πιέζουμε ένα μπουτόν S3 Start Αν η πόρτα βρίσκεται ανοιχτή ή ανοιγμένη ενδιάμεσα για να κλείσει, πιέζουμε ένα μπουτόν S1 Start Ενώ η πόρτα κινείται ( ανοίγει ή κλείνει ), για να σταματήσει στη θέση που βρίσκεται εκείνη τη στιγμή, πιέζουμε ένα μπουτόν S2 Stop. Όταν η πόρτα φθάσει στην τελική της θέση ( ανοιχτή ή κλειστή ), ο ηλεκτροκινητήρας της πόρτας σταματά αυτόματα. 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Ανάλογα με το μέγεθος της πόρτας και τον τύπο της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, που διατίθεται ( τριφασική ή μονοφασική ), χρησιμοποιείται τριφασικός ή μονοφασικός ασύγχρονος Β.Δ. για την κίνηση της πόρτας. Ο κινητήρας αυτός πρέπει να κινείται δεξιόστροφα και αριστερόστροφα προκειμένου να κλείσει ή να ανοίξει την πόρτα αντίστοιχα. 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Στο κύκλωμα φαίνεται το βοηθητικό κύκλωμα του αυτοματισμού που είναι το ίδιο με το βοηθητικό αλλαγής φοράς περιστροφής με δυο προσθήκες Στο ρελέ δεξιάς περιστροφής Κ1Μ σε σειρά έχει μπεί ο τερματικός διακόπτης S4 που ελέγχει το χαμηλότερο επιθυμητό ύψος της πόρτας (σταμάτημα κλεισίματος) . Στο ρελέ αριστερής περιστροφής Κ2Μ σε σειρά έχει μπεί ο τερματικός διακόπτης S5 που ελέγχει το ψηλότερο επιθυμητό ύψος της πόρτας (σταμάτημα ανοίγματος) . Η Λ1 δείχνει ότι κλείνει η πόρτα Η Λ2 δείχνει ότι ανοίγει η πόρτα Η Λ3 δηλώνει την διακοπή από υπερένταση (θερμικό) 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Λειτουργία του αυτόματου συστήματος. Έστω ότι η πόρτα του κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου είναι κλειστή . Ο τερματικός S4 είναι ενεργοποιημένος ( « πιέζεται » από την πόρτα ) και η επαφή του 11-12 είναι ανοικτή. Ο τερματικός S5 είναι σε ηρεμία και η επαφή του 11-12 είναι κλειστή. Για να ανοίξουμε την πόρτα, πιέζουμε το μπουτόν ανοίγματος S3. Με την πίεση του S3 ενεργοποιείται το ρελέ Κ2Μ, κλείνει η επαφή του 13-14, και ανοίγει η επαφή 11-12 του Κ2Μ (μανδάλωση του K1M ) Κλείνουν οι τρεις κύριες επαφές του στο κύκλωμα ισχύος, τροφοδοτείται ο κινητήρας της πόρτας και αυτή αρχίζει να ανοίγει 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Όταν αφήσουμε το μπουτόν S3, το πηνίο του Κ2Μ εξακολουθεί να τροφοδοτείται μέσω της επαφής 13-14 του K2M ( αυτοσυγκράτηση ). Όταν ανοίξει λίγο η πόρτα, ο τερματικός S4 ελευθερώνεται και έρχεται στη κατάσταση ηρεμίας, δηλαδή η επαφή του 11-12 κλείνει ο κινητήρας εξακολουθεί να κινείται αριστερόστροφα και η πόρτα να ανοίγει Όταν η πόρτα φθάσει στο ύψος του τερματικού S5, ο τελευταίος « πιέζεται » και ενεργοποιείται, διακόπτει την τροφοδοσία του πηνίου του Κ2Μ και σταματά η λειτουργία του κινητήρα. 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Για να κλείσουμε τη πόρτα πιέζουμε το μπουτόν κλεισίματος S1. Με την πίεση του S1 ενεργοποιείται το ρελέ Κ1Μ, κλείνει η επαφή του 13-14, και ανοίγει η επαφή 11-12 του Κ1Μ (μανδάλωση του K2M ) Κλείνουν οι τρεις κύριες επαφές του στο κύκλωμα ισχύος, τροφοδοτείται ο κινητήρας της πόρτας και αυτή αρχίζει να κλείνει 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Όταν αφήσουμε το μπουτόν S1, το πηνίο του Κ1Μ εξακολουθεί να τροφοδοτείται μέσω της επαφής 13-14 του K1M ( αυτοσυγκράτηση ). Όταν ανοίξει λίγο η πόρτα, ο τερματικός S5 ελευθερώνεται και έρχεται στη κατάσταση ηρεμίας, δηλαδή η επαφή του 11-12 κλείνει ο κινητήρας εξακολουθεί να κινείται δεξιόστροφα και η πόρτα να κλείνει Όταν η πόρτα φθάσει στο τερματικό S4, ο τελευταίος « πιέζεται » και ενεργοποιείται, διακόπτει την τροφοδοσία του πηνίου του Κ2Μ και σταματά η λειτουργία του κινητήρα. 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Όταν η πόρτα ανοίγει για να σταματήσουμε την πόρτα σε μια ενδιάμεση θέση, πιέζουμε το μπουτόν σταματήματος S2 STOP Με την πίεση του S2, στο κύκλωμα ελέγχου διακόπτεται η τροφοδοσία σε όλο το κύκλωμα μετά τη θέση που βρίσκεται το S2. Απενεργοποιείται ο ηλεκτρονόμος Κ1Μ και ανοίγουν οι κύριες επαφές του στο κύκλωμα ισχύος διακόπτοντας την τροφοδοσία του κινητήρα. Ο κινητήρας σταματά και η πόρτα μένει στη θέση που βρίσκεται. 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Σε μια ενδιάμεση θέση της πόρτας οι διακόπτες S4 και S5 είναι σε ηρεμία και οι επαφές τους 11-12 είναι κλειστές. Όταν η πόρτα του γκαράζ είναι σε μια ενδιάμεση θέση ακίνητη μπορούμε να κλείσουμε την πόρτα πιέζοντας το S1 ή να ανοίξουμε την πόρτα πιέζοντας το S3 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Τριφασικός κινητήρας 2 Μπουτόν Start - Stop Δυο τερματικοί διακόπτες S4 , S5 Ένα ασφαλειοαποζεύκτη τριφασικό Q1 Έναν ηλεκτρονόμο θερμικής προστασίας F3 Μια ασφάλεια F1 Ένα μικροαυτόματο F2 Δυο ηλεκτρονόμοι ισχύος με 3 κύριες ΝΟ,1 βοηθητική επαφή ΝΟ & 1 βοηθητική επαφή ΝC Ενδεικτικές λυχνίες Λ1 , Λ2 & Λ3 Καλώδια –αγωγοί Εργαλειοθήκη ΠΟΡΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σχεδίαση του κυκλώματος ισχύος και του κυκλώματος ελέγχου της εγκατάστασης αυτοματισμού ( βοηθητικό) σε ενιαίο σύνολο που θα αποτελέσει και το σχέδιο του έργου 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης

1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης Αυτόματο ηλεκτρικό σύστημα για το άνοιγμα και το κλείσιμο της πόρτας κλειστού χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου Έλεγχος σχεδίου από τον καθηγητή Συγκέντρωση υλικών και οργάνων στο χώρο εργασίας Χάραξη των θέσεων των ηλεκτρονόμων, μπουτόν, ασφαλειών και αγωγών σύμφωνα με το σχέδιο έργου Στερέωση των παραπάνω υλικών Πραγματοποίηση συνδέσεων σύμφωνα με το σχέδιο του έργου χωρίς να συνδέσετε τα σημεία τροφοδοσίας. Έλεγχος συνδέσεων από τον καθηγητή. Δοκιμή του έργου παρουσία του καθηγητή. Ανεύρεση πιθανών ή προγραμματισμένων βλαβών Αποσυναρμολόγηση και επιστροφή των υλικών στην αποθήκη του εργαστηρίου Να συντάξετε το φύλλο γραπτής εργασίας που σας δόθηκε. 11/11/2018 1:59 πμ 1o ΣΕΚ ΛΑΡΙΣΑΣ Μίχας Παναγιώτης