ΔΙΑΤΡΟΦΗ Τροφή και Τρόφιμα

Η επιστήμη της «Διατροφής - Διαιτολογίας» Ερευνά τη σχέση ανάμεσα στην πρόσληψη της τροφής και στις φυσιολογικές λειτουργίες των ζωντανών οργανισμών. Μελετά δηλαδή την ανθρώπινη συμπεριφορά σε σχέση με την επιλογή τροφής.

Η τροφή είναι απαραίτητη για να λειτουργήσει φυσιολογικά ο ανθρώπινος οργανισμός, προκειμένου να διατηρηθεί στη ζωή. Αναλυτικά, από την τροφή ο οργανισμός μας θα πάρει ό,τι χρειάζεται για: να αναπτυχθεί, δηλαδή να μεγαλώσει φυσιολογικά από τη γέννηση μέχρι την ενηλικίωση να μπορεί να είναι δραστήριος στο σπίτι, στην εργασία, στο σχολείο, στο παιχνίδι αλλά και όπου αλλού χρειαστεί να προλάβει τις ασθένειες ή να τις αντιμετωπίσει σε περίπτωση που αρρωστήσει να επουλώσει πληγές (π.χ. μια γρατσουνιά) ή να επανορθώσει βλάβες (π.χ. σπασμένο κόκαλο)

Οι στόχοι της υγιεινής διατροφής Από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) ορίζονται ως: 1. η κάλυψη των αναγκών του κάθε οργανισμού ως προς τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά 2. η πρόληψη ασθένειας.

Τρόφιμο ονομάζουμε κάθε ουσία, φυσική, επεξεργασμένη ή ημι-επεξεργασμένη, η οποία προορίζεται για κατανάλωση από τον άνθρωπο.

Διατροφική συμπεριφορά και διαιτητικές συνήθειες Γιατί και τι τρώμε; • Η ρύθμιση του αισθήματος της πείνας ή του κορεσμού πραγματοποιείται από τον εγκέφαλο • Αυτοί που μας επηρεάζουν διατροφικά είναι η οικογένειά μας, οι φίλοι, το σχολείο, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας καθώς και τα πρότυπα της κάθε εποχής. • Κυρίως όμως τρώμε ό,τι προτιμάμε γευστικά, δηλαδή ό,τι μας φαίνεται νόστιμο. • Τρώμε και όταν είμαστε κακοδιάθετοι (ψυχολογικοί παράγοντες), όταν τρώει η παρέα μας (κοινωνικοί παράγοντες), • Τρώμε όταν έχουμε κληρονομική προδιάθεση για παχυσαρκία (βιολογικοί παράγοντες) κ.α. Σε περίπτωση που δεν ακολουθήσουμε από την παιδική ηλικία σωστές διατροφικές συνήθειες, θα δυσκολευτούμε να τις αλλάξουμε αργότερα όταν αποκτήσουμε διατροφική συνείδηση. Ήδη στην εφηβική ηλικία είναι πολύ δύσκολη η προσπάθεια για αλλαγή των διατροφικών συνηθειών. Συνεπώς, θεωρείται σημαντικό το παιδί να εξοικειωθεί με τη γεύση, τη μυρωδιά και την όψη των υγιεινών τροφών.

1 – Κάθε μέρα τρως:  α) 1 φρούτο  β) Μόνο χυμό φρούτου  γ) Περισσότερα από 2 φρούτα   2 – Για πρωινό τρως:  α) Τοστ με τυρί ή ψωμί με βούτυρο και μέλι  β) Τίποτα απολύτως  γ) Γάλα με δημητριακά και μπανάνα   3 – Τρως φαγητό όπως: χάμπουργκερ,     πατάτες τηγανητές, τηγανητό     κοτόπουλο, πίτσα  α) Περίπου 1 φορά την εβδομάδα  β) Κάθε μέρα  γ) Πιο αραιά από 1 φορά την εβδομάδα   4 – Κάθε μέρα τρως:  α) 3-4 φέτες ψωμί  β) Καθόλου ψωμί  γ) Πολύ ψωμί, αν πεινάς πολύ   5 – Κάθε μέρα τρως:  α) 2-3 μερίδες λαχανικά (ωμά ή μαγειρεμένα)  β) Μόνο τηγανητές πατάτες  γ) Καθόλου λαχανικά 6 – Αν έχεις ένα σάντουιτς για μεσημεριανό       στο σχολείο συνήθως περιέχει:  α) Βούτυρο και μαρμελάδα  β) Τόνο ή άπαχο κρέας και σαλάτα  γ) Τυρί και αγγούρι   7 – Μετά το σχολείο, το αγαπημένο σου σνακ είναι:  α) Φρούτο  β) Ψωμί ή τοστ  γ) Mπισκότα με σοκολάτα   8 – Κάθε μέρα πίνεις:  α) 2-3 ποτήρια γάλα  β) Πολύ λίγα υγρά  γ) Πολλά και διάφορα υγρά   9 – Πόσο συχνά προσθέτεις ζάχαρη στα     ποτά, τα δημητριακά ή το γιαούρτι σου;  α) Μία φορά την ημέρα  β) Ποτέ  γ) Πολλές φορές μέσα στην ημέρα   10 – Τρως πατατάκια, σοκολάτα,σνακ:  α) Ποτέ  β) Μερικές φορές  γ) Κάθε μέρα

1  α) 2  β) 1  γ) 3 2  α) 2  β) 0  γ) 3 3  α) 2  β) 0  γ) 3 4  α) 3  β) 0  γ) 2 5  α) 3  β) 0  γ) 0   6  α) 0  β) 3  γ) 2 7  α) 3  β) 2  γ) 1 8  α) 3  β) 0  γ) 3 9  α) 3  β) 3  γ) 1 10  α) 1  β) 3  γ) 2 4-10 Οι επιλογές σου ως προς τη διατροφή έχουν κάποια προβληματάκια. Ενημερώσου καλύτερα και μπες γρήγορα σε πρόγραμμα! 11-20 Κάτι ξέρεις αλλά θέλεις ακόμη δουλειά. Έχεις παρεξηγήσει κάποια πράγματα αλλά ποτέ δεν είναι αργά να αλλάξεις συνήθειες! 21-30 Είμαστε σε πολύ καλό δρόμο. Αν συνεχίσεις έτσι θα έχεις και στο μέλλον καλή υγεία και το σώμα που ονειρεύεσαι!

Οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες μπορούν να οδηγήσουν στον υποσιτισμό ή στην υπερφαγία. Και στις δύο περιπτώσεις προκαλούνται βλάβες στον οργανισμό μας.

Υποσιτισμός ο οργανισμός δεν προσλαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια που χρειάζεται. Αυτό μπορεί να συμβεί: • είτε γιατί δεν τρώμε απ’ όλες τις ομάδες τροφίμων, δηλαδή δεν υπάρχει ποικιλία στη διατροφή, • είτε γιατί προτιμούμε να χορταίνουμε με τροφές που δεν περιέχουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, όπως γλυκά, σνακς, αναψυκτικά • είτε γιατί ακολουθούμε μια ανθυγιεινή δίαιτα, για να είμαστε πολύ λεπτοί (ιδιαίτερα τα κορίτσια, επηρεαζόμενα από τα πρότυπα ομορφιάς).

Αποτελέσματα υποσιτισμού • όταν ένα άτομο δεν τρώει αρκετές τροφές που περιέχουν σίδηρο εμφανίζει αναιμία. Στην αρχή κουράζεται εύκολα, είναι χλομό και δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί. Όταν η έλλειψη σιδήρου αυξάνεται, νιώθει ζαλάδα και αδυναμία, ενώ σε προχωρημένο στάδιο πρέπει να νοσηλευτεί. • όταν ο οργανισμός δεν προσλαμβάνει επαρκείς ποσότητες ασβεστίου, ενδέχεται να μην αναπτυχθούν τα κόκαλά του φυσιολογικά και αργότερα, ως ενήλικας, να υποφέρει από οστεοπόρωση, με πόνους στα οστά και αυξημένο κίνδυνο για σπάσιμό τους. • μειωμένο σωματικό βάρος και ύψος • ζαλάδα, χλομό πρόσωπο • εύθραυστα νύχια • αυξημένη τριχόπτωση και θαμπό χρώμα μαλλιών • ευπαθές και ξηρό δέρμα • κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης, μειωμένη πνευματική απόδοση • κακή ποιότητα ζωής

Υπερφαγία και νόσοι φθοράς Υπερφαγία είναι η αυξημένη πρόσληψη τροφής Αποτελέσματα υπερφαγίας Παχυσαρκία (υπερβολική αποθήκευση λίπους) Διαβήτης (διαταραχή στο μεταβολισμό των υδατανθράκων) Υπέρταση (αυξημένη αρτηριακή πίεση) Καρδιαγγειακά νοσήματα (έμφραγμα μυοκαρδίου) Στεφανιαία νόσος Εγκεφαλικό επεισόδιο Καρκίνος Οι ασθένειες που σχετίζονται με τις διατροφικές συνήθειες ονομάζονται «διατροφο-εξαρτώμενες» ασθένειες Παχαίνουμε όταν με τις τροφές προσλαμβάνουμε περισσότερη ενέργεια από όση χρειάζεται ο οργανισμός μας.

Οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, σε συνδυασμό με την κληρονομική προδιάθεση, μπορεί να προκαλέσουν την εκδήλωσή μιας ασθένειας